پول هنگفت، پشت پردە سانسور اینترنت در ایران
12:35 - 12 اسفند 1393
Unknown Author
نویسندە: پاتریک هوول اونیل - دِیلی دات
ترجمە: منصور پیروتی
رفع فیلترینگ در ایران، منبع درآمد هنگفتی است.
در حالی کە دولت ایران میلیونها دلار صرف ساخت و حفظ یکی از بستەترین رژیمهای سانسور در جهان میکند، شهروندانش میلیونها دلار از حسابهای شخصی خودشان را صرف نرم افزارهای رفع فیلترینگ میکنند تا بە اینترنت آزادتری دسترسی داشتە باشند.
رفع فیلترینگ مستلزم صرف پول هنگفتی است. در حقیقت، بسیاری از مقامات دولتی و دستاندرکاران اجرای سانسور در ایران، خود عاملان عرضە و فروش نرم افزارهای غلبە بر سانسور هستند تا پول گزافی بە جیب بزنند، نوعی حس امنیت کاذب بە شهروندان بدهند، و از این طریق شغل نظارتی خود را آسانتر کنند.
تقریبا بیشتر کسانی کە در ایران اقامت داشتەاند، بە شما خواهند گفت کە دُور زدن سیستم سانسور ایران، کە از سوی منتقدان بە \"فیلتِرنِت\" ملقب شدە است، چندان سخت نیست.
سیستمی کە در آن، بزرگترین وبسایتهای جهان از جملە فیسبوک – کە تقریبا ٢٠ میلیون ایرانی از آن استفادە میکنند- و تویتر مسدود (فیلتر) شدەاند. این در حالی است کە با پرداخت چند دلار برای یک شبکە خصوصی مجازی (وی پی ان) ، امکان دسترسی آزادانەتر بە اینترنت، همانند سایر نقاط جهان فراهم میشود.
فناوری رفع فیلتر – فیلترشکن- در ایران غیرقانونی است، اما بسیاری از وی پی انها بە طور علنی بە فروش میرسند، کە بە ایرانیان این فرصت را میدهد تا پیرامون اثرات سانسور بە گزافەگویی بپردازند و آن را ظاهرا ناکار آمد توصیف کنند. بنا بە استناد بە آمارهای رسمی دولت و همچنین با یک جستوی سادە در گوگل برای \"خرید وی پی ان در ایران\" کە دو میلیون نتیجە بە دست میدهد؛ تقریبا از بین هر ١٠ نفر ایرانی، ٧ نفر از آنها از وی پی ان استفادە میکنند.
پلیس سایبریِ ایران – فتا، پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات- جنگ وسیعی علیە وی پی انها برپا کردە است، اما با این وجود هم پیداکردن، خریدن و بەکار بردن این ردە از نرم افزارها خیلی آسان است.
خیلی آسان است؛ بە این معنا کە شما میتوانید از سامانەهای قانونی پرداخت الکترونیکی دولت ایران (مانند پرداخت نت، شارژ ایران، جهان پرداخت و باز پرداخت) برای خرید نرم افزارهایی استفادە کنید کە سانسور را دور میزنند.
هنگام استفادە از این سامانەها، مشتریان از حساب بانکی و هویت واقعی خودشان استفادە میکنند، بە این امید کە اطلاعات شخصیشان محرمانە بماند و با پیگردهای دولتی مواجە نشوند.
