آیا وضعیت در دانشگاه علامه طباطبایی بعد از شریعتی عوض شده است؟
21:50 - 14 مهر 1394
Unknown Author
هیوا تاسه
بعد از انتخابات ریاست جمهوری در سال ٩٢ صدرالدین شریعتی از اولین کسانی بود که از طرف وزارت علوم از صندلی ریاست دانشگاه علامه کنار گذاشته شد.
شخصی که در ٨ سال دوران ریاستش دانشگاه علامه را به پادگانی نظامی تبدیل کرده بود. سیاست تفکیک جنسیتی که در دوران ریاست او اجرا شده است هنوز در دانشگاه علامه به قوت خود باقی است. جدا از این بحث بورسیه‌های جنجالی در دوران ریاستش، مجلس و چند سازمان دیگر را درگیر این مسئله کرد. اخراج و پرونده‌سازی و حکم‌های انظباطی سنگین برای دانشجویان و استادان دگراندیش نیز دانشگاه علامه را دچار بحرانی جدی کرده بود. همه‌ی این شرایط فضایی را مهیا کرده بود که همه‌ی دانشجویان و استادان نسبت به تغییر در دانشگاه علامه خوشبین باشند و به این امر که ریاست جدید خواهد توانست مشکلات و معضلات پیش روی را حل کند امیدوار بودند. ریاست جدید که از طیف اصلاح طلبان است با انبوهی از مشکلات کار خود را شروع کرد اکنون بیش از ٢ سال از این دوران می‌گذرد یکی یکی مسائل و دغدغه‌های دانشجویان را ورق میزنیم ببینیم آیا واقعا تغییرات در دانشگاه علامه تغییری روبنایی بوده است یا زیربایی؟ نکته‌ای که باید اشاره کنم این است که ریشه و فلسفه‌ی امید به تغییری که در دانشجویان شکل گرفته بود، حل مشکلاتی بود که در دانشگاه وجود داشت نه انتخاب ریاست دانشگاه از طیف سیاسی خاصی . بنابراین قضیه در مرحله اول رهایی از مشکلات بود نه امید به آزادی نسبت به انجام کنشی در آینده.
١- تفکیک جنسیتی
دانشگاه علامه طباطبایی در میان همه دانشگاه‌های کشور در زمینه تفکیک جنسیتی پیشتاز شد تا جایی که در این دانشگاه تفکیک جنسیتی دانشجویان دختر و پسر از کلاس‌ها به رشته‌ها گسترش یافت. سال ۹۰ بود که تفکیک جنسیتی دانشجویان دانشگاه علامه آغاز شد. در واقع از زمان نشستن حجت‌الاسلام صدرالدین شریعتی بر صندلی ریاست دانشگاه علامه طباطبایی وسیع‌ترین و شدیدترین برنامه‌ها برای جدایی دختران و پسران دانشجو در این دانشگاه اتفاق افتاد. تفکیک جنسیتی در رشته‌های کارشناسی ارشد نیز اتفاق افتاد تا حدی که کلاس‌های کمتر از ۱۰ نفر هم تفکیک جنسیتی اعمال شد و یک رشته واحد به دو رشته با تفکیک جنسیتی زن و مرد تقسیم شد.
دکتر سلیمی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا در تاریخ ٢٨ اردیبهشت ٩٣ در مورد مسئله تفکیک جنسیتی اشاره کردند که موضوع توسط دو تن از استادان برجسته علوم اجتماعی با در نظر گرفتن تمامی ابعاد در حال بررسی است. وی گفت: ما بدون هیچ پیش داوری کار خود را بر روی آن انجام می‌دهیم که امیدوارم تا چهارماه آینده نتیجه را به اطلاع رسانه‌ها برسانیم. اکنون از آن تاریخ ١٥ ماه می‌گذرد نه تنها هیچ اطلاع رسانی نشده است، کما اینکه حرفی از برداشتن تفکیک جنسیتی هم در دانشگاه شنیده نمی‌شود. ریاست جدید از همان اوایل سعی کرد این مشکل را از طریق تعامل با نهادهای خارج از دانشگاه حل کند که تا به حال این نهادهای خارج از دانشگاه پاسخ مثبتی به این امر نداده‌اند. بهترین راه حل استفاده از حمایت‌هایی داخلی در بین دانشجویان و اساتید بود که باید انجام می‌گرفت که انجام نگرفته است.
