پ.ک.ک،آتش بس و آینده، یک تحلیل استراتژیک
14:44 - 5 فروردین 1392
Unknown Author
بهزاد خوشحالی
- این تحلیل، بر اساس مدل \"S.W.O.T\" انجام گرفته است.
- در این پژوهش، موفقیت‌ها و شکست‌ها، در دوره‌ی زمانی پیشین مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
- تهدیدها و فرصت‌ها، در زمان آینده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
- تهدیدها و فرصت‌ها، بر اساس چهار عامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تکنیکی که اصطلاحاً \"PEST\" نامیده می‌شوند مشخص شده‌اند.
- در محاسبات انجام شده، دو عامل \"اهمیت\" و \"ضریب\"،به عنوان متغیر در نظر گرفته شده‌اند.
- در مورد متغیر اهمیت، چهار دامنه‌ی بسار خوب، خوب، متوسط و ضعیف در نظر گرفته شده‌اند که برای بسیار خوب، عدد 4، برای خوب، عدد 3، برای متوسط، عدد2، و برای ضعیف، عدد1 مورد محاسبه قرار خواهد گرفت.
- در مورد متغیر ضریب، مجموع ضرایب موفقیت و شکست‌ها، باید برابر100 و مجموع ضرایب فرصت‌ها و تهدیدها، باید برابر 100 باشند.
- پس از اعمال ضرایب اهمیت و ضریب، اعداد مربوط به هر گزینه درهم ضرب می‌شوند.
- مجموع اعداد در ستون موفقیت‌ها و شکست‌ها باهم جمع و به همین ترتیب، مجموع اعداد فرصت‌ها و تهدیدها نیز جمع می‌شوند که اعداد به دست آمده مبنای محاسباتی قرار خواهند گرفت.
- پس از محاسبه، چهار حالت ممکن به دست خواهد آمد:
نخست: نقاط قوت بزرگتر از نقاط ضعف، فرصت‌ها بزرگتر از تهدیدها
دوم: نقاط قوت بزرگتر از نقاط ضعف،فرصت‌هاکمتر از تهدیدها
سوم: نقاط قوت‌ها کمتر از نقاط ضعف،فرصت‌هابزرگتر از تهدیدها
چهارم: نقاط قوت کمتر از نقاط ضعف،فرصت‌هاکمتر از تهدیدها
ـ هریک از حالات چهارگانه‌ای که در پایان محاسبه به دست خواهد آمد، به استرتژی یا استراتژی‌هایی منتج خواهد شد که در این مدل از تحلیل استراتژیک، فرموله شده‌اند.
- پس از محاسبات، به بررسی استراتژی‌ها و نتایج خواهیم پرداخت.
نقاط قوت
-حزب کارگران کُردستان از ابتدای فعالیت تاکنون، توانسته است با \"بازهویت بخشی\" به ملت کُرد در ترکیه، مسأله‌ی کُرد را به سطح مطالبات هویت خواهانه در این کشور ارتقا دهد.(اهمیت4،ضریب5، جمع20)
- پ.ک.ک توانسته است با ایجاد تشکیلات منسجم شبه نظامی، به یکی از نیرومندترین احزاب کُردی در تاریخ هر چهار بخش کُردستان تبدیل شود.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان بر خلاف بسیاری از احزاب کُردستانی، توانسته است با بهره‌مندی از مزیت‌های نسبی در چارچوب اقتضائات مکانی، زمانی و امکانی، به خوداتکایی اقتصادی دست پیدا کند.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- پ.ک.ک از از ابتدای تأسیس تاکنون، تأثیر غیرقابل انکاری بر ارتقای فرهنگ عمومی کُردها در ترکیه با رویکرد هویت-محور داشته است.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان به لحاظ بسیج نیروی انسانی در کُردستان تحت سلطه‌ی ترکیه، یکی از احزاب بسیار نیرومند در تاریخ جنبش رهایی بخش ملت کُرد بوده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- پ.ک.ک با بسیج نیروی انسانی گسترده و فراگیر در اروپا، استراتژی بازهویت بخشی به کُردهای مهاجر را با بیشترین بازدهی به پیش برده است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
-حزب کارگران کردستان در زمینه‌ی سیاست‌های منظومه‌سازی، یکی از الگوهای بسیار موفق نه تنها در سطح منطقه، بلکه در سراسر جهان است. (اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک در عرصه‌ی دیپلماسی داخلی ترکیه توانسته است احزاب قانونی در این کشور تأسیس و با پشتیبانی از آن، مسأله‌ی کُرد در این کشور را به مدار گفتمان سیاسی مطالبه محور در بالاترین سطوح اجرایی کشور ترکیه ارتقا دهد.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان در زمینه‌ی بهره‌گیری از رسانه، تبلیغات و آموزش، یکی از نمونه‌های بی‌بدیل در خاورمیانه است.(اهمیت3،ضریب5،جمع15)
- پ.ک.ک با تعریف و انسجام بخشی به ساختار هرمی خود از آغاز تاکنون، همچنان ابزار کارایی و اثربخشی خود را به صورت توامان، حفط، تقویت و ارتقا بخشیده است.(اهمیت2،ضریب5،جمع10)
- حزب کارگران کُردستان توانسته است دامنه‌ی نفوذ سیاسی خود را به صورت مستقیم و غیر مستقیم، حداقل در 31 منطقه و جهان، ایجاد، بسط و توسعه بخشد.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
-حزب کارگران کردستان علیرغم بازداشت یگانه رهبر خود از13 سال پیش، همچنان به قواعد و ضوابط خود به عنوان اصول و بنیادها، متعهد و پایبند است.(اهمیت3،ضریب6،جمع18)
- چوکوک در زمینه‌ی تغییر استراتژی‌های سیاسی و تاکتیک‌های نظامی، به رغم وجود یک ساختار هرمی، از بیشترین قابلیت برای به روز سازی و انطباق خود با اقتضائات گوناگون(زمانی، مکانی و امکانی) برخوردار است.(اهمیت3،ضریب5،جمع15)
-رهبر زندانی حزب کارگزان کردستان، از 13 سال گذشته تاکنون، نه تنها جایگاه و موقعیت خود را از دست نداده است بلکه اکنون یکی از تاثیرگذارترین رهبران در کردستان و حتی خاورمیانه است.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- رهبر زندانی پ.ک.ک با تألیفات متعدد خود در دوران اسارت، توانسته است مکتب سیاسی خود را تا حد بسیاری تثبیت سازد.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- منظومه‌های حزبی پیرو عبدالله اوجالان در ایران، سوریه و عراق توانسته‌اند اندیشه‌های رهبر خود را به بسیاری از حوزه‌های جغرافیایی \"کُردستان بزرگ\" توسعه بخشند.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
