سقز؛ پروندهسازی قضایی-امنیتی جدید با اتهام «اخلال در نظم عمومی» علیه سه فعال صنفی معلمان در تداوم سالها سرکوب
۲۲ آذر ۱۴۰۴؛ در راستای تداوم سیاستهای سرکوب سیستماتیک فعالین صنفی معلمان در کُردستان، نهادهای امنیتی و قضایی شهرستان سقز اقدام به پروندهسازی جدید علیه سه عضو انجمن صنفی معلمان به نامهای «طاهر قادرزاده»، «احمد قادری» و «سلیمان عبدی» کردهاند. در آخرین اقدام، اداره اطلاعات سقز با احضار و بازجویی از این افراد زمینه را فراهم کرده و متعاقب آن، دادگستری شهرستان سقز با شکایت دادستان علیه این سه فعال صنفی معلمان طرح شکایت کرده است.
یک منبع مطلع در گفتگو با کُردپا ضمن تایید این خبر اعلام کرد که در اواسط آذرماه ۱۴۰۴، این سه فعال صنفی ابتدا توسط اداره اطلاعات سقز احضار و تحت بازجویی قرار گرفتند. پس از آن، با شکایت دادستان، پروندهای با اتهام «اخلال در نظم و آسایش عمومی» در شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب سقز برای آنان تشکیل و به جریان افتاده است.
هماکنون این پروندهها در مرحله بازپرسی قرار دارند و این فعالین در انتظار تصمیم قضایی مبنی بر صدور قرار منع تعقیب یا ارجاع پرونده به دادگاه (صدور کیفرخواست) هستند. در همین ارتباط گزارش شده است که در پرونده «طاهر قادرزاده»، قرار منع تعقیب صادر نشده و تعقیب قضایی وی همچنان ادامه دارد.
اعمال این فشارهای امنیتی و قضایی در حالی است که این افراد از فعالین شناختهشده صنفی معلمان بوده و سالهاست که در چارچوب فعالیتهای مدنی، برای تحقق «عدالت آموزشی» و «تدریس به زبان مادری» تلاش میکنند.
لازم به ذکر است که مقدمات این پروندهسازی از ماهها پیش آغاز شده و این افراد بارها به نهادهای امنیتی احضار و مورد بازجویی قرار گرفتهاند. طبق گزارشها، «طاهر قادرزاده» در اوایل تابستان ۱۴۰۴ به اداره اطلاعات احضار و در خصوص فعالیتهای صنفی بازجویی شده است. همچنین «احمد قادری» در تیرماه ۱۴۰۴ احضار شد و به دلیل فعالیتهای صنفی، تحت بازجوییهایی با فشار و شدت بیشتر نسبت به گذشته قرار گرفت. «سلیمان عبدی» نیز در اواخر پاییز ۱۴۰۴ احضار شد و به دلیل فعالیتهای صنفی مورد بازجویی شدید قرار گرفت. محوریت تمام این بازجوییها، اتهام انتسابی «اخلال در نظم و آسایش عمومی» بوده است.
سلیمان عبدی، طاهر قادرزاده و احمد قادری، سه فعال صنفی معلمان سقز، در سالهای اخیر هدف سرکوب سیستماتیک بودهاند. این فشارها که از بازداشت و صدور احکام حبس و شلاق آغاز شد، با حکم «بازنشستگی اجباری و تقلیل گروه» معیشت آنان را هدف قرار داد و اکنون در پایان سال ۱۴۰۴ با گشودن پروندههای کیفری جدید، وارد مرحله تازهای از برخورد امنیتی شده است.
سابقه بازداشت و محکومیت سلیمان عبدی؛
۱۴۰۱؛
- ۲۵ خرداد ۱۴۰۱،سلیمان عبدی به همراه چند فعال صنفی دیگر توسط نیروهای امنیتی در سقز بازداشت شد. سپس در چهارم تیر ۱۴۰۱ با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت تا پایان مراحل دادرسی آزاد شد. در نهایت شهریور ۱۴۰۱ شعبه دوم دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب سقز برای او قرار «منع تعقیب» صادر کرد.
- در ۲۸ اسفند ۱۴۰۱مجددا، نیروهای امنیتی بدون حکم قضایی به منزل سلیمان عبدی یورش برده و او را بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج منتقل کردند.
