حقوق زنان در کشور"دموکراتیک" ترکیە
13:27 - 18 اسفند 1390
Unknown Author
حقوق زنان در کشور\"دموکراتیک\" ترکیە
شلیر شبلی:
ترکیە لایک و دموکراتیک است اما در این کشور نقض حقوق بشر و بە خصوص حقوق زنان بە وضوح دیدە میشود، یادداشت زیر نگاهی دارد بە نقض حقوق زنان در ترکیە؛
\'\'حقوق زنان\"، بە آزادی و برابری حقوقی در همە سنین و شرایط اشارە دارد. این حقوق و آزادیهای منبعث از آن، ممکن است توسط شریعت، سنن و فرهنگ و یا حکومت نقض گردد. حقوق زنان در چهار چوب حقوق بشر قرار دارد اما وجه تمایز میان حقوق زنان و دیگر حقوق دراینست کە درطول تاریخ بشریت همچنان کە شاهد هستیم حقوق زنان در همە سطوح بیشتر از حقوق مردان نقض شدە است. خواستەهای زنان از دیدگاە بسیاری همان نیازهای اولیە بشری از قبیل خوراک، پوشاک و مسکن است، اما نیازهای زنان بسیار فراتر از نیازهای اولیە است، زنان خواستار برابری جنسیتی، برابری و همسانی در تحصیل، شغل، دست مزد و آزادی و احساس امنیت و مشارکت در مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعە هستند.
هرچند حکومت و قوانین ترکیە دارای مشخصەهای یک سیستم سکولار است، بیش از ٩٠% از ساکنین آن مسلمان هستند، این شریعت، سنن و فرهنگ جامعە است کە بیشترین حقوق زنان را نقض میکند.
با توجە بە تحلیل و تحقیقهای موجود در مسالە زنان، دین اسلام یکی از ادیانی ست کە حقوق زنان را بە نقض میکند. همچنین زنان در ترکیە با تکیە بە سنن و فرهنگ غالب بر جامعە بە طور عام تحت فشار و خشونت هستند. زیرا هنوز در مناطق وسیعی در ترکیە زندگی بە صورت عشیرەای در جریان است. حقوق زنان در زندگی عشیرەای نادیدە گرفتە می شود زیر هنوز در میان بسیاری از عشایر زن را بە چشم یک شیء و کالا نگاە میکنند کە مردان خانوادە و عشیرە صاحبان و سرپرستان واقعی آنها تلقی شدە و در نتیجە زنان بی اختیار نسبت بە زندگی خود و فرزندانشان هستند و بدون آزادی عمل مجبور بە ادامە حیات هستند.
شریعت(احکام یا قوانین اجرایی در دین اسلام) و فرهنگ عشیرەای زنان ترکیە را آنچنان تحت فشار، شکنجە و سر کوب قرار دادە کە تعداد زیادی از این زنان را منفعل، ترسو(از دین و عشیرە)، عقب گرا و محافظەکار کردە بە طوری کە بە جای حقوق برابر و تساوی کامل، خواستار تغییرات اندکی در زندگی خود میباشند، بە عبارتی آنها زندگی سخت و فشار و خشونت را حق خود بە لحاظ جنسیتشان میدانند
اما در قانون اساسی ترکیە قوانینی وجود دارد دال بر اینکە از لحاظ قانونی نیز برابری در همە جوانب وجود ندارد:
- رئیس و مسئول خانوادە مرد است.
- زنان بعد از طلاق و یا جدا شدن از همسرانشان نباید تا قبل از ٣٠٠ روز دوبارە ازدواج کنند.
- سن ازدواج در ترکیە بین زن و مرد متفاوت است، سن ازدواج برای زنان ١٥ سالگی و برای مردان ١٧ سالگی است.
