ماجید رۆحانی: دۆخی خراپی ئابووری و رامیاریی وڵات رێگرە لە کڕینی کتێب و کتێب خوێندنەوە
17:47 - 6 رەزبەر 2713
ئاژانسی کوردپا: کتێب و کتێب خوێندنەوە لە ناوچە کوردنشینەکانی ئێـران وەک یەکێک لە باسە جیدییەکانی بەستێنی پەروەردە و بارهێنانی هاووڵاتییان ئەژمار دەکرێت و ئەم پرسەش کاتێک گشتگیر دەبێتەوە کە چەمکی \"پەرە گرتنی خوێندن و نووسین بە زمانی کوردی\" ئاوێتەی یەکتر کرابێتن.
ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا بۆ روونکردنەوە و ئاگاداربوون لە دۆخی کتێب خوێندنەوە و نووسینی کتێب لە ٤ ئوستانی کوردنشینی ئێران لەگەڵ چەند کەس لە چالاکانی فەرهەنگی دیمانەی تایبەتی پێک هێناوە کە لە بەشی کوردی و فارسیی ماڵپەڕی کوردپادا بڵاو دەکرێنەوە.
دیمانەی ئاژانسی کوردپا لەگەڵ \"ماجید مەردۆخ رۆحانی\" لێکۆڵەر، نووسەر و فەرهەنگ‌نووسی کورد:
ئاژانسی کوردپا: پرۆژەی فەرهەنگی فارسی - کوردیی زانکۆی کوردستان کە بەرێــزتان گەڵاڵەدارێژەر و سەرپەرشتی بوون، خاڵە لاواز و بەهێــزەکانی لەچی‌دا دەبینن؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: وەک له‌پێشەكیی ئەو فەرهەنگەدا نووسیومه، لەو كاره، دوو ئامانجی سەرەكیم هەبوو: ١_ كۆ كردنەوەی زۆرێک وشەی رەسەنی كوردی كه خەریک بوو لەبیر بچنەوه، ٢_ رانان و نیشان دانی وشه و دەستەواژەی كوردی له پێش ئەو كوردانه كه فارسی دەزانن؛ واتا به یارمەتی وشه فارسییەكه، بتوانن وشەی بەرامبەری كوردی بناسن و له قسەكردن و نووسینیاندا بەكاری بێنن. ئەوەش دیاره زۆربەی زۆری كوردی رۆژهەڵات دەگرێتەوه.
ئەمجار كەم‌و كۆڕییەكانی: ١_ بەو بۆنەوه له نێو هاوكارەكانماندا كوردی باشوور و زازایی، كه زمانەوانیش بن، نەبوو، كتێبەكه لەو بوارەدا كز و لاوازە و ئەویش له چاوگ و لێما (م دخ ل) كه نووسیومانه، تەنیا له كتێبانمان داگرت و رێمان بۆ وردبوونەوەی زیاتر نەبوو. ٢_ وەک پێویسته، له شێعر و رستەی شاعیران و نووسەرانی ناسراوی كورد، وەكوو نموونه (شاهِد) تێیدا نەهاتووه؛ كه ئەوه‌ش، خودا یار بێ، له كوردی_كوردییەكەدا دەیكەین.
لەمەڕ خاڵه بەهێـزەكانییەوه، خوێنەران دەبێ باسی بكەن و هەر ئەوەنده كه لەم بازاڕه بێ برەوە‌دا كه بۆ كتێب ساز بووه، ئەو فەرهەنگه نامێنێتەوه و دیسان و دیسان له چاپ دەدرێتەوه و تەنانەت داخوازیی بۆ ناوەندی و چكۆلەكەشی زۆره، دیاره توانیویه له كتێبخانەی كوردیدا جێ خۆی بكاتەوه و بەرچاوی خوێنەران بكەوێ.