۱۴۰۲؛
۲۱ فروردین ۱۴۰۲، سلیمان عبدی پس از حدود سه هفته بازداشت، با تودیع وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی از زندان سقز آزاد شد. او در این سال با دو پرونده جداگانه روبرو شد؛
- پرونده اول (تبلیغ علیه نظام): توسط دادگاه انقلاب سقز به ۸ ماه حبس تعزیری محکوم شد. سپس ۱۳ اسفند ۱۴۰۲ جهت اجرای حکم ۸ ماه حبس تعزیری بازداشت و به زندان مرکزی سقز منتقل شد. در ادامه در ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ ، محکومیت او به «رای باز» تبدیل شد و دوران محکومیت خود را خارج از زندان سپری کرد. در نهایت پنجم مهر ۱۴۰۳ با پایان دوران محکومیت، رسما آزاد شد.
- پرونده دوم (اخلال در نظم عمومی): در تاریخ ۲۶ تیر ۱۴۰۲، شعبه ۱۰۵ دادگاه کیفری دو سقز او را به اتهام شرکت در تجمع غیرقانونی در آرامستان آیچی (مراسم چهلم ژینا۰مهسا امینی)، به ۸ ماه حبس تعزیری و ۷۰ ضربه شلاق محکوم کرد. در ادامه دادگاه ۸ ماه حبس این پرونده را به «۷۲۰ ساعت تدریس به افراد کمیته امداد» تبدیل و حکم شلاق را به مدت دو سال تعلیق کرد.
۱۴۰۴؛
- ۲۲ تیر ۱۴۰۴ جلسه رسیدگی به اتهامات اداری او برگزار شد و هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان استان کردستان، او را به «بازنشستگی اجباری با تقلیل دو گروه شغلی» محکوم کرد.
سابقه بازداشت و محکومیت طاهر قادرزاده؛
۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶؛
- اسفند ۱۳۹۴ پس از برگزاری تجمعات صنفی معلمان، به دادیاری سقز احضار و پروندهای با اتهامات «تشویش اذهان عمومی» و «برگزاری تجمعات غیرقانونی» برای او تشکیل شد. سپس فروردین ۱۳۹۵ دادگاه انقلاب سقز در حکم بدوی او را به ۹۱ روز حبس تعزیری محکوم کرد. در نهایت تیر ۱۳۹۶ شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان کردستان، حکم بدوی را به ۹۱ روز حبس تعلیقی به مدت ۳ سال تبدیل کرد.
۱۴۰۱؛
- ۲۵ و ۲۶ خرداد ۱۴۰۱در جریان موج بازداشت فعالان صنفی، طاهر قادرزاده به همراه جمعی دیگر از معلمان سقز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد و ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ پس از چند روز بازداشت، با تودیع قرار وثیقه از زندان مرکزی سقز آزاد شد.
۱۴۰۴؛
- تیر ۱۴۰۴ هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان استان کردستان، او را به «بازنشستگی اجباری با تقلیل دو گروه شغلی» محکوم کرد. این حکم در دیوان عدالت اداری عینا تایید شد.
سابقه بازداشت و محکومیت احمد قادری؛
۱۴۰۱؛
- ۲۵ خرداد ۱۴۰۱ همزمان با موج گسترده بازداشت فعالان صنفی در کردستان، نیروهای امنیتی به منزل او یورش برده و وی را بازداشت کردند. در ادامه پنجم تیر ۱۴۰۱ پس از حدود ۱۰ روز بازداشت در بازداشتگاه اداره اطلاعات، با تودیع قرار وثیقه و به صورت موقت تا پایان مراحل دادرسی از زندان مرکزی سقز آزاد شد.
۱۴۰۴؛
- تیر ۱۴۰۴ هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان آموزش و پرورش استان کردستان، او را به دلیل فعالیتهای صنفی به «بازنشستگی اجباری با تقلیل دو گروه شغلی» محکوم کرد. این حکم در دیوان عدالت اداری عینا تایید و قطعی شد.