سوال واضحی کە اینجا مطرح میشود این است کە: چرا سامانەهای قانونی و دولتی افزارهایی را عرضە میکنند کە قانون را نقض میکنند؟
رسانەهای مستقل ایران گزارش دادەاند کە \"عاملان دولتی و اعضای سپاە پاسداران انقلاب اسلامی ایران از شماری از عرضەکنندگان اصلی وی پی ان حمایت میکنند\"، ادعایی کە بە استنادهای گزارش سال ٢٠١٤ی سازمان غیرانتفاعی \"رسانە کوچک\" متکی است. گزارشها این تئوری را مطرح میکنند کە این یک \"آرایش دو سویە سودآور است؛ پُر کردن جیب مقامات دولتی، و همزمان آزاد گذاشتنِ فروشندگان وی پی ان، تا بدون نگرانی از دخالت نهادهای دولتی بە کارشان ادامە دهند.\"
هادی نیلی، روزنامەنگار بی بی سی، معتقد است کە \" نە تنها مقامات دولت ایران مبادرت بە فروش اشتراکهای وی پی ان میکنند، بلکە دولت ایران از وی پی انها بە منظور حراست از ارتباطات خودش هم استفادە میکند.\" نیلی بە \"دِیلی دات\" گفت :\" کە اثبات ارتباط مستقیم دولت با عرضەکنندگان وی پی ان کار دشواری است، اما این حقیقت کە وی پی انها علناً بفروش میرسند، و بجز در مناسبتهای خاص مانند انتخابات، در مقیاس وسیعی بە کار گرفتە میشوند، بە این معناست کە بە احتمال زیاد این یک ارتباط دولتی است.\"
\"دولت ایران مالک بیش از ٧٠ درصدِ وی پی انهای داخل کشور است\"، این مطلب را نریمان غریب، پژوهشگر و فعال مدنی، بە دِیلی دات گفت. او معتقد است کە عرضەکنندگان وی پی ان تقریبا همگی با دولت و سپاە پاسداران انقلاب اسلامی ارتباط دارند\"؛ چرا کە در غیر این صورت آنها تا حالا باید پشت میلەهای زندان میبودند، در حالی کە نیستند!.
\"
در نوامبر ٢٠١٤، غریب، در بین ٨٤ هزار کاربر ایرانی کە روزانە سیستم سانسور ایران را دور میزنند، یک مطالعەی آماری انجام داد. نتایج این مطالعە محبوبترین افزارها را در کشور معرفی میکند و جزئیات بیشتری در مورد اینکە \" دور زدن سانسور در کشور چگونە عملی است (و در چە حالتی غیرعملی است)\" را در اختیار ما میگذارد.
محبوبترین افزار دور زدن سانسور در ایران \"هات سپات شیلد\" است با ١٥.١ درصد از مجموع کاربران، پس از آن \"سایفون ٣\" و \"اِف-سِکیور فریدام وی پی ان\" در رتبەهای دوم و سوم قرار دارند، سە افزاری کە بە آسانی قابل استفادەاند و ادعا میکنند کە قادراند سانسور را دور بزنند و در سدهای ایجاد شدە، نفوذ کنند.
\"تور\"، بە احتمال زیاد یکی از موفقترین و موثرترین افزارهای رفع فیلتر در جهان غرب است کە توسط ٧.٥ درصد از ایرانیان مصاحبە شدە، بکار بردە شدە است. از نقطەنظر فنی، شکی نیست کە تور یکی از موثرترین افزارها برای حفاظت از حریم خصوصی و دور زدن سانسور است.
پس چرا گروەهای عظیمی از ایرانیان بە یک افزار رایگان، بنیادمتن آزاد، با شبکەای بە میزان قابل توجە قدرتمند و غیر قابل شناسایی روی نیاوردەاند؟ غریب، کە اکنون در کشور انگلستان مشغول بە کار است، از اینکە تور رتبەهای یک تا سە را بە خود اختصاص ندادە است، متعجب نیست. \"وقتی کە شما با یک حکومتِ بطور فزایندە فریبکار مانند ایران سر و کار دارید، استفادەی موثر از تور بە مراتب سختتر از سایر افزارهای وی پی انِ حاضر در میدان رقابت است\".
برای یک فرد نسبتاً بالغ مانند جُو (یا در این مورد، علی)، سهولت استفادە از افزار بسیار مهم است.
\" دانش کافی در مورد چگونگی استفادەی موثر از تور و اتصالاتش وجود ندارد\"؛ غریب این نکتە را در یک ایمیل بە ما گفت. \"حجم نرم افزار تور برای کاربران اینترنت در داخل ایران، نسبتاً بزرگ است و آنها نمیدانند کە چگونە ویدیوها را بر روی مرورگر تور نمایش دهند. این جداً یکی از بزرگترین چالشهای روبروی کاربران است.\"
ایرانیان شکایت میکنند کە تور بە آهستگی عمل میکند؛ در حالی کە وی پی انها سریع هستند، بە آسانی قابل استفادەاند و کمتر خطا میکنند.
اگر مانند بسیاری از کاربران اینترنت قصد دارید از سرویسهایی مانند \"پِی پال\" استفادە کنید، تور بە شکل غیر قابل قبولی طاقت فرسا میشود.
یکی از مزیتهای مخفیانەی تور این است کە هیچ وبسایتی، هرگز قادر بە تشخیص موقعیت شما نخواهد بود و این گونە بە نظر میرسد کە موقعیت شما بە طور سیستماتیک در سرتاسر جهان در حال تغییر است. برای وبسایتهای مالی مانند پِی پال، کە موقعیت مشتریان را برای جلوگیری از تقلب و کلاەبرداری بە طور دقیق ردیابی میکند، تور کل سیستم را مسدود میکند.
