با 8ی مارس هەڵبوەشێتەوە! ئەیوب رەحمانی
18:37 - 17 رەشەمه 2711
Unknown Author
با 8ی مارس هەڵبوەشێتەوە!
ئەیوب رەحمانی
هیچكەس ناتوانێت نكۆڵی و حاشا لەوە بكات كە ژنان بەگشتی ئازار لە ستەمی رەگەزی سیستەمی مەوجوودی پیاومەزنی كە بەرهەمی ئایینە ئیبراهیمییەكانە دەكێشن و ئەم ستەمە بەتایبەت لە وڵاتانی دواكەوتوو و ئایینیتر، بە داب و نەریتیی كۆنەپارێزانەوە، بەداخەوە زۆر زۆر زەقتر، تووندوتیژتر، نامرۆڤانەتر و دڕندانەترە، كە هەموومان رۆژانە شاهیدی هەین و هەواڵەكانی لێرە و لەوێ دەبیستین! بۆیە خەباتی رۆژانەی هەموومان بە ژن و بە پیاوەوە بۆ یەكسانی و دەستەبەر كردنی مافە كۆمەڵایەتییەكانی هەردوو رەگەزی نێر و مێ بەبێ جیاوازیی پێویستە.دیارە لە حاڵی حازردا لە وڵاتانی ئێمە گەیشتن بەو یەكسانییە لە رێگای دەستەبەر كردنی مافەكانی ژنان لە ئەولەوییەت دایە، بەڵام بە چ شێوەیەك؟ كە دواتر دێمەوە سەری!
لە وڵاتانی پێشكەوتووی رۆژئاوایی بەگشتی ژنان توانیویانە هەنگاوگەلێكی مەزن بۆ دەستەبەر كردنی مافەكانیان هەڵبگرن و تەنانەت لە هێندێك وڵات ژنان لەباری یاسایی و ئابوورییەوە هێندە بەهێز بوون كە بە پێچەوانە، ئێستا ئەوان ئازاری پیاوان دەدەن، بە چەشنێك كە پیاوان بزووتنەوەگەلی ماسكولینیستییان دامەزراندووە. (كە من پێشتر راپۆرتێكم لەو بارەوە بڵاو كردەوە) وەك شتێك مەزنایەتی بەس هی پیاو و بۆ پیاو نیە و هی ژن و بۆ ژنیش نیە، بەڵكوو ئەمە دەردێكی مرۆییە جا چ ژن بیكات و چ پیاو، تەنیا هەل ئەیبڕێتەوە كە كێ بتوانێت هەلەكە بقۆزێتەوە، كە ئەم هەلپەرەستییە، جا هەر رەگەزێك بیكات، گرفتی سەرەكییە.
واتە ئەوە داب و نەریت و پەروەردە و فەرهەنگیی توندوتیژییە و یان خۆ مەزنیەكەیە كە كێشە سازە و دەبێت چارەسەر بكرێت، نەك رگەزێكی نێر یا مێ!
ئازاری رەگەزیی لە پاڵ ئازار و هەڵاواردنەكانی دیكەدا وەك هەڵاواردنی قەومی و نەتەوەیی، رەنگی پێست، زمان و كولتوور، هەڵاواردنی هەژارن، كورتە باڵاكان و تەنانەت هەڵاواردنی ئاژەڵانیش و هتد..، لە هەموو روویەكەوە قێزەون و دژی هەموو پڕنسیپێكیی ئەخلاقی و ئینسانین و دوورن لە شارستانییەت. ئەم هەڵاواردنانەش تەنیا تایبەتی ژن یا پیاو نین، بەڵكوو هەر دوو رەگەزەكە دەیكەن. لە پاڵ ئەوەدا كە پیاوی زۆردار و دیكتاتۆر ئەتوانێت بوونی ببێت یان بە درێژایی ئایین بوونی هەیە، ژنی دیكتاتۆریش ئەتوانێت بوونی هەبێت، یان بوونی بووە و هەیە، بەڵام ئێستا كۆمەڵگاكەمان پڕە لە فەرهەنگی پیاو سالاری، بۆیە دیكتاتۆر بوونی رەگەزی مێ كەمتر بەرچاو دەكەوێت و بگرە بە پێچەوانەكەی \"ماخووران و بێ مافكران\" و توندوتیژی لە ئاستیاندا وەك پێشتریش ئاماژەم پێكرد، زۆر زیاتر و بەرچاوترە. (لە پەراوێزدا بڵێم كە من هەڵاواردن لە هەموو فۆڕم و ستڕاكتۆر و شێوەكانیدا بەبێ ئەخلاقی دەزانم). لە وڵاتانی ئێمە كە زۆر شت پێچەوانەیە، بێ ئەخلاق بە كەسانێك دەوترێت كە خۆشەویستی دەكەن، لە حاڵێكدا بێ ئەخلاقیی تەنیا ئەتوانێت بنبڕكردنی ئازادییەكان و مافەكانی مرۆ و هەڵاواردنەكان و تەنانەت گەندەڵیش بێت و ئەوانەی بێ بەرپرسانە و تەنیا بۆ بەرژەوەندیی خۆیان ئەم مافانە پێشێل دەكەن، شایانی ئەوەن كە بەبێ ئەخلاق ناویان لێ ببرێت، نەك خۆشەویستی كردن بێ ئەخلاقی بێت.