ئاژانسی کوردپا: پەرە پێدانی رەوتی رۆشنبیری وهەروەها چاپ و بڵاو کردنەوەی کتێب لە بەستێنی ئەدەبی كوردستانی ئێراندا چۆن هەڵدەسەنگێنی، لایەنە پەیوەندیدارەکان لە وەها پرۆسەیەکدا هەتا چەندە یارمەتیدەرن؟
![\"15656.jpg\"](\"{imagepath}/15656.jpg\")
ماجید مەردۆخ رۆحانی: رەوتی رۆشنبیری له ئێـراندا رەوتێكی سەد ساڵەیه. بێ شک لەو چەرخەدا، هەوراز و نشێوی زۆر كەوتۆتە سەر رێگای؛ بەڵام له چاو گەلانی تری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئەتوانم بڵێم خەڵكی ئێران و كوردی رۆژهەڵات، وەک میللەتێک لەو وڵاته كۆمیللەتییەدا، خاوەن ئەزموونێكی زیاتر و بەرچاوێكی ڕوون‌ترن.
لەمەڕ چاپ و بڵاوكردنەوەی كتێبەوه، راست پێچەوانەی كوردستانی باشوورین. لێره خەڵكەكه زۆر تامەزرۆی زمان و وێژەی خۆیانن؛ ئەگەرچی پشتیوانییەكی واشیان لێ ناكرێ و تەنانەت كۆسپیشیان دێتە رێ. ئاستی ئابووری ژیانی خەڵک، بەتایبەت لەم هەشت ساڵەی رابردوودا، یەكجار دابەزیوه و لەو لاشەوه كتێب زۆر گران بووه. دیاره بۆ بنەماڵەیەک كه به دوو حەوتوان جارێک چاویان به گۆشت ناكەوێ، سەندنی كتێبی گران، وەک هەڵگرتنی بارێكی قورس وایه. كەچی بەو حاڵەش كتێبی باش و سوودمەند، هەر دەڕوا و هەر ئێستا له سنه، چەند پەخشانگا (دەزگای چاپ) دەناسم كه كار دەكەن. بەڵام دیاره زۆر وریا بوونەتەوه و ناوێرن دەست بۆ هەموو كتێبێک بەرن.
ئاژانسی کوردپا: بە پێی ئەو ئامارانەی کە لە بەر دەستدا هەن، کتێب و کتێب خوێندنەوە لای تاکی کورد گرینگییەکی ئەوتۆی پێ نادرێت، ئێوە هۆکارەکانی ئەم کێشەیە بۆ چ بوارێک دەگەڕێننەوە؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: وەک له وەڵامی پرسیاری پپشوودا ئاماژەم پێ كرد، لەم بارەوه، باسی كوردستانی رۆژهەڵات و باشوور، دوو باسی جیاوازن. له باشوور به كورتی، خەڵكەكه كەوتوونەته نێو كێبەركێیەكی بێ‌بڕانەوەی پاره دەست‌خستنەوه و وای لێ هاتووه، كێ دەوڵەمەندتر بێ، ماقووڵتره و كه چاو له دەسەڵاتدارانیش دەكەن، ئەوانیش هەر ئەم بەزمەیه و دیاره له هەل‌ومەرجێكی وا دا، كه كابرای نەخوێندەواری دوور له شارستانییەت، هەر ئەوەنده دەستی له كاردایه، خاوەنی كۆشكی دەقاته، باسی زانست و زمان و ناسنامەی نەتەوەیی و ... كاڵ دەبێتەوه و كەمتر ئاوڕی لێ دەدرێتەوه. بەڵام له رۆژهەڵات هەستی نیشتمانی هەر تینی ماوه و لای پڕایی گەل، رێز و حورمەتی نەفەوتاوه؛ ئەوی بەرگره، یەكەم باری رامیاری وڵات و دووهەم بارودۆخی ئابووری خەڵكەكەیه؛ كه باسم كرد.
ئاژانسی کوردپا: بە بڕوای ئێوە پێدەچێ کە بە هاتنە سەرکاری دەوڵەت و وەزیری نوێ کرانەوەیەکی فەرهەنگی لە بەستێنی زمان و ئەدەبیاتی کوردیدا روو بدات؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: دڵخۆشییەكه ئەوەیه لەوەی كه لەم هەشت ساڵەدا رابرد، خراپتر هەر نابێ! ئەگەرچی پیره بەئەزموونەكانمان ساڵانی ساڵه هەر دەڵێن: «خوا خراپترمان نیشان نەدا!» ئەمن وەک پێ راهاتووم، به داهاتوو دڵخۆشم و قەت رەشبین نەبووم و هیوادارم قەتیش نەبم.
