کُردپا: کردستان در سال گذشته با ٢٣٥ حالت آتش سوزی و آزادی صد‌ها کبک و آشتی ده‌ها شکارچی با طبیعت همراه شد

آژانس خبررسانی کُردپا به مناسب هفته زمین پاک آمار آتش‌سوزی جنگل‌های کردستان ایران و دیگر جریانات مرتبط با محیط زیست کردستان را در سال ١٣٩٣ منتشر می‌کند.

سازمان ملل متحد هر سال در اعتدال بهاری، روز زمین پاک را جشن می‌گیرد. این رسمی بود که توسط فعال صلح یعنی جان مک‌کانل در سال ۱۹۶۹ در اجلاس یونسکو معرفی شد و توسط سناتور آمریکایی گیلورد نلسون به عنوان یک جلسه آموزشی در مورد محیط زیست بنیان گذاشته شد.

در ايران هم زمان با ديگر كشورهای جهان هفته زمين پاك از روز دوم ارديبهشت به مدت يك هفته در سراسر این كشور برپا و نخستين روز اين هفته (دوم ارديبهشت ماه) به نام روز زمين پاك نامگذاری شده‌است.

طی دو سال گذشته، روندی جهت حفظ محیط زیست در کُردستان آغاز شد و در این راستا در اکثر شهرها و مناطق کُردستانات، فعالیت‌های زیست محیطی غالبا به صورت خودجوش و بدون حمایت نهادهای مرتبط حکومتی صورت گرفته است.

در طی این مدت شهروندان کُرد از راه‌های مختلف، فعالیت‌هایی در راستای حفظ محیط زیست از جمله دست کشیدن از شکار، شکستن قفس، آزاد کردن پرندگان و پاکسازی مکان‌های عمومی از زباله و کاشت نهال، نقشی برجسته در شکوفایی طبیعت کردستانات داشته‌اند.

با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا، در سال ١٣٩٣ مجموعا ٢٣٥ مورد آتش سوزی در مناطق کُردنشین ایران روی داده که ١٧٤ مورد مختص به استان کردستان، ٣٧ مورد در کرمانشاه، ١٧ مورد در آذربایجان غربی و ٧ مورد در ایلام صورت گرفته است.

در راستای فعالیت‌های خود جوش محیط زیستی توسط شهروندان کُرد، بطور مشخص ٦٤٤ قطعه کبک، ٩٠ بطانه سنجاب و ٢ بهله عقاب و صد‌ها کبک دیگر بطور نمادین در دامن طبیعت رها و همچنین ٢٣٦ شکارچی و ده‌ها نفر دیگر با رهاسازی کبک‌ها، شکستن قفس‌ها و تفنگ‌های شکاری دست از شکار در طبیعت کردستان برداشته‌اند.

تمامی موضوعات عنوان شده در محتوای گزارش به صورت موردی درج گریده است.
همچنین پاکسازی طبیعت کردستان و دیگر فعالیت‌های نمادین شهروندان کُرد نیز در حفاظت از طبیعت، در این گزارش ذکر شده است.

جدول (١)




جدول (٢)


در این میان:

طبق آمارهای رسمی، در پنج ماهه نخست سال گذشته، ٢٧ فقره آتش‌سوزی در سطح ١٠٠ هکتار از اراضی و مراتع کرمانشاه رخ داده است.
به گزارش ایرنا: ٥٠% درختان بلوط در مناطق جنگلی گیلانغرب دچار بیماری \"دارواش\" شده و در معرض نابودی کامل قرار گرفته است.

همچنین به گفته یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه در ٨ ماهه نخست سال ١٣٩٣ ، ٢٢٢هکتار از مراتع طبیعی استان کرمانشاه در ٦٩ فقره آتش‌سوزی دچار شده استکه نسبت به سال گذشته از نظر فقره ١٣% افزایش داشته است و از نظر مساحت افزایش ٥٩% درصدی داشته است.

جدول (٣)


این میان:

به گفته: مدیرکل منابع طبیعی ایلام ١١درصد از پوشش جنگلی ایلام از بین رفته و ٥٧ هزار هکتار در معرض نابودی است (٢٣/٣/١٣٩٣)
همچنین براساس آمارهای رسمی ٥٥٧هزار هکتار ار جنگل‌های طبیعی استان ایلام در معرض خشکیدگی قرار دارند.

١٢٠هزار هکتار خشکیدگی جنگل‌های استان ایلام و کرمانشاه که به گفته: مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه عوامل خشیکدگی این جنگل‌ها را ؛ آفت نیمه انگلی لورانتوس(مخور)، آفت سوسک چوبخوار و قارچ ذغالی بلوط عنوان کرده است.

