مانگه‌کانی ساڵ به وێژه‌ی دێرین و ده‌وڵه‌مه‌ندی هۆرامی
14:06 - 1 رەشەمه 2713
Unknown Author
ســدێق بــابــایی
بێ‌ده‌سه‌ڵاتی ملو خاک و وڵاتوو وێمانه‌ره‌جیا چانه‌یه‌زاڵ بیه‌ی سیاسی و حکومه‌تی ملهۆڕانه سه‌روو ئاو و خاکیماره‌به‌رهه‌مش بیه‌ن، تاڵان و چه‌پاو جه‌هه‌ر یاگێ ده‌سش دابۆ به‌بێ‌سڵ که‌رده‌ی وزیان ڕا!
فره‌به‌ڵگێ وه‌رده‌سی نیشان ده‌روو ئـــا ڕاسیانه‌نێ ، ده‌سپارێزی جه‌دزی و تاڵان که‌رده‌ی به ئاره‌زوو بێ شۆنه‌ما ئاسته‌ی ویه‌رده‌و وه‌ڵاته‌که‌یمان به زانایی و په‌یجۆری نه‌یارو ناحه‌زان لوان ڕاوه.
ته‌ماحکاری تا ئایاگێ پاش کێشانه‌ره، جه‌رده‌و تاڵانچیه ده‌س نه‌پارێزه‌کێ هه‌ریاگێ پڵه‌زه‌مینێ خاس بیه‌ن به‌نامێ \" خالسه= خاسه[ املاک خالصه] \" ! په‌ی وێشان تاپۆشان که‌رده‌ن. هه‌ر کۆ ئاهه‌نگ و ملۆدی ڕه‌سه‌ن ئه‌ژناسیان زوو به‌زوو به‌نامێ مووسیقا وێشان تۆمارو کوردش چه‌نه‌بێ‌به‌ری کریان!
ئی سیاسه‌ته‌پاکتاوه‌ڕه‌گه‌زیه‌تا حه‌نناو ڤاڕای نامێ شار و ده‌گایه‌کا، دزی نووسه‌رو که‌سایه‌تیه‌به‌ناو و ده‌نگه‌کامان، هه‌ر پاسه‌ئاسه‌واری جیامه‌نه جه‌وه‌رینانمان هه‌رمانه‌ش په‌ی کریاینه.
دوانزه‌مانگو ساڵێ پاسه‌چی به‌ڵگه‌نویسیانه‌ئامان یۆ جه‌هه‌زارو ئی واته‌یه‌مه‌سله‌منۆ.
وه‌رینان واته‌ن ساڵ دوانزه‌مانگه‌ن هه‌ر مانگێ وێنه‌ی مڵک شش دانگه‌ن
هه‌ر مانگێ په‌ریێ به‌نه‌ن وه‌باڵاش هه‌ر په‌ریێ سه‌د ڕه‌نگ مه‌نمانۆ کالاش
مانگ یه‌که‌مش مای \" فه‌ڕوه‌دانه‌ن \" گوڵ و وه‌نه‌وشه په‌ڕ نه هه‌ردانه‌ن
مانگ دووهه‌مش\"ئه‌رته‌و هێشته‌ن\"١ ئای ئای کوردستان وێنه‌ی به‌هه‌شته‌ن
مانگ سێوه‌مشه‌ن مانگ \"هه‌روه‌تاته‌ن\"٢ مانگ هه‌ڵاڵه‌و گه‌زیزه واته‌ن
مانگ چواره‌مش مانگ \" تێشته‌ره‌ن \" که‌ژو کۆ و ده‌شت نه‌ی ده‌م وه‌شته‌ره‌ن
مانگ په‌نجه‌مش مانگ \" ئه‌مرتاته‌ن \" ٣ مانگ بێ مه‌رگی و کام و هاواته‌ن
مانگ شه‌شه‌مش مانگ \"شتروه‌ره‌ن\"٤ مانگ هه‌ساره و ئافتاو و وه‌ره‌ن
مانگ هه‌فته‌مش هه‌ر مانگ \"مێتره‌ن\" مانگ شایی و وه‌شی و به‌راتی مێهره‌ن
مانگ هه‌شته‌مش مانگ \" ئاوانه‌ن\" مانگ ئاویاری ده‌شت و کاوانه‌ن
مانگ نۆهه‌مش مانگ \" ئاهره‌ن\" زێڵ٥ جه‌په‌ژاره یه‌کسه‌ر باهره‌ن
مانگ ده‌هه‌مش مانگ \" ده‌تۆشه‌ن \"٦ هه‌ر که‌سێ پاک بۆ ئه‌و خاوه‌ن هۆشه‌ن
مانگ، یانزه‌هه‌مش مانگ \"وه‌همه‌نه‌ن\" مانگ پاکان و مێردان وه‌نه‌ن
مانگ دوانزه‌هه‌مش \"سپه‌ندار مه‌زه‌ن\"٧ مانگ ژنان و دویه‌تان٨ گه‌زه‌ن٩
سادق ، گۆفتارت خه‌یلێ شیرینه‌ن بێ گۆمان ئانه واته‌ی دێرینه‌ن
میر سادق دینه‌وه‌ری
١٢١٨ – ١٢٨٣ دینه‌وه‌ر
ئه‌رته‌و هێشته= ئوردی به‌هه‌شت
هه‌رۆتات = هه‌ورو هه‌ڵا، خودای با (وا) خورداد.