بنەمای فیكری رۆژی جیهانی هاوپشتیی ژنان بۆ یەكەم جار لەلایەن ژنە شۆڕشگێڕی ئاڵمانی \"كلاڕا زتكین\" لە كۆبوونەوەی جیهانیی ژنان لە كۆپنهاگی دانمارك لە 27ی ئاگووستی1910ی زایینی هێنرایە گۆڕ بۆ قسەوباس لەسەر كردن، بێ ئەوەی لەو كۆبوونەوەدا رۆژێكی بۆ دیاری بكرێت. باسەكەش ئەمە بوو كە رۆژێك بۆ ژنان دیاری بكرێت كە \"هاوتەبا بێت لەگەڵ تێگەیشتوویی چینایەتیی ژنان و بە ئاگابوونی ئەوان لە هاوپشتی چینایەتیی ژنانی كرێكاری نیوەی كۆمەڵ پێ بە پێی پیاوانی كرێكاری نیوەكەی دیكەی كۆمەڵ، كە بە هەردووكیان زۆرینەی پرۆلیتاریا پێك دێنن\"، دواتر پاش كۆبوونەوەگەلی جۆربەجۆری ژنان و پێشنیازگەلی جۆراوجۆر، لە ساڵی 1913دا، دەبیرخانەی ئینتێرناسیۆنالی ژنانی چەپ و سۆسیالیست، كە خۆی رێكخراوی سەر بە ئینتێرناسیۆناڵ سۆسیالیستی دووهەم بوو، رۆژی هەشتی مارسی پەسەند كرد، بەهۆی ئەوەی كە هەر لەو رێكەوتەدا واتە 8ی مارس بەڵام لە ساڵی 1857 ژنانی كرێكار لە نیۆیۆڕك بۆ زیادكردنی حەقدەستەكانیان رژابوونە سەر شەقامەكان و لەلایەن پۆلیسی پارێزەری سەرمایەداری نیۆیۆركەوە بە شێوەیەكی دڕندانە سەركووت كرابوون. ئەوە بوو كە هەشتی مارس لەلایەن ئەو دەبیرخانەوە هەڵبژێردرا و بوو بە رۆژیی جیهانیی ژنان بۆ دەستەبەر كردنی مافەكانیان بۆ گەیشتن بە یەكسانی.دواتر رێكخراویی نەتەوە یەكگرتووەكانیش لە ساڵی 1977 ئەو رۆژەی بە فەرمی ناسی.
شێوەی دەستەبەر كردنی یەكسانی:
وەك وتم پیاومەزنی بەرهەمی ئایینە ئیبراهیمییەكانە، هەر لە یەهوودییەتەوە تا مەسیحییەت و ئیسلام. وە ئەم ئایینانەش دەوروبەری پێنج هەزار ساڵ مێژینە و مێژوویان هەیە، بۆیە پیاومەزنی لەناو یەك بە یەكی داب و نەریت و هەڵسوكەوت و قسە كردن و هزر و خەون و خوێن و رەگ و پێستیشماندا چ پیاو و چ ژن دزەیان كردووە و بوونە بەشێكی گەورەی ئەخلاقییات و كاراكتێری مرۆڤەكان. كورد ئەڵێت: \" دوو گا لە ژوورێكدا بن، یان رەنگی یەك دەگرن یا خووی یەك\"، جا وەرە مرۆڤ پێنج هەزار ساڵ كارتێكەریی ئایینی بەسەرەوە بێت، ئیتر ئەبێ ببێ بە چی؟ ئایینیش وەك دەزانین و كتێبەكانیان و شێوەی پەروەردەیان، بەڵگەن، هەم بنەڕەتییان پیاومەزنانەیە و هەم دژی رەگەزی ژنن. بە قسە دەڵێن ژنان مەخلووقاتی ئازاد و یەكسانن لەگەڵ پیاو، بەڵام تێڕوانینەكانیان و دوان لەسەر تایبەتمەندییەكانی دیكەی رەگەزی مێ و ژن كووژییەكانیان و تەوەهووماتیی نامووس پەرستانەیان بۆمان دەردەخەن كە بنەڕەت و بنەمای ئەو ئایینانە لە دژایەتیی تەواو لەگەڵ بوونی رەگەزی مێ دان و ئەمانەش لە كەس شاراوە نین!