جدول (٤)


شهروندان بارها اعلام کرده‌اند: اکثر آتش‌سوزی‌های مراتع جنگلی در مناطق کُردنشین توسط افراد وابسته به نهادهای امنیتی و نظامی روی می‌دهد و به همین دلیل نهادهای مرتبط حکومتی هیچ اقدامی جهت کنترل آتش‌سوزی انجام نمی‌دهند.

به آتش کشیدن جنگل‌های غرب کشور و به طور مشخص کُردستان، بیشتر انگیزه سیاسی و امنیتی را دارا می‌باشد و نیروهای حکومتی به دلیل هراس از قابلیت تهدید امنیتی مناطق مزبور برای این حکومت، همواره در حال تخریب جنگل‌های آن نواحی می‌باشند.

تخریب‌های عمدی جنگل‌ها توسط نهادهای نظامی و افراد سودجو

سردشت: تخریب چندین هکتار از مراتع جنگلی \"ره‌زی جولا\" از توابع سردشت توسط چند دستگاه بولدوزر وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی حکومت اسلامی ایران.
جوانرود: قطع شمار چشمگیری از درختان بلوط و ون با عمر بیش از ٤٠٠ ساله در منطقه تفریحی، زیارتی \"سلطان شیخ مردان\" توسط افراد سودجو. ساکنین روستای \"کانی‌گل\" از توابع شهرستان جوانرود، می‌گویند، درختان این منطقه از سوی شکارچیان سمور (سنجاب) و افراد سودجو برای تهیه ذغال قطع شدند.

پاوه: تخریب مراتع و پوشش جنگلی دامنه کوه شاهو در نزدیکی روستای سریاس و شمشیر از توابع پاوه از سوی سپاه پاسدارن رژیم اسلامی ایران.
آذربایجان‌غربی: افزایش تخریب و تصرف ٣٦% منابع طبیعی در سال گذشته(١٣٩٣).

به گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان، ٢٢٠درخت، درختچه و نهال در ٣ ماه بهار ١٣٩٣ قطع شده است.

تخلفات:

بیشترین آمار تخلف مربوط به شهرستان بانه، سرابله، مهرام، آبدانان، دهلران و ایوان است.

علیرغم گفته فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری که درختان میان مزارع و باغ‌های میوه کشاورزان نیز در تملک اداره کل منابع طبیعی است و با قطع آنها برخورد قانونی صورت می‌گیرد، نزدیک به ٥٠ هکتار از جنگل‌های سردشت از سوی شرکت‌های ساختمان سازی مصادره شده است.

دست کشیدن شکارچیان در مناطق کُردستان از شکار



در ارتباط با روند خود جوش آشتی با طبیعت توسط شکارچیان، آمار و اسامی بر اساس اطلاعات موجود در مرکز آمار آژانس کُردپا به صورت جدول ارایه می‌گردد.

جدول (٤)

دست‌کشیدن شکارچیان از شکار


در این میان:

به گفته رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد در سال ١٣٩٣ بیش از ٦٠ شکارچی در این شهرستان با شکار پرندگان خداحافظی کرده اند.

جدول (٥)



فعالیت‌های نمادین شهروندان کُرد در حفاظت از طبیعت کردستان

- ٢٩مکان‌های پاکسازی شده در کردستان در سال ١٣٩٣

١ـ جوانرود: منطقه گردشگری \"بیلایی\" در جوانرود از سوی فعالین محیط زیست و جوانان جوانرودی.

٢ـ جوانرود: تفرجگاه \"هالانی\" جوانرود از سوی فعالان و دوستدارن محیط زیست.

٣ـ ایلام: پارک تفریحی سراب دره شهر تا دامنه کبیر کوه از سوی دوستدارن محیط زیست.

٤ـ ارومیه: حاشیه دریاچه ارومیه در منطقه گلمانخانه از سوی٢٠٠ نفر از دانش‌آموزان، تشکل‌های زیست محیطی، کارکنان اداره کل حفاظت محیط زیست و کارکنان بهداشت ارومیه.

٥ـ ایلام: مکان‌ها تفریحی ـ مذهبی اطراف شهرستان سیروان در استان ایلام از سوی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر لومار.

٦ـ بوکان: میادین، کوچه‌ها و خیابان‌های بوکان از سوی در یک اقدام دسته جمعی.

