مختصری از زندگی استاد "جلادت بدرخان"
16:43 - 11 شهریور 1391
Unknown Author
آزاد ماکویی
جلادت بدرخان در سال 1893 در استانبول دیده به جهان گشود. در دهه بیست قرن بیستم برای دریافت مدرک دکترای خود در حقوق راهی آلمان شده و در دهه سی میلادی به دمشق برگشت. در آن هنگام سوریه تحت قیمومت و کنترل فرانسوی ها بود. در آنجا فعالیت های کردی را آغاز کرده و یکی از اعضای سازمان خویی بوون \"استقلال\" شد که پایه گذاری انقلاب آرارات در سال 1927 به رهبری احسان نوری پاشا را بر عهده داشت . پس از شکست قیام آرارات در سال 1930 جلادت بدرخان دست از سیاست کشیده و تمام هم وغم خود را صرف زبان و ادبیات کردی کرمانجی نمود.
این رادمرد بزرگ کرد کرمانج در سال 1932 مجله ای به نام هاوار\"فریاد\" را منتشر کرد. از سال 1932 تا 1943 وی 57 شماره این مجله را منتشر نمود. بدرخان علاوه بر این از سال 1942 تا 1945 مجله ای دیگر به نام روناهی\"روشنایی\" را نیز به کردی کرمانجی منتشر کرد. 28 شماره از این مجله را نیز چاپ کرد. وی علاوه بر این مجلات کتب ...
...دیگری را نیز به کرمانجی منتشر نمود :
1- الفبای کردی 2- دستور زبان کردی\"کرمانجی\" 3- فرهنگ لغت کردی \"کرمانجی\" 4- خودآموز الفبای کردی 5- نگاهی به الفبا 6- مقدمه ای بر مولود 7- مقدمه ای بر نماز کردهای ایزدی 8- نامه ای به مصطفی کمال پاشا 9- درباره مسئله کردستان و ترجمه دهها اثر چاپ شده و نشده دیگر به کردی کرمانجی و از کردی کرمانجی به دیگر زبان ها.
وی همراه برادرش کامران با مجله هاوار دهها اثر دیگر را به کردها معرفی کرد.وی درسال 1951 در غربت و در سوریه دار فانی را وداع گفت.
این شاهزاده کرد و از امرای ایالت بوتان در دوره عثمانی به 12 زبان شرقی و غربی مسلط بود . وی الفبای کنونی کردی کرمانجی موسوم به الفبای لاتینی یا الفبای هاوار را پس از 14 سال تحقیق و تفحص زبانشناختی پایه گذاری نمود و زبان کردی را وارد مرحله جدید کرد . این رادمرد بزرگ کرد پایه گذار گروه زبان و ادبیات کردی در دانشگاه پاریس است که اکنون تا مقطع دکترا تدریس می شود.
کردی کرمانجی مدیون این بزرگ مرد علم است . بیایید با فراگیری بسیار ساده این الفبا هم روح این رادمرد کرمانج را شاد کنیم و هم خود را از هزاران اثر کرمانجی و میلیون ها مطالب کردی کرمانجی به الفبای لاتینی یا هاوار بی بهره نکنیم.
به باور کارشناسان این الفبای برگرفته از الفبای رومن در مقایسه با الفبای عربی \"آرامی\" و دیگر الفباها بسیار ساده است . کلمات در این الفبا همان طور خوانده می شوند که نوشته می شوند.
1 آزاد ماکویی \"علی پاک سرشت – بلخکانلو سابق\" مدرس سابق فرانسه در دانشگاه علامه طباطبایی و مترجم همزمان تلویزیون فرانسوی زبان سحر ایران است . وی از علاقمندان جدی به کار علمی بر کردی کرمانجی دعوت به همکاری می کند چرا که در این زمینه به ویژه در میان کردهای کرمانج ایران بسیار کم کاری شده است.
جلادت بدرخان در سال 1893 در استانبول دیده به جهان گشود. در دهه بیست قرن بیستم برای دریافت مدرک دکترای خود در حقوق راهی آلمان شده و در دهه سی میلادی به دمشق برگشت. در آن هنگام سوریه تحت قیمومت و کنترل فرانسوی ها بود. در آنجا فعالیت های کردی را آغاز کرده و یکی از اعضای سازمان خویی بوون \"استقلال\" شد که پایه گذاری انقلاب آرارات در سال 1927 به رهبری احسان نوری پاشا را بر عهده داشت . پس از شکست قیام آرارات در سال 1930 جلادت بدرخان دست از سیاست کشیده و تمام هم وغم خود را صرف زبان و ادبیات کردی کرمانجی نمود.
این رادمرد بزرگ کرد کرمانج در سال 1932 مجله ای به نام هاوار\"فریاد\" را منتشر کرد. از سال 1932 تا 1943 وی 57 شماره این مجله را منتشر نمود. بدرخان علاوه بر این از سال 1942 تا 1945 مجله ای دیگر به نام روناهی\"روشنایی\" را نیز به کردی کرمانجی منتشر کرد. 28 شماره از این مجله را نیز چاپ کرد. وی علاوه بر این مجلات کتب ...
...دیگری را نیز به کرمانجی منتشر نمود :
1- الفبای کردی 2- دستور زبان کردی\"کرمانجی\" 3- فرهنگ لغت کردی \"کرمانجی\" 4- خودآموز الفبای کردی 5- نگاهی به الفبا 6- مقدمه ای بر مولود 7- مقدمه ای بر نماز کردهای ایزدی 8- نامه ای به مصطفی کمال پاشا 9- درباره مسئله کردستان و ترجمه دهها اثر چاپ شده و نشده دیگر به کردی کرمانجی و از کردی کرمانجی به دیگر زبان ها.
وی همراه برادرش کامران با مجله هاوار دهها اثر دیگر را به کردها معرفی کرد.وی درسال 1951 در غربت و در سوریه دار فانی را وداع گفت.
این شاهزاده کرد و از امرای ایالت بوتان در دوره عثمانی به 12 زبان شرقی و غربی مسلط بود . وی الفبای کنونی کردی کرمانجی موسوم به الفبای لاتینی یا الفبای هاوار را پس از 14 سال تحقیق و تفحص زبانشناختی پایه گذاری نمود و زبان کردی را وارد مرحله جدید کرد . این رادمرد بزرگ کرد پایه گذار گروه زبان و ادبیات کردی در دانشگاه پاریس است که اکنون تا مقطع دکترا تدریس می شود.
کردی کرمانجی مدیون این بزرگ مرد علم است . بیایید با فراگیری بسیار ساده این الفبا هم روح این رادمرد کرمانج را شاد کنیم و هم خود را از هزاران اثر کرمانجی و میلیون ها مطالب کردی کرمانجی به الفبای لاتینی یا هاوار بی بهره نکنیم.
به باور کارشناسان این الفبای برگرفته از الفبای رومن در مقایسه با الفبای عربی \"آرامی\" و دیگر الفباها بسیار ساده است . کلمات در این الفبا همان طور خوانده می شوند که نوشته می شوند.
1 آزاد ماکویی \"علی پاک سرشت – بلخکانلو سابق\" مدرس سابق فرانسه در دانشگاه علامه طباطبایی و مترجم همزمان تلویزیون فرانسوی زبان سحر ایران است . وی از علاقمندان جدی به کار علمی بر کردی کرمانجی دعوت به همکاری می کند چرا که در این زمینه به ویژه در میان کردهای کرمانج ایران بسیار کم کاری شده است.