تصورش را بکنید دانشگاه علامه به عنوان بزرگترین قطب علوم انسانی در کشور هر روزه همایش و سمینارهایی بی‌ربط و بدون حضور پرشور دانشجویان برگزار می‌کند اما هنوز سمیناری علمی با حضور دانشجویان جهت بررسی این امر صورت نگرفته است احتمالا کم کم قضیه به عنوان خط قرمز هم مطرح شود و صحبت کردن از آن برای دانشجویان هم عواقبی داشته باشد. دقیقا در انتخابات ٩٢ چنین موضوعی اتفاق افتاد عده‌ی زیادی با شعار آزادی رهبران جنبش سبز را سر دادند آقای روحانی هم چنین وعده‌ای را پذیرفت. اما این موضوع بعد از ممنوع التصویر کردن رئیس جمهور دوران اصلاحات کم کم به حاشیه رفته است. باید طرفداران جنبش سبز به دنبال رفع ممنوع التصویری آقای خاتمی باشند !
جالب اینجاست که در دفترچه کنکور انتخاب رشته برای ورودی‌های جدید در سال تحصیلی ٩٤-٩٥ قید شده بود که تفکیک جنسیتی برداشته شده است اما دانشجویان ورودی جدید وقتی سر کلاس حاضر می‌شوند مشخص می‌شود که دانشگاه علامه بزرگترین دانشگاه علوم انسانی کشور به آنها دروغ گفته است!
در موضوع تفکیک جنسیتی دست‌های خارج از دانشگاه به معنای اصلی استقلال دانشگاه را تهدید کرده‌اند در این مورد تجددستیزانی برای دانشگاه تصمیم می‌گیرند که با هر پدیده نو مخالفت می‌کنند و دانشگاه را به عنوان مرکز ترویج ارزش‌های مدرن خطری برای خود می‌بینند آنها از دانشگاه برای تزریق ایدئولوژیهای سنتی و مسموم خود استفاده می‌کنند .البته انفعال دانشجویان نیز این امر را تقویت کرده است که دلایل این بحث در این نوشتار نمی‌گنجد.
٢- کانون ها و نشریات و رویکرد فرهنگی
در حوزه مجوز دادن به کانون‌ها و نشریات دانشجویی باید اشاره کنم که وضعیت نسبت به قبل تغییر محسوسی نکرده است. ما در دانشگاه علامه کانونی مستقل و منتقد نسبت به فعالیتهای مسئولین و مسائل روز کشور نداریم. کمیته‌ی انظباطی و حراست از ورود افراد مستقل به کانون‌های دانشجویی ممانعت می‌کنند و عملا این کانون‌ها ابزاری در دست بسیج دانشجویی و نهاد رهبری در دانشگاهاست. بعد از برگزاری انتخابات شورای صنفی و انجمن اسلامی در سال ٩٢ هنوز انتخاباتی برگزار نشده است . هنوز در بدنه معاونت‌های فرهنگی و دانشجویی افرادی حضور دارند که در زمان شریعتی از نزدیکترین افراد به او بوده‌اند و این کار را برای دانشجویان سخت کرده است.