٧ـ پاوه: خیابان‌ها و امکان عمومی و تفرجگاه‌ها بوکان، سقزو روستاهای اطراف پاوه از سوی شهروندان مدنی

٨ـ اسلام‌آباد غرب: تفرجگاه \"گلال سیه\" در اسلام آباد غرب از سوی شهروندان مدنی.

٩- گیلانغرب: روستای \"قمرالی چله\" از توابع شهرستان گیلان‌غرب از سوی دانش‌آموزان دوره ابتدایی.

١٠ـ مریوان: حومه روستای \"دل\" از سوی اعضای انجمن سبز روستای \"دل\".

١١ـ ثلاث باباجانی: منطقه‌ی تفریحی \"یک‌شبی\" در ثلاث باباجانی از سوی دوستداران طبیعت کردستان.

١٢ـ بوکان: تفرجگاه \"کیوه‌رش\" بوکان از سوی دوستداران طبیعت کردستان.

١٣ـ پاوه: تفرجگاه \"ویمیر\" در پاوه از سوی فعالان محیط زیست و انجمن‌های فعال.

١٤ـ روانسر: سراب روانسر و جابری از سوی حامیان طبیعت روانسر(چرو).

١٥ـ جوانرود: منطقه‌ی تفریحی \"شبانکاره\" در شمال شرقی جوانرود از سوی انجمن سبز ماپریس.

١٦ـ شاهین دژ: اطراف رودخانه \"زرینه\" شاهین‌دژ.

١٧ـ نقده: اطراف تالاب‌ها و مکان‌های عمومی نقده از سوی دانشجویان، دانش‌آموزان و اعضای نهادهای محیط‌زیستی.

١٨ـ مهاباد: اطراف سد مهاباد از سوی ٣٠٠ نفر از دانشجویان و دانش‌آموزان دوستداران محیط‌زیست.

١٩ـ سنندج: مجموعه‌ی پارک جنگلی تفریحی موسوم به کوه آبیدر در سنندج از سوی جمعیت کُردستان سبز.

٢٠ـ اشنویه: طبیعت و محیط‌زیست چندین روستای اشنویه از سوی ٢٠٠ دانش‌آموز با همکاری دهیاری و معلمان مدارس خورشت، کانی سرخ و بمضرته.

٢١ـ ارومیه: زباله و ضایعات کنار جاده روستای\"راژان\" از توابع شهر ارومیه از سوی جوانان، فعالان محیط‌زیست و ساکنین روستا.

٢٢ـ بوکان: اطراف شهر بوکان از سوی فعالان محیط‌زیست.

٢٣ـ ایلام: محیط‌زیست اطراف شهر ایلام از سوی دوستداران و مدافعان زیست‌محیط.

٢٤ـ کامیاران: زیارتگاه \"بایسپرنه\" در شهر کامیارن از سوی فعالان محیط‌زیست و اعضای انجمن سبز ئاژوان.

٢٥ـ کامیاران: تفرجگاه \"کوبگار\" در شهر کامیارن.

٢٦ـ مهاباد: تفرجگاه و محیط‌زیست اطراف روستای \"خورخوره\" مهاباد از سوی فعالان محیط‌زیست انجمن سبز کانی برازان دشت شارویران – مهاباد.

٢٧ـ ایلام: دو غار طبیعی و توریستی\"زنیه‌گان\" و \"بره‌زرد\" زاگرُس در استان ایلام از سوی اعضای انجمن کوهنوردان استان ایلام.

٢٨گت ثلاث باباجانی: محوطه‌های گردشگری خارج از شهر ثلاث‌باباجانی در مسیر تازه آباد به خانه شور – شیخ صله از سوی فعالان محیط زیست و اعضای انجمن \"طبیعت سبز\".

٢٩ـ مریوان: روستای دل از توابع سروآباد از سوی انجمن سبز چیا همزمان با صد روستای مریوان.

ـ نوروز سبز

در آستانه سال ١٣٩٤ ، فعالیت‌های زیست‌محیطی تحت عنوان \"نوروز سبز\" در بیش از صد روستای شهرستان‌های مریوان و سروآباد برگزار شد.
دوستداران محیط زیست و شهروندان در حرکتی نمادین با همکاری انجمن \"سبز چیا\" مریوان، اقدام به برگزاری مراسم \"نوروز سبز\" با شعار \"عیدانه ما، طبیعتی پاک است\" در سطح روستاهای مریوان و سروآباد کردند.

این مراسم، برای دومین سال پیاپی است که برگزار می‌شود و در آن فعالان محیط زیست و شهروندان، محیط زیست را از هرگونه زباله به جا مانده پاکسازی می‌کنند.

