جەلیل عەباسی: رێوڕەسمی پیرشالیار پەیوەندی بە ئایینی ئیسلامەوە نییە
ئاژانسی کوردپا: لە رۆژانی رابردوودا و لە کاتێکدا بڕیار بوو، رێوڕەسمی (کۆمسای) لە هەورامانی تەخت بەرێوەبچێت، بەهۆی کەمکاریی لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە ئەو رێوڕەسمە وەکوو ساڵانی پێشوو بەڕێوە نەچوو.
بەپێی راپۆرتی ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا، رۆژی هەینی رێکەوتی ١٢ی بانەمەڕ لە هەورامانی تەخت بەر لە دەستپێکی رێوڕەسمی (کۆمسا)، مامۆستای ئایینی هەورامانی تەخت لە گوتاربێژییەکدا لە شەقامی پشت گۆڕی پیرشالیار رایگەیاند، پیرشالیار کەسێکی زەردەشتی نەبووە و چەسپاندنی پیرشالیار بە زەردەشتییەکانەوە بەلارێدا بردنی مێژووە.
هەواڵدەریی ئیرنا بڵاوی کردۆتەوە، عەلی قەدەمی مامۆستای هەورامانی تەخت، بە بیانووی نەبوونی دۆخی مەعنەوی و رۆحانی لەو شوێنە، رێگری لە بەرێوەچوونی رێوڕەسمی کۆمسا کردووە.
ئاژانسی کوردپا بۆ شیکردنەوە و تاوتوێ کردنی رێوڕەسمی کۆمسا و مێژووی جێژنی پیرشالیار دیمانەیەکی لەگەڵ جەلیل عەباسی نووسەر و ئاڤێستاناسی کورد پێکهێناوە و ناوبراو وێڕای بە ناڕاست لە قەڵەم دانی وتەکانی مامۆستای ئایینی هەورامانی تەخت، ئەو کارە بە \"پیلانی\" حکوومەتی ئیسلامی ئێران لە قەڵەم ئەدات.
جەلیل عەباسی ئاڤێستاناسی کورد دەڵێت، لەبەر ئەوەیکە لە ئیستادا ساڵانە ژمارەیەکی بەرچاو لە زەردەشتییەکان لە هەموو ئێرانەوە روو لە هەورامانی تەخت دەکەن و بۆ جێژنی کۆمسا ئامادە دەبن، حکوومتی ئیسلامی ئێران لە هەوڵی کەمڕەنگ کردنەوەی ئەو جێژنەدایە.
ئەو ئاڤێستاناسە دەڵێت: ساڵی ١٩٩٠ی زایینی من ئەو باسەم لە ئەنجومەنی موغانی تاران وروژاند کە پیرشالیار هیچ پەیوەندییەکی بە ئیسلام و عەرەبەکانەوە نییە و یەکێک لە کەسایەتییە مەزنەکانی ئایینی مەزدیەسنا بووە، جێژنی پیرشالیار مێژووەکەی بۆ ١٧٤٦ ساڵ پێش لە دایکبوونی مەسیح دەگەڕێتەوە.
جەلیل عەباسی هاوکات باسی لەوەش کرد؛ لایەنی دیرۆکیی جێژنی پیرشالیار بۆ سەردەمی بەرلە \"پیردادی\"یەکان (بەرلە مێژوو)، واتە لەدایکبوونی کیوومەرس وەکوو یەکەم مرۆڤ دەگەڕێتەوە و لە چەند قۆناغدا ئەو یادە دەکرێتەوە، بۆیە لایەنی دیرۆکیی رێوڕەسمەکە لە پیرشالیار زۆر کۆنترە چونکە پیرشالیار جێنشینی زەردەشت بووە.
سەبارەت بە کۆمسا دەڵێت: کۆمسا ئەو بردەیە کە ساڵانە بەشێکی زۆری لێ دەشکێندری، بەڵام ساڵی دواتر هەر وەکوو خۆی لێ دێتەوە و ئەمەش وایکردووە، کە وەکوو \"موعجیزە\" سەیر بکرێت، ئەگەر لایەنی میتافیزیکیش وەلا بنێن ئەم بەردە جۆرە روەکێکەو ساڵانە لێی شین دەبێتەوە.
ئەو نووسەرە کوردە گوتیشی: بەداخەوە هێندیک لە نەریتەکانی رێوڕەسمی جێژنی پیرشالیار \"تەعریب (رەسمی عارەبی)\"کراوەو ئەمەش وایکردووە، بە ئاسانی باوەڕ بکرێت، کە جێژنی پیرشالیار لە ئیسلامەوە سەرچاوەی گرتووە.
عەباسی دەڵێت: دوو شالیار لە ناوچەی هەورامان هەن کە یەکێکیان (شالیارە سیاو یان هەمان گوشایشە کوێر)ـە و ئەوی دیکەشیان پیرشالیارە، لە هەموو شوێنیکدا ئەگەر پێشگری پیر یان بابا لەگەڵ ناوێکدا بێت بەبێ ئەملاولا بۆ سەردەمی مەزدیەسنا دەگەڕێتەوە، کە پاش هاتنی ئیسلام پیر و بابا بۆ شێخ و سەید گۆڕدرا.
شالیار بە مانای نێردراوەو شالیارە سیاویش یان ئەو گوشایشە کوێریە کە پاش هاتنی ئیسلام هاتۆتە ناوچەکەو پەیامی عەرەبەکانی هێناوە، بۆیە گوشایشە کوێر لەلایەن خەڵکی ئەو ناوچەیەوە بە شالیارە سیاو ناودێر کراوە، هەر ئەمەش بۆتە هۆی ئەوەیکە بیروڕای خەڵکی پێ بشێوێندرێت و مێژووی پیرشالیار و زەردەشت چەواشە بکرێت.
ئەو ئاڤێستاناسە دەڵێت؛ هەتا ئێستاش لە نێو خەڵکی رەمەکیدا هەیە کە دەگوترێت، \"ماریفەتی پیر کۆنترە یان یان (قرۆن)ی؟ (ماریفەت ئەو کتێبەیە کە ئامۆژگارییە فەلسەفییەکانی پیرشالیاری تێدایە)، قرۆنیش هەمان قورئانەیە کە گوشایشە کوێر یان شالیارە سیاو هێناویەتی\"، لە وڵامدا دەگوترێت کە ماریفەتی پیر کۆنترە.
ئەوەشی خستەڕوو، کە پیرشالیار یەکێک لە قوتابییە باڵاکانی زەردەشت و یەکێک لە ئەندامانی دیاری ئەنجومەنی کاتۆزیان بووە، کە کەسانێکی خوێندەوار یان هەمان کەسانی ئایینی و مامۆستای پەروەردە بوون و هاوکات و هاوچەرخی زەردەشت بووەو پاش ئەوەی زەردەشت ئەو ناوچەیە بەجێ دێڵێت، پیرشالیار دەبێتە جێگری زەردەشت.