محرومیت اعضای جامعه‌یارسان از حق نامزدی در انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران

20:12 - 16 دی 1394
Unknown Author
فریدون مرادی

امسال انتخابات مجلس شورای اسلامی همزمان با انتخابات مجلس خبرگان رهبری، روز هفتم اسفند برگزار می‌شود.

در پایان مهلت ثبت نام بیش از ۱۲ هزار نفر برای نامزدی در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی نام نویسی کرده‌بودند. آما انچه جای تأمل است نه رقم بلای نامزدان بلکه ‌همچون انتخابات‌های گذشته غیاب نامزدهای از جامعه‌ چند میلیونی یارسان (اهل حق) می‌باشد.
قانون اساسی ایران شهروند ایرانی را بر اساس تعلقات دینی تعریف می‌کند.

به‌جز مکاتب اسلامی، شیعه و اهل تسنن، و اقلیت‌های دینی کلیمی، مسیحی و زرتشتی در ایران، هیچ دین دیگری رسمیت ندارد.
پیروان دیگر ادیان به‌خصوص، آئین یاری  و آئین بهایی قانونا از حقوق برابر شهروندی از جمله نامزدی برای مجلس شورای اسلامی محروم هستند.

در زمان رژیم پهلوی جامعه یارسان از بسیاری از حقوق شهروندی محدود ازجمله حق استخدام در ادارات دولتی، حق تحصیل، کاندید و انتخاب شدن در ارگان‌های تصمیم‌گیری ازجمله مجلس شورای ملی و... برخوردار بودند. اما وضعیت حقوقی جامعه یارسان پس از انقلاب بسیار وخیم شده است.

هرچند جامعه یارسان در هنگام انقلاب، پشتیبانی خود را از آن ابراز داشتند اما بازهم جامعه یارسان از تمامی حقوق شهروندی محروم و توهین، تهدید، تبعیض و نقض حقوق بشر جامعه یارسان قانونی شد. 

هرچند بعضی از مقامات جمهوری اسلامی آئین یاری را شاخه‌ای از اسلام  و آن را مذهب اهل حق بشمار می‌آورند اما در ماده ١٢ از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اشاره‌ای به‌آئین به‌عنوان مکتبی از اسلام نشده‌است. گذشته از این قانون گزینش، به این ادعا که یارسان جزء اسلام است توجه نمی‌کند. بسیاری از یارسانی‌ها این کار را جزئی از پروسه آسیمیلاسیون می‌پندارند.
قانون گزینش برگرفته از قانون اساسی است و شهروند ایرانی را بر اساس دین تعریف می‌کند.

بنابراین افرادی حق استخدام در ادارات دولتی رادارند که پیرو یکی از مذاهب  اسلام یا یکی از ادیان به رسمیت شناخته‌شده کشور باشند.  ماده ١٣ از قانون اساسی نامی از آئین یاری نمی‌برد. از این موضوع، می‌توان استنباط کرد که آئین یاری هیچ رسمیتی در ایران ندارد و جامعه چند میلیونی یارسان از تمامی حقوق برابر شهروندی در ایران محروم هستند و در حقیقت وجود رسمی در کشور ایران ندارند.
 
هرچند بر خلاف جامعه بهایی، جامعه یارسان از یك رهبری واحد و جهانی برخوردار نیستند. اما بازهم محرومیت از حقوق شهروندی، توهین، آزار و اذیت و نقض حقوق بشر در مورد جامعه یارسان،  بارها از سوی  سازمان‌های حقوق بشری، سازمان ملل متحد و عفو بین‌الملل بازتاب داده شده است.

جامعه یارسان در ایران شیوه مبارزه مدنی و به‌دور از خشونت را برگزیده‌است. اما در کشوری که شهروند بر اساس تعلقات دینی تعریف می‌شود، پذیرش یک آئین مستقل که از لحاظ ایدئولوژی در جهت مخالف دین حاکم قرار دارد یک امر آسان نیست و گذر از هفت‌خوان رستم را می‌طلبد.

کدام ناعدالتی بالاتر ازاین که در کشور خود حق رأی داشته ، اما حق کاندید شدن را نه داشته باشید.

جامعه یارسان در ایران از ستم سه برابر رنج میبرند. اول همانند هر ایرانی از نبود دمکراسی در رنجند، دوم همانند هر اقلیت ملی از ستم مضاعف رنج میبرند و سومی بدلیل باورمندی به آیین یاری به حاشیه جامعه رانده شده‌اند.

نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمی‌باشد.