قدرت گرفتن کُردها در خاورمیانه‌ای که دچار تحولات شدید است

16:42 - 23 مرداد 1392
Unknown Author
نوشته‌ی: روبرت اولسون

ترجمه از انگلیسی: علی پاک‌سرشت

تغییرات جغرافیایی و جمعیتی در خاورمیانه رخ می‌دهد،(این تغییرات) تغییر نقشه منطقه را شدیدأ ادامه می‌دهد و ادامه خواهد داد. این تحولات در مناطقی رخ می‌دهد که اکثرا کردنشین هستند. تاکنون، سه منطقه در سه کشور مختلف به صورتی حیاتی تحت تاثیر قرار گرفته‌اند.این کشورها عراق، سوریه و ترکیه هستند که ٨٠ درصد جمعیت تقریبا ٣٠ میلیونی کردها در آن‌ها زندگی می‌کنند.

منطقه کردنشین عراق با جمعیتی ٥ میلیونی که ٥/٤ میلیون نفر آن کرد هستند اکنون تحت حاکمیت حکومت اقلیم کردستان قرار دارد و در عمل تقریبا مستقل می‌باشد. رهبری حکومت اقلیم کردستان عراق حداقل در حال حاضر ترجیح می‌دهد بخشی از عراق بماند تا در مخازن عظیم نفت و گاز عراق عربی سهیم باشد که تخمین زده می‌شود نزدیک ١٥٠ میلیون بشکه نفت و با مخازن عظیم گازی چند تریلیون متر مکعب باشد.

حکومت اقلیم کردستان از سوی آمریکا نیز تحت فشار است تا بخشی از عراق بماند تا آمریکا از لحاظ اخلاقی به خاطر عواقب جنگ علیه این کشور در سال ٢٠٠٣ مسئول کمک به تجزیه عراق تلقی نگردد. اما کردهای عراق با داشتن تقریبا ٤٥ میلیارد بشکه نفت و مخازن عظیم نفتی در موقعیتی قرار دارند تا هر زمان که حکومت اقلیم کردستان مساعد بداند به سوی استقلال گام بردارند. تقسیم بالفعل عراق معادل ایجاد دولت اسرائیل در سال ١٩٤٨ در تاریخ خاورمیانه خواهد بود- تحولی که هنوز هم هر گونه راه حل معنادار را معضل مواجه می‌کند.

در نوزدهم ماه ژوئیه نیز (مرحله)دیگری از قدرت گرفتن کردها در خاورمیانه صورت گرفت. خوانندگان علاقمندی که تحولات خاومیانه را در ده سال دنبال کرده باشند تعجب نخواهند کرد اگر ببینند کردهای سوریه نیز همانند کردهای عراق اعلام نمایند که در منطقه اکثرا کردنشین شمال شرقی سوریه خواهان خودمختاری هستند.

قابل توجه است بدانیم که ٦٠ درصد از جمعیت دو میلیونی کردها در شمال شرق سوریه زندگی می‌کنند جایی که با حکومت اقلیم کردستان عراق و کردهای ترکیه همجوار می‌شوند. ٢٠ درصد آنها در دمشق واطراف و ٢٠ درصد دیگر نیز در امتداد مرز ٩١٠ کیلومتری مشترک ترکیه و سوریه ساکن هستند.

اعلام حزب اتحاد دموکراتیک(پ.ی.د.) حزب حاکم و دارای اکثریت – که به ویژه در شمال شرق قوی است- در ١٩ ماه ژوئیه مبنی بر تلاش برای خودمختاری سیاسی تلنگر دیگری بر امید به یک سوریه نوسازی شده می‌باشد. این حزب همانند حکومت اقلیم کردستان در قبل معتقد است که تحولات در خاورمیانه برای اعلام خودمختاری مساعد می‌باشد.

بنابراین،دو منطقه کردنشین در عراق و سوریه با جمعیتی بالغ بر هفت میلیون نفر گزینه خودمختاری در داخل دولت های مربوطه را انتخاب کرده‌اند.

آنچه که ارزش گفتن نیز دارد این است که حزب اتحاد دموکراتیک امنیت شمال شرق سوریه را در برابر سلفی های عرب و اکثرا غیر سوری مورد حمایت عربستان سعودی، کویت، قطر، امارات متحده عربی که از متحدان قوی برای آمریکا هستند با جنگیدن تامین نمود.

اما آنچه که شرایط را برای نیروهای مدافع خلق(پ.ی.د.) پیچیده می‌کند این است که اعراب متعصب مخالف کردها مورد حمایت وسیع ترکیه قرار دارند که یکی از متحدان آمریکا می‌باشد. ترکیه از افراد مسلح بنیادگرای عرب حمایت می‌کند چون آنها بخشی از ائتلاف ارتش آزاد سوریه- مورد حمایت ترکیه-هستند که برای براندازی حکومت علوی بعثی به ریاست بشار اسد تلاش می‌کند.

اوضاع به ویژه از این لحاظ پیچیده‌تر می‌گردد که حزب اتحاد دموکراتیک شدیدا همفکر \"پ ک ک\" می‌باشد. با این که دولت ترکیه و \"پ ک ک\" در ماه مارس وارد یک \"مسیر راه حل\" شده‌اند اما پ ک ک هنوز هم با دولت درگیر است. بیشتر رهبران حزب اتحاد دموکراتیک با کردهای جنوب شرقی ترکیه روابط خانوادگی و سیاسی دارند و این حزب با با \"پ ک ک\" و گروه‌های ملی‌گرای کرد در ترکیه ایدئولوژی مشترک سیاسی دارد.

آمریکا به صورت رسمی‌از بازیگران - باستثنای حکومت اقلیم کردستان (با این که دولت نیست)- دولتی حمایت می‌کند و شدیدا با پ ک ک و پ.ی.د. مخالف بوده و آن‌ها را سازمان‌هایی تروریستی می‌داند. با افزایش اهمیت پ ک ک و پ.ی.پ. و شاخه‌های آن‌ها و همچنین قدرت گرفتن کردها در سراسرخاورمیانه ، به نظر می‌رسد زمانی خوبی فرا رسیده تا آمریکا سیاست اعلامی‌خود را تغییر دهد.

یکی از متحدان ظاهرا عجیب آمریکا در این تحولات ایران است. دولت ایران به خاطر تحولات مناطق کردنشین در خاورمیانه ،٤٠٠٠ نیروی دیگر را نیز هفته گذشته به مناطق کردنشین در شمال غرب فرستاد منطقه‌ای که قبلا نیز این نیروها در آن بوده اند تا این تحولات را رصد کند.

*روبرت اولسون تحلیلگر مسائل خاورمیانه و مولف کتاب\"جنبش ملی کرد در ترکیه از ١٩٨٠ تا ٢٠١١\" می‌باشد.