روزی کە فاشیست‌ها بە ریشمان خندیدن

12:49 - 2 آذر 1393
Unknown Author
آگری اسماعیل‌نژاد

در یکی از برنامەهای شباهنگ کە از کانال محلی مهاباد پخش می‌شود نظرسنجی برگزار شد کە در آن نظرسنجی از بینندگان خواستە شدە از سە نفر خوانندە، صدای کدام یک زیباتر است؟

سە خواندە مورد نظر برنامە شباهنگ عبارت بودند از : زندەیاد حسن زیرک خواندە سنتی و فولکلور کوردی، مرحوم مرتضی پاشایی خواندە پاپ فارسی و محسن یگانە خواندە پاپ فارسی نتیجە نظرسنجی با اختلاف فاحشی بە نفع آقای پاشایی بود!

زمان برگزاری نظرسنجی، چگونگی برگزاری نظرسنجی، جامعە مخاطبین نظرسنجی و مدت زمان نظرسنجی فاقد استاندارهای لازم هستند و بە همین دلیل نتیجە این نظرسنجی را باید فاقد هرگونە ارزشی دانست، اما علی‌رغم این مسئلە چرایی برگزاری چنین نظرسنجی از طرف یکی از کانال‌های صدا و سیمای ایران جای تامل است.

نوشتە را با این پرسش ادامە می‌دهیم چرا خواندەای کە ٤٢ سال پیش فوت کردە و سبک موسیقی وی فولکلور است با دو خواندەی جوان کە سبک موسیقی آنها پاپ است، مقایسە می‌شود؟

نوع مقایسە بە نگاه مرکزگرای برمی‌گردد کە بالغ بر ١٠٠ سال است در ایران ترویج می‌شود در ایران زبان فارسی زبان ملی، موسیقی فارسی، موسیقی ملی یا ایرانی، فرهنگ فارسی، فرهنگ ملی و ... خواندە می‌شود و دستگاه‌های حکومتی و روشنفکران فارس در تلاشند کە موسیقی ملت‌های دیگر را موسیقی محلی و زبان آنها را زبان محلی و... قلمداد می‌کند کلمە \"محلی\" در زبان فارسی بە اصلاحی تبدیل شدە است برای کم ارزش نشاندان فرهنگ، موسیقی و زبان دیگر ملل ایران بکار میرود.

دستگاه حکومتی و جامعە فارس بعد از تشکیل دولت مدرن در ایران در تلاش هستند بە دیگر ملل ایرانی القاء کنند کە برای مدرن بودن، برای ارتقاء سطح توسعە مناطق، برای ورود بە اقتصاد کلان و برای ورود بە سیاست حتی بە عنوان اپوزیسیون ایرانی باید فارس بود و فارسی را بدون لهجە صحبت کرد.

طرح سوال نظرسنجی برنامە شباهنگ بر اساس ذهنیت مرکزگرای ترویج \"فارس بودن\" انجام شدە است.

طراح سوال یک خوانندە فولکلور را با دو خوانندە پاپ مقایسە می‌کند؛ در اذهان عمومی ایران موسیقی پاپ یک موسیقی مدرن خواندە می‌شود طراح سوال در تلاش است با استفادە از این ذهنیت عمومی کە در جامعە ایران وجود دارد مبنی بر اینکە موسیقی پاپ یک موسیقی مدرن است بە مخاطب خود القاء کند کە موسیقی کورد فاقد موسیقی پاپ است البتە بهتر است این را بخوانیم موسیقی کوردی نمی‌تواند موسیقی مدرن باشد.

علی‌رغم اینکە نتایج نظرسنجی فاقد هرگونە ارزش علمی است اما جمعی از فعالین فرهنگی کوردستان نتایج این نظرسنجی را نشانە برای کاهش ارزش فرهنگ ملی کوردستان در بین جوانان کورد قلمداد کردەاند هر چند باز من بر این عقیدەام کە نظرسنجی فوق‌الذکر فاقد هرگونە ارزش علمی است اما بە دلیل عدم احقاق حقوق فرهنگی، وجود نگاە امنیتی بە فرهنگ ملی کوردستان، عدم امکانات لازم برای توسعە فرهنگ ملی کوردستان، محدودیت دسترسی بە منابع فرهنگی، محدویت امنیتی و مالی در انجام تحقیقات فرهنگی و ترویج و تبلیغ برای فرهنگ فارسی در کوردستان می‌تواند این نتیجە را داشتە باشد نسل جدید کوردستان با فرهنگ خود دچار از خود بیگانگی فرهنگی شدە باشد البتە از خود بیگانگی فرهنگی مختص بە این نسل جدید در کوردستان نیست بلکە چند نسل گذشتە کوردستان بە دلیل محدویت‌های و نگاه‌های امنیتی حاکمیت بە فرهنگ کوردستان بە نوعی از خودبیگانگی فرهنگی و خود کم بینی فرهنگی دچار شدەاند. در شرایط کنونی و با توجە بە نگاهی کە حاکمیت بە جامعە و فرهنگ کوردستان دارد برای جلوگیری از افزایش از خود بیگانگی فرهنگی باید تلاش کرد نگاە امنیتی بە فرهنگ و مسئلە فرهنگ بالادست را در ایران با چالش جدی روبرو کرد.

نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمی‌باشد.