بە گفتەی غریب \" اکثر وی پی انهای مذکور قابل استفادە هستند، اما بە نظر من فقط تور و اِف-سِکیور فریدام وی پی ان از حریم خصوصی کاربران حراست میکنند.\" این یک راز سر بە مُهر در ایران نیست، اما حقیقت این است کە مردم اهمیت چندانی بە این مسائل نمیدهند.
\" مسالەای کە برای اکثر آنها در درجەی اول اهمیت قرار دارد؛ پیداکردن راهی در میان پردەهاست کە آنها را بە مقصد مورد نظرشان برساند\". نیلی این مطلب را در ایمیلی بە دِیلی دات گفت. \"آنها میخواهند بە موسیقی گوش دهند، ویدیو تماشا کنند، هر دوی آنها را داونلود کنند، سیستمهای آندروید یا اپلشان را بروزرسانی کنند، فیسبوکشان را برای تماشای ویدیوهایی از دختر خانمهای ناز بررسی کنند، اخبار را در وبسایتهای خبری مانند بی بی سی فارسی دنبال کنند، دیوار فیسبوکشان را بالا پایین کنند، و شاید مطلبی را بپسندند یا نظر طعنەآمیزی زیر پستها بنویسند و در فعالترین حالت، برخی از پستها را دوبارە بە اشتراک بگذارند. بنابراین حتی اگر آنها نیاز بە سیستمی با ضریب امنیتی بالاتری داشتە باشند، ممکن است حریم خصوصی خودشان را در ازای قیمت مناسبتر و سهولت استفادە -از نرم افزاری مشابە- بە سازش بگذارند.
برای بسیاری از ایرانیان، همانند بسیاری از مردم جهان، اگر آنها بتوانند بە حساب کاربری خود در فیسبوک وارد شوند، دیگر بیش از این چە چیزی از اینترنت میخواهند؟
میدان مبارزە تور با دولت ایران از سال ٢٠١١ بە این طرف بە سرعت در حال وسیعتر شدن است.
بعد از انتخابات بە شدت بحثبرانگیز سال ٢٠٠٩، فعالان مدنی از شبکەهای اجتماعی برای سازماندهی و جلب توجە افکار عمومی در سرتاسر جهان استفادە کردند، امری کە اهمیت اینترنت را بە عنوان \"یک ابزار انگیزشیِ جنبشهای اجتماعی\" بە دولت اثبات کرد. در نتیجە، آنها سیستمهای بسیار ابتدایی سانسور و نظارتیِ خود را بە یک \"موجود\" کاملاً جدید تبدیل کردند.
در سال ٢٠١١، ایران یک سیستم نظارتی فوقالعادە پیچیدە و ژرف را مستقر کرد. این مطلب را \"اَندرو لِومان\"، مدیر اجرایی تور بە دِیلی دات گفت. هر اندازە از اطلاعات بە طور ناگهانی زیر تیغ سیستمهای نظارتی رفت. \" ایران، ١٨ میلیون نفر کاربر داشت کە بە طور همزمان از اینترنت استفادە میکردند. از یک دیدگاە صرفا مهندسی، این رقم، رقم چشمگیری است.\" این نظر لِومان است. \" شایعات بسیاری در مورد اینکە چە کسی بە آنها کمک کرد، وجود دارد. این دقیقا مانند پیشرفت از \"گاری و درشکە\" بە فناوری ساخت \"هواپیمای جت\" در طول یک سال است.\"
بخش اصلی کار حتی از این هم سریعتر اتفاق افتاد. در ژانویەی ٢٠١١ لِومان نوشت \" کە در طول ٤٨ ساعت، دیوارِ آتشینِ قدرتمند فارسی ؛ بروزرسانی شدە و شروع بە مسدود کردن تور و دیگر افزارهای رفع فیلتر کردە، بە طوری کە قبلا در کشور بیسابقە بودە است.\"
\" تا پایان ماە، تقریباً هیچکس در ایران قادر بە استفادە از تور نبود.\"
\"یکی از ویژگیهای تحسینبرانگیز نسل جدید اینترنت ایران این بود کە میتوانست تور را در اتصال کابلی تشخیص دهد.\" بە هر حال، توسعەدهندگان تور خود را برای چنین پیشآمدهایی آمادە کردەاند. آنها هشت ماە بر روی توسعەی \"حاملِ قابلِ اتصال\" کار کردند، ابزاری کە بە تور این قابلیت را میبخشد تا تغییر قیافە بدهد و برای استفادەهای کم خطر مانند اسکایپ و جستجو در گوگل بە کار میرود.
