پنهان‌سازی اعدام برنامه‌ریزی شده حمید حسین‌نژاد حیدرانلو؛ از ناپدیدسازی قهری پیکر تا عدم تحویل گواهی فوت به خانواده

18:55 - 9 اردیبهشت 1404

نهم اردیبهشت ۱۴۰۴؛ با گذشت ۹ روز از انتشار خبر اجرای حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، زندانی سیاسی کُرد توسط «خبرگزاری فارس» رسانه وابسته به سپاه پاسداران؛ پیکر او توسط حکومت‌ دچار ناپدیدسازی قهری شده، مسئولین و مقامات قضایی زمان و مکان اجرای حکم اعدام را پنهان کرده‌ و تاکنون از تحویل گواهی فوت و هرگونه شواهد و آثاری در رابطه مکان دفن و اعدام فرزندشان  به خانواده خودداری شده است.

به گفته یک منبع مطلع به کُردپا؛ با گذشت ۹ روز از انتشار خبر اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، نهادهادهای مرتبط قضایی، امنیتی و اداری، در رابطه با تحویل پیکر و گواهی فوت، محل دفن پیکر، و هرگونه  آثار و شواهدی مبنی بر اجرای حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به خانواده خودداری کرده‌اند.

این منبع مطلع افزود؛ خانواده حسین‌نژاد حیدرانلو روز شنبه ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ در پی یک تماس تلفنی از اداره اطلاعات ارومیه برای روز دوشنبه هشتم اردیبهشت ۱۴۰۴ به این نهاد امنیتی احضار شده بودند و آنجا به خانواده گفته شده بود، «دنبال جنازه نباشید و بروید دنبال زندگی خودتان». همچنین به درخواست خانواده در رابطه با آثار و مدارکی مبنی بر اجرای حکم و مکان دفن پیکر حتی به‌صورت عکس خودداری شده بود و نیروهای امنیتی گفته بودند به هیچ عنوان و شیوه‌ای در مورد جنازه بحث نکنید.

این منبع مطلع در رابطه با گواهی فوت اشاره می‌کند؛ خانواده برای دریافت گواهی فوت به اداره ثبت احوال چالدران مراجعه کرده‌اند، اما به آنها گفته شده هیچ دستوری مبنی بر تحویل گواهی فوت تاکنون دریافت نکرده‌اند. همچنین اداره ثبت احوال ارومیه در این خصوص پاسخگو نیست و گفته صدور گواهی فوت در صلاحیت اداره ثبت و احوال چالدران است و به آنجا مراجعه کنید.  

انتشار خبر ناتمام اعدام در خبرگزاری فارس و تهدید خانواده به عدم تحویل پیکر و ممانعت از برگزاری مراسم عزاداری و بازداشت؛

پیکر حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، بعد از انتشار خبر حکم اعدام توسط خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران در شامگاه ۱۰:۵۴ مورخه یکم اردیبهشت ۱۴۰۴ (که ابتدا در کانال تلگرامی این خبرگزاری و روز بعد در سایت آن منتشر شد)، دچار ناپدیدسازی قهری شده است. درحالیکه این خبرگزاری سپاه بدون اشاره به زمان و مکان اعدام اعلام کرده بود، «این خبر شامگاە امروز توسط مراجع ذی‌صلاح در استان آذربایجان غربی به خانواده حسین‌نژاد اعلام شد»، اما پس از انتشار خبر در این خبرگزاری سپاه، دادگاه انقلاب ارومیه طی یک تماس با خانواده حسین‌نژاد از اجرای حکم اعدام او خبر داده بود. همزمان این خبرگزاری به موضوع پیکر و سرنوشت آن نپرداخته بود و در مورد اینکه به خانواده تحویل داده نخواهد شد، هیچ اظهار نظری نکرده بود.

در راستای این پنهان‌کاری قضایی و امنیتی، نیروهای امنیتی اداره اطلاعات ارومیه در رابطه با پیکر حمید حسین‌نژاد و برگزاری مراسم عزاداری بعد از انتشار خبر توسط «خبرگزاری فارس» به خانواده گفته بودند؛ «برید پی کارتون و جنازه‌ای هم در کار نیست» و «حق برگزاری مراسم عزاداری ندارید». در ادامه خانواده برای برگزاری مراسم عزاداری از ارومیه  به چالدران شهر محل سکونت برگشتند.