سلب حقوق زنان و فشارها و شکنجەها کە بر زنان واردشدە تبدیل بە موج عظیمی از اعتراضات زنان آزادیخواە ترکیە در برابر این ظلمها شدە است. برای اولین بار در سال ١٩٧٢ حزب ملی زنان ترکیە بە وجود آمد و در سال١٩٧٤ طرح برابری زن و مرد در ازدواج را بە قوە مقننە پیشنهاد داد و این حزب در سال ١٩٨٠ بستە شد و در سال ١٩٩٠ جای خود را بە \"ان جی او\" هایی برای دفاع از حقوق زنان شکل گرفتند، کە معروفترین آنها \'\'بنیاد زنان\'\' میباشد.
شکنجە:
بدیهی است در مفهوم حتی اگر با کلام باعث آزار و اذیت کسی شویم بە نوعی اورا شکنجە کردەایم. مواردی مانند فحش، توهین، ناسزا، تحقیر از جملە شکنجەهای روحی روانی هستند. اما وقتی حرف از شکنجە میزنیم ناخوداگاە ذهنمان فقط بە تجاوز، شکنجەهای فیزیکی و کشتار معطوف می شود. روزانە هزاران زن مورد شکنجەهایی هستند کە هیچ نوع اثر فیزیکی جز بر روح و روان بە جا نمی گذارند.
شکنجە های فیزیکی ممکن است کە بە مرور زمان ترمیم یابند اما صدمات شکنجە بر روی روح و روان بە سختی ویا شاید هرگز بهبود نیابند و فراموش نشوند. طبق قانون ترکیە شکنجەهای روحی روانی جزە شکنجە نیستند بلکە اینها اذیـت محسوب می شوند.
شکنجە میتواند بە هر دلیلی انجام شود، کە عمدەترین و شناختەشدەترین انها شکنجە متهمین و زندانیان بخاطر نقض قواعد بازی و قوانین است. طبیعتن شکنجە گران همیشە درهر حالت، دلیلی برای توجیهە کار خود دارند. اما شکنجە فقط مختص بە بزەکاران و متهمین بە قانون شکنی نیست، بلکە در ترکیە زنان بی گناهی شکنجە میشوند کە سوءظن، محافظت وعشق، پوشش و لباس، تحصیل، شغل و از همە مهمتر نامــــوس پرستی دلیل اصلی آنها است. من جملە زنان کە در همە دورەهای زندگیشان چە مجردی ،متاهلی ،متعلقە و حتی پیری مورد آزار و شکنجە میباشند.
مگر در یک جنگ این همە افراد کشتە شوند:
طبق امار دولتی طی ٧ سال ( ٢٠٠٢ تا ٢٠٠٩ ) ٤٠٦٣ زن جان خود را بدلیل خشونتهای خانگی از دست دادەاند. آن گونە کە امار نشان میدهد هر سالە تعداد این جنایتها افزایش یافتە است. متاسفانە فقط تنها در مدت یک ماە ( جولای ٢٠١١) بیست زن قربانی جنایتهای خانگی شدەاند. در بیشتر موارد، خانوادەها این جنایت را بە اسم خودکشی اعلام میکنند تا قاتلین مجازات نشوند. در جنایتهای جنسیتی در ترکیە معمولا از سلاح گرم استفادە میشود. طبق آمار ذکر شدە ٥٤% از مادران زیر شکنجە قرار دارند، ٤٧% از مادران در مقابل چشمان فرزندان خود تحت شکنجە فیزیکی و روحی روانی قرار میگیرند.
تحصیل و اشتغال و بهداشت زنان:
هنوز ٦ میلیون بیسواد در ترکیە وجود دارند کە ٤ میلیون از انها را زنان تشکیل می دهد. طبق قانون اساسی ترکیە ثبت نام در مقطع ابتدایی اجباری است، اما در مقابل آمار ترک تحصیل دختران بسیار بالاست. طبق آمار دولتی بیش از ٢٢٠ هزار زن در بهترین مقطع یادگیری یعنی در سنین ٦-٢٤ سالگی، بیسواد هستند.
پایین تـــرین سطح سواد در بین زنان و دختران مربوط بە کوردستان ترکیە است. شهرهای بتلیس، حکاری و وان پائین ترین آمار را دارا هستند و در مقابل بالاتـــــرین سطح سواد مربوط بە شهرهای آنکارا، ازمیر و مرسین است.
در ترکیە ٢١% از زنان باسواد میزان تحصیلاتشان در حد خواندان و نوشتن میباشد و تقریبن ٤% از زنان باسواد موفق میشوند کە در مقاطع بالای دانشگاهی فارغ التحصیل شوند.
علیرغم آمار بالای بیسوادی در ترکیە، میزان اشتغال زنان بسیار بالاست. تقریبا ٥٢% از زنان شاغل، مشغول بە کارهای سنگین و سخت میباشند و ٣٦ % از زنان شاغل بدون دریافت دست مزد برای خانوادە خود کار میکنند. در کوردستان ترکیە نیروی کار کشاورزی عمدتان زنان هستند و ٦٨% از زنان شاغل را مادران تشکیل میدهند. در کلیە ادارات و مراکز دولتی کمتر از ١٠ % از کارکنان و کادر اداری را زنان تشکیل میدهند ومیزان مشارکت زنان در پارلمان ترکیە تقریبا ١٠% میباشد.
از هر ٥ زن باردار، ١ زن تحت مراقبت پزشکی قرار نمیگیرد و بالاترین سن بارداری ٢٠ تا ٢٩ سالگی میباشد و هنوز ٢٨% از زنان ترکیە از روشهای سنتی برای پیشگیری استفادە میکنند و طبق آمار دولتی بدترین کیفیت زندگی و بهداشتی مربوط بە\'\' زنان جنوب شرقی ترکیە (کوردستان)\'\' است.
-یکی از دلایلی کە کشور ترکیە نمی تواند وارد اتحادیەاروپا شود نقض حقوق زنان است. طبق آخرین گزارشات اتحآدیە اروپا، مشکلاتی کە دولت ترکیە در مورد زنان باید بهبود بخشد بقرار زیر است:
- خشونت علیە زن باید متوقف شود و برابری جنسیتی ایجاد شود. یعنی تغییر طرز تفکر و آموزش برابری و مساوات در جامعە؛
- تحصیل و اشتغال هرچە بیشتر زنان و مشارکت در سیاستهای کشوری و اجرایی؛
- پایان دادن بە خشونتهای خانگی، هر روزە ٢-٣ زن در ترکیە کشتە میشوند؛
- مجازات و برخورد محکمتر و سنگین تر با عاملین خشونت علیە زنان؛
در گزارش پیش بینی سال ٢٠٢٠ ترکیە کە بە اتحادیە اروپا ارائە دادە است در چشم اندازی بە مسائل زنان اعلام کردە است، کە :
- رعایت حقوق بشر و هرچە بیشتر حقوق زنان و برابری جنسیتی، زیرا برابری جنسیتی پتانسیل بسیار قوی برای اتحادیە اروپا میباشد.
- بهبود زندگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زنان؛
- اقدامات هرچە سریع و بهتر برای توقف خشونت و نقض حقوق زنان؛
بە امید آن روز کە ترکیە تبعیضها را از قوانین خود حذف کردە، حقوق بشر بطور عام و حقوق زنان را بە طور خاص رعایت نماید. امید اینکە دیگر کشور ترکیە در شعار و عمل کشوری دموکراتیک شود و برابری جنسی، فردی و ملی را بطور کامل رعایت کند.
*منابع:
کتابهای:
KadınBakışı
AİlE YAPISI ARAŞTIRMASI
KADININ EL KİTABI
TـRKİYE´DE AİLE DEĞERLERİ ARAŞTIRMASI
سایت:
http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/474466.asp
http://www.abhaber.com/ozelhaber.php?id=11156&fb_source=message
شلیر شبلی:
ترکیە لایک و دموکراتیک است اما در این کشور نقض حقوق بشر و بە خصوص حقوق زنان بە وضوح دیدە میشود، یادداشت زیر نگاهی دارد بە نقض حقوق زنان در ترکیە؛
\'\'حقوق زنان\"، بە آزادی و برابری حقوقی در همە سنین و شرایط اشارە دارد. این حقوق و آزادیهای منبعث از آن، ممکن است توسط شریعت، سنن و فرهنگ و یا حکومت نقض گردد. حقوق زنان در چهار چوب حقوق بشر قرار دارد اما وجه تمایز میان حقوق زنان و دیگر حقوق دراینست کە درطول تاریخ بشریت همچنان کە شاهد هستیم حقوق زنان در همە سطوح بیشتر از حقوق مردان نقض شدە است. خواستەهای زنان از دیدگاە بسیاری همان نیازهای اولیە بشری از قبیل خوراک، پوشاک و مسکن است، اما نیازهای زنان بسیار فراتر از نیازهای اولیە است، زنان خواستار برابری جنسیتی، برابری و همسانی در تحصیل، شغل، دست مزد و آزادی و احساس امنیت و مشارکت در مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعە هستند.
هرچند حکومت و قوانین ترکیە دارای مشخصەهای یک سیستم سکولار است، بیش از ٩٠% از ساکنین آن مسلمان هستند، این شریعت، سنن و فرهنگ جامعە است کە بیشترین حقوق زنان را نقض میکند.
با توجە بە تحلیل و تحقیقهای موجود در مسالە زنان، دین اسلام یکی از ادیانی ست کە حقوق زنان را بە نقض میکند. همچنین زنان در ترکیە با تکیە بە سنن و فرهنگ غالب بر جامعە بە طور عام تحت فشار و خشونت هستند. زیرا هنوز در مناطق وسیعی در ترکیە زندگی بە صورت عشیرەای در جریان است. حقوق زنان در زندگی عشیرەای نادیدە گرفتە می شود زیر هنوز در میان بسیاری از عشایر زن را بە چشم یک شیء و کالا نگاە میکنند کە مردان خانوادە و عشیرە صاحبان و سرپرستان واقعی آنها تلقی شدە و در نتیجە زنان بی اختیار نسبت بە زندگی خود و فرزندانشان هستند و بدون آزادی عمل مجبور بە ادامە حیات هستند.
شریعت(احکام یا قوانین اجرایی در دین اسلام) و فرهنگ عشیرەای زنان ترکیە را آنچنان تحت فشار، شکنجە و سر کوب قرار دادە کە تعداد زیادی از این زنان را منفعل، ترسو(از دین و عشیرە)، عقب گرا و محافظەکار کردە بە طوری کە بە جای حقوق برابر و تساوی کامل، خواستار تغییرات اندکی در زندگی خود میباشند، بە عبارتی آنها زندگی سخت و فشار و خشونت را حق خود بە لحاظ جنسیتشان میدانند
اما در قانون اساسی ترکیە قوانینی وجود دارد دال بر اینکە از لحاظ قانونی نیز برابری در همە جوانب وجود ندارد:
- رئیس و مسئول خانوادە مرد است.
- زنان بعد از طلاق و یا جدا شدن از همسرانشان نباید تا قبل از ٣٠٠ روز دوبارە ازدواج کنند.
- سن ازدواج در ترکیە بین زن و مرد متفاوت است، سن ازدواج برای زنان ١٥ سالگی و برای مردان ١٧ سالگی است.
سلب حقوق زنان و فشارها و شکنجەها کە بر زنان واردشدە تبدیل بە موج عظیمی از اعتراضات زنان آزادیخواە ترکیە در برابر این ظلمها شدە است. برای اولین بار در سال ١٩٧٢ حزب ملی زنان ترکیە بە وجود آمد و در سال١٩٧٤ طرح برابری زن و مرد در ازدواج را بە قوە مقننە پیشنهاد داد و این حزب در سال ١٩٨٠ بستە شد و در سال ١٩٩٠ جای خود را بە \"ان جی او\" هایی برای دفاع از حقوق زنان شکل گرفتند، کە معروفترین آنها \'\'بنیاد زنان\'\' میباشد.
شکنجە:
بدیهی است در مفهوم حتی اگر با کلام باعث آزار و اذیت کسی شویم بە نوعی اورا شکنجە کردەایم. مواردی مانند فحش، توهین، ناسزا، تحقیر از جملە شکنجەهای روحی روانی هستند. اما وقتی حرف از شکنجە میزنیم ناخوداگاە ذهنمان فقط بە تجاوز، شکنجەهای فیزیکی و کشتار معطوف می شود. روزانە هزاران زن مورد شکنجەهایی هستند کە هیچ نوع اثر فیزیکی جز بر روح و روان بە جا نمی گذارند.
شکنجە های فیزیکی ممکن است کە بە مرور زمان ترمیم یابند اما صدمات شکنجە بر روی روح و روان بە سختی ویا شاید هرگز بهبود نیابند و فراموش نشوند. طبق قانون ترکیە شکنجەهای روحی روانی جزە شکنجە نیستند بلکە اینها اذیـت محسوب می شوند.
شکنجە میتواند بە هر دلیلی انجام شود، کە عمدەترین و شناختەشدەترین انها شکنجە متهمین و زندانیان بخاطر نقض قواعد بازی و قوانین است. طبیعتن شکنجە گران همیشە درهر حالت، دلیلی برای توجیهە کار خود دارند. اما شکنجە فقط مختص بە بزەکاران و متهمین بە قانون شکنی نیست، بلکە در ترکیە زنان بی گناهی شکنجە میشوند کە سوءظن، محافظت وعشق، پوشش و لباس، تحصیل، شغل و از همە مهمتر نامــــوس پرستی دلیل اصلی آنها است. من جملە زنان کە در همە دورەهای زندگیشان چە مجردی ،متاهلی ،متعلقە و حتی پیری مورد آزار و شکنجە میباشند.
مگر در یک جنگ این همە افراد کشتە شوند:
طبق امار دولتی طی ٧ سال ( ٢٠٠٢ تا ٢٠٠٩ ) ٤٠٦٣ زن جان خود را بدلیل خشونتهای خانگی از دست دادەاند. آن گونە کە امار نشان میدهد هر سالە تعداد این جنایتها افزایش یافتە است. متاسفانە فقط تنها در مدت یک ماە ( جولای ٢٠١١) بیست زن قربانی جنایتهای خانگی شدەاند. در بیشتر موارد، خانوادەها این جنایت را بە اسم خودکشی اعلام میکنند تا قاتلین مجازات نشوند. در جنایتهای جنسیتی در ترکیە معمولا از سلاح گرم استفادە میشود. طبق آمار ذکر شدە ٥٤% از مادران زیر شکنجە قرار دارند، ٤٧% از مادران در مقابل چشمان فرزندان خود تحت شکنجە فیزیکی و روحی روانی قرار میگیرند.
تحصیل و اشتغال و بهداشت زنان:
هنوز ٦ میلیون بیسواد در ترکیە وجود دارند کە ٤ میلیون از انها را زنان تشکیل می دهد. طبق قانون اساسی ترکیە ثبت نام در مقطع ابتدایی اجباری است، اما در مقابل آمار ترک تحصیل دختران بسیار بالاست. طبق آمار دولتی بیش از ٢٢٠ هزار زن در بهترین مقطع یادگیری یعنی در سنین ٦-٢٤ سالگی، بیسواد هستند.
پایین تـــرین سطح سواد در بین زنان و دختران مربوط بە کوردستان ترکیە است. شهرهای بتلیس، حکاری و وان پائین ترین آمار را دارا هستند و در مقابل بالاتـــــرین سطح سواد مربوط بە شهرهای آنکارا، ازمیر و مرسین است.
در ترکیە ٢١% از زنان باسواد میزان تحصیلاتشان در حد خواندان و نوشتن میباشد و تقریبن ٤% از زنان باسواد موفق میشوند کە در مقاطع بالای دانشگاهی فارغ التحصیل شوند.
علیرغم آمار بالای بیسوادی در ترکیە، میزان اشتغال زنان بسیار بالاست. تقریبا ٥٢% از زنان شاغل، مشغول بە کارهای سنگین و سخت میباشند و ٣٦ % از زنان شاغل بدون دریافت دست مزد برای خانوادە خود کار میکنند. در کوردستان ترکیە نیروی کار کشاورزی عمدتان زنان هستند و ٦٨% از زنان شاغل را مادران تشکیل میدهند. در کلیە ادارات و مراکز دولتی کمتر از ١٠ % از کارکنان و کادر اداری را زنان تشکیل میدهند ومیزان مشارکت زنان در پارلمان ترکیە تقریبا ١٠% میباشد.
از هر ٥ زن باردار، ١ زن تحت مراقبت پزشکی قرار نمیگیرد و بالاترین سن بارداری ٢٠ تا ٢٩ سالگی میباشد و هنوز ٢٨% از زنان ترکیە از روشهای سنتی برای پیشگیری استفادە میکنند و طبق آمار دولتی بدترین کیفیت زندگی و بهداشتی مربوط بە\'\' زنان جنوب شرقی ترکیە (کوردستان)\'\' است.
-یکی از دلایلی کە کشور ترکیە نمی تواند وارد اتحادیەاروپا شود نقض حقوق زنان است. طبق آخرین گزارشات اتحآدیە اروپا، مشکلاتی کە دولت ترکیە در مورد زنان باید بهبود بخشد بقرار زیر است:
- خشونت علیە زن باید متوقف شود و برابری جنسیتی ایجاد شود. یعنی تغییر طرز تفکر و آموزش برابری و مساوات در جامعە؛
- تحصیل و اشتغال هرچە بیشتر زنان و مشارکت در سیاستهای کشوری و اجرایی؛
- پایان دادن بە خشونتهای خانگی، هر روزە ٢-٣ زن در ترکیە کشتە میشوند؛
- مجازات و برخورد محکمتر و سنگین تر با عاملین خشونت علیە زنان؛
در گزارش پیش بینی سال ٢٠٢٠ ترکیە کە بە اتحادیە اروپا ارائە دادە است در چشم اندازی بە مسائل زنان اعلام کردە است، کە :
- رعایت حقوق بشر و هرچە بیشتر حقوق زنان و برابری جنسیتی، زیرا برابری جنسیتی پتانسیل بسیار قوی برای اتحادیە اروپا میباشد.
- بهبود زندگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زنان؛
- اقدامات هرچە سریع و بهتر برای توقف خشونت و نقض حقوق زنان؛
بە امید آن روز کە ترکیە تبعیضها را از قوانین خود حذف کردە، حقوق بشر بطور عام و حقوق زنان را بە طور خاص رعایت نماید. امید اینکە دیگر کشور ترکیە در شعار و عمل کشوری دموکراتیک شود و برابری جنسی، فردی و ملی را بطور کامل رعایت کند.
*منابع:
کتابهای:
KadınBakışı
AİlE YAPISI ARAŞTIRMASI
KADININ EL KİTABI
TـRKİYE´DE AİLE DEĞERLERİ ARAŞTIRMASI
سایت:
http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/474466.asp
http://www.abhaber.com/ozelhaber.php?id=11156&fb_source=message