لِومان میگوید: \" این یک آزمایش تمام عیار بود. ما بە کاربران گفتیم کە نرم افزار در مرحلە آزمون و خطا است. ما گفتیم : آیا شما آمادەاید کە برای چنین کاری زندانی بشوید؟ و آنها جواب دادند: بلە، ما در حال حاضر آمادەایم کە بخاطر چیزهای زیادی بە زندان برویم، فقط نرم افزار را بە ما بدهید.\" آنها کد ما را مستقیماً آزمایش کردند و از آن نتیجە گرفتند.
از آن پس، دولت ایران بە شیوەای سیستماتیک نرمافزار ناشناس را مورد حملە قرار دادە، نقاط ضعف آن را شناسایی کردە و در صورت امکان آن را از شبکە خارج کردە است. سال گذشتە آنها موفق شدند کە شبکەی ٧٥ درصد از کاربران ایرانیِ تور را قطع کنند.
\"توسعەدهندگان پروژە تور یک بار دیگر جنگیدند. در طی چند هفتە، شمار بی سابقەای از ایرانیان از تور، بە عنوان افزاری کە بروزرسانی شدە بود و با سانسور مبارزە میکرد، استفادە میکردند.\"
این روزها، شمار کاربران تور یک بار دیگر بە رقمی حول و حوش ٢٠ هزار نفر بصورت همزمان، رسیدە است؛ کە این سقوط فاحشی از شمار کاربران در سپتامبر سال ٢٠١٤ است کە چیزی نزدیک بە ٥٠ هزار نفر بود. مثل همیشە، تور در حال بروزرسانی و ارتقاء کیفیت برای مقابلە با خطرهای نوظهور است.
\"ما بە آرامی بە مبارزەی جنگ افزاریِ خودمان ادامە میدهیم.\" این نظر لِومان است. \"گویا برای هر عملی کە ما انجام میدهیم، عکسالعملی وجود دارد. ما نمیتوانیم بە صورت شتابزدە بە یک مسابقەی جنگ افزاری برویم، این برای کاربران ما خوب نیست.\" \"یک کاربر نسبتا بالغ نمیتواند نسخەهای روزانەی نرم افزار را دنبال کند، حتی بە نظر میرسد کە انتشار و استفادە از نسخەهای ماهیانەی آن هم بیش از حد دردسرساز باشد.\" این نکتە برای کاربران ایرانی بیشتر صدق میکند کە در حال حاضر بە سختی و با پهنای باند فشردە از تور استفادە میکنند. این وضعیت نە تنها کاربران ایرانی را آسیبپذیر میکند، بلکە بە آنها نوعی حس امنیت کاذب میدهد کە میتواند فریبندە و بسیار خطرناک باشد.
آیندەی اینترنت در ایران تیرە و مبهم است. در حالی کە رئیس جمهور ایران علیە سانسور اینترنت سخنرانی میکند، آیت اللە خامنەای – کە در واقع قدرت اصلی است و حرف اول مملکت را میزند- اینترنت پُرسرعت را \"غیر اسلامی\" میداند.
اما حتی با یک وی پی ان مطمئن یا استفادە از تور، امنیت فضای سایبر برای تودەهای عظیمی از ایرانیان یک رؤیاست. نسخەهای جعلی – کراک شدە- ویندوز و نرم افزارهای فیلترشکن برای پرهیز از پرداخت هزینەهای تصاعدی آنها بە وفور در ایران یافت میشوند کە کاربران را از زوایای گوناگون طعمەهای خوبی برای حملەهای اینترنتی میکند. نرم افزار رایگان و امنی مانند لینوکس، علیرغم ضریب امنیتی بالای دیوارەی آتشین آن، در ایران کمتر استفادە میشود.
\" در ایران، \"امنیت کامل\" بە معنای واقعی کلمە وجود ندارد\"؛ این هشدار غریب بە کاربران ایرانی است. \" بنابراین، فعالان مدنی در ایران چندان اهمیتی بە فعالیت آژانسهای اطلاعاتی خارجی مانند \"ان اس ای\" نمیدهند، چرا کە آنها بیشتر نگران پیگردهای دولت خودشان هستند.\"
نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمیباشد.