نگاهی به برخوردهای فلهای و سازمانیافته با معلمان کردستان؛ از حذف رتبهبندی تا احکام انضباطی و قضایی (۱۴۰۱ تا ۱۴۰۴)؛
بررسی اسناد و گزارشهای منتشرشده نشان میدهد که برخورد با معلمان کُردستان در سه سال گذشته نه اقدامی موردی، بلکه روندی سازمانیافته و هماهنگ میان نهادهای امنیتی، قضایی و اداری بوده است. ادارهکل آموزشوپرورش استان، هیئتهای تخلفات اداری و شورای عالی امنیت ملی در این روند نقش مستقیم داشتهاند. هدف اصلی این اقدامات، بهجای حل مطالبات صنفی، مهار اعتراضات، حذف نیروهای منتقد و کنترل فضای آموزشی بوده است.
- در ۳ دی ۱۴۰۱، بیش از ۲۰۰ معلم در سنندج، مریوان و سقز به دلیل شرکت در اعتصابات صنفی مورد توبیخ اداری گروهی قرار گرفتند.
- در ۲ بهمن ۱۴۰۱، به دستور شورای عالی امنیت ملی، ۴۳ فعال صنفی با جریمه مالی گسترده مواجه شدند و از حقوقشان ماهانه حدود شش میلیون تومان کسر گردید؛ از جمله سلیمان عبدی، کاوه محمدزاده، مجید کریمی و مختار اسدی.
- در ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲، دهها معلم از جمله غیاث نعمتی، پرویز احسنی و فیصل نوری به اتهام «اقدام علیه امنیت داخلی» از نظام رتبهبندی حذف شدند.
- در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳، اداره آموزش و پرورش کردستان علیه ۴۷ معلم در شهرهای مختلف استان احکام انضباطی جمعی صادر کرد؛ شامل اخراج، انفصال، بازنشستگی اجباری، کسر حقوق و تبعید.
- در ۱۱ خرداد ۱۴۰۴، ۱۵ فعال صنفی معلمان با اتهام «اخلال در نظم عمومی» به دادگاه کیفری سنندج احضار شدند؛ از جمله مجید کریمی، نسرین کریمی، غیاث نعمتی و فیصل نوری.
- ۳۰ مرداد ۱۴۰۴؛ سرکوب فعالین صنفی معلمان کُردستان؛ از احکام اخراج و انفصال تا بازنشستگی اجباری و محرومیت اداری علیه ۱۵ معلم کُرد در سنندج، دیواندره و سقز.
- همچنین روز شنبه ششم بهمن ۱۴۰۳، معلمان کردستان خطاب به مسئولان و افکار عمومی نامهای سرگشاده منتشر کردند که ضمن اشاره به وضعیت وخیم عدالت آموزشی، مدارس، دانشآموزان و معلمان؛ به انواع مختلفی از سرکوب مطالبهگری معلمان خصوصا بعد از خیزش انقلابی ژن ژیان ئازادی اشاره کردهاند.
- ۲۰ بهمن ۱۴۰۳؛ به ابتکار سازمان حقوق بشری کُردپا، ۱۳ سازمان حقوق بشری با انتشار بیانیهای، سرکوب سیستماتیک معلمان کُردستان خصوصا با آغاز اعتراضات ژن ژیان ئازادی را محکوم کرده؛ و خواهان توقف سرکوبهای غیرقانونی علیه معلمان، نظارت نهادهای بینالمللی بر شرایط آنها و اعمال فشار بر حکومت ایران برای رعایت حقوق بشر و آزادیهای معلمان شدند.
- ۷ آبان ۱٤۰٤؛ دو معلم زن اهل جوانرود به نامهای زیتون کهزادینسب (مدیر) و مهری خسرویزاده (معاون پرورشی) دبستان دخترانه «فردوس»، بهدلیل اجرای سرود «ڕێی خەبات» (راه مبارزه) از سوی دانشآموزان این مدرسه، هدف احضار، بازجوییهای مکرر، برکناری از سمتهای مدیریتی، تنزل رتبه، کاهش حقوق و نهایتا تشکیل پرونده قضایی به اتهام «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی» قرار گرفتهاند.
- ۱۳آبان ۱۴۰۴؛ دیوان عدالت اداری احکام اخراج، انفصال و تبعید معلمان کُرد را تایید کرد.
تنظیم؛ اوین مصطفیزاده