وەهمێك بە ناوی نامووس جینایەتەكان و دژایەتییەكانی ئەوان لە دژی ماف و ئازادییەكانی ژنان پاساو دەكات و ئەوان بەبێ ئەوەی ئازاری ویژدان بیانگرێت، تەنیا لەمەڕ وەهمی خەیاڵی ئایینیی خۆیان بەناوی \"پارێزگاری لە نامووسی خۆیان كە پیاون\" ژنان دەكووژن!.
قەت نەبووە بە شێوەیەكی ئەقڵانی لە خۆیان بپرسن كە ئەرێ ئەگەر ئەو نامووسە هی ئەوانە لە ناوگەڵی كەسێكی دیكەدا بۆ حەشار دراوە و بۆ لە ناوگەڵی خۆیاندا نیە؟ ئەگەر هەندێك لەم وتە ورد ببنەوە، پێكەنینیان بە خۆیان دێت! ژنیش وەك پیاو مرۆڤێكی سەربەست و ئازادە و لەشی ئەویش وەك پیاو تەنیا هی خۆیەتی و مڵكی خۆیەتی، هەست و سۆزیش هەر هی خۆیەتی و فكر و هزریشی تەنیا هی خۆیەتی و ئەگەر تۆی پیاو ئازادی، ئەوی ژنیش ئازادە و پێوەندیی بە من و تۆی پیاو نیە چۆن ئەژی! ئەمە ئازادیی تاكەكەسی و تایبەتیی مرۆڤەكانە بە \"نێر و مێ\"وە و ئەو ئازادییەش مافی مرۆڤە و پێویستە بۆ گەشە كردنی ئەقڵ و هزر و توانایە جۆربەجۆرەكانی مرۆڤ چ ژن و چ پیاو.
كەواتە بۆ بنبڕ كردنی ریشەیی ستەمی جنسی و رەگەزی لەسەر هەر دووك رەگەزی نێر و مێ یان مرۆڤ بەگشتی، پێویستە كە ئێمە لە رەگەوە كاری لەسەر بكەین. لە رۆژئاوای مەسیحی تا‌سەدەكانی ناوەڕاستیش كەنیسە دەسەڵاتی زاڵ بوو و ژنان وەك زانایانیش بە دڕندانەترین شێوەكان هەڵسوكەوتیان لەگەڵ دەكرا. لە پاش رێنێسانس و سەردەمی رۆشنگەریی و هاتنەئارای ئازادیی زیاتر بۆ مرۆڤ، ئیدەی جیاكردنەوەی دەوڵەت لە ئایین هاتە ئاراوە و پاشانیش بە كردەوە بینیمان كە سێكۆلاریزم گەورەترین كارتێكەریی لەسەر ئەم ئازادییە بووە كە ئێستا لە رۆژئاوا بۆ هەردوو رەگەزی نێر و مێ بوونی هەیە، دیارە بە شكڵ و فۆڕمگەلی ئاڵۆزی خۆیەوە كە بەستراوەتەوە بە یاسای وڵاتەكان. ژنانی تێكۆشەر و یەكسانیخوازی رۆژئاوا پێ بە پێی پیاوانی یەكسانیخواز توانیویانە كۆمەڵێك لە گەورەترین دەسكەتەكان بۆ مرۆڤایەتی بەگشتی و ژنان بەتایبەتی دەستەبەر بكەن، كە ئەمڕۆكە ژنانی ئەم وڵاتانە لە سایەی ئەو خەباتانەدا چێژ لە ئازادییەكانیان وەردەگرن و پێ بەپێی پیاوان لەگەشە كردن دان. كەواتە با ئێمەش ئەو ئەزموونە سەركەوتوانە رەچاو بكەین و بەرەو سێكۆلاریزم و دەستەبەر كردنی مافە كۆمەڵایەتییەكان هەنگاو هەڵبگرین، كە بە شێوەی خۆسەر ئازادییەكان و مافەكانی ژنانیشیان هاوكات لەگەڵ پیاوان پێكەوە تێدایە و هەنگاوێكی گەورەیە بەرەو مرۆڤ مەزنی لە وڵاتانی رۆژهەڵاتیش.
ئەمەش بڵێم كە ئەگەرچی پیاوان ئایینیان هێنایە ئاراوە، هەر پیاوانیش بوون كە فەلسەفە و باسی ئازادییەكان و مافە مرۆییەكانیان هێناوەتە ئاراوە، كەواتە وەك لە سەریشەوە باسم كرد، گرفتی پیاومەزنیی تەنیا نەخۆشیی پیاوان نییە، بەڵكوو نەخۆشییەكی مرۆییە كە پێویستە بە هەموومان لە دژی راوەستین تا دەستەبەر كردنی یەكسانی بۆ هەموو بوونەوەرانی سەرزەویی!
هەر لەم روانگەوەیە كە من چەند ساڵانێكە لە رێپێوانەكانی هەشتی مارس بەشداری ناكەم و وەك لە هی پیاوانیشدا بەشداری ناكەم، پێ موایە ئێمە نابێت بۆ خۆمان پەرە بە جیاوازیی رەگەزی مرۆڤەكان بدەین و بگرە من لەگەڵ هەڵوەشانەوەی رۆژی هەشتی مارسیش دام. ئەگەر ئێمە مرۆڤ بە \"نێر و مێ\"وە بە یەكسان ئەزانین، ئەی بۆ نایەین شانبەشانی یەك، هەموو رۆژێك لە دژی چەوسانەوەی رەگەزی بین؟ لە دژی ژنكوژی و ئایینە ژنكووژەكان بین؟ بۆ هەموو رۆژێك ناكەین بە رۆژی ژن و پیاو؟ یا نەخێر بۆ رۆژێك ناكەین بە رۆژی مرۆڤ؟
ئەیوب رەحمانی
هیچكەس ناتوانێت نكۆڵی و حاشا لەوە بكات كە ژنان بەگشتی ئازار لە ستەمی رەگەزی سیستەمی مەوجوودی پیاومەزنی كە بەرهەمی ئایینە ئیبراهیمییەكانە دەكێشن و ئەم ستەمە بەتایبەت لە وڵاتانی دواكەوتوو و ئایینیتر، بە داب و نەریتیی كۆنەپارێزانەوە، بەداخەوە زۆر زۆر زەقتر، تووندوتیژتر، نامرۆڤانەتر و دڕندانەترە، كە هەموومان رۆژانە شاهیدی هەین و هەواڵەكانی لێرە و لەوێ دەبیستین! بۆیە خەباتی رۆژانەی هەموومان بە ژن و بە پیاوەوە بۆ یەكسانی و دەستەبەر كردنی مافە كۆمەڵایەتییەكانی هەردوو رەگەزی نێر و مێ بەبێ جیاوازیی پێویستە.دیارە لە حاڵی حازردا لە وڵاتانی ئێمە گەیشتن بەو یەكسانییە لە رێگای دەستەبەر كردنی مافەكانی ژنان لە ئەولەوییەت دایە، بەڵام بە چ شێوەیەك؟ كە دواتر دێمەوە سەری!
لە وڵاتانی پێشكەوتووی رۆژئاوایی بەگشتی ژنان توانیویانە هەنگاوگەلێكی مەزن بۆ دەستەبەر كردنی مافەكانیان هەڵبگرن و تەنانەت لە هێندێك وڵات ژنان لەباری یاسایی و ئابوورییەوە هێندە بەهێز بوون كە بە پێچەوانە، ئێستا ئەوان ئازاری پیاوان دەدەن، بە چەشنێك كە پیاوان بزووتنەوەگەلی ماسكولینیستییان دامەزراندووە. (كە من پێشتر راپۆرتێكم لەو بارەوە بڵاو كردەوە) وەك شتێك مەزنایەتی بەس هی پیاو و بۆ پیاو نیە و هی ژن و بۆ ژنیش نیە، بەڵكوو ئەمە دەردێكی مرۆییە جا چ ژن بیكات و چ پیاو، تەنیا هەل ئەیبڕێتەوە كە كێ بتوانێت هەلەكە بقۆزێتەوە، كە ئەم هەلپەرەستییە، جا هەر رەگەزێك بیكات، گرفتی سەرەكییە.