ترجمە: منصور پیروتی
رفع فیلترینگ در ایران، منبع درآمد هنگفتی است.
در حالی کە دولت ایران میلیونها دلار صرف ساخت و حفظ یکی از بستەترین رژیمهای سانسور در جهان میکند، شهروندانش میلیونها دلار از حسابهای شخصی خودشان را صرف نرم افزارهای رفع فیلترینگ میکنند تا بە اینترنت آزادتری دسترسی داشتە باشند.
رفع فیلترینگ مستلزم صرف پول هنگفتی است. در حقیقت، بسیاری از مقامات دولتی و دستاندرکاران اجرای سانسور در ایران، خود عاملان عرضە و فروش نرم افزارهای غلبە بر سانسور هستند تا پول گزافی بە جیب بزنند، نوعی حس امنیت کاذب بە شهروندان بدهند، و از این طریق شغل نظارتی خود را آسانتر کنند.
تقریبا بیشتر کسانی کە در ایران اقامت داشتەاند، بە شما خواهند گفت کە دُور زدن سیستم سانسور ایران، کە از سوی منتقدان بە \"فیلتِرنِت\" ملقب شدە است، چندان سخت نیست.
سیستمی کە در آن، بزرگترین وبسایتهای جهان از جملە فیسبوک – کە تقریبا ٢٠ میلیون ایرانی از آن استفادە میکنند- و تویتر مسدود (فیلتر) شدەاند. این در حالی است کە با پرداخت چند دلار برای یک شبکە خصوصی مجازی (وی پی ان) ، امکان دسترسی آزادانەتر بە اینترنت، همانند سایر نقاط جهان فراهم میشود.
فناوری رفع فیلتر – فیلترشکن- در ایران غیرقانونی است، اما بسیاری از وی پی انها بە طور علنی بە فروش میرسند، کە بە ایرانیان این فرصت را میدهد تا پیرامون اثرات سانسور بە گزافەگویی بپردازند و آن را ظاهرا ناکار آمد توصیف کنند. بنا بە استناد بە آمارهای رسمی دولت و همچنین با یک جستوی سادە در گوگل برای \"خرید وی پی ان در ایران\" کە دو میلیون نتیجە بە دست میدهد؛ تقریبا از بین هر ١٠ نفر ایرانی، ٧ نفر از آنها از وی پی ان استفادە میکنند.
پلیس سایبریِ ایران – فتا، پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات- جنگ وسیعی علیە وی پی انها برپا کردە است، اما با این وجود هم پیداکردن، خریدن و بەکار بردن این ردە از نرم افزارها خیلی آسان است.
خیلی آسان است؛ بە این معنا کە شما میتوانید از سامانەهای قانونی پرداخت الکترونیکی دولت ایران (مانند پرداخت نت، شارژ ایران، جهان پرداخت و باز پرداخت) برای خرید نرم افزارهایی استفادە کنید کە سانسور را دور میزنند.
هنگام استفادە از این سامانەها، مشتریان از حساب بانکی و هویت واقعی خودشان استفادە میکنند، بە این امید کە اطلاعات شخصیشان محرمانە بماند و با پیگردهای دولتی مواجە نشوند.
سوال واضحی کە اینجا مطرح میشود این است کە: چرا سامانەهای قانونی و دولتی افزارهایی را عرضە میکنند کە قانون را نقض میکنند؟
رسانەهای مستقل ایران گزارش دادەاند کە \"عاملان دولتی و اعضای سپاە پاسداران انقلاب اسلامی ایران از شماری از عرضەکنندگان اصلی وی پی ان حمایت میکنند\"، ادعایی کە بە استنادهای گزارش سال ٢٠١٤ی سازمان غیرانتفاعی \"رسانە کوچک\" متکی است. گزارشها این تئوری را مطرح میکنند کە این یک \"آرایش دو سویە سودآور است؛ پُر کردن جیب مقامات دولتی، و همزمان آزاد گذاشتنِ فروشندگان وی پی ان، تا بدون نگرانی از دخالت نهادهای دولتی بە کارشان ادامە دهند.\"
هادی نیلی، روزنامەنگار بی بی سی، معتقد است کە \" نە تنها مقامات دولت ایران مبادرت بە فروش اشتراکهای وی پی ان میکنند، بلکە دولت ایران از وی پی انها بە منظور حراست از ارتباطات خودش هم استفادە میکند.\" نیلی بە \"دِیلی دات\" گفت :\" کە اثبات ارتباط مستقیم دولت با عرضەکنندگان وی پی ان کار دشواری است، اما این حقیقت کە وی پی انها علناً بفروش میرسند، و بجز در مناسبتهای خاص مانند انتخابات، در مقیاس وسیعی بە کار گرفتە میشوند، بە این معناست کە بە احتمال زیاد این یک ارتباط دولتی است.\"
\"دولت ایران مالک بیش از ٧٠ درصدِ وی پی انهای داخل کشور است\"، این مطلب را نریمان غریب، پژوهشگر و فعال مدنی، بە دِیلی دات گفت. او معتقد است کە عرضەکنندگان وی پی ان تقریبا همگی با دولت و سپاە پاسداران انقلاب اسلامی ارتباط دارند\"؛ چرا کە در غیر این صورت آنها تا حالا باید پشت میلەهای زندان میبودند، در حالی کە نیستند!.
