تێكهه‌ڵچوونی چه‌كداری و به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم له‌ئێراندا ٣٤ له‌سه‌د زیادی كردووه
20:15 - 20 خەزەڵوەر 2715
ئاژانسی كوردپا: موحه‌ممه‌د ڕه‌زا موقیمی، سه‌رۆك پۆلیسی ئاگایی هێزه‌ئینتزامییه‌كانی كۆماری ئیسلامیی ئێران له‌وتووێژ له‌گه‌ڵ هه‌واڵنێریی ئیرنا له‌هه‌مبه‌ر زیادبوونی ٣٤ له‌سه‌دی ئاماری تێكهه‌ڵچوونه‌چه‌كدارییه‌كان و كوشتن به‌هۆی چه‌كی گه‌رمه‌وه‌و هه‌روه‌ها لێكه‌وته‌مه‌ترسیداره‌كانی بۆ ته‌ناهی گشتیی هۆشداریی دا.
ئیرنا له‌ڕاپۆرتێكدا كه‌هه‌ر به‌م بۆنه‌یه‌وه‌له‌وتووێژ له‌گه‌ڵ كارناسان بڵاوی كردووه‌ته‌وه‌نووسیویه‌تی كه‌له‌ئێستادا یه‌ك له‌سه‌ر سێی كوشتنه‌كانی ئێران به‌چه‌كی گه‌رم ڕوو ده‌ده‌ن، هه‌رچه‌ند له‌یاساكانی ئێراندا هه‌ڵگرتنی چه‌ك و به‌كارهێنانی نایاسایی چه‌كی گه‌رم سزای قورسی وه‌ك ئێعدام یان لانیكه‌م١٠ ساڵ زیندانی به‌دواوه‌یه.
ئیرنا، له‌زاری كارناسانه‌وه‌زیادی كردووه‌كه‌جگه‌له‌مانه‌وه‌ی
سوننه‌ته‌عه‌شیره‌ییه‌كان و ململانێ بنه‌ماڵه‌ییه‌كان، كێشه‌كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان به‌تایبه‌تی بێكاری په‌ره‌ی داوه‌به‌به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم له‌ئێراندا.
ئیرنا پاشان له‌زاری خه‌سارناسان و یارمه‌تیده‌رانی كۆمه‌ڵایه‌تی له‌ئێراندا ده‌نووسێ: گرووپه‌خه‌ساردیتووه‌كانی كۆمه‌ڵگا به‌تایبه‌تی نه‌وه‌ی لاو كه‌له‌گه‌ڵ كێشه‌ی بێكاری و هه‌ژاری به‌ره‌وڕوون ڕاگرتن چه‌ك و به‌كارهێنانی به‌مافی خۆیان ده‌زانن. به‌گوته‌ی ئێرنا، به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم له‌لایه‌ن ئه‌م به‌شه‌له‌كۆمه‌ڵگاوه‌وه‌ڵامده‌ری داخوازییه‌سه‌ركوتكبووه‌كانی ئه‌وانه‌كه‌په‌ره‌ده‌دات به‌ملهوڕیكردن له‌یاسا و گه‌شه‌سه‌ندنی بێ نۆڕمی له‌كۆمه‌ڵگادا.
ئیرنا له‌درێژه‌دا ده‌نووسێ: تا ئه‌و كاته‌ی كه‌ئاماری لاوانی خوێندكاری بێكار له‌وڵاتدا و له‌ئه‌نجامیدا نائومێدی ئه‌وان له‌دۆزینه‌وه‌ی پیشه‌یه‌كی گونجاودا ڕووی له‌زیادبوونه، بینه‌ری زیادبوونی تاوانه‌كان، تووڕه‌بوون و هه‌روه‌ها زیادبوونی ئاریشه‌كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان ده‌بین كه‌لێكه‌وته‌ی به‌رچاویان به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم و تێكهه‌ڵچوونی چه‌كداریی و كوشتن و ڕاو ڕووته.
ده‌زگای دادوه‌ریی ئێران له‌م دوواییانه‌دا ڕایگه‌یاندووه‌كه‌له‌ساڵی ١٣٩٣دا زیاتر له‌دوو هه‌زار كوشتنی به‌ئه‌نقه‌ست و ١٣٠٠ ده‌ستدرێژی له‌ئێراندا ڕوویان داوه، له‌كاتێكدا كه‌زیاتر له‌بیست هه‌زار دۆسیه‌ش زیاد بووه‌به‌و دۆسیه‌كانی دیكه‌له‌دادگاكانی كۆماری ئیسلامیی ئێراندا.
ئیرنا له‌ڕاپۆرتێكدا كه‌هه‌ر به‌م بۆنه‌یه‌وه‌له‌وتووێژ له‌گه‌ڵ كارناسان بڵاوی كردووه‌ته‌وه‌نووسیویه‌تی كه‌له‌ئێستادا یه‌ك له‌سه‌ر سێی كوشتنه‌كانی ئێران به‌چه‌كی گه‌رم ڕوو ده‌ده‌ن، هه‌رچه‌ند له‌یاساكانی ئێراندا هه‌ڵگرتنی چه‌ك و به‌كارهێنانی نایاسایی چه‌كی گه‌رم سزای قورسی وه‌ك ئێعدام یان لانیكه‌م١٠ ساڵ زیندانی به‌دواوه‌یه.
ئیرنا، له‌زاری كارناسانه‌وه‌زیادی كردووه‌كه‌جگه‌له‌مانه‌وه‌ی
سوننه‌ته‌عه‌شیره‌ییه‌كان و ململانێ بنه‌ماڵه‌ییه‌كان، كێشه‌كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان به‌تایبه‌تی بێكاری په‌ره‌ی داوه‌به‌به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم له‌ئێراندا.
ئیرنا پاشان له‌زاری خه‌سارناسان و یارمه‌تیده‌رانی كۆمه‌ڵایه‌تی له‌ئێراندا ده‌نووسێ: گرووپه‌خه‌ساردیتووه‌كانی كۆمه‌ڵگا به‌تایبه‌تی نه‌وه‌ی لاو كه‌له‌گه‌ڵ كێشه‌ی بێكاری و هه‌ژاری به‌ره‌وڕوون ڕاگرتن چه‌ك و به‌كارهێنانی به‌مافی خۆیان ده‌زانن. به‌گوته‌ی ئێرنا، به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم له‌لایه‌ن ئه‌م به‌شه‌له‌كۆمه‌ڵگاوه‌وه‌ڵامده‌ری داخوازییه‌سه‌ركوتكبووه‌كانی ئه‌وانه‌كه‌په‌ره‌ده‌دات به‌ملهوڕیكردن له‌یاسا و گه‌شه‌سه‌ندنی بێ نۆڕمی له‌كۆمه‌ڵگادا.
ئیرنا له‌درێژه‌دا ده‌نووسێ: تا ئه‌و كاته‌ی كه‌ئاماری لاوانی خوێندكاری بێكار له‌وڵاتدا و له‌ئه‌نجامیدا نائومێدی ئه‌وان له‌دۆزینه‌وه‌ی پیشه‌یه‌كی گونجاودا ڕووی له‌زیادبوونه، بینه‌ری زیادبوونی تاوانه‌كان، تووڕه‌بوون و هه‌روه‌ها زیادبوونی ئاریشه‌كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان ده‌بین كه‌لێكه‌وته‌ی به‌رچاویان به‌كارهێنانی چه‌كی گه‌رم و تێكهه‌ڵچوونی چه‌كداریی و كوشتن و ڕاو ڕووته.
ده‌زگای دادوه‌ریی ئێران له‌م دوواییانه‌دا ڕایگه‌یاندووه‌كه‌له‌ساڵی ١٣٩٣دا زیاتر له‌دوو هه‌زار كوشتنی به‌ئه‌نقه‌ست و ١٣٠٠ ده‌ستدرێژی له‌ئێراندا ڕوویان داوه، له‌كاتێكدا كه‌زیاتر له‌بیست هه‌زار دۆسیه‌ش زیاد بووه‌به‌و دۆسیه‌كانی دیكه‌له‌دادگاكانی كۆماری ئیسلامیی ئێراندا.