واتە ئەوە داب و نەریت و پەروەردە و فەرهەنگیی توندوتیژییە و یان خۆ مەزنیەكەیە كە كێشە سازە و دەبێت چارەسەر بكرێت، نەك رگەزێكی نێر یا مێ!
ئازاری رەگەزیی لە پاڵ ئازار و هەڵاواردنەكانی دیكەدا وەك هەڵاواردنی قەومی و نەتەوەیی، رەنگی پێست، زمان و كولتوور، هەڵاواردنی هەژارن، كورتە باڵاكان و تەنانەت هەڵاواردنی ئاژەڵانیش و هتد..، لە هەموو روویەكەوە قێزەون و دژی هەموو پڕنسیپێكیی ئەخلاقی و ئینسانین و دوورن لە شارستانییەت. ئەم هەڵاواردنانەش تەنیا تایبەتی ژن یا پیاو نین، بەڵكوو هەر دوو رەگەزەكە دەیكەن. لە پاڵ ئەوەدا كە پیاوی زۆردار و دیكتاتۆر ئەتوانێت بوونی ببێت یان بە درێژایی ئایین بوونی هەیە، ژنی دیكتاتۆریش ئەتوانێت بوونی هەبێت، یان بوونی بووە و هەیە، بەڵام ئێستا كۆمەڵگاكەمان پڕە لە فەرهەنگی پیاو سالاری، بۆیە دیكتاتۆر بوونی رەگەزی مێ كەمتر بەرچاو دەكەوێت و بگرە بە پێچەوانەكەی \"ماخووران و بێ مافكران\" و توندوتیژی لە ئاستیاندا وەك پێشتریش ئاماژەم پێكرد، زۆر زیاتر و بەرچاوترە. (لە پەراوێزدا بڵێم كە من هەڵاواردن لە هەموو فۆڕم و ستڕاكتۆر و شێوەكانیدا بەبێ ئەخلاقی دەزانم). لە وڵاتانی ئێمە كە زۆر شت پێچەوانەیە، بێ ئەخلاق بە كەسانێك دەوترێت كە خۆشەویستی دەكەن، لە حاڵێكدا بێ ئەخلاقیی تەنیا ئەتوانێت بنبڕكردنی ئازادییەكان و مافەكانی مرۆ و هەڵاواردنەكان و تەنانەت گەندەڵیش بێت و ئەوانەی بێ بەرپرسانە و تەنیا بۆ بەرژەوەندیی خۆیان ئەم مافانە پێشێل دەكەن، شایانی ئەوەن كە بەبێ ئەخلاق ناویان لێ ببرێت، نەك خۆشەویستی كردن بێ ئەخلاقی بێت.
بنەمای فیكری رۆژی جیهانی هاوپشتیی ژنان بۆ یەكەم جار لەلایەن ژنە شۆڕشگێڕی ئاڵمانی \"كلاڕا زتكین\" لە كۆبوونەوەی جیهانیی ژنان لە كۆپنهاگی دانمارك لە 27ی ئاگووستی1910ی زایینی هێنرایە گۆڕ بۆ قسەوباس لەسەر كردن، بێ ئەوەی لەو كۆبوونەوەدا رۆژێكی بۆ دیاری بكرێت. باسەكەش ئەمە بوو كە رۆژێك بۆ ژنان دیاری بكرێت كە \"هاوتەبا بێت لەگەڵ تێگەیشتوویی چینایەتیی ژنان و بە ئاگابوونی ئەوان لە هاوپشتی چینایەتیی ژنانی كرێكاری نیوەی كۆمەڵ پێ بە پێی پیاوانی كرێكاری نیوەكەی دیكەی كۆمەڵ، كە بە هەردووكیان زۆرینەی پرۆلیتاریا پێك دێنن\"، دواتر پاش كۆبوونەوەگەلی جۆربەجۆری ژنان و پێشنیازگەلی جۆراوجۆر، لە ساڵی 1913دا، دەبیرخانەی ئینتێرناسیۆنالی ژنانی چەپ و سۆسیالیست، كە خۆی رێكخراوی سەر بە ئینتێرناسیۆناڵ سۆسیالیستی دووهەم بوو، رۆژی هەشتی مارسی پەسەند كرد، بەهۆی ئەوەی كە هەر لەو رێكەوتەدا واتە 8ی مارس بەڵام لە ساڵی 1857 ژنانی كرێكار لە نیۆیۆڕك بۆ زیادكردنی حەقدەستەكانیان رژابوونە سەر شەقامەكان و لەلایەن پۆلیسی پارێزەری سەرمایەداری نیۆیۆركەوە بە شێوەیەكی دڕندانە سەركووت كرابوون. ئەوە بوو كە هەشتی مارس لەلایەن ئەو دەبیرخانەوە هەڵبژێردرا و بوو بە رۆژیی جیهانیی ژنان بۆ دەستەبەر كردنی مافەكانیان بۆ گەیشتن بە یەكسانی.دواتر رێكخراویی نەتەوە یەكگرتووەكانیش لە ساڵی 1977 ئەو رۆژەی بە فەرمی ناسی.