٣- اهمیت به تنوع‌های ملی/ قومی در دانشگاه
مساله ملیت‌ها هم یکی از مسائلی است که دانشجویان به آن توجه ویژه داشته‌اند. بسیاری از دانشجویان از ملیت‌های کرد، ترک، عرب، بلوچ، ترکمن و ... هستند و دوره دانشگاه زمان مناسبی است که افراد مختلف از نقاط مختلف کشور با یکدیگر آشنا شوند. متاسفانه در دانشگاه علامه سیاست یکسان‌سازی فرهنگی را در پیش گرفته شده است و به فرهنگ و زبان ملیت‌های دیگر ایرانی توجه نداشته‌اند. با توجه به اینکه همیشه در رشته‌های علوم انسانی دانشجویان از ملیت‌های دیگر ایران حضور پر رنگ دارند پرداختن به مسائل و دغدغده‌های این دانشجویان می‌تواند به عنوان عاملی مثبت جهت رشد و توسعه علمی قلمداد شود. در این حوزه باید اشاره کنم که عملکرد دانشگاه علامه و سیاست‌های فرهنگی مدیران این بخشها بسیار بسیار ضعیف بوده است. امروزه به نقطه‌ایی رسیده‌ایم که این دانشجویان نسبت به فعالیت و همایش‌هایی که در دانشگاه صورت می‌گیرد کاملا بی‌تفاوت هستند. دانشجویان کورد در سالهای دهه هشتاد شروع به برگزاری برنامه‌های سالانه در یادبود حلبچه کردند. حلبچه یک شهر کردنشین در عراق است که توسط رژیم صدام بمباران شیمیایی شد. این تراژدی به نوعی سمبل برای کوردها تبدیل شده است دانشگاه علامه و مدیریت جدید در طول این مدت با درخواست‌های دانشجویان کورد برای برگزاری این مراسم مخالفت کرده‌اند.
سخن آخر
با توجه مسائل و مشکلاتی که در بالا ذکر شد این ایده به ذهن میرسد که تغییرات و جابه جایی‌هایی که ناشی از نتایج انتخابات ریاست جمهوری است نتوانسته به عاملی مثبت برای خواست‌های دانشجویان مبدل شود و بیشتر تغییرات در بالا صورت گرفته است اما در بطن حرکات دانشجویی دیده نشده است. امروزه استقلال دانشگاه همان مسئله‌ای اصلی است که قبلا نیز وجود داشته است و دانشجو و دانشگاه در تدوین سیاست‌های کلان برای خودش نقش اساسی را بازی نمی‌کند. سیاست‌های فرهنگی که در قبال دیگر دانشجویان غیر فارس در پیش گرفته است سیاستی یکسان‌ساز و انکار تنوعات و دغدغه‌های این دانشجویان است که عملا این دانشجویان را با وضعیت دانشگاه به ورطه بیگانگی و بی‌تفاوتی کشانده است.
نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمی‌باشد.
بعد از انتخابات ریاست جمهوری در سال ٩٢ صدرالدین شریعتی از اولین کسانی بود که از طرف وزارت علوم از صندلی ریاست دانشگاه علامه کنار گذاشته شد.
شخصی که در ٨ سال دوران ریاستش دانشگاه علامه را به پادگانی نظامی تبدیل کرده بود. سیاست تفکیک جنسیتی که در دوران ریاست او اجرا شده است هنوز در دانشگاه علامه به قوت خود باقی است. جدا از این بحث بورسیه‌های جنجالی در دوران ریاستش، مجلس و چند سازمان دیگر را درگیر این مسئله کرد. اخراج و پرونده‌سازی و حکم‌های انظباطی سنگین برای دانشجویان و استادان دگراندیش نیز دانشگاه علامه را دچار بحرانی جدی کرده بود. همه‌ی این شرایط فضایی را مهیا کرده بود که همه‌ی دانشجویان و استادان نسبت به تغییر در دانشگاه علامه خوشبین باشند و به این امر که ریاست جدید خواهد توانست مشکلات و معضلات پیش روی را حل کند امیدوار بودند. ریاست جدید که از طیف اصلاح طلبان است با انبوهی از مشکلات کار خود را شروع کرد اکنون بیش از ٢ سال از این دوران می‌گذرد یکی یکی مسائل و دغدغه‌های دانشجویان را ورق میزنیم ببینیم آیا واقعا تغییرات در دانشگاه علامه تغییری روبنایی بوده است یا زیربایی؟ نکته‌ای که باید اشاره کنم این است که ریشه و فلسفه‌ی امید به تغییری که در دانشجویان شکل گرفته بود، حل مشکلاتی بود که در دانشگاه وجود داشت نه انتخاب ریاست دانشگاه از طیف سیاسی خاصی . بنابراین قضیه در مرحله اول رهایی از مشکلات بود نه امید به آزادی نسبت به انجام کنشی در آینده.
