انتخابات در سیستم‌های دیکتاتور؛ رأی دهندگان (١)

20:52 - 15 خرداد 1392
Unknown Author
آگری اسماعیل‌نژاد

نوشتە را بهتر است این گونە آغاز کنیم اساساً در شرایطی کە نمی‌توان انتخابات، در یک سیستم دیکتاتور یا تمامیت‌خواە، فرصتی برای تغییر قلمداد نمود ؟! در چنین شرایطی رأی دهندگانی کە بە سر صندوق‌های رأی می‌روند از چە حقی برخوردارند ؟ هدف از طرح انتخاباتی کە در پی آن تغییر حاصل نشود چیست؟ باید برای جواب این پرسش بە اهداف برگزاری یک انتخابات در یک سیستم دیکتاتور پی‌برد.

در سیستم‌های تمامیت‌خواە کە قدرت بە اقتدار تبدیل نشده است و قدرت موجود نە تنها در دست کسانی محدود و یا در خدمت یک ایدئولوژی خاص است بلکە از مشروعیت اجتماعی نیز برخودار نیست.

سیستمهای دیکتاتوریت در دهەهای آخر سدە‌ی بیستم و در این سدە در تلاش بودند کە از طریق برگزاری انتخابات مهندسی شدە هم قدرت را از دست ندهند و هم در سدد کسب مشروعیت برای این قدرت غیرە مشروع برآیند، تا از این طریق قدرت سرکوب سیستم‌های خود را اقتدار تلقی نمایند.

پس هدف از برگزاری انتخابات در یک سیستم تمامیت‌خواە تنها \"مشروع جلو دادن سیستم حکومتی\" است. در چنین سیستمی قدرت از مشروعیت سرچشمە نمی‌گیرد بدین مفهوم کە مشروعیت زمینە‌ی کسب قدرت سیستم را فراهم ننمودە است آن سیستم، از هرگونە اقتدار مبرا است.

پس یک سیستم تمامیت‌خواە کە از طریق غیرمشروع قدرت کسب کردە است، در صدد آن است این قدرت غیرمشروع کسب شدە و یا این قدرت کە از مشروعیت جلع شدە است را مشروع جلوە دهد تا قدرت خود را بە اقتدار تبدیل نماید. اصولاً در چنین حالتی بهترین گزینە برای مشروع جلوە دادن \"قدرت\" برگزاری \"انتخابات مهندسی \" شدە است. انتخابات مهندسی، انتخاباتی است کە نتیجە‌ی آن را سیستم حکومتی و یا قدرت حکومتی تعیین می‌کنند؛ بدین مفهوم کە سیستم تمامیت‌خواە، از طریق اعمال قدرت نتیجە‌ی انتخابات را بە یک نتیجە دلخواە خود تبدیل می‌کند .

چگونگی تبدیل نتایج انتخابات بە نتایج مورد نظر سیستم‌های تمامیت‌خواە از سیستمی بە سیستم دیگر متفاوت است. اما از یک جوهرە برخوردار است.در یک انتخابات مهندسی شدە آنچە یک اصل غیرە قابل انکار است،\"اعمال قدرت در راستا‌ی نتایج مورد نظر سیستم حاکمیت است\".

برای واکاوی این اصل باید اظهار کرد سیستم‌های تمامیت‌خواە همزمان در تلاشند قدرت خود را هم برای \"کسب مشروعیت\" از جامعە و هم برای \"نگهداری این قدرت\" بکار گیرند. پس باید گفت یک سیستم تمامیت‌خواە در شرایطی کە می‌خواهد با برگزاری \"انتخاباتی مهندسی\" شدە مشروعیتی برای خود از جامعە کسب نماید همزمان این سیستم قدرت خود را در جریان این انتخابات برای \"تحقق نظر دلخواە \"بکار خواهد گرفت.

نکتە‌ی کلید بحث در این مسئلە است آنچە یک انتخابات را از یک فرصت برای اعمال خواستە‌ی جامعە در قدرت بە انتخاباتی مهندسی شدە تبدیل می‌نماید وجود \"قدرت قهریە\" است، کە در راستای نگهداری قدرت در دست سیستم اجراء کنندە انتخابات اعمال می‌شود. بە مفهوم دیگر سیستم موجود در جامعە قدرت خود را در راستای اعمال خواست جامعە بکار نمی‌گیرد بلکە آن را در راستای خواست خود سیستم بکار می‌برد.

در چنین شرایطی است کە گزینە‌ی مهندسی انتخابات مطرح می‌شود یعنی در حالتی کە سیستم تلاش نماید قدرت خود را برای کسب نتایج دلخواە از یک انتخابات بکارگیرد آن انتخابات، مهندسی شده تلقی می‌شود و رأی دهندگان یک انتخابات مهندسی شدە در واقع قبل از آن‌کە تابع خواست، نیاز و دیدگاە خود باشند تابع یک \"قدرت قهریە\" از طرف سیستم هستند.

این مسئلە را اگر واضح‌تر مطرح نمایم باید گفت آنچە رأی دهندگان را در یک سیستم تمامیت‌خواە و یک انتخابات مهندسی شدە برای رأی دادن قانع می‌کند؛ فرصت تلقی کردن آن انتخابات برای تغییر در سیستم و یا تائید سیستم موجود نیست، بلکە ترس از \"قدرت قهریەای\" است کە سیستم آن را در راستا‌ی تعیین نتایج انتخابات بکار می‌گیرد.