شێوەی دەستەبەر كردنی یەكسانی:
وەك وتم پیاومەزنی بەرهەمی ئایینە ئیبراهیمییەكانە، هەر لە یەهوودییەتەوە تا مەسیحییەت و ئیسلام. وە ئەم ئایینانەش دەوروبەری پێنج هەزار ساڵ مێژینە و مێژوویان هەیە، بۆیە پیاومەزنی لەناو یەك بە یەكی داب و نەریت و هەڵسوكەوت و قسە كردن و هزر و خەون و خوێن و رەگ و پێستیشماندا چ پیاو و چ ژن دزەیان كردووە و بوونە بەشێكی گەورەی ئەخلاقییات و كاراكتێری مرۆڤەكان. كورد ئەڵێت: \" دوو گا لە ژوورێكدا بن، یان رەنگی یەك دەگرن یا خووی یەك\"، جا وەرە مرۆڤ پێنج هەزار ساڵ كارتێكەریی ئایینی بەسەرەوە بێت، ئیتر ئەبێ ببێ بە چی؟ ئایینیش وەك دەزانین و كتێبەكانیان و شێوەی پەروەردەیان، بەڵگەن، هەم بنەڕەتییان پیاومەزنانەیە و هەم دژی رەگەزی ژنن. بە قسە دەڵێن ژنان مەخلووقاتی ئازاد و یەكسانن لەگەڵ پیاو، بەڵام تێڕوانینەكانیان و دوان لەسەر تایبەتمەندییەكانی دیكەی رەگەزی مێ و ژن كووژییەكانیان و تەوەهووماتیی نامووس پەرستانەیان بۆمان دەردەخەن كە بنەڕەت و بنەمای ئەو ئایینانە لە دژایەتیی تەواو لەگەڵ بوونی رەگەزی مێ دان و ئەمانەش لە كەس شاراوە نین!
وەهمێك بە ناوی نامووس جینایەتەكان و دژایەتییەكانی ئەوان لە دژی ماف و ئازادییەكانی ژنان پاساو دەكات و ئەوان بەبێ ئەوەی ئازاری ویژدان بیانگرێت، تەنیا لەمەڕ وەهمی خەیاڵی ئایینیی خۆیان بەناوی \"پارێزگاری لە نامووسی خۆیان كە پیاون\" ژنان دەكووژن!.
قەت نەبووە بە شێوەیەكی ئەقڵانی لە خۆیان بپرسن كە ئەرێ ئەگەر ئەو نامووسە هی ئەوانە لە ناوگەڵی كەسێكی دیكەدا بۆ حەشار دراوە و بۆ لە ناوگەڵی خۆیاندا نیە؟ ئەگەر هەندێك لەم وتە ورد ببنەوە، پێكەنینیان بە خۆیان دێت! ژنیش وەك پیاو مرۆڤێكی سەربەست و ئازادە و لەشی ئەویش وەك پیاو تەنیا هی خۆیەتی و مڵكی خۆیەتی، هەست و سۆزیش هەر هی خۆیەتی و فكر و هزریشی تەنیا هی خۆیەتی و ئەگەر تۆی پیاو ئازادی، ئەوی ژنیش ئازادە و پێوەندیی بە من و تۆی پیاو نیە چۆن ئەژی! ئەمە ئازادیی تاكەكەسی و تایبەتیی مرۆڤەكانە بە \"نێر و مێ\"وە و ئەو ئازادییەش مافی مرۆڤە و پێویستە بۆ گەشە كردنی ئەقڵ و هزر و توانایە جۆربەجۆرەكانی مرۆڤ چ ژن و چ پیاو.
كەواتە بۆ بنبڕ كردنی ریشەیی ستەمی جنسی و رەگەزی لەسەر هەر دووك رەگەزی نێر و مێ یان مرۆڤ بەگشتی، پێویستە كە ئێمە لە رەگەوە كاری لەسەر بكەین. لە رۆژئاوای مەسیحی تا‌سەدەكانی ناوەڕاستیش كەنیسە دەسەڵاتی زاڵ بوو و ژنان وەك زانایانیش بە دڕندانەترین شێوەكان هەڵسوكەوتیان لەگەڵ دەكرا. لە پاش رێنێسانس و سەردەمی رۆشنگەریی و هاتنەئارای ئازادیی زیاتر بۆ مرۆڤ، ئیدەی جیاكردنەوەی دەوڵەت لە ئایین هاتە ئاراوە و پاشانیش بە كردەوە بینیمان كە سێكۆلاریزم گەورەترین كارتێكەریی لەسەر ئەم ئازادییە بووە كە ئێستا لە رۆژئاوا بۆ هەردوو رەگەزی نێر و مێ بوونی هەیە، دیارە بە شكڵ و فۆڕمگەلی ئاڵۆزی خۆیەوە كە بەستراوەتەوە بە یاسای وڵاتەكان. ژنانی تێكۆشەر و یەكسانیخوازی رۆژئاوا پێ بە پێی پیاوانی یەكسانیخواز توانیویانە كۆمەڵێك لە گەورەترین دەسكەتەكان بۆ مرۆڤایەتی بەگشتی و ژنان بەتایبەتی دەستەبەر بكەن، كە ئەمڕۆكە ژنانی ئەم وڵاتانە لە سایەی ئەو خەباتانەدا چێژ لە ئازادییەكانیان وەردەگرن و پێ بەپێی پیاوان لەگەشە كردن دان. كەواتە با ئێمەش ئەو ئەزموونە سەركەوتوانە رەچاو بكەین و بەرەو سێكۆلاریزم و دەستەبەر كردنی مافە كۆمەڵایەتییەكان هەنگاو هەڵبگرین، كە بە شێوەی خۆسەر ئازادییەكان و مافەكانی ژنانیشیان هاوكات لەگەڵ پیاوان پێكەوە تێدایە و هەنگاوێكی گەورەیە بەرەو مرۆڤ مەزنی لە وڵاتانی رۆژهەڵاتیش.
ئەمەش بڵێم كە ئەگەرچی پیاوان ئایینیان هێنایە ئاراوە، هەر پیاوانیش بوون كە فەلسەفە و باسی ئازادییەكان و مافە مرۆییەكانیان هێناوەتە ئاراوە، كەواتە وەك لە سەریشەوە باسم كرد، گرفتی پیاومەزنیی تەنیا نەخۆشیی پیاوان نییە، بەڵكوو نەخۆشییەكی مرۆییە كە پێویستە بە هەموومان لە دژی راوەستین تا دەستەبەر كردنی یەكسانی بۆ هەموو بوونەوەرانی سەرزەویی!
هەر لەم روانگەوەیە كە من چەند ساڵانێكە لە رێپێوانەكانی هەشتی مارس بەشداری ناكەم و وەك لە هی پیاوانیشدا بەشداری ناكەم، پێ موایە ئێمە نابێت بۆ خۆمان پەرە بە جیاوازیی رەگەزی مرۆڤەكان بدەین و بگرە من لەگەڵ هەڵوەشانەوەی رۆژی هەشتی مارسیش دام. ئەگەر ئێمە مرۆڤ بە \"نێر و مێ\"وە بە یەكسان ئەزانین، ئەی بۆ نایەین شانبەشانی یەك، هەموو رۆژێك لە دژی چەوسانەوەی رەگەزی بین؟ لە دژی ژنكوژی و ئایینە ژنكووژەكان بین؟ بۆ هەموو رۆژێك ناكەین بە رۆژی ژن و پیاو؟ یا نەخێر بۆ رۆژێك ناكەین بە رۆژی مرۆڤ؟