١- تفکیک جنسیتی
دانشگاه علامه طباطبایی در میان همه دانشگاه‌های کشور در زمینه تفکیک جنسیتی پیشتاز شد تا جایی که در این دانشگاه تفکیک جنسیتی دانشجویان دختر و پسر از کلاس‌ها به رشته‌ها گسترش یافت. سال ۹۰ بود که تفکیک جنسیتی دانشجویان دانشگاه علامه آغاز شد. در واقع از زمان نشستن حجت‌الاسلام صدرالدین شریعتی بر صندلی ریاست دانشگاه علامه طباطبایی وسیع‌ترین و شدیدترین برنامه‌ها برای جدایی دختران و پسران دانشجو در این دانشگاه اتفاق افتاد. تفکیک جنسیتی در رشته‌های کارشناسی ارشد نیز اتفاق افتاد تا حدی که کلاس‌های کمتر از ۱۰ نفر هم تفکیک جنسیتی اعمال شد و یک رشته واحد به دو رشته با تفکیک جنسیتی زن و مرد تقسیم شد.
دکتر سلیمی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا در تاریخ ٢٨ اردیبهشت ٩٣ در مورد مسئله تفکیک جنسیتی اشاره کردند که موضوع توسط دو تن از استادان برجسته علوم اجتماعی با در نظر گرفتن تمامی ابعاد در حال بررسی است. وی گفت: ما بدون هیچ پیش داوری کار خود را بر روی آن انجام می‌دهیم که امیدوارم تا چهارماه آینده نتیجه را به اطلاع رسانه‌ها برسانیم. اکنون از آن تاریخ ١٥ ماه می‌گذرد نه تنها هیچ اطلاع رسانی نشده است، کما اینکه حرفی از برداشتن تفکیک جنسیتی هم در دانشگاه شنیده نمی‌شود. ریاست جدید از همان اوایل سعی کرد این مشکل را از طریق تعامل با نهادهای خارج از دانشگاه حل کند که تا به حال این نهادهای خارج از دانشگاه پاسخ مثبتی به این امر نداده‌اند. بهترین راه حل استفاده از حمایت‌هایی داخلی در بین دانشجویان و اساتید بود که باید انجام می‌گرفت که انجام نگرفته است.
تصورش را بکنید دانشگاه علامه به عنوان بزرگترین قطب علوم انسانی در کشور هر روزه همایش و سمینارهایی بی‌ربط و بدون حضور پرشور دانشجویان برگزار می‌کند اما هنوز سمیناری علمی با حضور دانشجویان جهت بررسی این امر صورت نگرفته است احتمالا کم کم قضیه به عنوان خط قرمز هم مطرح شود و صحبت کردن از آن برای دانشجویان هم عواقبی داشته باشد. دقیقا در انتخابات ٩٢ چنین موضوعی اتفاق افتاد عده‌ی زیادی با شعار آزادی رهبران جنبش سبز را سر دادند آقای روحانی هم چنین وعده‌ای را پذیرفت. اما این موضوع بعد از ممنوع التصویر کردن رئیس جمهور دوران اصلاحات کم کم به حاشیه رفته است. باید طرفداران جنبش سبز به دنبال رفع ممنوع التصویری آقای خاتمی باشند !
جالب اینجاست که در دفترچه کنکور انتخاب رشته برای ورودی‌های جدید در سال تحصیلی ٩٤-٩٥ قید شده بود که تفکیک جنسیتی برداشته شده است اما دانشجویان ورودی جدید وقتی سر کلاس حاضر می‌شوند مشخص می‌شود که دانشگاه علامه بزرگترین دانشگاه علوم انسانی کشور به آنها دروغ گفته است!
در موضوع تفکیک جنسیتی دست‌های خارج از دانشگاه به معنای اصلی استقلال دانشگاه را تهدید کرده‌اند در این مورد تجددستیزانی برای دانشگاه تصمیم می‌گیرند که با هر پدیده نو مخالفت می‌کنند و دانشگاه را به عنوان مرکز ترویج ارزش‌های مدرن خطری برای خود می‌بینند آنها از دانشگاه برای تزریق ایدئولوژیهای سنتی و مسموم خود استفاده می‌کنند .البته انفعال دانشجویان نیز این امر را تقویت کرده است که دلایل این بحث در این نوشتار نمی‌گنجد.