ئه‌مرتات = نه‌مری
شتروه‌ر = شه‌هریوه‌ر
زێڵ = دڵ
ده‌توش = ده‌ی ، پاکی ،نامێ خودای
سپه‌ندارمه‌ز = فریشته‌ی نزیک به‌خودا، ڕه‌شه‌مه‌ی
دویه‌ت = کناچێ(کچ)
گه‌ز = شیرینی ، گه‌زۆ، شیرین
ئه‌رده‌وهێشته، هه‌رۆتات ،وه‌همه‌ن، ئه‌مرتات، شتروه‌ر، سپه‌ندارمه‌ز، .
حه‌فت سین ، نه‌ورۆزان سه‌روو سفره‌ی نریۆره‌هه‌ر یۆ هێماو فریشتێوه‌پیرۆزیه‌ن .
\"هه‌فت شارو عێشقی\" سه‌رچه‌مه‌و سه‌رمه‌نزڵ یاوای (کامڵ بیه‌ی) مرۆڤ- یه‌ن.
بێ‌ده‌سه‌ڵاتی ملو خاک و وڵاتوو وێمانه‌ره‌جیا چانه‌یه‌زاڵ بیه‌ی سیاسی و حکومه‌تی ملهۆڕانه سه‌روو ئاو و خاکیماره‌به‌رهه‌مش بیه‌ن، تاڵان و چه‌پاو جه‌هه‌ر یاگێ ده‌سش دابۆ به‌بێ‌سڵ که‌رده‌ی وزیان ڕا!
فره‌به‌ڵگێ وه‌رده‌سی نیشان ده‌روو ئـــا ڕاسیانه‌نێ ، ده‌سپارێزی جه‌دزی و تاڵان که‌رده‌ی به ئاره‌زوو بێ شۆنه‌ما ئاسته‌ی ویه‌رده‌و وه‌ڵاته‌که‌یمان به زانایی و په‌یجۆری نه‌یارو ناحه‌زان لوان ڕاوه.
ته‌ماحکاری تا ئایاگێ پاش کێشانه‌ره، جه‌رده‌و تاڵانچیه ده‌س نه‌پارێزه‌کێ هه‌ریاگێ پڵه‌زه‌مینێ خاس بیه‌ن به‌نامێ \" خالسه= خاسه[ املاک خالصه] \" ! په‌ی وێشان تاپۆشان که‌رده‌ن. هه‌ر کۆ ئاهه‌نگ و ملۆدی ڕه‌سه‌ن ئه‌ژناسیان زوو به‌زوو به‌نامێ مووسیقا وێشان تۆمارو کوردش چه‌نه‌بێ‌به‌ری کریان!
ئی سیاسه‌ته‌پاکتاوه‌ڕه‌گه‌زیه‌تا حه‌نناو ڤاڕای نامێ شار و ده‌گایه‌کا، دزی نووسه‌رو که‌سایه‌تیه‌به‌ناو و ده‌نگه‌کامان، هه‌ر پاسه‌ئاسه‌واری جیامه‌نه جه‌وه‌رینانمان هه‌رمانه‌ش په‌ی کریاینه.