\"
در نوامبر ٢٠١٤، غریب، در بین ٨٤ هزار کاربر ایرانی کە روزانە سیستم سانسور ایران را دور میزنند، یک مطالعەی آماری انجام داد. نتایج این مطالعە محبوبترین افزارها را در کشور معرفی میکند و جزئیات بیشتری در مورد اینکە \" دور زدن سانسور در کشور چگونە عملی است (و در چە حالتی غیرعملی است)\" را در اختیار ما میگذارد.
محبوبترین افزار دور زدن سانسور در ایران \"هات سپات شیلد\" است با ١٥.١ درصد از مجموع کاربران، پس از آن \"سایفون ٣\" و \"اِف-سِکیور فریدام وی پی ان\" در رتبەهای دوم و سوم قرار دارند، سە افزاری کە بە آسانی قابل استفادەاند و ادعا میکنند کە قادراند سانسور را دور بزنند و در سدهای ایجاد شدە، نفوذ کنند.
\"تور\"، بە احتمال زیاد یکی از موفقترین و موثرترین افزارهای رفع فیلتر در جهان غرب است کە توسط ٧.٥ درصد از ایرانیان مصاحبە شدە، بکار بردە شدە است. از نقطەنظر فنی، شکی نیست کە تور یکی از موثرترین افزارها برای حفاظت از حریم خصوصی و دور زدن سانسور است.
پس چرا گروەهای عظیمی از ایرانیان بە یک افزار رایگان، بنیادمتن آزاد، با شبکەای بە میزان قابل توجە قدرتمند و غیر قابل شناسایی روی نیاوردەاند؟ غریب، کە اکنون در کشور انگلستان مشغول بە کار است، از اینکە تور رتبەهای یک تا سە را بە خود اختصاص ندادە است، متعجب نیست. \"وقتی کە شما با یک حکومتِ بطور فزایندە فریبکار مانند ایران سر و کار دارید، استفادەی موثر از تور بە مراتب سختتر از سایر افزارهای وی پی انِ حاضر در میدان رقابت است\".
برای یک فرد نسبتاً بالغ مانند جُو (یا در این مورد، علی)، سهولت استفادە از افزار بسیار مهم است.
\" دانش کافی در مورد چگونگی استفادەی موثر از تور و اتصالاتش وجود ندارد\"؛ غریب این نکتە را در یک ایمیل بە ما گفت. \"حجم نرم افزار تور برای کاربران اینترنت در داخل ایران، نسبتاً بزرگ است و آنها نمیدانند کە چگونە ویدیوها را بر روی مرورگر تور نمایش دهند. این جداً یکی از بزرگترین چالشهای روبروی کاربران است.\"
ایرانیان شکایت میکنند کە تور بە آهستگی عمل میکند؛ در حالی کە وی پی انها سریع هستند، بە آسانی قابل استفادەاند و کمتر خطا میکنند.
اگر مانند بسیاری از کاربران اینترنت قصد دارید از سرویسهایی مانند \"پِی پال\" استفادە کنید، تور بە شکل غیر قابل قبولی طاقت فرسا میشود.
یکی از مزیتهای مخفیانەی تور این است کە هیچ وبسایتی، هرگز قادر بە تشخیص موقعیت شما نخواهد بود و این گونە بە نظر میرسد کە موقعیت شما بە طور سیستماتیک در سرتاسر جهان در حال تغییر است. برای وبسایتهای مالی مانند پِی پال، کە موقعیت مشتریان را برای جلوگیری از تقلب و کلاەبرداری بە طور دقیق ردیابی میکند، تور کل سیستم را مسدود میکند.