جمع نقاط قوت=208
نقاط ضعف
- حزب کارگران کُردستان که فعالیت خود را به عنوان یک حزب چپ با علقه‌های ارتدکسی آغاز کرده بود، در ادامه به یک حزب با آرمان تشکیل کشور مستقل کُرد تغییر یافت و پس از بازداشت رهبر خود، از 13 سال پیش به این سو، به تدیج، آرمان ملی‌گرایی افراطی را به سود \"کنفدرالیسم دمکراتیک برای خاورمیانه\"، تغییر ماهیت داده است.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- پ.ک.ک از ابتدای تشکیل تاکنون، به دلیل ماهیت ایدئولوژیک حاکم بر آن، سیاست‌های یکسان‌سازی حزبی را در کُردستان \"ترکیه\" به مرحله‌ی اجرا گذارد.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- حزب کارگران کُردستان در تعامل با دیگر احزاب کُردستانی در بخش‌های دیگر کُردستان، کارنامه‌ی چندان موفقی ندارد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک در چند مقطع تاریخی، وارد درگیری و منازعه‌ی تمام عیار با احزاب کُرد در دیگر بخش‌های کُردستان شده است.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
- حزب کارگران کُردستان با پیروی از قاعده‌ی \"Big Brother\"، همواره دیگر احزاب کُردستانی در سایر بخش‌های کُردستان را \"برادر کوچک\" خود انگاشته است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- پ.ک.ک همواره دیگر احزاب کُردستانی را احزابی با نگره‌های کلاسیک پنداشته و در بیشتر موارد، سیاستی تهاجمی نسبت به آنها در پیشگرفته است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- بزرگترین متحدان حزب کارگران کُردستان در منطقه، علاوه بر روسیه، کشورهایی چون سوریه و ایران بوده‌اند که خود، از بزرگترین دشمنان ملت کُرد به شمار می‌آیند.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- حزب کارگران کُردستان تاکنون نتوانسته است از مسأله‌ی اتهام \"تروریسم\" در حوزه‌ی بین‌الملل، از خود، ابهام زدایی کند.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- اندیشه‌های رهبر پ.ک.ک تنها در قالب دستوری، برای پیروان و اعضای حزب مورد پذیرش قرار گرفته است و هنوز، در قالب اراده به انتخاب برای سایر گروه‌ها و احزاب کُردستانی، فاقد توان تبیینی و تحلیلی است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
جمع نقاط ضعف=127
فرصت ها
- حزب کارگران کُردستان، اکنون، یگانه آلترناتیو برای حل مسأله‌ی کُرد در ترکیه است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- پ.ک.ک با عبور از نشیب و فرازهای بسیار، اکنون به چنان جایگاهی دست یافته است که سیاست داخلی و دیپلماسی بین‌المللی ترکیه، به هیچ عنوان نخواهد توانست تأثیر و تأثرهای آن را بر اکنون و آینده‌ی این کشور نادیده انگارد.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- حزب کارگران کُردستان توانسته است در عین حفظ و تقویت نیروی انسانی و توان مقاومت مسلحانه، موضوع آتش‌بس و ارائه‌ی طرح صلح به دولت ترکیه را طرح و وارد فاز پیش اجرایی سازد.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- پ.ک.ک حکومت ترکیه را در موضعی قرار داده است که اکنون جامعه‌ی جهانی نیز به صورت مستقیم و یا تلویحی، قایل به حل مسأله‌ی کُرد در این کشور است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- حزب کارگران کُردستان این توان را داراست که با ورود قانونی به ساختار حاکمیت ترکیه، مطالبات ملت کُرد در این کشور را به بالاترین سطوح سیاست‌گذاری و اجرا در این کشور ارتقا دهد.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- حزب کارگران کُردستان می‌تواند با استفاده از طرح مسأله‌ی آتش بس و ورود به عرصه‌ی دیپلماسی، اجماع مردمی در داخل ترکیه و یک همگرایی سیاسی در پهنه‌ی بین‌الملل را به اهرم فشاری علیه حکومت ترکیه برای پذیرش ورود به روند صلح تبدیل نماید.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- پ.ک.ک می‌تواند در صورت عدم پذیرش آتش‌بس و مذاکره از سوی دولت ترکیه، این کشور را همچنان پشت دروازه‌‌‌‌های اتحادیه‌ی اروپا نگاه دارد.(اهمیت2،ضریب5،جمع10)
- حزب کارگران کُردستان می‌تواند در صورت عدم پذیرش آتش‌بس و مذاکره از سوی دولت ترکیه، با حفظ وضعیت موجود خود، همچنان تهدیدی تمام عیار برای حاکمیت و حتی موجودیت ترکیه باشد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک می‌تواند در صورت تحقق صلح با دولت ترکیه، از تمامی پتانسیل‌های خود در این کشور برای توسعه‌ی مطالبات کُردها به سطح \"هویت حقوقی\" بهره‌برداری نماید.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- مطالبات دمکراسی خواهانه‌ی حزب کارگران کُردستان در بیانیه‌ی اعلام آتش‌بس، در دورانی که جهان در مورد تغییر رژیم سیاسی خاورمیانه به دمکراسی پایدار به قناعت رسیده است از یک هم فازی نسبی با وضعیت موجود برخوردار است.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
- در صورت تفییر رژیم سیاسی در سوریه،حزب سیاسی هم‌پیمان با پ.ک.ک یعنی پ.ی.د، دارای بزرگترین و بیشترین فرصت برای اعمال حاکمیت بر مناطق کُردنشین سوریه در یک مدل فدرای خواهد بود.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
جمع فرصت ها=140
تهدیدها