دوانزه‌مانگو ساڵێ پاسه‌چی به‌ڵگه‌نویسیانه‌ئامان یۆ جه‌هه‌زارو ئی واته‌یه‌مه‌سله‌منۆ.
وه‌رینان واته‌ن ساڵ دوانزه‌مانگه‌ن هه‌ر مانگێ وێنه‌ی مڵک شش دانگه‌ن
هه‌ر مانگێ په‌ریێ به‌نه‌ن وه‌باڵاش هه‌ر په‌ریێ سه‌د ڕه‌نگ مه‌نمانۆ کالاش
مانگ یه‌که‌مش مای \" فه‌ڕوه‌دانه‌ن \" گوڵ و وه‌نه‌وشه په‌ڕ نه هه‌ردانه‌ن
مانگ دووهه‌مش\"ئه‌رته‌و هێشته‌ن\"١ ئای ئای کوردستان وێنه‌ی به‌هه‌شته‌ن
مانگ سێوه‌مشه‌ن مانگ \"هه‌روه‌تاته‌ن\"٢ مانگ هه‌ڵاڵه‌و گه‌زیزه واته‌ن
مانگ چواره‌مش مانگ \" تێشته‌ره‌ن \" که‌ژو کۆ و ده‌شت نه‌ی ده‌م وه‌شته‌ره‌ن
مانگ په‌نجه‌مش مانگ \" ئه‌مرتاته‌ن \" ٣ مانگ بێ مه‌رگی و کام و هاواته‌ن
مانگ شه‌شه‌مش مانگ \"شتروه‌ره‌ن\"٤ مانگ هه‌ساره و ئافتاو و وه‌ره‌ن
مانگ هه‌فته‌مش هه‌ر مانگ \"مێتره‌ن\" مانگ شایی و وه‌شی و به‌راتی مێهره‌ن
مانگ هه‌شته‌مش مانگ \" ئاوانه‌ن\" مانگ ئاویاری ده‌شت و کاوانه‌ن
مانگ نۆهه‌مش مانگ \" ئاهره‌ن\" زێڵ٥ جه‌په‌ژاره یه‌کسه‌ر باهره‌ن
مانگ ده‌هه‌مش مانگ \" ده‌تۆشه‌ن \"٦ هه‌ر که‌سێ پاک بۆ ئه‌و خاوه‌ن هۆشه‌ن
مانگ، یانزه‌هه‌مش مانگ \"وه‌همه‌نه‌ن\" مانگ پاکان و مێردان وه‌نه‌ن
مانگ دوانزه‌هه‌مش \"سپه‌ندار مه‌زه‌ن\"٧ مانگ ژنان و دویه‌تان٨ گه‌زه‌ن٩
سادق ، گۆفتارت خه‌یلێ شیرینه‌ن بێ گۆمان ئانه واته‌ی دێرینه‌ن
میر سادق دینه‌وه‌ری
١٢١٨ – ١٢٨٣ دینه‌وه‌ر
ئه‌رته‌و هێشته= ئوردی به‌هه‌شت
هه‌رۆتات = هه‌ورو هه‌ڵا، خودای با (وا) خورداد.
ئه‌مرتات = نه‌مری
شتروه‌ر = شه‌هریوه‌ر
زێڵ = دڵ
ده‌توش = ده‌ی ، پاکی ،نامێ خودای
سپه‌ندارمه‌ز = فریشته‌ی نزیک به‌خودا، ڕه‌شه‌مه‌ی
دویه‌ت = کناچێ(کچ)
گه‌ز = شیرینی ، گه‌زۆ، شیرین
ئه‌رده‌وهێشته، هه‌رۆتات ،وه‌همه‌ن، ئه‌مرتات، شتروه‌ر، سپه‌ندارمه‌ز، .
حه‌فت سین ، نه‌ورۆزان سه‌روو سفره‌ی نریۆره‌هه‌ر یۆ هێماو فریشتێوه‌پیرۆزیه‌ن .
\"هه‌فت شارو عێشقی\" سه‌رچه‌مه‌و سه‌رمه‌نزڵ یاوای (کامڵ بیه‌ی) مرۆڤ- یه‌ن.