روستاهای بیلو، پیله، خاو، حسن آوله، بالک، نژمار، سرنژمار، کلکه جان، اسکول، سیاناو، ره‌شه‌دی، دروران، لنج آباد، نی، ساوجی و نجی از توابع مریوان، روستاهای هستند که در آن این مراسم برگزار شده است.

ـ کاشت بذر

پاوه: کاشت نزدیک به ٦ هزار بذر درخت دیم \"ون\" در باینگان از توابع شهرستان پاوه از سوی شماری از دوستداران محیط زیست با همکاری انجمن‌های محیط زیست.
پاوه: کاشت بذر بلوط در ارتفاعات مشرف بر شهر پاوه و جاده جدیدالاحداث شاهو از سوی فعالان محیط ‌زیست فرهنگی و مدنی و شماری از شهروندان پاوه‌ای در حرکتی خودجوش تحت عنوان \"کمربند سبز پاوه\".

مریوان: کاشت دو هزار بذر بلوط را در زمین‌های منطقه \"کانی قوله‌جان\" در نزدیکی دریاچه زریبار در مراسمی ویژه تحت عنوان \"جنگلانه\" از سوی انجمن سبز چیا و باحضور چشمگیر شهروندان.

\"جنگلانه\" همزمان در ١٢ استان ایران برگزار و در آن بحث‌هایی در مورد آسیب‌شناسی محیط‌زیست و همچنین آمار و داده‌هایی ارائه گردیدند.
جوانرود: کاشت بذر بلوط از سوی انجمن سبز ماپریس.

ـ کاشت نهال

ارومیه: کاشت ٤٠٠ نهال در روستای \"راژان\" از توابع بخش سیلوانا ارومیه در اقدامی خودجوش از سوی جوانان و فعالان محیط‌زیست.

مریوان: کاشت ٢٣٠٠ نهال در پشت محله‌های \"لیلاخی\" و \"چهارباغ\" در مراسم نهالکاری در اطراف شهر مریوان با حضور شمار چشمگیری از شهروندان و دوستداران محیط‌زیست.

دوستداران محیط‌زیست در شهرهای مهاباد، نقده و شاهین‌دژ در حرکتی خودجوش اقدام به کاشت نهال و پاکسازی محیط‌زیست اطراف تالاب‌های کُردستان نمودند.

سنندج: کاشت ٢٥٠٠ بنیه درخت بلوط از سوی فعالان محیط زیست و ساکنین روستای \"ته‌وه‌ریوه‌ر\" در منطقه ژاورود سنندج.

ـ نمایشگاه عکاسی


مریوان: نمایشگاه عکاسی با موضوع آتش‌سوزی جنگل‌ها از سوی انجمن عکاسی مریوان با مشارکت آثاری از عکاسان تهران، کرمانشاه، بجنورد، بانه، سروآباد و مریوان در نگارخانه شهر مریوان.

مهاباد: نمایشگاه زیست‌محیطی ـ فرهنگی \"کانی‌برازان\" در بوستان ملت مهاباد.

ـ چالش کاشت بلوط

تصور زاگرُس بدون بلوط در میان فعالان زیست‌محیطی موجب گردیده که مدافعان محیط‌زیست کُردستان در جوانرود جهت مقابله با نابودی پوشش جنگلی منطقه به ویژه بلوط اقدام به راه‌اندازی کارزار \"چالش بلوط\" کنند.

در این فعالیت گروهی، هر فرد با کاشت سه عدد بلوط يا هر بذر دیگری در طبیعت، سه  تا پنج نفر از دوستان خود را نیز دعوت می‌کند و کلیپ ویدیوی خود را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارد.

یکی از بانیان این کارزا اجتماعی در گفتگو با کُردپا به ابعاد و برنامه‌های کمپین پرداخته و می‌گوید که هم‌اکنون کارزار تنها مختص به عرصه‌های جنگلی جوانرود نیست و به بیش از ١١ شهر کُردستان ایران و اقلیم کُردستان گسترش یافته است.

فعالان مدنی شهر سردشت به نشانه اعتراض به نابودی مراتع جنگلی اطراف سردشت در راستای همگرایی با کمپین \"چالش بلوط\"، اقدام به کاشت بذر بلوط کردند.

به گفته‌ی مدير پروژه حفاظت از جنگل‌های زاگرس، طی سه سال، يک ميليون و ۱۳۲ هزار هکتار از شش ميليون هکتار مساحت جنگل‌های زاگرسی به کلی نابود شده است و اگر اين روند ادامه پيدا کند، به زودی زود شاهد بيابان زاگرسی به جای جنگل‌های زاگرسی خواهيم بود.