منابع آگاه در این خصوص به کُردپا گفته‌اند؛ خانواده حسین‌نژاد حیدرانلو به‌دنبال انتشار خبر حکم اعدام او، به‌شدت تحت نظارت و فشار نهادهای امنیتی قرار گرفتند تا مراسم عزاداری عمومی برگزار نشود و مردم نتوانند در این مراسم شرکت کنند. همچنین درحالی‌که انتشار آگهی ترحیم در ایران امری مرسوم می‌باشد، به خانواده اجازه داده نشد بود، آگهی ترحیم منتشر کنند. بدین صورت مراسم عزاداری حمید حسین‌نژاد حیدرانلو با فشار و تهدید نهادهای امنیتی به‌صورت خانوادگی برگزار شد و از برگزاری آن به شکل عمومی ممانعت شد.

این منبع آگاه در ادامه فشارهای امنیتی بر خانواده حسین‌نژاد می‌گوید؛ از دیگر سو تهدید خانواده حمید حسین‌نژاد حیدرانلو با ورود به چالدران آغاز شد. آنها مرتب تهدید می‌شدند که حق برگزاری هیچگونه مراسم عزاداری عمومی را ندارند. همچنین تعدادی از اعضای خانواده از جمله روناهی حسین‌نژاد دختر بزرگ حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به‌دليل انتشار ویدیوی دادخواهی تهدید به بازداشت شده‌اند.

شواهدی مبنی بر اجرای مخفیانه حکم اعدام در روز مشخص شده در ابلاغیه رسمی؛

تحقیقات کُردپا نشان می‌دهد؛ که حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به احتمال بسیار بالا در همان تاریخ مشخص شده(۲۹ فروردین ۱۴۰۴) از سوی شعبه ۹ اجرای احکام کیفری دادگاه عمومی و انقلاب ارومیه در زندان ارومیه اجرا شده است و این خبر از سوی چند فرد حکومتی در زندان ارومیه و سپاه به افرادی گفته شده است. در این خصوص منابع مطلعی در شامگاه ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ از ورود دو دستگاه آمبولانس به زندان ارومیه خبر دادند؛ زمانی که خانواده به تحصن مقابل درب این زندان در این روز پایان داده بودند. همچنین به گفته منابع آگاه، روز شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴، « برخی از خانواده ۸ مرزبان کشته شده» بلافاصله در استوری‌های خود به مجازات «عامل کشته شدن مرزبانان» اشاره کرده بودند.

روندی از دادخواهی خانواده و واکنش گسترده برای جلوگیری از اعدام حمید حسین‌نژاد تا سیاست فریب و دروغ حکومتی برای اعدام مخفیانه و پنهان‌سازی جنایت؛

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، اجرای حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به‌صورت رسمی و از طریق ابلاغیه در «سامانه ثنا» به وکیل او اعلام شد و در آن اشاره شده بود که بنا به صدور شعبه ۹ اجرای احکام کیفری دادسرای عمومی و انقلاب ارومیه، حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو برای مورخه ۲۹ فروردین ۱۴۰۴ اعلام می‌گردد، همچنین این زندانی سیاسی به سلول انفرادی منتقل شد؛ درحالی‌که در مورد حق آخرین ملاقات، به خانواده و وکیل هیچ اطلاعی داده نشده بود. به‌دنبال آن خانواده از شدت نگرانی و بی اطلاعی از سرنوشت فرزندشان از صبح ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ مقابل درب زندان ارومیه اقدام به تحصن و تجمع کرده و خواهان توقف اعدام و اطلاع از سرنوشت فرزندشان شدند. همزمان روناهی حسین‌نژاد دختر این زندانی سیاسی که از قبل ویدیویی در دادخواهی از پدرش منتشر کرده بود، مجددا از شدت نگرانی ویدیوی جدیدی منتشر کرد. همچنین یکی از برادران حمید حسین‌نژاد با «مواد سمی» اقدام به خودکشی کرد و بدین گونه خبر جدی اجرای حکم اعدام او به‌صورت گسترده با واکنش بین‌المللی و رسانه‌ای همراه بود. 

حضور ادامه‌دار خانواده در مقابل زندان ارومیه منجر شد که آخرین ملاقات چند دقیقه‌ای با فرزندشان در ظهر ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ صورت بگیرد. خانواده حتی پس از انجام ملاقات به تحصن خود مقابل زندان ارومیه ادامه دادند و خواهان بررسی مجدد پرونده بر پایه شواهد و مدارک، لغو ناعادلانه حکم اعدام و تاکید بر بی‌گناهی حمید حسین‌نژاد شدند.