بە گفتەی غریب \" اکثر وی پی انهای مذکور قابل استفادە هستند، اما بە نظر من فقط تور و اِف-سِکیور فریدام وی پی ان از حریم خصوصی کاربران حراست میکنند.\" این یک راز سر بە مُهر در ایران نیست، اما حقیقت این است کە مردم اهمیت چندانی بە این مسائل نمیدهند.
\" مسالەای کە برای اکثر آنها در درجەی اول اهمیت قرار دارد؛ پیداکردن راهی در میان پردەهاست کە آنها را بە مقصد مورد نظرشان برساند\". نیلی این مطلب را در ایمیلی بە دِیلی دات گفت. \"آنها میخواهند بە موسیقی گوش دهند، ویدیو تماشا کنند، هر دوی آنها را داونلود کنند، سیستمهای آندروید یا اپلشان را بروزرسانی کنند، فیسبوکشان را برای تماشای ویدیوهایی از دختر خانمهای ناز بررسی کنند، اخبار را در وبسایتهای خبری مانند بی بی سی فارسی دنبال کنند، دیوار فیسبوکشان را بالا پایین کنند، و شاید مطلبی را بپسندند یا نظر طعنەآمیزی زیر پستها بنویسند و در فعالترین حالت، برخی از پستها را دوبارە بە اشتراک بگذارند. بنابراین حتی اگر آنها نیاز بە سیستمی با ضریب امنیتی بالاتری داشتە باشند، ممکن است حریم خصوصی خودشان را در ازای قیمت مناسبتر و سهولت استفادە -از نرم افزاری مشابە- بە سازش بگذارند.
برای بسیاری از ایرانیان، همانند بسیاری از مردم جهان، اگر آنها بتوانند بە حساب کاربری خود در فیسبوک وارد شوند، دیگر بیش از این چە چیزی از اینترنت میخواهند؟
میدان مبارزە تور با دولت ایران از سال ٢٠١١ بە این طرف بە سرعت در حال وسیعتر شدن است.
بعد از انتخابات بە شدت بحثبرانگیز سال ٢٠٠٩، فعالان مدنی از شبکەهای اجتماعی برای سازماندهی و جلب توجە افکار عمومی در سرتاسر جهان استفادە کردند، امری کە اهمیت اینترنت را بە عنوان \"یک ابزار انگیزشیِ جنبشهای اجتماعی\" بە دولت اثبات کرد. در نتیجە، آنها سیستمهای بسیار ابتدایی سانسور و نظارتیِ خود را بە یک \"موجود\" کاملاً جدید تبدیل کردند.
در سال ٢٠١١، ایران یک سیستم نظارتی فوقالعادە پیچیدە و ژرف را مستقر کرد. این مطلب را \"اَندرو لِومان\"، مدیر اجرایی تور بە دِیلی دات گفت. هر اندازە از اطلاعات بە طور ناگهانی زیر تیغ سیستمهای نظارتی رفت. \" ایران، ١٨ میلیون نفر کاربر داشت کە بە طور همزمان از اینترنت استفادە میکردند. از یک دیدگاە صرفا مهندسی، این رقم، رقم چشمگیری است.\" این نظر لِومان است. \" شایعات بسیاری در مورد اینکە چە کسی بە آنها کمک کرد، وجود دارد. این دقیقا مانند پیشرفت از \"گاری و درشکە\" بە فناوری ساخت \"هواپیمای جت\" در طول یک سال است.\"
بخش اصلی کار حتی از این هم سریعتر اتفاق افتاد. در ژانویەی ٢٠١١ لِومان نوشت \" کە در طول ٤٨ ساعت، دیوارِ آتشینِ قدرتمند فارسی ؛ بروزرسانی شدە و شروع بە مسدود کردن تور و دیگر افزارهای رفع فیلتر کردە، بە طوری کە قبلا در کشور بیسابقە بودە است.\"
\" تا پایان ماە، تقریباً هیچکس در ایران قادر بە استفادە از تور نبود.\"
\"یکی از ویژگیهای تحسینبرانگیز نسل جدید اینترنت ایران این بود کە میتوانست تور را در اتصال کابلی تشخیص دهد.\" بە هر حال، توسعەدهندگان تور خود را برای چنین پیشآمدهایی آمادە کردەاند. آنها هشت ماە بر روی توسعەی \"حاملِ قابلِ اتصال\" کار کردند، ابزاری کە بە تور این قابلیت را میبخشد تا تغییر قیافە بدهد و برای استفادەهای کم خطر مانند اسکایپ و جستجو در گوگل بە کار میرود.