- در بیانیه‌ی آتش‌بس رهبر پ.ک.ک، هیچ راه حل مشخص و روشنی برای مسأله‌ی کُرد در ترکیه دیده نمی‌شود.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- در بیانیه‌ی آتش بس آنها به پایان جنگ از سوی پ.ک.ک به صورت یک طرفه اشاره شده و هیچ شرطی در برابر جکومت ترکیه گذارده نشده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، بر ضرورت خروج نیروهای شبه نظامی به آن سوی مرزها تأکید شده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، مواردی طرح شده است که بر اساس مستندات تاریخی، نمی‌توان آن را تأیید کرد.\"اشاره به همکاری کُردها و ترک‌ها در بازه‌ی زمانی هزار ساله تحت لوای برادری اسلامی\".(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، حق تعیین سرنوشت ملت کُرد در ترکیه به عنوان یکی از بن مایه‌های دمکراسی و حقوق بشر به طور کلی نادیده گرفته شده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، از ذهنیت دولت-ملت در خاورمیانه به عنوان یک ضد ارزش یاد شده است.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- در بیانیه، از تشکیل جغرافیای اتنیکی و تک ملتی به عنوان یک هدف غیر انسانی که محصول مدرنیته‌ی سرمایه‌داری و به معنای انکار اصلیت و موجودیت ملت کُرد است سخن به میان آمده است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- در بیانیه، از جمله‌ی\"هر دو نیروی اصلی و استراتژیک خاورمیانه، دست در دست هم قرار دهند و طبق تاریخ و فرهنگ خود مدرنیته‌ی دمکراتیک را تأسیس نمایند.\" این گونه استنباط می‌شود که سیاست‌های صلح‌طلبانه در صورت تحقق، ترک‌های اسلام‌گرای حاکم بر این کشور و کُردها را به سوی چشم انداز \"نیوعسمانلی\" هدایت خواهد کرد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- در بیانیه اشاره به جمله‌ی\" همان‌طور که در مدتی نه چندان دور، کُردها و ترک‌ها در چارچوب میثاق ملی، دست به مبارزه‌ی آزادیخواهانه زدند امروز هم چنین روابطی می‌تواند در ابعاد گشترده‌تر برقرار شود\" فاقد هرگونه سندیت تاریخی است.(اهمیت2،ضریب2،جمع4)
- در صورت خروج نیروهای پ.ک.ک از مرزهای رسمی، محتمل‌ترین مکان برای استقرار این نیروها، کوهستان \"قندیل\" خواهد بود. آیا این نیروها تا ابد در قندیل باقی خواهد ماند؟.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- آیا در صورت تحقق صلح در ترکیه، تداوم حضور نیروهای شبه نظامی در قندیل، هیچ‌گونه توجیهی خواهد داشت؟.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- حق تعیین سرنوشت ملت کُرد برای تأسیس یک سرزمین ملی مستقل، با چه سازوکاری محقق خواهد شد؟.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- دمکراسی منهای حق تعیین سرنوشت ملی، چگون دمکراسیی خواهد بود؟.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- در صورتی که گفتگوهای صلح، وارد یک پروسه‌ی طولانی مدت شود، آیا فرصتی به دولت ترکیه برای عبور از بحران نخواهد داد؟.(اهمیت2،ضریب3،جمع6)
-در صورتی که گفتگوهای صلح، وارد یک پروسه‌ی طولانی مدت شود، ساختار هرمی پ.ک.ک دچار فرسایش نخواهد شد؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- تغییر رژیم سیاسی سوریه با احتمال نزدیک‌تر، توانایی نقش آفرینی پ.ک.ک در فضای توازن منطقه‌ای سوریه و ترکیه را کم رنگ نخواهد کرد؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- تغییر رژیم سیاسی ایران با احتمال دورتر، قدرت مانور پ.ک.ک در رقابت استراتژیک منطقه‌ای ایران و ترکیه را به حداقل فرو نخواهد کاست؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- در صورت محقق نشدن صلح به هر دلیل، نبرد میان پ.ک.ک و دولت ترکیه به چه سطحی تغییر خواهد کرد؟.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- آیا دولت اسلام‌گرای ترکیه از قدرت مانور کافی در شرایط مذاکره و صلح، برای آزادی رهبر زندانی پ.ک.ک برخوردار خواهد بود؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- چه ضمانت اجرایی برای حرکت از مرحله‌ی \"اعلام آتش‌بس یک طرفه\" به \"آتش‌بس تمام عیار\" و در ادامه، \"صلح واقعی\" وجود خواهد داشت؟.(اهمیت2،ضریب2،جمع4)
- آیا کفه‌ی ترازوی سود و زیان در حالت صلح، به سوی حکومت ترکیه سنگینی نخواهد کرد؟(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- مسأله‌ی خوداتکایی اقتصادی پ.ک.ک که اکنون بیشترین درآمد آن، از قبل تسلط بر یک منطقه‌ی جغرافیایی خاص در چارچوب مرزهای اقلیم کُردستان و کشور عراق تأمین می‌شود در صورت تحقق صلح، از یک فرصت، به تهدیدی برای تداوم موجودیت حزب کارگران کُردستان تبدیل نخواهد شد؟(اهمیت4،ضریب1،جمع4)
- آیا این احتمال که بیانیه‌ی آتش‌بس، تحت فشارهای سیستم امنیتی ترکیه آماده و بارگذاری شده است منتفی نیست؟(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- آیا توجیه مطلق موارد مندرج در بیانیه‌ی \"اوجالان\" از سوی پ.ک.ک، در ادامه به یک \"سرشکست\"، برای حزب کارگران کُردستان منجر نخواهد گشت؟(اهمیت4،ضریب1،جمع4)
جمع تهدیدها=189
تحلیل:
با محاسبه و بررسی‌ها، مشاهده می‌شود که حالت دوم یعنی: \"موفقیت‌ها، بزرگتر از شکست‌ها و فرصت ها، کمتر از تهدیدها\" به دست می‌آید:
- حزب کارگران کُردستان، با دارا بودن ذخیره‌ای از ارزش‌های انباشته در طول سال‌های مبارزه، توانسته است با عبور از بسیاری مراحل، پر نشیب و فراز، به حزبی تبدیل شود که موفقیت‌های آن، به صورتی قابل توجه، بیش از شکست‌هاست و از همین روست که اکنون و در مقطع ویژه‌ی کنونی، با پشتوانه‌ای از دستاوردهای فراوان، وارد دوره‌ی گذار می‌شود، دوره‌ای که به مانند همه‌ی دوران‌های گذار برای سازمان‌ها، نهادها، احزاب، گروه‌ها، دولت‌ها، جاکمیت‌ها و کشورها، تهدیدهای بسیاری را فراروی خود، احساس و البته تجربه خواهد نمود.
بر اساس مدل\"S.W.OT\"اکنون، حزب کارگران کُردستان برای آینده، چند راهکارپیش روی دارد:
- حداکثر استفاده از نقاط قوت برای حداقل کردن تهدیدها
- حداکثر استفاده از نقاط قوت برای حداکثر بهره‌برداری از فرصت‌ها
- حداقل کردن نقاط ضعف برای حداقل کردن تهدیدها
- حداقل کردن نقاط ضعف برای حداکثر بهره‌برداری از فرصت ها
بر این اساس، مهم‌ترین استراتژی قابل کاربرد با توجه به بزرگتر بودن تهدیدها از فرصت‌های پیش روی پ.ک.ک، \"استراتژی تهاجمی یکپارچه\" است، استراتژی که در آن، \"مطالبات کلیدی ملت کُرد در ترکیه\"، باید به صورت کاملاً روشن و شفاف، از زمان اعلام آتش‌بس یک طرفه تا پذیرش آن از سوی دولت ترکیه و شروع مذاکرات طرح شوند.
بر پایه‌ی همین مدل، \"استراتژی تنوع غیرهمگون\" در اولویت دوم قرار خواهد گرفت. در این نوع استراتژی، دیپلماسی سیاسی \"پ.ک.ک\" و \"ب.د.پ\" در کنار حفظ اهرم نظامی و حتی تقویت آن در هنگامه‌ی آتش‌بس و مذاکره، همچنین، طرح و توسعه‌ی مطالبات فرهنگی در میان توده‌ها در داخل و خارج از ترکیه، از همیت بسیاری برخوردار خواهد بود.
اتخاذ \"استراتژی تدافعی\" که بر اساس تقسیم‌بندی \"دیوید\"، به معنای \"کاهش فعالیت‌ها\"، \"واگذاری فعالیت‌ها\" و \"انحلال فعالیت‌ها\" است در این دوران و در شرایطی که تهدیدهای رویاروی پ.ک.ک بیش از فرصت‌ها است می‌تواند به تقویت تهدیدها و تضعیف فرصت‌ها در میان مدت تبدیل و کفه‌ی ترازوی مذاکره را کاملاً به سود دولت ترکیه سنگین نماید.
مسأله‌ی دیگری که در صورت اتخاذ یک \"استراتژی دفاعی\"، ممکن است پ.ک.ک را از موضع بالادست خارج و در وضعیتی دیگر قرار دهد، \"سرشکست\"هایی است که ممکن است انسجام سازمانی این حزب را در آینده با نابسامانی مواجه سازد:
نخست: \"Imitation\"کوتاه شدن دوره ی موفقیت به دلیل خروج پ.ک.ک از فاز عملیاتی مسلحانه و نوعی برنامه‌ریزی از سوی دولت ترکیه با هدف\"انقراض برنامه‌ریزی شده\" و تلاش برای جایگزین سازی \"ب.د.پ\".
دوم: \"Inertia\"دست برداشتن تدریجی پ.ک.ک از تلاش حداکثری و در افتادن به دام انتظار.
سوم: \"Sub-optimization\" افراط در \"پرداختن به دیپلماسی و سیاست گفتگو\" و تفریط در \"مقاومت مسلحانه\" در قالب \"دفاع مشروع که از آن، به افراط در یک بعد و مسامحه در بعد دیگر\" تعبیر می‌شود.
چهارم: \"Change of game\"نفس احساس موفقیت در بازی مذاکره و صلح، ممکن است ماهیت بازی در ترکیه را به زیان پ.ک.ک تغییر دهد.
پنجم: \"Shift of paradigm\" که از آن به عنوان \"شکست با بیش از یک نقاب\" و یا به بیانی دیگر \"دام پارادایم\" تعبیر می‌شود مقطعی است که در آن، گروه‌های هدف\"جامعه‌ی کُردستان در ترکیه، پ.ک.ک و ب.د.پ\" به تدریج از حالت اتفاق نظر خارج و مقصدجویی و حاکمیت بر سرنوشت از طریق صلح، از حالت متمرکز جدا خواهد شد.
- این تحلیل، بر اساس مدل \"S.W.O.T\" انجام گرفته است.
- در این پژوهش، موفقیت‌ها و شکست‌ها، در دوره‌ی زمانی پیشین مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
- تهدیدها و فرصت‌ها، در زمان آینده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
- تهدیدها و فرصت‌ها، بر اساس چهار عامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تکنیکی که اصطلاحاً \"PEST\" نامیده می‌شوند مشخص شده‌اند.
- در محاسبات انجام شده، دو عامل \"اهمیت\" و \"ضریب\"،به عنوان متغیر در نظر گرفته شده‌اند.
- در مورد متغیر اهمیت، چهار دامنه‌ی بسار خوب، خوب، متوسط و ضعیف در نظر گرفته شده‌اند که برای بسیار خوب، عدد 4، برای خوب، عدد 3، برای متوسط، عدد2، و برای ضعیف، عدد1 مورد محاسبه قرار خواهد گرفت.
- در مورد متغیر ضریب، مجموع ضرایب موفقیت و شکست‌ها، باید برابر100 و مجموع ضرایب فرصت‌ها و تهدیدها، باید برابر 100 باشند.
- پس از اعمال ضرایب اهمیت و ضریب، اعداد مربوط به هر گزینه درهم ضرب می‌شوند.
- مجموع اعداد در ستون موفقیت‌ها و شکست‌ها باهم جمع و به همین ترتیب، مجموع اعداد فرصت‌ها و تهدیدها نیز جمع می‌شوند که اعداد به دست آمده مبنای محاسباتی قرار خواهند گرفت.
- پس از محاسبه، چهار حالت ممکن به دست خواهد آمد:
نخست: نقاط قوت بزرگتر از نقاط ضعف، فرصت‌ها بزرگتر از تهدیدها
دوم: نقاط قوت بزرگتر از نقاط ضعف،فرصت‌هاکمتر از تهدیدها
سوم: نقاط قوت‌ها کمتر از نقاط ضعف،فرصت‌هابزرگتر از تهدیدها
چهارم: نقاط قوت کمتر از نقاط ضعف،فرصت‌هاکمتر از تهدیدها
ـ هریک از حالات چهارگانه‌ای که در پایان محاسبه به دست خواهد آمد، به استرتژی یا استراتژی‌هایی منتج خواهد شد که در این مدل از تحلیل استراتژیک، فرموله شده‌اند.
- پس از محاسبات، به بررسی استراتژی‌ها و نتایج خواهیم پرداخت.
نقاط قوت
-حزب کارگران کُردستان از ابتدای فعالیت تاکنون، توانسته است با \"بازهویت بخشی\" به ملت کُرد در ترکیه، مسأله‌ی کُرد را به سطح مطالبات هویت خواهانه در این کشور ارتقا دهد.(اهمیت4،ضریب5، جمع20)
- پ.ک.ک توانسته است با ایجاد تشکیلات منسجم شبه نظامی، به یکی از نیرومندترین احزاب کُردی در تاریخ هر چهار بخش کُردستان تبدیل شود.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان بر خلاف بسیاری از احزاب کُردستانی، توانسته است با بهره‌مندی از مزیت‌های نسبی در چارچوب اقتضائات مکانی، زمانی و امکانی، به خوداتکایی اقتصادی دست پیدا کند.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- پ.ک.ک از از ابتدای تأسیس تاکنون، تأثیر غیرقابل انکاری بر ارتقای فرهنگ عمومی کُردها در ترکیه با رویکرد هویت-محور داشته است.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان به لحاظ بسیج نیروی انسانی در کُردستان تحت سلطه‌ی ترکیه، یکی از احزاب بسیار نیرومند در تاریخ جنبش رهایی بخش ملت کُرد بوده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- پ.ک.ک با بسیج نیروی انسانی گسترده و فراگیر در اروپا، استراتژی بازهویت بخشی به کُردهای مهاجر را با بیشترین بازدهی به پیش برده است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
-حزب کارگران کردستان در زمینه‌ی سیاست‌های منظومه‌سازی، یکی از الگوهای بسیار موفق نه تنها در سطح منطقه، بلکه در سراسر جهان است. (اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک در عرصه‌ی دیپلماسی داخلی ترکیه توانسته است احزاب قانونی در این کشور تأسیس و با پشتیبانی از آن، مسأله‌ی کُرد در این کشور را به مدار گفتمان سیاسی مطالبه محور در بالاترین سطوح اجرایی کشور ترکیه ارتقا دهد.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- حزب کارگران کُردستان در زمینه‌ی بهره‌گیری از رسانه، تبلیغات و آموزش، یکی از نمونه‌های بی‌بدیل در خاورمیانه است.(اهمیت3،ضریب5،جمع15)
- پ.ک.ک با تعریف و انسجام بخشی به ساختار هرمی خود از آغاز تاکنون، همچنان ابزار کارایی و اثربخشی خود را به صورت توامان، حفط، تقویت و ارتقا بخشیده است.(اهمیت2،ضریب5،جمع10)
- حزب کارگران کُردستان توانسته است دامنه‌ی نفوذ سیاسی خود را به صورت مستقیم و غیر مستقیم، حداقل در 31 منطقه و جهان، ایجاد، بسط و توسعه بخشد.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
-حزب کارگران کردستان علیرغم بازداشت یگانه رهبر خود از13 سال پیش، همچنان به قواعد و ضوابط خود به عنوان اصول و بنیادها، متعهد و پایبند است.(اهمیت3،ضریب6،جمع18)
- چوکوک در زمینه‌ی تغییر استراتژی‌های سیاسی و تاکتیک‌های نظامی، به رغم وجود یک ساختار هرمی، از بیشترین قابلیت برای به روز سازی و انطباق خود با اقتضائات گوناگون(زمانی، مکانی و امکانی) برخوردار است.(اهمیت3،ضریب5،جمع15)
-رهبر زندانی حزب کارگزان کردستان، از 13 سال گذشته تاکنون، نه تنها جایگاه و موقعیت خود را از دست نداده است بلکه اکنون یکی از تاثیرگذارترین رهبران در کردستان و حتی خاورمیانه است.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- رهبر زندانی پ.ک.ک با تألیفات متعدد خود در دوران اسارت، توانسته است مکتب سیاسی خود را تا حد بسیاری تثبیت سازد.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- منظومه‌های حزبی پیرو عبدالله اوجالان در ایران، سوریه و عراق توانسته‌اند اندیشه‌های رهبر خود را به بسیاری از حوزه‌های جغرافیایی \"کُردستان بزرگ\" توسعه بخشند.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
جمع نقاط قوت=208
نقاط ضعف
- حزب کارگران کُردستان که فعالیت خود را به عنوان یک حزب چپ با علقه‌های ارتدکسی آغاز کرده بود، در ادامه به یک حزب با آرمان تشکیل کشور مستقل کُرد تغییر یافت و پس از بازداشت رهبر خود، از 13 سال پیش به این سو، به تدیج، آرمان ملی‌گرایی افراطی را به سود \"کنفدرالیسم دمکراتیک برای خاورمیانه\"، تغییر ماهیت داده است.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- پ.ک.ک از ابتدای تشکیل تاکنون، به دلیل ماهیت ایدئولوژیک حاکم بر آن، سیاست‌های یکسان‌سازی حزبی را در کُردستان \"ترکیه\" به مرحله‌ی اجرا گذارد.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- حزب کارگران کُردستان در تعامل با دیگر احزاب کُردستانی در بخش‌های دیگر کُردستان، کارنامه‌ی چندان موفقی ندارد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک در چند مقطع تاریخی، وارد درگیری و منازعه‌ی تمام عیار با احزاب کُرد در دیگر بخش‌های کُردستان شده است.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
- حزب کارگران کُردستان با پیروی از قاعده‌ی \"Big Brother\"، همواره دیگر احزاب کُردستانی در سایر بخش‌های کُردستان را \"برادر کوچک\" خود انگاشته است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- پ.ک.ک همواره دیگر احزاب کُردستانی را احزابی با نگره‌های کلاسیک پنداشته و در بیشتر موارد، سیاستی تهاجمی نسبت به آنها در پیشگرفته است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- بزرگترین متحدان حزب کارگران کُردستان در منطقه، علاوه بر روسیه، کشورهایی چون سوریه و ایران بوده‌اند که خود، از بزرگترین دشمنان ملت کُرد به شمار می‌آیند.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- حزب کارگران کُردستان تاکنون نتوانسته است از مسأله‌ی اتهام \"تروریسم\" در حوزه‌ی بین‌الملل، از خود، ابهام زدایی کند.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- اندیشه‌های رهبر پ.ک.ک تنها در قالب دستوری، برای پیروان و اعضای حزب مورد پذیرش قرار گرفته است و هنوز، در قالب اراده به انتخاب برای سایر گروه‌ها و احزاب کُردستانی، فاقد توان تبیینی و تحلیلی است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
جمع نقاط ضعف=127
فرصت ها
- حزب کارگران کُردستان، اکنون، یگانه آلترناتیو برای حل مسأله‌ی کُرد در ترکیه است.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- پ.ک.ک با عبور از نشیب و فرازهای بسیار، اکنون به چنان جایگاهی دست یافته است که سیاست داخلی و دیپلماسی بین‌المللی ترکیه، به هیچ عنوان نخواهد توانست تأثیر و تأثرهای آن را بر اکنون و آینده‌ی این کشور نادیده انگارد.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- حزب کارگران کُردستان توانسته است در عین حفظ و تقویت نیروی انسانی و توان مقاومت مسلحانه، موضوع آتش‌بس و ارائه‌ی طرح صلح به دولت ترکیه را طرح و وارد فاز پیش اجرایی سازد.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- پ.ک.ک حکومت ترکیه را در موضعی قرار داده است که اکنون جامعه‌ی جهانی نیز به صورت مستقیم و یا تلویحی، قایل به حل مسأله‌ی کُرد در این کشور است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- حزب کارگران کُردستان این توان را داراست که با ورود قانونی به ساختار حاکمیت ترکیه، مطالبات ملت کُرد در این کشور را به بالاترین سطوح سیاست‌گذاری و اجرا در این کشور ارتقا دهد.(اهمیت4،ضریب5،جمع20)
- حزب کارگران کُردستان می‌تواند با استفاده از طرح مسأله‌ی آتش بس و ورود به عرصه‌ی دیپلماسی، اجماع مردمی در داخل ترکیه و یک همگرایی سیاسی در پهنه‌ی بین‌الملل را به اهرم فشاری علیه حکومت ترکیه برای پذیرش ورود به روند صلح تبدیل نماید.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- پ.ک.ک می‌تواند در صورت عدم پذیرش آتش‌بس و مذاکره از سوی دولت ترکیه، این کشور را همچنان پشت دروازه‌‌‌‌های اتحادیه‌ی اروپا نگاه دارد.(اهمیت2،ضریب5،جمع10)
- حزب کارگران کُردستان می‌تواند در صورت عدم پذیرش آتش‌بس و مذاکره از سوی دولت ترکیه، با حفظ وضعیت موجود خود، همچنان تهدیدی تمام عیار برای حاکمیت و حتی موجودیت ترکیه باشد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- پ.ک.ک می‌تواند در صورت تحقق صلح با دولت ترکیه، از تمامی پتانسیل‌های خود در این کشور برای توسعه‌ی مطالبات کُردها به سطح \"هویت حقوقی\" بهره‌برداری نماید.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
- مطالبات دمکراسی خواهانه‌ی حزب کارگران کُردستان در بیانیه‌ی اعلام آتش‌بس، در دورانی که جهان در مورد تغییر رژیم سیاسی خاورمیانه به دمکراسی پایدار به قناعت رسیده است از یک هم فازی نسبی با وضعیت موجود برخوردار است.(اهمیت2،ضریب4،جمع8)
- در صورت تفییر رژیم سیاسی در سوریه،حزب سیاسی هم‌پیمان با پ.ک.ک یعنی پ.ی.د، دارای بزرگترین و بیشترین فرصت برای اعمال حاکمیت بر مناطق کُردنشین سوریه در یک مدل فدرای خواهد بود.(اهمیت3،ضریب4،جمع12)
جمع فرصت ها=140
تهدیدها
- در بیانیه‌ی آتش‌بس رهبر پ.ک.ک، هیچ راه حل مشخص و روشنی برای مسأله‌ی کُرد در ترکیه دیده نمی‌شود.(اهمیت4،ضریب4،جمع16)
- در بیانیه‌ی آتش بس آنها به پایان جنگ از سوی پ.ک.ک به صورت یک طرفه اشاره شده و هیچ شرطی در برابر جکومت ترکیه گذارده نشده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، بر ضرورت خروج نیروهای شبه نظامی به آن سوی مرزها تأکید شده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، مواردی طرح شده است که بر اساس مستندات تاریخی، نمی‌توان آن را تأیید کرد.\"اشاره به همکاری کُردها و ترک‌ها در بازه‌ی زمانی هزار ساله تحت لوای برادری اسلامی\".(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، حق تعیین سرنوشت ملت کُرد در ترکیه به عنوان یکی از بن مایه‌های دمکراسی و حقوق بشر به طور کلی نادیده گرفته شده است.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- در بیانیه‌ی آتش‌بس، از ذهنیت دولت-ملت در خاورمیانه به عنوان یک ضد ارزش یاد شده است.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- در بیانیه، از تشکیل جغرافیای اتنیکی و تک ملتی به عنوان یک هدف غیر انسانی که محصول مدرنیته‌ی سرمایه‌داری و به معنای انکار اصلیت و موجودیت ملت کُرد است سخن به میان آمده است.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- در بیانیه، از جمله‌ی\"هر دو نیروی اصلی و استراتژیک خاورمیانه، دست در دست هم قرار دهند و طبق تاریخ و فرهنگ خود مدرنیته‌ی دمکراتیک را تأسیس نمایند.\" این گونه استنباط می‌شود که سیاست‌های صلح‌طلبانه در صورت تحقق، ترک‌های اسلام‌گرای حاکم بر این کشور و کُردها را به سوی چشم انداز \"نیوعسمانلی\" هدایت خواهد کرد.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- در بیانیه اشاره به جمله‌ی\" همان‌طور که در مدتی نه چندان دور، کُردها و ترک‌ها در چارچوب میثاق ملی، دست به مبارزه‌ی آزادیخواهانه زدند امروز هم چنین روابطی می‌تواند در ابعاد گشترده‌تر برقرار شود\" فاقد هرگونه سندیت تاریخی است.(اهمیت2،ضریب2،جمع4)
- در صورت خروج نیروهای پ.ک.ک از مرزهای رسمی، محتمل‌ترین مکان برای استقرار این نیروها، کوهستان \"قندیل\" خواهد بود. آیا این نیروها تا ابد در قندیل باقی خواهد ماند؟.(اهمیت3،ضریب3،جمع9)
- آیا در صورت تحقق صلح در ترکیه، تداوم حضور نیروهای شبه نظامی در قندیل، هیچ‌گونه توجیهی خواهد داشت؟.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- حق تعیین سرنوشت ملت کُرد برای تأسیس یک سرزمین ملی مستقل، با چه سازوکاری محقق خواهد شد؟.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- دمکراسی منهای حق تعیین سرنوشت ملی، چگون دمکراسیی خواهد بود؟.(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- در صورتی که گفتگوهای صلح، وارد یک پروسه‌ی طولانی مدت شود، آیا فرصتی به دولت ترکیه برای عبور از بحران نخواهد داد؟.(اهمیت2،ضریب3،جمع6)
-در صورتی که گفتگوهای صلح، وارد یک پروسه‌ی طولانی مدت شود، ساختار هرمی پ.ک.ک دچار فرسایش نخواهد شد؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- تغییر رژیم سیاسی سوریه با احتمال نزدیک‌تر، توانایی نقش آفرینی پ.ک.ک در فضای توازن منطقه‌ای سوریه و ترکیه را کم رنگ نخواهد کرد؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- تغییر رژیم سیاسی ایران با احتمال دورتر، قدرت مانور پ.ک.ک در رقابت استراتژیک منطقه‌ای ایران و ترکیه را به حداقل فرو نخواهد کاست؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- در صورت محقق نشدن صلح به هر دلیل، نبرد میان پ.ک.ک و دولت ترکیه به چه سطحی تغییر خواهد کرد؟.(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- آیا دولت اسلام‌گرای ترکیه از قدرت مانور کافی در شرایط مذاکره و صلح، برای آزادی رهبر زندانی پ.ک.ک برخوردار خواهد بود؟.(اهمیت3،ضریب2،جمع6)
- چه ضمانت اجرایی برای حرکت از مرحله‌ی \"اعلام آتش‌بس یک طرفه\" به \"آتش‌بس تمام عیار\" و در ادامه، \"صلح واقعی\" وجود خواهد داشت؟.(اهمیت2،ضریب2،جمع4)
- آیا کفه‌ی ترازوی سود و زیان در حالت صلح، به سوی حکومت ترکیه سنگینی نخواهد کرد؟(اهمیت4،ضریب3،جمع12)
- مسأله‌ی خوداتکایی اقتصادی پ.ک.ک که اکنون بیشترین درآمد آن، از قبل تسلط بر یک منطقه‌ی جغرافیایی خاص در چارچوب مرزهای اقلیم کُردستان و کشور عراق تأمین می‌شود در صورت تحقق صلح، از یک فرصت، به تهدیدی برای تداوم موجودیت حزب کارگران کُردستان تبدیل نخواهد شد؟(اهمیت4،ضریب1،جمع4)
- آیا این احتمال که بیانیه‌ی آتش‌بس، تحت فشارهای سیستم امنیتی ترکیه آماده و بارگذاری شده است منتفی نیست؟(اهمیت4،ضریب2،جمع8)
- آیا توجیه مطلق موارد مندرج در بیانیه‌ی \"اوجالان\" از سوی پ.ک.ک، در ادامه به یک \"سرشکست\"، برای حزب کارگران کُردستان منجر نخواهد گشت؟(اهمیت4،ضریب1،جمع4)
جمع تهدیدها=189
تحلیل:
با محاسبه و بررسی‌ها، مشاهده می‌شود که حالت دوم یعنی: \"موفقیت‌ها، بزرگتر از شکست‌ها و فرصت ها، کمتر از تهدیدها\" به دست می‌آید:
- حزب کارگران کُردستان، با دارا بودن ذخیره‌ای از ارزش‌های انباشته در طول سال‌های مبارزه، توانسته است با عبور از بسیاری مراحل، پر نشیب و فراز، به حزبی تبدیل شود که موفقیت‌های آن، به صورتی قابل توجه، بیش از شکست‌هاست و از همین روست که اکنون و در مقطع ویژه‌ی کنونی، با پشتوانه‌ای از دستاوردهای فراوان، وارد دوره‌ی گذار می‌شود، دوره‌ای که به مانند همه‌ی دوران‌های گذار برای سازمان‌ها، نهادها، احزاب، گروه‌ها، دولت‌ها، جاکمیت‌ها و کشورها، تهدیدهای بسیاری را فراروی خود، احساس و البته تجربه خواهد نمود.
بر اساس مدل\"S.W.OT\"اکنون، حزب کارگران کُردستان برای آینده، چند راهکارپیش روی دارد:
- حداکثر استفاده از نقاط قوت برای حداقل کردن تهدیدها
- حداکثر استفاده از نقاط قوت برای حداکثر بهره‌برداری از فرصت‌ها
- حداقل کردن نقاط ضعف برای حداقل کردن تهدیدها
- حداقل کردن نقاط ضعف برای حداکثر بهره‌برداری از فرصت ها
بر این اساس، مهم‌ترین استراتژی قابل کاربرد با توجه به بزرگتر بودن تهدیدها از فرصت‌های پیش روی پ.ک.ک، \"استراتژی تهاجمی یکپارچه\" است، استراتژی که در آن، \"مطالبات کلیدی ملت کُرد در ترکیه\"، باید به صورت کاملاً روشن و شفاف، از زمان اعلام آتش‌بس یک طرفه تا پذیرش آن از سوی دولت ترکیه و شروع مذاکرات طرح شوند.
بر پایه‌ی همین مدل، \"استراتژی تنوع غیرهمگون\" در اولویت دوم قرار خواهد گرفت. در این نوع استراتژی، دیپلماسی سیاسی \"پ.ک.ک\" و \"ب.د.پ\" در کنار حفظ اهرم نظامی و حتی تقویت آن در هنگامه‌ی آتش‌بس و مذاکره، همچنین، طرح و توسعه‌ی مطالبات فرهنگی در میان توده‌ها در داخل و خارج از ترکیه، از همیت بسیاری برخوردار خواهد بود.
اتخاذ \"استراتژی تدافعی\" که بر اساس تقسیم‌بندی \"دیوید\"، به معنای \"کاهش فعالیت‌ها\"، \"واگذاری فعالیت‌ها\" و \"انحلال فعالیت‌ها\" است در این دوران و در شرایطی که تهدیدهای رویاروی پ.ک.ک بیش از فرصت‌ها است می‌تواند به تقویت تهدیدها و تضعیف فرصت‌ها در میان مدت تبدیل و کفه‌ی ترازوی مذاکره را کاملاً به سود دولت ترکیه سنگین نماید.
مسأله‌ی دیگری که در صورت اتخاذ یک \"استراتژی دفاعی\"، ممکن است پ.ک.ک را از موضع بالادست خارج و در وضعیتی دیگر قرار دهد، \"سرشکست\"هایی است که ممکن است انسجام سازمانی این حزب را در آینده با نابسامانی مواجه سازد:
نخست: \"Imitation\"کوتاه شدن دوره ی موفقیت به دلیل خروج پ.ک.ک از فاز عملیاتی مسلحانه و نوعی برنامه‌ریزی از سوی دولت ترکیه با هدف\"انقراض برنامه‌ریزی شده\" و تلاش برای جایگزین سازی \"ب.د.پ\".
دوم: \"Inertia\"دست برداشتن تدریجی پ.ک.ک از تلاش حداکثری و در افتادن به دام انتظار.
سوم: \"Sub-optimization\" افراط در \"پرداختن به دیپلماسی و سیاست گفتگو\" و تفریط در \"مقاومت مسلحانه\" در قالب \"دفاع مشروع که از آن، به افراط در یک بعد و مسامحه در بعد دیگر\" تعبیر می‌شود.
چهارم: \"Change of game\"نفس احساس موفقیت در بازی مذاکره و صلح، ممکن است ماهیت بازی در ترکیه را به زیان پ.ک.ک تغییر دهد.
پنجم: \"Shift of paradigm\" که از آن به عنوان \"شکست با بیش از یک نقاب\" و یا به بیانی دیگر \"دام پارادایم\" تعبیر می‌شود مقطعی است که در آن، گروه‌های هدف\"جامعه‌ی کُردستان در ترکیه، پ.ک.ک و ب.د.پ\" به تدریج از حالت اتفاق نظر خارج و مقصدجویی و حاکمیت بر سرنوشت از طریق صلح، از حالت متمرکز جدا خواهد شد.