ئاژانسی کوردپا: لە دوو ساڵی رابردوودا کۆمەڵێک پیشانگەی کتێب لەلایەن دەزگای چاپی هەرێمی کوردستانەوە لە شارەکانی کوردستانی ئێران کرایەوە، ئایا ئەم جۆرە ئاڵوگۆڕی فەرهەنگیە دەتوانێ یارمەتیدەر بێت لە بواری کتێب خوێندنەوەدا؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: زۆرم بەلاوه رووداوێكی پیرۆزه، ئەگەرچی خاڵ و نوكتەی به دەوروبەردا كەم نین. پێرار كه ئەو پیشانگایه له شاری سنه داندرا، به هەڵكەوت ئەمن حەفتەیەک پێشتری له هەرێم بووم و به كتێبخانەكاندا گەڕابووم و ئاگام له كتێبانی كۆن و نوێی ئەودیو هەبوو. رۆژی یەكەم، له یەكەم سەعاتی كرانەوەی پیشانگاكەدا، لەوێ بووم. ئەگەر دەڕوانم زۆرێک لەو كتێبانەی چاوەچاویانم، نەهاتوون. له بەرپرسی پەخشانگاكانم پرسی: ئەمه چ باسه؟ جوابی هەموویان یەک شت بوو: زۆربەیان له سەر سنوور پێ داگرتین و رێیان پێ نەدان!
دەڵێن كابرا له خەونیدا سندووقێكی گەورەی، دەرگا ئاواڵەی پڕ له سكەی زێڕی دیت. چنگی كوتا گیرفانەكانی لێ پڕ كا، ئەژدیهایەک سەری دەرێنا و تێی خوڕی: یەک سكه زیاترت ناكەوێ؛ بیبه و بڕۆ! ئەویش لەم چكووسی و دەس‌قووچاوییه بێ‌مانایه تێ نەگەییشت و گوتی: باشه ئەگەر زیاتر بەرم، چی له تۆ كەم دەبێتەوه؟ لەم كێشه و هەرایەدا وەخەبەر هات، نه سندووق و نه سكه و نه هیچ! لەپێ چاوی لێک ناوه و دەستی داكێشا و گوتی: هەر ئەو یەكەم بەرێ! هەر ئەو یەكەم بەرێ! حیكایەتی ئێمەش هەوه؛ بەم نیوه و ناتەواوییه‌ش، دیسان هەر باشه!
ئاژانسی کوردپا: لەسەر زمان و ئەدەبیاتی کوردی چ پلان و پرۆژەیەکتان بۆ داهاتوو هەیە؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: ئەگەر هەر وا بڕوا، تا دوو ساڵی تر فەرهەنگێكی كوردی_كوردی، له قەبارەی فارسی_كوردییەكه (سێ بەرگی، دەوری سێ‌هەزار لاپەڕە) ئامادەی چاپ دەكەین؛ كه زۆری پێ دڵخۆشم. بۆ دوورتریش یەكێكی گەورە، به ناوی «فەرهەنگی وێژەی كوردی» به دەستمانەوەیه، ئەگەر به دوازده بەرگ تەواو بێ، باشه. لەو فەرهەنگه‌دا، ئەوی وشەی كوردی بێت و هاتبێته ناو شیعر و نووسراوەی شاعیران و نووسەرانی ناسراوی كوردەوه، ریز دەكرێن و به تەرتیبی مێـژوویی، هەر له بابه تاهیر و ئەحمەدی خانی و نالییەوه تا ئەم دواییانه، بۆ هەر وشەیەک بەیتێک یان رستەیەک لەو شاعیر و نووسەرانه، وەک نموونەی شیعر و پەخشانی سەردەمی خۆیان، دادەنرێ. دیاره ئەگەر ئەو كتێبه رووناكی ببینێ، چ كەلێنێكی گەوره له كتێبخانەی كورد پڕ دەكاتەوه و له چەند بارانەوه ئەتوانێ بەهرەی هەبێ؛ بەڵام وەک كورد دەڵێ: « نان ئەو نانه ئێستا له خوانه» جارێ با بزانین چمان لەگەڵ پێ دەكرێ و چارەنووس بەرەو كوێمان دەبا.