لِومان میگوید: \" این یک آزمایش تمام عیار بود. ما بە کاربران گفتیم کە نرم افزار در مرحلە آزمون و خطا است. ما گفتیم : آیا شما آمادەاید کە برای چنین کاری زندانی بشوید؟ و آنها جواب دادند: بلە، ما در حال حاضر آمادەایم کە بخاطر چیزهای زیادی بە زندان برویم، فقط نرم افزار را بە ما بدهید.\" آنها کد ما را مستقیماً آزمایش کردند و از آن نتیجە گرفتند.
از آن پس، دولت ایران بە شیوەای سیستماتیک نرمافزار ناشناس را مورد حملە قرار دادە، نقاط ضعف آن را شناسایی کردە و در صورت امکان آن را از شبکە خارج کردە است. سال گذشتە آنها موفق شدند کە شبکەی ٧٥ درصد از کاربران ایرانیِ تور را قطع کنند.
\"توسعەدهندگان پروژە تور یک بار دیگر جنگیدند. در طی چند هفتە، شمار بی سابقەای از ایرانیان از تور، بە عنوان افزاری کە بروزرسانی شدە بود و با سانسور مبارزە میکرد، استفادە میکردند.\"
این روزها، شمار کاربران تور یک بار دیگر بە رقمی حول و حوش ٢٠ هزار نفر بصورت همزمان، رسیدە است؛ کە این سقوط فاحشی از شمار کاربران در سپتامبر سال ٢٠١٤ است کە چیزی نزدیک بە ٥٠ هزار نفر بود. مثل همیشە، تور در حال بروزرسانی و ارتقاء کیفیت برای مقابلە با خطرهای نوظهور است.
\"ما بە آرامی بە مبارزەی جنگ افزاریِ خودمان ادامە میدهیم.\" این نظر لِومان است. \"گویا برای هر عملی کە ما انجام میدهیم، عکسالعملی وجود دارد. ما نمیتوانیم بە صورت شتابزدە بە یک مسابقەی جنگ افزاری برویم، این برای کاربران ما خوب نیست.\" \"یک کاربر نسبتا بالغ نمیتواند نسخەهای روزانەی نرم افزار را دنبال کند، حتی بە نظر میرسد کە انتشار و استفادە از نسخەهای ماهیانەی آن هم بیش از حد دردسرساز باشد.\" این نکتە برای کاربران ایرانی بیشتر صدق میکند کە در حال حاضر بە سختی و با پهنای باند فشردە از تور استفادە میکنند. این وضعیت نە تنها کاربران ایرانی را آسیبپذیر میکند، بلکە بە آنها نوعی حس امنیت کاذب میدهد کە میتواند فریبندە و بسیار خطرناک باشد.
آیندەی اینترنت در ایران تیرە و مبهم است. در حالی کە رئیس جمهور ایران علیە سانسور اینترنت سخنرانی میکند، آیت اللە خامنەای – کە در واقع قدرت اصلی است و حرف اول مملکت را میزند- اینترنت پُرسرعت را \"غیر اسلامی\" میداند.
اما حتی با یک وی پی ان مطمئن یا استفادە از تور، امنیت فضای سایبر برای تودەهای عظیمی از ایرانیان یک رؤیاست. نسخەهای جعلی – کراک شدە- ویندوز و نرم افزارهای فیلترشکن برای پرهیز از پرداخت هزینەهای تصاعدی آنها بە وفور در ایران یافت میشوند کە کاربران را از زوایای گوناگون طعمەهای خوبی برای حملەهای اینترنتی میکند. نرم افزار رایگان و امنی مانند لینوکس، علیرغم ضریب امنیتی بالای دیوارەی آتشین آن، در ایران کمتر استفادە میشود.
\" در ایران، \"امنیت کامل\" بە معنای واقعی کلمە وجود ندارد\"؛ این هشدار غریب بە کاربران ایرانی است. \" بنابراین، فعالان مدنی در ایران چندان اهمیتی بە فعالیت آژانسهای اطلاعاتی خارجی مانند \"ان اس ای\" نمیدهند، چرا کە آنها بیشتر نگران پیگردهای دولت خودشان هستند.\"
نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمیباشد.