دووهەمین ساڵوەگەڕی بزووتنەوەی ژن، ژیان، ئازادی؛ مانگرتن مافی ڕەوای خەڵکە و سەرکوت و بێدەنگکردنی خەڵک لەلایەن حکوومەتەوە مەحکوومە
٢٥ی خەرمانانی ١٤٠٣ هاوکاتە لەگەڵ دووهەمین ساڵوەگەڕی بزوتنەوەی ژن، ژیان، ئازادی کە ناڕەزایەتی بە قەتڵی حکوومەتیی ژینا ئەمینی خاڵی دەسپێکی بوو؛ بزووتنەوەیەک کە هەڵقوڵاوی ساڵانێک سەرەڕۆیی، سەرکوت و هەڵاواردنی حکوومەتی لە پێوەندی لەگەڵ ڕەگەز، چین و توێژەکانی کۆمەڵگە، ئێتنیک و ئەوانی تر بوو. سەرەڕای ئەوەی کە کۆماری ئیسلامی لە ماوەی ناڕەزایەتییەکاندا "جینایەتی مرۆیی"خولقاند و "سەرکوتی کۆنتڕۆڵکەر، سیستماتیک و ترسهێنەر"مان هەتا ئێستاش بە شێوەی جیاواز بینی؛ بەڵام داواکارییەکانی ئەم بزووتنەوە و بە ئاکامگەیاندنی بووەتە خواستی سەرەکیی خەڵک و کۆمەڵگەی مەدەنی، چونکە ئەم مانێفیست و میراتە خەباتکارانەیە، کۆمەڵگەی گەیاندووە بە خاڵێکی وەرچەرخانی بەنرخ لە ڕاستای تێپەڕین لە کۆماری ئیسلامی و پێویستیی بە فەرمی ناسینی جیاوازییەکان و زۆرینەییەکان و هەروەها دروستکردنی تەبایی و یەکڕیزی بۆ گەیشتن بەم ئامانجە.
لە بەرەبەری دووهەمین ساڵوەگەڕی بزووتنەوەی ژن، ژیان، ئازادیدا، سەرەڕای پەرەسەندنی سەرکوتکارییەکان، دەسبەسەرکرانەکان، گوشارەکان و هەڕەشەکان دژی بنەماڵەی گیانلەدەستداوان و بە ئەمنییەتیکردنی کەشی شارەکان لەلایەن کۆماری ئیسلامییەوە بە مەبەستی پێشگرتن لە هەر چەشنە وەبیرهێنانەوەی هێماکانی ئەم بزوووتنەوەیە و جووڵەی خەڵک، تاکوو ئێستا چەندین بەیاننامە لەلایەن چالاکان، گرووپەکان و ڕێکخراوە مەدەنی- سیاسییەکانی نێوخۆ و دەرەوەی ئێران بە مەبەستی بەڕێوەچوونی مانگرتنی سەرتاسەری لەم ڕۆژەدا بڵاو کراوەتەوە.
ئەو ڕاپۆرتانەی کە بە کوردپا گەیشتوون باس لەوە دەکەن کە کەشی شارەکانی کوردستان بەتوندی ئەمنییەتی و مێلیتاریزە کراوە و دەزگای سەرکوت چەندین حەفتەیە کە دەستی بە جێگیرکردن و دانانی خاڵی پشکنین، دانانی کامێرای نوێ لە شارەکان و گۆڕستانەکان، چرکردنەوەی شەپۆلی دەسبەسەرکرانەکان، بانگکردن و هەڕەشە لە دەسبەسەرکراوانی ناڕەزایەتییەکان و بنەماڵەی گیانلەدەستداوان و هەروەها کۆنتڕۆڵی خەڵک لەلایەن هێزە ئەمنییەتی و لیباس شەخسییەکان لە ئاستێکی گشتیدا کردووە. بە سەرنجدان بەم کەشە ئەمنیەتییە تۆقێنەرە، کۆمەڵگەی سیاسی_مەدەنیی نێوخۆ و دەرەوەی ئێران بۆ بەرزڕاگرتنی ئەم خەباتە و جەختکردنەوە لەسەر درێژەدان بە بزووتنەوەی ژن، ژیان، ئازادی و دەسکەوتەکانی، مانگرتنی سەرتاسەریی لە ماوەی قۆناغی ترسێنەری ئێستادا، وەکوو یەکێک لە ڕێگاکانی درێژەدان بە بزووتنەوەکەی خۆی هەڵبژاردووە.
بۆیە ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا بەپێی بەڵگە مەیدانییەکان و سیاسەتی ڕابردووی حکوومەت ڕایدەگەینێ کە خەڵک لە کاتی بێبەریبوون لە مافی بەڕێوەبردنی ناڕەزایەتی و کۆبوونەوە و بێدەنکگردن و سەرکوتی حکوومەتیدا، پەنا بۆ مافی بەڕێوەبردنی مانگرتن وەکوو یەکێک لە ڕێگاکان بۆ درێژەدان بە داخواز و داواکارییە ئازادیخوازانەکانیان دەبەن و بۆ مافی بەڕێوەبردنی دووهەمین ساڵوەگەڕیش تاکوو ئێستا زۆربەی کۆمەڵگەی سیاسی_مەدەنیی ئێران و مافخوازەکان سەرکوت کراون، بەم هۆیەوە بە سەرنجدان بە سیاسەتەکانی حکوومەت، سەبارەت بە چڕکردنەوەی سەرکوتەکان و بێدەنگکردن لە ئەگەری بەڕێوەچوونی مانگرتنی سەرتاسەری و دوای ئەوەشدا هۆشداری دەدات.
ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا، کەشی ئەمنییەتی و سەرکوتی زاڵ بەسەر کۆمەڵگە لەلایەن کۆماری ئیسلامییەوە کە خەڵكی لە ئازادیی ڕادەبڕین، کۆبوونەوە و ناڕەزایەتی، چوونەسەر مەزاری گیانلەدەستداوان و درێژەدان بە مافخوازی بێبەری کردووە، مەحکووم دەکات. کوردپا هەموو ئەم مافانە بەپێی کۆنوانسیۆنە نێونەتەوەییەکان بۆ خەڵكی ستەملێکراو بە دەستی کۆماری ئیسلامییەوە بەفەرمی دەناسێت و پشتیوانی لە هەر چەشنە مافی مانگرتن و کۆبوونەوەیەک دژی سیستەمی سەرەڕۆ و سەرکوتکەری کۆماری ئیسلامیی ئێران بەپێی ڕێوشوێنی مافی مرۆڤی دەکات.
ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا، بە سەرنجدان بەوەی کە لە قۆناغەکانی ڕابردوودا، بەتایبەت لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا و لە کاتی مانگرتنە خەڵکییەکان لە کوردستاندا، بێنەری هەڵسوکەوتی سەروویاسایی و سەرکوتکەرانە لەگەڵ بازاڕییان و مانگرتووان لە پۆلۆمپ کردن و داخستنی دووکانەوە هەتا کردنەوەی دۆسییەی ئەمنییەتی، سزادران بە پێبژاردنی سزای نەختی و سەپاندنی گوشاری ئابووری و هەڵاوسان بۆ سەر بازاڕ و بازاڕییان لەلایەن باسکە ئابوورییەکانی حکوومەتەوە بووە؛ وێڕای هۆشداریدان سەبارەت بە سەرکوتی حکوومەتی کە هەڵاوسان و گرانیی لە ئاستی کۆمەڵگەدا بە دواوە دەبێت، پابەندە بەوەی کە بەپێی ڕێوشوێنە مافی مرۆییەکان بپەرژێتە سەر ئەم حاڵەتانەی سەرکوتکارییە و هەروەها خوازیاری ئەوەیە کە تێچووی ئەم سەرکوتانە لە ئاستی نێونەتەوەییدا بۆ کۆماری ئیسلامی زۆر بکرێتەوە.
ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا، بە سەرنجدان بە سەرکوتی ئازادیی ڕادەربڕین، میدیا، ناوەندە مافی مرۆییەکان و ڕۆژنامەوانە سەربەخۆکان لە ئێران کە سەرکوتی دەنگی مافخوازانەی خەڵک و نکۆڵیکردن لە دۆخی هەنووکەییە، بە ئەرکی خۆی دەزانێت کە لە دەرەوەی ئێران دەنگی داواکاریی ڕەوای خەڵک بەپێی بنەماکانی مافی مرۆڤ بێت. هەروەها هۆشداری دەدات کە هەڵسوکەوتی ئەمنییەتی و سەرکوتی دەنگی مافخوازی و ئازادیی ڕادەربڕین لە هەموو کاتێکی تر لە ئێراندا زۆرتر بووەتەوە.
لە کۆتاییدا ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا وێڕای مەحکوومکردنی سەرکوت و بێدەنگکردنی سیستماتیکی حکوومەتی کە بە دەسپێکی بزووتنەوەی ژن، ژیان، ئازادی چووە قۆناغێکی توندترەوە و لە بەرەبەری دووهەمین ساڵوەگەڕی ئەم بزووتنەوەیدا زۆرتر بووەتەوە، مافخوازیی خەڵک بە هەر شێوازێک بەفەرمی دەناسێت و ڕایدەگەینێت کە زیاتر لە هەر کاتێکی دیکە کۆمەڵگەی ئێران چ لە دەرەوە و چ لە نێوخۆ بۆ پاڵپێوەنان بە کۆماری ئیسلامی و سیاسەتە سەرکوتکارانەکانی پێویستی بە یەکڕیزی و تەبایی هەیە تاکوو بەم شێوەیە خواستی ئازادیخوازیی خەڵک و دیاریکردنی مافی چارەی خۆنووسینیان بە دەستی خۆیان دابین بکرێت.
ڕێکخراوی مافی مرۆیی کوردپا
٢٣ی خەرمانانی ١٤٠٣ _ ١٣ی سێپتامبری ٢٠٢٤