ماجید مەردۆخ رۆحانی ساڵی ١٣٣٧ لە شاری سنە لە دایک بووە و بڕوانامەی بەکەلەریۆس(لیسانس)ی شیمی لە تاران وەرگرتووە و سەرپەرست و گەڵاڵە دارێژەری فەرهەنگی فارسی - کوردی زانکۆی کوردستان و کاری هەڵەچنیی و پێداچوونەوەی کتێبی ٨ بەرگیی \" قانون در طب\" لە وەرگێڕانی \"مامۆستا هەژار\"ی کردووە.
ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا بۆ روونکردنەوە و ئاگاداربوون لە دۆخی کتێب خوێندنەوە و نووسینی کتێب لە ٤ ئوستانی کوردنشینی ئێران لەگەڵ چەند کەس لە چالاکانی فەرهەنگی دیمانەی تایبەتی پێک هێناوە کە لە بەشی کوردی و فارسیی ماڵپەڕی کوردپادا بڵاو دەکرێنەوە.
دیمانەی ئاژانسی کوردپا لەگەڵ \"ماجید مەردۆخ رۆحانی\" لێکۆڵەر، نووسەر و فەرهەنگ‌نووسی کورد:
ئاژانسی کوردپا: پرۆژەی فەرهەنگی فارسی - کوردیی زانکۆی کوردستان کە بەرێــزتان گەڵاڵەدارێژەر و سەرپەرشتی بوون، خاڵە لاواز و بەهێــزەکانی لەچی‌دا دەبینن؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: وەک له‌پێشەكیی ئەو فەرهەنگەدا نووسیومه، لەو كاره، دوو ئامانجی سەرەكیم هەبوو: ١_ كۆ كردنەوەی زۆرێک وشەی رەسەنی كوردی كه خەریک بوو لەبیر بچنەوه، ٢_ رانان و نیشان دانی وشه و دەستەواژەی كوردی له پێش ئەو كوردانه كه فارسی دەزانن؛ واتا به یارمەتی وشه فارسییەكه، بتوانن وشەی بەرامبەری كوردی بناسن و له قسەكردن و نووسینیاندا بەكاری بێنن. ئەوەش دیاره زۆربەی زۆری كوردی رۆژهەڵات دەگرێتەوه.
ئەمجار كەم‌و كۆڕییەكانی: ١_ بەو بۆنەوه له نێو هاوكارەكانماندا كوردی باشوور و زازایی، كه زمانەوانیش بن، نەبوو، كتێبەكه لەو بوارەدا كز و لاوازە و ئەویش له چاوگ و لێما (م دخ ل) كه نووسیومانه، تەنیا له كتێبانمان داگرت و رێمان بۆ وردبوونەوەی زیاتر نەبوو. ٢_ وەک پێویسته، له شێعر و رستەی شاعیران و نووسەرانی ناسراوی كورد، وەكوو نموونه (شاهِد) تێیدا نەهاتووه؛ كه ئەوه‌ش، خودا یار بێ، له كوردی_كوردییەكەدا دەیكەین.
لەمەڕ خاڵه بەهێـزەكانییەوه، خوێنەران دەبێ باسی بكەن و هەر ئەوەنده كه لەم بازاڕه بێ برەوە‌دا كه بۆ كتێب ساز بووه، ئەو فەرهەنگه نامێنێتەوه و دیسان و دیسان له چاپ دەدرێتەوه و تەنانەت داخوازیی بۆ ناوەندی و چكۆلەكەشی زۆره، دیاره توانیویه له كتێبخانەی كوردیدا جێ خۆی بكاتەوه و بەرچاوی خوێنەران بكەوێ.
ئاژانسی کوردپا: پەرە پێدانی رەوتی رۆشنبیری وهەروەها چاپ و بڵاو کردنەوەی کتێب لە بەستێنی ئەدەبی كوردستانی ئێراندا چۆن هەڵدەسەنگێنی، لایەنە پەیوەندیدارەکان لە وەها پرۆسەیەکدا هەتا چەندە یارمەتیدەرن؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: رەوتی رۆشنبیری له ئێـراندا رەوتێكی سەد ساڵەیه. بێ شک لەو چەرخەدا، هەوراز و نشێوی زۆر كەوتۆتە سەر رێگای؛ بەڵام له چاو گەلانی تری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئەتوانم بڵێم خەڵكی ئێران و كوردی رۆژهەڵات، وەک میللەتێک لەو وڵاته كۆمیللەتییەدا، خاوەن ئەزموونێكی زیاتر و بەرچاوێكی ڕوون‌ترن.لەمەڕ چاپ و بڵاوكردنەوەی كتێبەوه، راست پێچەوانەی كوردستانی باشوورین. لێره خەڵكەكه زۆر تامەزرۆی زمان و وێژەی خۆیانن؛ ئەگەرچی پشتیوانییەكی واشیان لێ ناكرێ و تەنانەت كۆسپیشیان دێتە رێ. ئاستی ئابووری ژیانی خەڵک، بەتایبەت لەم هەشت ساڵەی رابردوودا، یەكجار دابەزیوه و لەو لاشەوه كتێب زۆر گران بووه. دیاره بۆ بنەماڵەیەک كه به دوو حەوتوان جارێک چاویان به گۆشت ناكەوێ، سەندنی كتێبی گران، وەک هەڵگرتنی بارێكی قورس وایه. كەچی بەو حاڵەش كتێبی باش و سوودمەند، هەر دەڕوا و هەر ئێستا له سنه، چەند پەخشانگا (دەزگای چاپ) دەناسم كه كار دەكەن. بەڵام دیاره زۆر وریا بوونەتەوه و ناوێرن دەست بۆ هەموو كتێبێک بەرن.
ئاژانسی کوردپا: بە پێی ئەو ئامارانەی کە لە بەر دەستدا هەن، کتێب و کتێب خوێندنەوە لای تاکی کورد گرینگییەکی ئەوتۆی پێ نادرێت، ئێوە هۆکارەکانی ئەم کێشەیە بۆ چ بوارێک دەگەڕێننەوە؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: وەک له وەڵامی پرسیاری پپشوودا ئاماژەم پێ كرد، لەم بارەوه، باسی كوردستانی رۆژهەڵات و باشوور، دوو باسی جیاوازن. له باشوور به كورتی، خەڵكەكه كەوتوونەته نێو كێبەركێیەكی بێ‌بڕانەوەی پاره دەست‌خستنەوه و وای لێ هاتووه، كێ دەوڵەمەندتر بێ، ماقووڵتره و كه چاو له دەسەڵاتدارانیش دەكەن، ئەوانیش هەر ئەم بەزمەیه و دیاره له هەل‌ومەرجێكی وا دا، كه كابرای نەخوێندەواری دوور له شارستانییەت، هەر ئەوەنده دەستی له كاردایه، خاوەنی كۆشكی دەقاته، باسی زانست و زمان و ناسنامەی نەتەوەیی و ... كاڵ دەبێتەوه و كەمتر ئاوڕی لێ دەدرێتەوه. بەڵام له رۆژهەڵات هەستی نیشتمانی هەر تینی ماوه و لای پڕایی گەل، رێز و حورمەتی نەفەوتاوه؛ ئەوی بەرگره، یەكەم باری رامیاری وڵات و دووهەم بارودۆخی ئابووری خەڵكەكەیه؛ كه باسم كرد.
ئاژانسی کوردپا: بە بڕوای ئێوە پێدەچێ کە بە هاتنە سەرکاری دەوڵەت و وەزیری نوێ کرانەوەیەکی فەرهەنگی لە بەستێنی زمان و ئەدەبیاتی کوردیدا روو بدات؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: دڵخۆشییەكه ئەوەیه لەوەی كه لەم هەشت ساڵەدا رابرد، خراپتر هەر نابێ! ئەگەرچی پیره بەئەزموونەكانمان ساڵانی ساڵه هەر دەڵێن: «خوا خراپترمان نیشان نەدا!» ئەمن وەک پێ راهاتووم، به داهاتوو دڵخۆشم و قەت رەشبین نەبووم و هیوادارم قەتیش نەبم.