٢- کانون ها و نشریات و رویکرد فرهنگی
در حوزه مجوز دادن به کانون‌ها و نشریات دانشجویی باید اشاره کنم که وضعیت نسبت به قبل تغییر محسوسی نکرده است. ما در دانشگاه علامه کانونی مستقل و منتقد نسبت به فعالیتهای مسئولین و مسائل روز کشور نداریم. کمیته‌ی انظباطی و حراست از ورود افراد مستقل به کانون‌های دانشجویی ممانعت می‌کنند و عملا این کانون‌ها ابزاری در دست بسیج دانشجویی و نهاد رهبری در دانشگاهاست. بعد از برگزاری انتخابات شورای صنفی و انجمن اسلامی در سال ٩٢ هنوز انتخاباتی برگزار نشده است . هنوز در بدنه معاونت‌های فرهنگی و دانشجویی افرادی حضور دارند که در زمان شریعتی از نزدیکترین افراد به او بوده‌اند و این کار را برای دانشجویان سخت کرده است.
٣- اهمیت به تنوع‌های ملی/ قومی در دانشگاه
مساله ملیت‌ها هم یکی از مسائلی است که دانشجویان به آن توجه ویژه داشته‌اند. بسیاری از دانشجویان از ملیت‌های کرد، ترک، عرب، بلوچ، ترکمن و ... هستند و دوره دانشگاه زمان مناسبی است که افراد مختلف از نقاط مختلف کشور با یکدیگر آشنا شوند. متاسفانه در دانشگاه علامه سیاست یکسان‌سازی فرهنگی را در پیش گرفته شده است و به فرهنگ و زبان ملیت‌های دیگر ایرانی توجه نداشته‌اند. با توجه به اینکه همیشه در رشته‌های علوم انسانی دانشجویان از ملیت‌های دیگر ایران حضور پر رنگ دارند پرداختن به مسائل و دغدغده‌های این دانشجویان می‌تواند به عنوان عاملی مثبت جهت رشد و توسعه علمی قلمداد شود. در این حوزه باید اشاره کنم که عملکرد دانشگاه علامه و سیاست‌های فرهنگی مدیران این بخشها بسیار بسیار ضعیف بوده است. امروزه به نقطه‌ایی رسیده‌ایم که این دانشجویان نسبت به فعالیت و همایش‌هایی که در دانشگاه صورت می‌گیرد کاملا بی‌تفاوت هستند. دانشجویان کورد در سالهای دهه هشتاد شروع به برگزاری برنامه‌های سالانه در یادبود حلبچه کردند. حلبچه یک شهر کردنشین در عراق است که توسط رژیم صدام بمباران شیمیایی شد. این تراژدی به نوعی سمبل برای کوردها تبدیل شده است دانشگاه علامه و مدیریت جدید در طول این مدت با درخواست‌های دانشجویان کورد برای برگزاری این مراسم مخالفت کرده‌اند.
سخن آخر
با توجه مسائل و مشکلاتی که در بالا ذکر شد این ایده به ذهن میرسد که تغییرات و جابه جایی‌هایی که ناشی از نتایج انتخابات ریاست جمهوری است نتوانسته به عاملی مثبت برای خواست‌های دانشجویان مبدل شود و بیشتر تغییرات در بالا صورت گرفته است اما در بطن حرکات دانشجویی دیده نشده است. امروزه استقلال دانشگاه همان مسئله‌ای اصلی است که قبلا نیز وجود داشته است و دانشجو و دانشگاه در تدوین سیاست‌های کلان برای خودش نقش اساسی را بازی نمی‌کند. سیاست‌های فرهنگی که در قبال دیگر دانشجویان غیر فارس در پیش گرفته است سیاستی یکسان‌ساز و انکار تنوعات و دغدغه‌های این دانشجویان است که عملا این دانشجویان را با وضعیت دانشگاه به ورطه بیگانگی و بی‌تفاوتی کشانده است.
نظر نویسنده بازتاب دیدگاه آژانس خبررسانی کُردپا نمی‌باشد.
