گزارش/ تشکیل حکومت خودمختار اقلیم کُردستان سوریه+گفت‌وگو

آژانس کُردپا: فعالین سیاسی کُرد نسبت به دورنمای برنامه‌های اتحادیه‌ی دمکراتیک کُردستان در سوریه، نگران و محتاط هستند.

در بحبوحه‌ی اوضاع داخلی سوریه و اختلاف نظر بین‌المللی درباره‌ی آینده‌ی این کشور و رئیس‌جمهور آن، شاخه‌ی سوری پ.ک.ک موسوم به \"په.یه.ده( PYD)\" طرح خودمختاری کُردستان سوریه را منتشر کرد.

اتحادیه‌ی دمکراتیک کُردستان که هم‌اکنون بانفوذترین حزب و جریان سیاسی در کُردستان سوریه محسوب می‌شود با مجموعه‌ای ٦٠ ماده‌ای از قوانین اداری، درصدد تشکیل حکومت محلی در مناطق کُردنشین سوریه با پایتخت \"قامشلو\" است.

این گروه سیاسی در روزهای اخیر با عقب‌نشاندن جبهه‌ی النصره از مناطق کُردنشین سریکانی(رأس‌العین) به پیروزهای بزرگی دست یافت به ویژه اینکه دستگیری و معاوضه‌ی امیر اسلامی النصره، آزادی ٣٠٠ زندانی کُرد را درپی داشت.

جزئیات طرح خودمختاری اقلیم کُردستان سوریه:
دولت پیشنهادی PYD از بیست و یک وزارت تشکیل خواهد شد که وزیران آن در مجلسی که برایش انتخابات برگزار می‌شود، انتخاب و زبان رسمی در مناطق تحت کنترل کُردها کُردی و عربی خواهد بود و تمامیت ارضی سوریه به شرط استقرار نظامی دمکراتیک و فدرالی حفظ است.

این قانون شهر قامشلو را پایتخت اقلیم کُردستان سوریه قرار داده است و نوع پرچم و سرود آن طبق قانون مشخص می‌شود.

حقوق‌بشر، نفت، زن و خانواده، دفاع، دادگستری و کشور از مهمترین وزارتخانه‌های حکومت خودمختار کُردستان غربی(سوریه) خواهد بود.

قوانین منتشر در حالی است که چند روز قبل \"صالح مسلم\" از رؤسای حزب اتحادیه‌ی دمکراتیک مُنکر تشکیل دولت در شمال سوریه شده بود و هدف حزبش را تأسیس نظام \"خودمدیریتی دمکراتیک\" عنوان کرده بود.

حزب مزبور با شورای میهنی کُردهای سوریه به ویژه با جریان الپارتی اختلافات متعددی دارند و یکدیگر را به بی‌توجهی به اوضاع داخلی کُردستان سوریه متهم می‌کنند.

الپارتی که یکی از جریان‌های پُرنفوذ در کُردستان غربی است، تحت نظر عبدالحکیم بشار که وابسته و نزدیک به حزب بارزانی، حزب دمکرات کُردستان عراق است اداره می‌شود.

اختلاف از کجاست:
یک فعال سرشناس کُرد درباره‌ی احتمال تشکیل حکومت اتونومی در کُردستان سوریه به خبرنگار آژانس کُردپا گفت: تاکنون موضع مشخصی در رابطه با این موضوع ابراز نگردیده و باید این نکته را هم به یاد داشت که کُردستان غربی تنها حزب په‌یه‌ده نیست و احزاب و گروه‌های دیگری نیز حضور دارند.

\"صلاح‌الدین بدرالدین\" دوره‌ی حاضر در سوریه را دوره‌ی مبارزه و سرنگونی حکومت بعث بشار اسد توصیف نمود و مدعی شد که احقاق حقوق ملی و سیاسی کُردها بدون درنظر گرفتن انقلاب سراسری و دیگر جریانات انقلابی سوریه با مانع جدی و اساسی روبرو است و حاکمیت کنونی سوریه نیز با دستمایه قرار دادن چنین وضعی، مطالبات وسیعی مردم به ویژه در کُردستان را به خواسته‌ای کوچک و کم‌مایه فرو کاسته است.

این فعال سیاسی مستقل، ادعای شاخه‌ی سوری پ.ک.ک درباره‌ی رهایی بخش اعظمی از خاک کُردستان سوریه را غیرواقعی قلمداد کرد و اظهار داشت که هم‌اکنون در بسیاری از شهرهای کُردستان سوریه و حتی شهر قامشلو ادارات و نهادهای حکومت بعث پابرجا هستند و در واقع شرایط کنونی کُردستان نوعی چراغ‌سبز بشار اسد به پ.ک.ک و گروه‌های وابسته است که با همکاری حکومت‌های ایران، روسیه و حزب‌الله لبنان در حال اجرا می‌باشد.

در همین رابطه یک استاد دانشگاه انتشار مجموعه قوانین خودگردانی کُردستان سوریه را فاقد اجماع سیاسی احزاب و کُردها در سوریه دانست و آن را طرحی عنوان کرد که تاکنون توسط الپارتی دیگر حزب پرنفوذ کُردستان غربی مورد تأیید و موافقت قرار نگرفته است.

\"سربست نبی\" در تماسی تلفنی به آژانس کُردپا وضعیت کنونی سوریه را جنگ داخلی توصیف کرد و گفت: درباره‌ی اینکه آیا اتحادیه‌ی دمکراتیک کُردستان تمام خاک کُردستان را بدست گرفته است یا نه؟ بنده معتقدم که PYD در جامعه‌ی کُردستان و گفتمان غالب نقش اساسی و پایه‌ای را ایفا می‌کند اما در حوزه‌ی جغرافیا تاکنون نتوانسته که خاک کُردستان را آزاد کند و رهایی را به ارمغان آورد.

این کارشناس امور سوریه خاطرنشان کرد که شاید سیاست پراگماتیستی په‌یه‌ده اوضاع را تغییر دهد اما تحت هیچ شرایط نباید کُردها بخشی از جنگ داخلی طایفه‌ای و مذهبی در سوریه باشند.

مواضع و واکنش‌ها به تشکیل حکومت خودمختار:
اظهارنظر این دو فعال سیاسی در حالی است که شب گذشته رئیس ستاد مشترک ارتش آزاد سوریه به یکی از شبکه‌های تلویزیونی ترکیه گفت که این گروه با اقدامات حزب اتحاد دمکراتیک کُردستان سوریه مخالف است.

\"سلیم ادریس\" در این مصاحبه مدعی شد که سوریه یک کشور یکپارچه است و در چنین شرایطی فرصت‌طلبی جائز نیست.

همچنین ترکیه نسبت به اوضاع کُردستان سوریه واکنش نشان داد و در این رابطه اواخر هفته‌ی گذشته نشستی اضطراری از سوی رئیس جمهور این کشور با مقامات نظامی ـ امنیتی و نخست وزیر برگزار شد. ارتش این کشور به بهانه‌ی گلوله‌پراکنی نیروهای پیشمرگ په‌یه‌ده، مواضع این حزب را در اطراف شهر \"سریکانی\" مورد تیراندازی قرار داده بود.

معاون رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق در ترکیه نیز به اهداف حزب اتحاد دمکراتیک کورد در سوریه از خود واکنش نشان داد و تأسیس حکومت خودمختار در شمال سوریه را زنگ خطری برای تجزیه‌ی این کشور تلقی نمود.

از سوریه نیز گزارش می‌رسد که به دنبال اسارت \"ابو مصعب\"، رئیس گروه جهادی النصره توسط کُردها، گروه‌های سلفی و تندرو علناً در مساجد از عملیات انفال کُردهای سوریه سخن می‌گویند و خواستار حمله به شهروندان کُرد به ویژه زنان و کودکان شده‌اند.

هم‌اکنون در کُردستان سوریه دو جریان اصلی در حوزه‌ی سیاست به ایفای نقش می‌پردازند؛ نخست حزب اتحادیه‌ی دمکراتیک کُردستان به رهبری صالح مسلم و از نزدیکان عبدالله اوجالان و حزب دمکرات کُردستان سوریه(الپارتی) به رهبری عبدالحکیم بشار است که او نیز به مواضع مسعود بارزانی نزدیک می‌باشد.

حدود ٢٥% از جمعیت ٢٣ میلیون نفری سوریه را کُردها تشکیل می‌دهند.