ئاژانسی کوردپا: لە دوو ساڵی رابردوودا کۆمەڵێک پیشانگەی کتێب لەلایەن دەزگای چاپی هەرێمی کوردستانەوە لە شارەکانی کوردستانی ئێران کرایەوە، ئایا ئەم جۆرە ئاڵوگۆڕی فەرهەنگیە دەتوانێ یارمەتیدەر بێت لە بواری کتێب خوێندنەوەدا؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: زۆرم بەلاوه رووداوێكی پیرۆزه، ئەگەرچی خاڵ و نوكتەی به دەوروبەردا كەم نین. پێرار كه ئەو پیشانگایه له شاری سنه داندرا، به هەڵكەوت ئەمن حەفتەیەک پێشتری له هەرێم بووم و به كتێبخانەكاندا گەڕابووم و ئاگام له كتێبانی كۆن و نوێی ئەودیو هەبوو. رۆژی یەكەم، له یەكەم سەعاتی كرانەوەی پیشانگاكەدا، لەوێ بووم. ئەگەر دەڕوانم زۆرێک لەو كتێبانەی چاوەچاویانم، نەهاتوون. له بەرپرسی پەخشانگاكانم پرسی: ئەمه چ باسه؟ جوابی هەموویان یەک شت بوو: زۆربەیان له سەر سنوور پێ داگرتین و رێیان پێ نەدان!
دەڵێن كابرا له خەونیدا سندووقێكی گەورەی، دەرگا ئاواڵەی پڕ له سكەی زێڕی دیت. چنگی كوتا گیرفانەكانی لێ پڕ كا، ئەژدیهایەک سەری دەرێنا و تێی خوڕی: یەک سكه زیاترت ناكەوێ؛ بیبه و بڕۆ! ئەویش لەم چكووسی و دەس‌قووچاوییه بێ‌مانایه تێ نەگەییشت و گوتی: باشه ئەگەر زیاتر بەرم، چی له تۆ كەم دەبێتەوه؟ لەم كێشه و هەرایەدا وەخەبەر هات، نه سندووق و نه سكه و نه هیچ! لەپێ چاوی لێک ناوه و دەستی داكێشا و گوتی: هەر ئەو یەكەم بەرێ! هەر ئەو یەكەم بەرێ! حیكایەتی ئێمەش هەوه؛ بەم نیوه و ناتەواوییه‌ش، دیسان هەر باشه!
ئاژانسی کوردپا: لەسەر زمان و ئەدەبیاتی کوردی چ پلان و پرۆژەیەکتان بۆ داهاتوو هەیە؟
ماجید مەردۆخ رۆحانی: ئەگەر هەر وا بڕوا، تا دوو ساڵی تر فەرهەنگێكی كوردی_كوردی، له قەبارەی فارسی_كوردییەكه (سێ بەرگی، دەوری سێ‌هەزار لاپەڕە) ئامادەی چاپ دەكەین؛ كه زۆری پێ دڵخۆشم. بۆ دوورتریش یەكێكی گەورە، به ناوی «فەرهەنگی وێژەی كوردی» به دەستمانەوەیه، ئەگەر به دوازده بەرگ تەواو بێ، باشه. لەو فەرهەنگه‌دا، ئەوی وشەی كوردی بێت و هاتبێته ناو شیعر و نووسراوەی شاعیران و نووسەرانی ناسراوی كوردەوه، ریز دەكرێن و به تەرتیبی مێـژوویی، هەر له بابه تاهیر و ئەحمەدی خانی و نالییەوه تا ئەم دواییانه، بۆ هەر وشەیەک بەیتێک یان رستەیەک لەو شاعیر و نووسەرانه، وەک نموونەی شیعر و پەخشانی سەردەمی خۆیان، دادەنرێ. دیاره ئەگەر ئەو كتێبه رووناكی ببینێ، چ كەلێنێكی گەوره له كتێبخانەی كورد پڕ دەكاتەوه و له چەند بارانەوه ئەتوانێ بەهرەی هەبێ؛ بەڵام وەک كورد دەڵێ: « نان ئەو نانه ئێستا له خوانه» جارێ با بزانین چمان لەگەڵ پێ دەكرێ و چارەنووس بەرەو كوێمان دەبا.
ماجید مەردۆخ رۆحانی ساڵی ١٣٣٧ لە شاری سنە لە دایک بووە و بڕوانامەی بەکەلەریۆس(لیسانس)ی شیمی لە تاران وەرگرتووە و سەرپەرست و گەڵاڵە دارێژەری فەرهەنگی فارسی - کوردی زانکۆی کوردستان و کاری هەڵەچنیی و پێداچوونەوەی کتێبی ٨ بەرگیی \" قانون در طب\" لە وەرگێڕانی \"مامۆستا هەژار\"ی کردووە.