در ادامه نیروهای نظامی عصر ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ تلاش کردند خانواده را مقابل درب زندان ارومیه پراکنده سازند. همزمان رئیس زندان ارومیه و دادستان ارومیه بدون نشان دادن هیچ مدرکی حرف‌هایی را به خانواده گفته بودند.  «پیمان خان‌زاده» رئیس زندان ارومیه به خانواده گفته بود؛ «اداره اطلاعات ارومیه حمید حسین‌نژاد حیدرانلو را به این نهاد امنیتی برده و ما نمی‌دانیم او را کجا برده‌اند و  اختیار حمید حسین‌نژاد و پرونده‌اش در دست اطلاعات است». از دیگرسو هنگامی که خانواده سراغ دادستان را برای اطلاع از سرنوشت فرزندشان گرفتند؛ دادستان گفته بود  حکم اعدام حمید حسین‌نژاد را امضا نکرده‌ام و در رابطه با بررسی مجدد پرونده جلسه‌ای برگزار خواهد شد و درخواست رسیدگی مجدد پرونده را کرده است.

تجمع خانواده حسین‌نژاد حیدرانلو مقابل زندان ارومیه تا یکم اردیبهشت ۱۴۰۴ به مدت ۵ روز ادامه داشته باشد، درحالی‌که هیچ اطلاعی از سرنوشت فرزندشان نداشتند که آیا هنوز در زندان ارومیه است یا به اداره اطلاعات منتقل شده و آیا اعدام شده یا اعدام او متوقف شده است؛ و در تمام این مدت که خانواده از رئیس زندان ارومیه و دادستان ارومیه درخواست اطلاع از سرنوشت فرزندشان را کرده بودند، این دو مسئول قضایی به آنها گفته بودند، «می‌دانیم حمید حسین‌نژاد حیدرانلو بی‌گناه است». رئیس زندان گفته بود نمی‌دانم کجاست و اطلاعی ندارم. دادستان هم در تمام این مدت گفت بود پرونده درحال بررسی است و من درخواست کرده‌ام، اما هیچ دستور رسمی و کتبی را در این رابطه به وکیل و خانواده نشان یا ارائه نداده بود و آنها بارها تاکید کرده بودند که می‌دانیم حمید حسین‌نژاد بی گناه است.

۲۹ فروردین ۱۴۰۴ تحصن خانواده حسین‌نژاد حیدرانلو مقابل زندان ارومیه ادامه داشت و به یکی از اعضای خانواده داخل زندان گفته شده بود؛ دادستان درخواست عفو و بخشش کرده؛ اما خانواده همچنان به‌شدت نگران اجرای حکم، اعترافات اجباری مجددا و خواهان اطلاع از سرنوشت فرزندشان بودند.

درحالیکه در این روز تماس کوتاه ۸ ثانیه‌ای با زبان فارسی از طرف حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به خانواده انجام گرفت که درخواست پیگیری پرونده را کرده بود و تماس بلافاصله قطع شد؛  خانواده به رغم اینکه نخواستند در این مورد در آن زمان اطلاع‌رسانی شود، اما گفتند که مطمئن نیستند این تماس از جانب خود حمید بوده است و لحن و صدای او متفاوت بوده است.

همزمان در این روز عثمان مزین، یکی از وکلای حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، با انتشار ابلاغیه رسمی اجرای حکم اعدام موکلش که تاریخ (۲۹ فروردین ۱۴۰۴) در آن درج شده بود، در صفحه اینستاگرام خود نوشت؛ حکم موکلش امروز و تاکنون اجرا نشده و آقای حسین‌نژاد تماسی کوتاهی با خانواده داشته است.

ساعت ۱ بامداد روز شنبه، ۳۰ فروردین ۱۴۰۴، خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، اقدام به انتشار ویدیویی ۵ دقیقه‌ای از اعترافات اجباری حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، زندانی سیاسی کُرد محکوم به اعدام، کرد. در واکنش به این ویدیو، روناهی حسین‌نژاد، دختر بزرگ حمید، با انتشار یک ویدیو ضمن اشاره به بی‌گناهی پدرش و اعترافات اجباری تحت شکنجه و انفرادی طولانی مدت بدون مدرک، از بازجویی و تهدید خود توسط نیروهای امنیتی اداره اطلاعات برای پذیرش اینکه پدرشان در ترکیه از آنها جدا شده است پرده برداشت.

همچنین در این روز خانواده حمید حسین‌نژاد ازجمله مادرش با گریه و ناله بیش از دو ساعت مقابل دادگاه انقلاب ارومیه حضور یافتند و با وجود درخواست‌های مکرر، نیروهای حکومتی از ورود آنان به ساختمان جلوگیری کرده و اجازه ملاقات با قاضی پرونده را ندادند. درحالی‌ که در همین روز، خانواده موفق به دیدار کوتاه با دادستان ارومیه شده بودند و به گفته اعضای خانواده، دادستان اعلام کرده بود که پرونده درحال بررسی است، اما هیچ سند رسمی یا تصمیم مکتوبی در اختیار خانواده قرار نگرفته است.

۳۱ فروردین ۱۴۰۴؛ خانواده برای چهارمین روز متوالی مقابل زندان ارومیه تحصن کردند، درحالیکه وکیل و خانواده از آخرین وضعیت حمید حسین‌نژاد هیچ اطلاعی نداشتند و مسئولان زندان ارومیه، دادگاه انقلاب و دادستانی هیچ پاسخی به درخواست‌های مکرر خانواده برای شفاف‌سازی ندادند.

یکم اردیبهشت ۱۴۰۴؛ همزمان با ادامه تحصن پنجمین روز خانواده حمید حسین‌نژاد حیدرانلو در پی بی‌خبری مطلق، یکی از مسئولین زندان ارومیه «روناهی» دختر این زندانی سیاسی را تهدید به بازداشت کرد و گفته بود؛«به زودی تو هم به اینجا می‌آیی». او پیشتر نیز از سوی سپاه پاسداران چالدران به صورت تلفنی تهدید شد و به او گفته‌ بودند، «برگردی چالدران ببین چی می‌شود».

درحالیکه تحصن شبانه خانواده در پنجمین روز ادامه داشت،  انتشار خبر حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو توسط خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران در شامگاه ۱۰:۵۴ مورخه یکم اردیبهشت ۱۴۰۴ ( ابتدا در کانال تلگرامی این خبرگزاری و روز بعد در سایت آن)،  منتشر شد.

به گفته منابع مطلع به کُردپا، طی این ۵ روز خانواده چندین بار سراغ دادگاه انقلاب ارومیه رفت بودند، اما اجازه ورود به آنها داده نشد و به خانواد می‌گفتند دستو از تهران است و هر شخصی با فامیلی حسین‌نژاد حیدرانلو حق ورود به دادگاه را ندارد. از دیگر سو طی این ۵ روز بارها سراغ رئیس زندان ارومیه و دادستان ارومیه رفتند و طی این مدت‌ این دو مسئول قضایی به آنها گفته بودند، «می‌دانیم حمید حسین‌نژاد حیدرانلو بی‌گناه است». رئیس زندان گفته بود نمی‌دانم کجاست و اطلاعی ندارم و اداره اطلاعات ارومیه آمده و او را برده است. دادستان هم در تمام این مدت گفته  بود پرونده درحال بررسی است و من درخواست کرده‌ام، اما هیچ دستور رسمی و کتبی را در این رابطه به وکیل و خانواده نشان یا ارائه نداده بود.

طی این پنج روز، همزمان با رسانه‌ای شدن خطر جدی حکم اعدام حمید حسین‌نژاد به‌صورت گسترده و تلاش‌های خانواده برای توقف حکم ناعادلانه اعدام حمید حسین‌نژاد و درخواست برای بررسی مجدد پرونده؛ گزارشات بسیاری از روند دادرسی ناعادلانه پرونده بر اساس مدارک و شواهد منتشر شد.

کُردپا از در این بازه زمانی چندین گزارش مفصل را به شرح زیر منتشر کرد؛

-خطر اجرای حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو در ۴۸ ساعت آینده؛ انتقال به سلول انفرادی، سلب فرصت دفاع قانونی و بی‌اطلاعی کامل خانواده؛

-قضات صادر کننده حکم اعدام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو؛ قاسم مزینانی، رئیس شعبه ۹ دیوان عالی کشور رضا نجف‌زاده، رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب ارومیه؛

-اسناد خاموش‌شده، صدایی که قطع شد؛ آخرین تلاش‌های حمید حسین‌نژاد و فریاد امروز خانواده؛

-روایت میدانی از آخرین ملاقات و دادخواهی خانواده و انتقال حمید حسین‌نژاد حیدرانلود به اطلاعات؛

-«سند شهادت» حضور حمید حسین‌نژاد در ترکیه؛ آیا قوه قضاییه این سند را نادیده گرفت؟

-دیوان عالی کشور لایحه اعتراضی حمید حسین‌نژاد به حکم اعدام را نادیده گرفته؛ دفاعیات او و تناقض آن با اعترافات اجباری و سناریوسازی امنیتی؛

-روایتی از شکنجه و اعترافات اجباری حمید حسین‌نژاد حیدرانلو؛

تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده