سالگرد آبان خونین ٩٨ و آنچه در کردستان گذشت + آمار

18:58 - 25 آبان 1402

مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا به مناسبت سالگرد اعتراضات و سرکوب خونین آبان ٩٨ به ارائه گزارشی آماری از تعداد بازداشت، کشته و زخمی‌شدگان، احضار، صدور احکام و زاویای از آنچه در کردستان روی داد، پرداخته است.

این گزارش بازنشر گزارشی بود که به مناسبت اولین سالگرد آبان خونین ۹۸ منتشر شد.  

گزارش کُردپا بصورت مشخص، تایید و احراز شده به ارائه آمار زیر می‌پردازد:  

کشته شدگان: ٤٤

بازداشت‌شدگان: ٢٤٥

صدور حکم: بیش از ٥٠ سال و ٣٠ ضربه شلاق برای ١٧ نفر

+ آنچه در اعتراضات آبان گذشت از سرکوب عریان تا نمود وضعیت بازداشت‌شدگان، حکومت نظامی، قطع اینترنت، تحویل اجساد جانباختگان درقبال دریافت وجه نقد و کنترل نظامی مراکز درمانی، اعترافات اجباری و ثبت فرزندان به عنوان شهید جمهوری اسلامی و...

جدول (١)

آمار کشته و زخمی شدگان آبان ٩٨ در کردستان ایران به تفکیک شهر و استان‌ها:

به ازای جدول ارائه شده:

منابع مطلع کُردپا از کشته‌شدن ٤٢ تن در استان کرمانشاه خبرداده‌اند که طی نامه‌ای محرمانه به شواری امنیت ملی ارسال شده‌اند، ١٢ تن از آن مربوط به شهر جوانرود و ٣٠ تن از آنان به کرمانشاه و دیگر شهرهای این استان است. که در جدول ارائه شده کُردپا تنها اسامی افراد را که مشخص بوده است، ذکر کرده است.

٤ تن از کشته‌شدگان زیر ١٨ سال سن داشته‌اند.

برای دیدن اسامی اینجا  را مشاهده کنید.

بازداشت‌شدگان:

تاکنون هویت ٢٤٥  نفر از بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان ماه توسط کُردپا احراز شده است.

جدول (٢)

تعداد شهروندان کُرد بازداشت‌شده در اعتراضات آبان ٩٨ به تفکیک شهر و استان‌ها:

اسامی این جدول کسانی را نیز شامل می‌شود که در ماه‌های بعد از اعتراضات هم در رابطه با شرکت در مراسم چهلم جان‌باختگان یا انتقاد از سرکوب آبان بازداشت شدند.

فرمانده‌های انتظامی حکومت جمهوری اسلامی نیز تحت عنوان "لیدر اغتشاشات" از بازداشت ٢٩٤ نفر خبر دادند:

بازداشت ٢ مدیر تلگرامی در ایلام

بازداشت ۷ لیدر در شهرستان چرداول

بازداشت۱۲ لیدر اعتراضات در کرمانشاه و جوانرود

بازداشت۲۴۰ شهروند معترض در کرمانشاه

بازداشت ۲۵ شهروند در مریوان و سنندج

بازداشت ٨ نفر در مریوان

تخمین زده می‌شود در کردستان بین ١٠٠٠ تا ٢٠٠٠ نفر بازداشت شده‌اند.

٨ تن از افراد بازداشت شده‌ زن هستند.

اسامی بازداشت‌شدگان را اینجا مشاهده کنید. 

صدور احکام برای بازداشت‌شدگان آبان:

تعدا: ١٧ نفر  

زندان تعزیری: ٥١ سال و ٦ماه و ١٦ روز

زندان تعلیقی: ٣ سال

ضربات شلاق: ٣٠

صدور حکم قرار منع بازداشت پس از آزادی: ١ مورد

اسامی صدور احکام برای بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان کردستان را اینجا مشاهده کنید.

بازنمودی کلی از آنچه در اعتراضات آبان ٩٨ در کردستان ایران روی داد:

به دنبال اعتراضات آبان ٩٨ و پس از افزایش ناگهانی قیمت بنزین صدها هزار شهروند معترض در بیشتر نقاط ایران به خیابان‌ها آمدند. در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۰ آبان ۹۸ بیش از ٧٠٠ نقطه ایران صحنه ناآرامی بود.  اعتراضات مسالمت آمیز مردم با درگیری مسلحانه نیروهای حکومتی به خشونت کشیده شد و در نتیجه هزاران تن بازداشت و صدها تن کشته و زخمی شدند.

اعتراضاتی که با سرکوب خونین جمهوری اسلامی جواب داده شد و تاکنون این حکومت در برابر آنچه انجام داده خود را پاسخگو نکرده و چه بسا در اولین سالگرد این سرکوب خونین درصدد فشار بر خانواده‌های جانباختگان جهت پنهان‌سازی جنایات آبان و عدم دادخواهی برآمده است.

بر اساس آمارهای مستند شده هرانا، دست کم ۷۱۹ نقطه یا حداقل ۱۰۴ شهر صحنه اعتراضات بودند، از جمله ١٤شهر کردستان؛

ارومیه، ایلام، بوکان، جوانرود، سرپل‌ذهاب، سروآباد، سقز، سنندج، کرمانشاه، مریوان، میاندوآب، مهران، چرداول، کامیاران.

این اعتراضات تا لحظات پایانی در شهرهای، مریوان، سنندج، کرمانشاه و جوانرود با شدت ادامه داشت.

سرکوب عریان حکومتی:

این اعتراضات که به صورت مسالمت آمیز آغاز شد با سرکوب شدید نیروهای یگان ویژه و لباس شخصی همراه بود و نیروهای نظامی و امنیتی در شهرهای کرمانشاه، سنندج، مریوان، جوانرود و بوکان معترضین را هدف شلیک مستقیم گلوله قرار دادند که در نتیجه تعداد بی‌شماری کشته و زخمی شدند.

همانطور که عدنان حسن‌پور، روزنامه‌نگار ساکن مریوان در گفتگو با خبرگزاری‌های خارجی گفته بود: "اعتراضات در این شهر به‌صورت مسالمت‌آمیز شروع شد اما به دنبال حمله و تیراندازی نیروهای انتظامی و امنیتی به خشونت کشیده شدند" .این روزنامه‌نگار کُرد با رد شایعات منتشرشده در فضای مجازی مبنی بر خلع سلاح نیروهای انتظامی توسط معترضان و بروز درگیری‌های مسلحانه، افزود: "خشونت اعمال‌شده از سوی نیروهای انتظامی و امنیتی بی‌سابقه بوده است و بارها به صورت مستقیم به مردم تیراندازی کرده‌اند".

بازداشت‌شدگان و آنچه برسرشان آمد به تفکیک استان‌ و شهرها:

به‌ دلیل تشدید فضای امنیتی و تهدید خانواده‌های بازداشت‌شدگان از سوی نهادهای امنیتی، آمار دقیقی از تعداد بازداشت‌شدگان تاکنون در دست نیست، اما بر اساس برآوردهای اولیه تعداد شهروندان بازداشت‌شده در شهرهای ایلام، مهران، چرداول، سرپل ذهاب، کرمانشاه، جوانرود، کامیاران، سنندج، ‌مریوان، سقز، بوکان، ارومیه و... بین ١٠٠٠ تا ٢٠٠٠ نفر تخمین زده می‌شود.

این آمار در سراسر ایران بیش از ٧٠٠٠ تن تخمین زده شد.

تاکنون هویت ٢٤٥ تن برای کُردپا احراز شده است.

جمهوری اسلامی اعتراضات را هدفگذاری دشمن نامید و معترضان را اغتشاشگر، آشوبگر،  تحریک و تجیهز شده از سوی دشمن خواند که به دنبال پیاده‌سازی اهداف دشمن هستند، همانطور که جانشین قرارگاه ثارالله در کرج گفت: اغتشاشگران به‌دنبال پیاده‌سازی اهداف دشمن بودند. پس برخورد امنیتی با مردم آغاز شد.

بازداشت‌شدگان در شهرهای کردستان به پادگان‌ها و بازداشتگاه‌های سپاه پاسداران و بازداشتگاه‌های وزارت اطلاعات منتقل و تحت بازجویی قرار گرفتند.

به گفته تعدادی از بازداشت‌شدگان پس از آزادی، شهروندان بازداشتی به صورت گروهی در سلول‌های کوچک بازداشتگاه‌های پلیس امنیت، اداره اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه نگهداری می‌شدند و جهت اخذ اعترافات اجباری تحت شکنجه‌های جسمی و روحی قرار گرفتند.

وضعیت نگهداری بازداشت‌شدگان به‌دلیل کمبود جا و امکانات در این زندان‌ها اسفناک گزارش شده بود.

استان کردستان:

شهر سنندج:

در جریان اعتراضات این شهر بیش از ۳۰۰ شهروند توسط نیروهای امنیتی بازداشت که تعداد ۵۰ تن از آنها طی روزهای اولیه با سپردن وثیقه‌های ۳۰ تا ۶۰ میلیون تومانی آزاد شدند.

براساس گزارش‌های شهروندان آزاد شده، معترضان بازداشتی در بازداشتگاه‌های اداره اطلاعات، پلیس امنیت و بازداشتگاه شهرام‌فر اطلاعات سپاه پاسداران سنندج نگهداری می‌شدند. همچنین بیش از ۱۰۰ شهروند نیز در محوطه پادگان بیت‌المقدس سپاه پاسداران در شرایطی سخت نگهداری شدند که در میان آنها دانش‌آموزان و کودکان نیز مشاهده می‌شد.

ده‌ها تن از معترضان بازداشتی از شهرهای سقز و مریوان نیز به بازداشتگاه نهادهای امنیتی سنندج منتقل شدند و تحت بازجویی قرار گرفتند.

حکومت جمهوری اسلامی ایران در سنندج از خانواده بازداشت‌شدگان خواسته‌ بود تا در ازای آزادی فرزندانش مبلغ ۶۰ میلیون تومان به دولت به‌عنوان خسارت پرداخت کنند.

یکی از فعالان مدنی احضارشده به ستاد خبری اداره اطلاعات شهر سنندج که مورد بازجویی قرار گرفته بود به شبکه حقوق بشر کردستان گفته بود: "اداره اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران شهر سنندج طی تماس‌هایی تلفنی فعالان مدنی این شهر را احضار و تهدید کرده‌ند. این نیروها همچنین به منزل غالب حسینی، فعال کارگری یورش برده و آنجا را پس از تفتیش پلمب کرده‌، سپس این فعال کارگری و اعضای خانواده‌اش را مجبور کرده‌ تا اطلاع ثانویی شهر را ترک کنند".

 بنا به تصاویر رسیده به شبکه حقوق بشر کردستان، اعضای بسیج سپاه پاسداران طی روزهای ۲۵ و ۲۶ آبان‌ماه در سرکوب اعتراضات مردمی شهر سنندج نقش فعالی داشتند.

شهر مریوان:

بازداشت‌شدگان شب‌ها توسط نیروهای امنیتی به حیاط‌های اطلاعات سپاه پاسداران، اداره اطلاعات و قرارگاه مرکزی نیروهای نظامی شهر منتقل و به شیوه‌های مختلف مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. نیروهای امنیتی شلنگ آب سرد را به روی بازداشت‌شدگان باز می‌کردند و آنها را مورد ضرب و شتم قرار می‌دادند. هم‌چنین به دلیل کمبود جا در بازداشتگاه‌های شهر مریوان، شمار زیادی از معترضان بازداشت‌شده به بازداشتگاه‌های نهادهای امنیتی در سنندج منتقل شده‌اند.

به دلیل آماری بالای بازداشتی‌ها و کمبود سلول در بازداشتگاه اداره اطلاعات مریوان، ده‌ها تن از شهروندان سوار بر دو کانتینر سربسته از ساختمان اداره اطلاعات به مکان دیگری منتقل شدند.

بازداشت‌های شبانه شهروندان در مریوان تداوم تا مدت‌ها ادامه داشت. هم‌چنین با وجود اینکه پس از سرکوی اعتراضات نیروهای یگان ویژه در سطح شهر مشاهده نمی‌شدند، اما حضور نیروهای لباس شخصی کماکان وجود داشته است.

روایت یکی از معترضان بازداشتی از شکنجه توسط نیروهای امنیتی در مریوان:

یکی از شهروندانی که در جریان برگزاری اعتراضات مردمی در مریوان بازداشت شد بود بعد از آزادی در گفتگو با شبکه حقوق بشر کردستان به بیان مشاهدات خود از شکنجه شهروندان بازداشتی توسط نیروهای امنیتی در یکی از بازداشتگاه‌های امنیتی این شهر  خبر داد.

این شهروند در خصوص بازداشت خود گفت: "پس از بازداشت کیسه‌های سیاهی بر سرمان کشیدند و به داخل یک پژو ۴۰۵ منتقل کردند. سپس ما را به مکان نامعلومی برده و در اتاق‌های کوچک نیم متر در نیم متر بازداشت کردند. همزمان صدای شکنجه دیگر بازداشتی‌ها را می‌شنیدم. فضای اتاق به قدری کوچک بود که امکان دراز کردن پای خود را نیز نداشتیم. در مدت بازداشت گرسنه نگه‌مان می‌داشتند و هیچ غذایی حتا یک تکه نان به ما نمی‌دادند".

وی با اظهار بی اطلاعی از محل بازداشتگاه و نهاد بازداشت‌کننده، افزود: "شب‌ها همه را به جایی بیرون از سلول در محوطه بازداشتگاه برده و مجبورمان می‌کردند لباس‌هایمان را دربیاوریم. سپس شلنگ آب سرد را به روی‌مان می‌گرفتند و شروع می‌کردند به ضرب و شتم. یکی از شب‌ها چندین اتو را روشن کرده و مجبورمان کردند بر روی آنها راه برویم که باعث شد کف پاهایمان بسوزد. به هنگام بازجویی نیز دهان‌مان را پر از پونس می‌کردند و بعد با سیلی می‌زدند، از این طریق سعی می‌کردند اعتراف‌های اجباری بگیرند."

این شهروند همچنین از بیهوش شدن شماری از بازداشت‌شدگان که نوجوان بوده بر اثر شکنجه خبر داد و گفت: "ما نمی‌دانستیم پس از بیهوش شدن این افراد که عمدتا کودکان و نوجوانان بودند، آنها را کجا منتقل کردند، آیا زنده ماندند یا مردند؟!"

وی همچنین گفت: "یک روز زنی را که به دلیل تماس با رسانه‌های خارج از کشور بازداشت شده بود به آنجا آوردند. بعد از چند روز دیگر صدای شکنجه‌شدن‌هایش را نشنیدیم. می‌گفتند زیر شکنجه جان باخته است، اما ما نفهمیدیم چه بر سرش آمد. یک بار دیگر زمانی که برای بازجویی از سلول خارجم کرده بودند از زیر چشم‌بند دیدم که پسر جوانی را از پاهایش از سقف آویزان کرده بودند، همزمان شلاقش می‌زدند و آب سرد رویش می‌ریختند".

وی در ادامه اظهار داشت: "چند روز از بازداشت‌مان گذشته بود که همه را از سلول‌ها خارج کرده و به داخل یک ماشین منتقل کردند. گفتند که به بازداشتگاهی در یکی از استان‌های مجاور منتقل‌مان می‌کنند. همه ترسیده بودند و گریه می‌کردند. من از زیر کیسه نگاه کردم، ما را چند بار دور شهر چرخانده و دوباره به مکان اولیه بازگرداندند. روز بعد دوباره ما را دوباره سوار ماشین کردند و به یکی از کلانتری‌های داخل شهر منتقل کردند. چند روز پس از آن با سپردن وثیقه آزاد شدیم."

این شهروند در پایان گفت: "شمار زیادی از شهروندان بازداشتی نیز در بازداشتگاه کلانتری نگهداری می‌شدند که کودکان و نوجوانان هم در میان‌شان دیده می‌شد. در آنجا نیز به بازداشتی‌ها هیچ غذایی نمی‌دادند. روزانه به هر بازداشتی تنها چند حبه قند می‌دادند تا فشارشان نیافتد و بی‌هوش نشوند".

شهر سقز:

اعتراضات سقز در دو روز اولیه ادامه داشت و  روز شنبه ۲۵ آبان، در جریان برگزاری تجمع اعتراضی در این شهر ده‌ها  معترض توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. گفته می‌شد که سن بیشتر بازداشت‌شدگان زیر  ۱۸ است، از این رو به کانون اصلاح و تربیت سنندج، محل نگهداری زندانیان نوجوان، منتقل شدند. همچنین علی‌رغم صدور قرار وثیقه برای آزادی شماری از افزاد که در زندان سقز به‌سر می‌برند و تامین آن توسط خانواده‌ها، دادگاه همچنان از آزادی آنها خودداری می‌کرد.

استان کرمانشاه:

صدها نفر در رده سنی ۱۲ سال تا ۶۰ سال در این استان بازداشت که یا بعد از بازجویی به زندان دیزل‌آباد و کانون اصلاح و تربیت منتقل یا در بازداشتگاه‌های اداره اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در بازداشت بودند.

شماری از این بازداشت‌شدگان به ‌دلیل کمبود جا در بازداشتگاه‌ها، در حیاط قرارگاه مرکزی نیروهای انتظامی و سپاه نبی اکرم کرمانشاه در شرایط سخت نگهداری می‌شدند.

بازداشتگاه پلیس امنیت، بازداشتگاه اداره اطلاعات کرمانشاه در میدان نفت و بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه در پادگان سپاه نبی‌اکرم مملو از شهروندان معترضی بود که توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده‌ بودند.

شهروندان معترض به صورت گروه‌های ١٠ نفره و ٥ نفره در سلول‌های بازداشتگاه اداره اطلاعات در میدان نفت و بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه در قرارگاه سپاه نبی‌اکرم نگهداری شدند. 

در میان بازداشت شدگان ده‌ها کودک و نوجوان ۱۲ تا ۱۷ ساله هم دیده می‌شد که در شرایط سخت سلول‌های انفرادی به همراه دیگر شهروندان معترض نگهداری می‌شدند.

بازجویان امنیتی بازداشت‌شدگان را جهت اخذ اعترافات اجباری و شرکت در مصاحبه تلوزیونی به‌ شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و صدای گریه و فریادهای ناشی از شکنجه‌ی بازداشت‌شدگان در سراسر این بازداشتگاه شنیده می‌شد.

همچنین اداره اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با بررسی فیلم‌های اعتراضات مردمی در کرمانشاه به بازداشت شهروندان معترض ادامه داده و هر روز تعداد جدیدی از شهروندان را بازداشت و به بازداشتگاه‌های امنیتی منتقل می‌کردند.

ارومیه:

بیش از ۵۰ شهروند بازداشتی که روز ۲۵ آبان در جریان برگزاری تجمع اعتراضی در ارومیه بازداشت شده بودند، در بازداشتگاه‌های پلیس امنیت، سازمان اطلاعات سپاه و اداره اطلاعات این شهر به سر می‌برند.

کشته و زخمی‌شدن شهروندان در اعتراضات آبان‌ماه در کردستان ایران:

بسیاری از معترضان زخمی از ترس شناسایی و بازداشت توسط نیروهای امنیتی به مراکز درمانی مراجعه نکرده و در منازل مسکونی تحت درمان محدود قرار گرفتند.

در سنندج در جریان برگزاری تجمع اعتراضی در محله‌های مختلف این شهر نیروهای یگان ویژه به داخل منازل مسکونی گاز اشک‌آور شلیک کرده در میان آنها کودکان نیز دچار سوزش گلو و سر گیجه شدند. این شهروندان به دلیل حضور گسترده نیروهای امنیتی در بیمارستان‌ها امکان مراجعه به مراکز درمانی را نداشتند.

در بوکان نیروهای امنیتی معترضان را با تفنگ ساچمه‌ای هدف تیراندازی قرار داده که منجر به زخمی‌شدن شماری از آنها از ناحیه چشم شد.

به گفته یک شاهد عینی در بیمارستان امام رضای شهر کرمانشاه: تعداد زیادی از کشته‌شدگان با شلیک مستقیم گلوله به سر کشته شده‌اند. تقریبا ۱۰۰ زخمی هم در بیمارستان وجود داشتند.

بنا به گزارشات دریافتی از منابع مختلف، بیش از صد شهروند در شهرهای کرمانشاه، جوانرود، مریوان، سنندج و بوکان که با تیراندازی نیروهای امنیتی مجروح شده‌اند، همچنان در منازل مسکونی تحت درمان قرار دارند. وضعیت سلامتی شماری از این شهروندان به دلیل محدویت دسترسی به امکانات درمانی نگران‌کننده گزارش شده است.

در کلیه مراکز درمانی این شهرها نیروهای امنیتی و لباس شخصی حضور چشمگیر داشتند و هر گونه تردد شهروندان را رصد می‌کردند.

از تحویل و دفن مخفیانه اجساد با تدابیر نیروهای امنیتی تا گرفتن پول در ازای تحویل اجساد:

نیروهای امنیتی خانواده‌ها را تهدید کردند که جنازه‌ها باید بلافاصله و بدون اعلام عمومی دفن شوند.

خانواده کشته‌شدگان برای تحویل پیکر تحت فشار نهادهای امنیتی قرار دارند و برخی بازداشت شده و برخی مجبور به دادن تعهد برای عدم برگزاری مراسم عزاداری و یا مصاحبه با رسانه‌ها شدند. در مواردی به دلیل مصاحبه رسانه‌ای با خانواده نیز برخورد امنیتی صورت گرفت. به عنوان مثال خانواده برهان منصور نیا، یکی از کشته‌شدگان اعتراضات کرمانشاه به شدت تحت فشار نهادهای امنیتی قرار گرفتند. جنازه برهان منصورنیا عصر ۲۸ آبان به مریوان منتقل و با توجه به جو شدید امنیتی و احتمال ربوده شدن جسد از سوی مراجع شبانه دفن شد.

خانواده تعدادی از این شهروندان جهت تحویل گرفتن جنازه فرزندان خود مبلغی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان به دولت پرداخت کرده‌ا‌ند.

از فشار بر خانواده‌ها تا تلاش برای ثبت فرزندان به عنوان شهید جمهوری اسلامی:

در این مدت خانواده جانباختگان و بازداشت‌شدگان جهت جلوگیری از برگزاری مراسم یادبود جانباختگان، ارتباط با رسانه‌های خارج از ایران و رسانه‌ای کردن وضعیت فرزندان و آنچه برسر فرزندانشان آمد مجبور به سکوت و تحت فشار، تهدید، بازجویی و برخوردهای امنیتی تا احضار و بازداشت قرار گرفتند.

همچنین نهادهای امنیتی تلاش کردند جانباختگان را به عنوان شهید جمهوری اسلامی ثبت کنند تا از این طریق واقعیت کشته‌ شدن آنها را به وارونه جلوه بدهند که به گفته خودشان توسط "اغتشاش‌گران" کشته شده‌اند. برای مثال نیروهای امنیتی در کرمانشاه و مریوان تلاش کردند برهان منصورنیا را به عنوان یکی از شهدای جمهوری اسلامی ایران ثبت کنند. و در صورت تداوم امتناع خانواده منصورنیا از ثبت نام فرزندشان به عنوان شهید جمهوری اسلامی ایران عواقب خطرناکی در انتظار آنها خواهد بود.

خانواده شماری دیگر از کشته‌شدگان اعتراضات آبان‌ماه در شهرهای کرمانشاه، مریوان، سنندج، جوانرود از سوی نهادهای امنیتی تحت فشار قرار گرفتند و شماری از آنها مجبور به پذیرش ثبت نام فرزند خود به عنوان شهید جمهوری اسلامی شدند.

از اعتراف اجباری و پخش از صداو سیما تا تلاش برای صدور حکم "بغی" :

فاطمه داوند، شهروند زن معترض بوکانی، تحت عنوان "لیدر اغتشاشات" به صورت زخمی بازداشت و تلویزیون ایران بعد از یک روز از بازداشتش و بدون هیچ محاکمه عادلانه‌ای اعترافات تلوزیونی از وی پخش کرد.

پخش تلویزیونی اعتراف متهمین از روش‌های رایج حکومت ایران بوده که همواره توسط نهادهای حقوق بشری و بین المللی محکوم شده است.

همچنین استفاده از عناوینی همچون "لیدر اغتشاشات" توسط مسئولین حکومتی و رسانه‌ها در ارتباط با بازداشت شدگان با توجه به موضع گیری رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی باعث افزایش نگرانی در خصوص آنان می‌شود.

پیشتر روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده آیت الله خامنه‌ای منتشر می‌شود مردم معترض را به اعدام تهدید کرد و با تاکید بر این‌که "مراجع قضایی مجازات اعدام با طناب‌دار را برای لیدرهای آشوب اخیر قطعی می‌دانند"، نوشت: "اقدام آشوبگران مصداق "بغی" است و مجازات قانونی و شرعی آن‌ها اعدام است."

متهم کردن معترضان شهروندان به "همکاری با احزاب کُرد":

معاون سیاسی امنیتی استاندار سنندج در جریان اعتراضات در گفت‌وگو با خبرگزاری حکومتی "فارس" با تأیید بازداشت شهروندان معترض در تجمعات اعتراضی شهرهای کردستان اعلام کرد که شهروندان معترض به "احزاب کُرد اپوزیسیون حکومت ایران" وابستگی دارند و تأکید کرده که دستگاه‌های اطلاعاتی در حال شناسایی و تعقیب شهروندان معترض می‌باشند.

همچنین وب‌سایت‌های وابسته به نهادهای اطلاعاتی پس از تجمعات گسترده در سنندج، تبلیغات رسانه‌ای را علیه احزاب کومله و دمکرات به راه انداختند.

این وب‌سایت‌ها مدعی شدهند که اعضای احزاب کومله و دمکرات با تحریک شهروندان معترض به صورت سازماندهی شده اقدام به سنگ‌پراکنی به سمت مأموران نیروی انتظامی کردند و همچنین مراکز دولتی را به آتش کشاندند.

از اعلام و اجرای حکومت نظامی تا به کنترل درآمدن بیمارستان و درمانگاه‌ها در تمامی شهرها از سوی نیروهای نظامی و واگذاری اختیارات ادارات پزشکی قانونی به حفاظت اطلاعات کل قوه قضاییه:

از ساعت اولیه ٢٦ آبان ماه حکومت نظامی آشکار در کردستان اجرا شد:

مریوان ٢٦ آبان/ نیروهای ضد شورش و گارد ویژه در سطح شهرهای کردستان مستقر و رفت و آمد شهروندان را کنترل و جلوگیری  نیروهای ضد شورش از تجمع بیش از چهار نفر.

بوکان ٢٦ آبان / در سطح شهر حکومت نظامی اعلام شده.

کرمانشاه/ فضای شهر به خصوص در مناطق مرکزی نزدیک به میدان آزادی (گاراژ) شدیدا امنیتی شد. با این وجود گزارش‌ها از ادامه اعتراضات و تجمعات مردمی در محله‌های مختلف حاکی بود.  چندین شب شبه حکومت نظامی اعلام نشده برقرار بود.

مریوان ٢٦ آبان/ مراکز درمانی مریوان هم‌اکنون تحت کنترل شدید نیروهای اطلاعاتی و سپاه پاسداران می‌باشند.

همچنین سپاه پاسداران به مراکز درمانی در کردستان هشدار داده که بدون مجوز از مداوا پزشکی زخمی‌شدگان خودداری نمایند و به گفته منابع خبری کُردپا زخمی‌شدگان اعتراضات در خانه‌ها توسط پرستاران و پزشکان داوطلب مداوا می‌شوند.

نیروهای سپاه پاسداران بیمارستان بوکان را به پادگان نظامی تبدیل کرده‌اند و اجازه ورود و خروج را به شهروندان نمی‌دهند.

منابع خبری کُردپا در شهرهای کردستان اعلام کردند: بازداشت شبانه شهروندان معترض توسط نیروهای اطلاعاتی به شدت ادامه دارد.

 به گفته یک منبع آگاه، وضعیت عمومی برخی از معترضان زخمی به دلیل عدم مراجعه به مراکز درمانی از بیم بازداشت وخیم می‌باشد.

براساس گزارش رسیده به آژانس خبررسانی کُردپا، پس از تشدید اعتراض‌ها در کردستان و ایران، اختیارات راجع به ادارات پزشکی قانونی در سراسر ایران به طور کامل جهت جلوگیری از ارائه هرگونه آمار و گزارش نسبت به صدور جواز دفن در روزهای اخیر به حفاظت اطلاعات کل قوه قضاییه واگذار شده است.

فراز فیروزی مندمی، پژوهشگر دوره دکتری حقوق در دانشگاه هامبورگ ضمن تأیید این خبر به آژانس کُردپا اعلام کرد: هیچ پزشکی حق رفت و آمد در سالن تشریح ادارات کل پزشکی قانونی ندارد مگر با مجوز حفاظت اطلاعات کل قوه قضاییه وارد سالن تشریح شوند.

وی گفت: نظارت بر ادارات پزشکی قانونی تشدید یافته و دادگستری و حفاظت اطلاعات کل قوه قضاییه از ارائه گزارش در مورد علت مرگ معترضان خودداری می‌کنند.

از قطعی سراسری اینترنت در ایران تا قطع ارتباط تلفنی زندان‌های کرمانشاه، سنندج و ارومیه با خارج از زندان:

 در ایران از ٢٥ آبان‌ماه تا ٣ آذر اینترنت ایران  به مدت ٩ روز بصورت کامل قطع شد. 

به دنبال اعتراضات سراسری در شهرهای مختلف ایران، از روز ٢٦ آبان  با دستور مقامات امنیتی ارتباط تلفنی زندانیان در زندان‌های کرمانشاه، سنندج و ارومیه با خارج از زندان قطع شده است.

سلاح‌های بکارگرفته شده توسط نیروهای حکومتی:

١_ گاز اشک‌آور

٢_ گلوله‌های ساچمه‌ای

٣_ سلاح کلاشینکوف

٤_ سلاح کمری

_ در بوکان  مأموران حکومتی برای متفرق کردن مردم از گاز اشک آور غیراستاندار و شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای استفاده کردند.

_  نیروهای گارد ویژه جهت متفرق کردن شهروندان معترض در میدان آزادی شهرهای سنندج و کرمانشاه با باتوم و گاز اشک‌آور به آنها حمله کرده‌اند.

_ استقرار نیروهای گارد ویژه در تمامی خیابان‌های منتهی به میدان آزادی شهرهای کرمانشاه و سنندج و ایجاد  فضای شدید امنیتی در این شهرها حکایت می‌کند.

_ درگیری‌های شدیدی میان شهروندان معترض و نیروهای نظامی حکومت ایران روی داده و مأموران حکومتی شهروندان معترض را با سلاح کلاشینکف مورد تیراندازی قرار داده‌اند.

تنظیم: اوین مصطفی‌زاده