هرچند اخیرا از جانب دولت تدبیر و امید بودجه هزار میلیاردی جهت صیانت و بازسازی زیست بومی درختان منطقه زاگرس اختصاص داده شد اما به دلیل هرآنچه عدم برنامه‌ریزی نهادهای دولتی عنوان می‌شود اختصاص اعتبار به احیای جنگل‌های بلوط زاگرس متوقف گردیده است.

ممانعت از اختصاص اعتبار مالی برای احیای جنگل‌های بلوط زاگرس همزمان است با انتشار گزارشاتی مبنی بر آلودگی ٣٥درصدی جنگل‌های بلوط استان کرمانشاه و ایلام به \"آفت زغالی\" و \"آفت پروانه‌ی جوانه‌خوار\" که ظاهراً بنابه دلایلی غیرقابل درمان شده است.

مهم‌ترین و فراوانترین گونه‌های رویشی در بیش از ٥ میلیون هکتار از مساحت زاگرُس در کُردستانات را بلوط تشکیل می‌دهد.
تاکنون چندین فعالیت زیست محیطی را برگزار و همچنین کمپین \"چالش کاشت بلوط\" از سوی انجمن ماپریس جوانرود راه‌اندازی شد.

شرایط دریاچه ارومیه و زریبار و چشمه \"بل\" در سال ١٣٩٣

ـ دریاچه ارومیه

بحران خشکی دریاچه ارومیه همچنان باقیست و براساس مقاله‌ای‌تحقیقاتی از یک تیم بین‌المللی فعال در حوزه منابع آبی تحت عنوان \"سندرُم به دریاچه ارومیه رسید\" ، دلیل اصلی کاهش ٨٠ درصدی دریاچه ارومیه طی چهار دهه اخیر، فعالیت‌های انسانی و توسعه سازه‌یی بی‌رویه در این حوضه آبریز بوده استدکتر علیرضا ناظمی، یکی از نویسندگان این مقاله علمی می‌گوید : سد سازی، حفر گسترده چاه‌ها، افزایش سطح زیرآبیاری، تغییر در کاربری زمین و رقابت شدید در استفاده از منابع آب نقشی به مراتب بیشتر از تغییرات آب و هوایی در امنیت آبی ایران به ویژه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه دارد.

مساحت کل دریاچه ارومیه طی ١٧ سال گذشته از ٥٧٠٠ کیلومترمربع به ٧٥٠ کیلومتر کاهش یافته است. به گفته‌ی نماینده‌ی کُرد مجلس از ارومیه، هم‌اکنون بیش از ٩٠% دریاچه ارومیه خشک شده است.

کارگروه نجات دریاچه ارومیه برای احیای آن، مبلغ هزار و ٤٦٧ میلیارد تومان به دولت یازدهم پیشنهاد کرده بود که ٨٠٠ میلیارد تومان آن حذف گردید.
بیش از ٢٥% از خشکی دریاچه ارومیه در دولت تدبیر و امید حسن روحانی به وقوع پیوسته است.

حسن روحانی هنگام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری در شهر ارومیه اعلام کرد: \"اولین اقدام دولت وی نجات دریاچه ارومیه از بحران است\"، اما تاکنون کوچکترین اقدامی برای نجات دریاچه ارومیه انجام نشده است.

پیشتر حمید چیت‌چیان وزیر نیرو در دولت تدبیر و امید تاکید کرده بود که بازگشت دریاچه ارومیه به وضعیت پیشین در صورت \"تلاش همه‌جانبه و سازماندهی منسجم\" به ۱۰ تا ۱۵ سال زمان نیاز دارد.

ـ دریاچه زریبار

دریاچه‌ی زریبار، بزرگترین چشمه‌ی آب‌شیرین جیهان به سبب عوامل انسانی و زیست‌محیطی، در آستانه‌ی خطر نابودی کامل قرار دارد.

تالاب زریوار در شهرستان مریوان که یک اکوسیستم آبی در کُردستان و به عنوان یکی از مناطق نمونه‌ی گردشگری در فهرست آثار طبیعی ایران به ثبت رسیده، اکنون به علت بی‌توجهی و سوء مدیریت علمی نهادهای ذیربط با بحران جدی و خطر نابودی دسته‌وپنجه نرم می‌کند.به گفته فعالان محیط زیست، به دلیل بی‌توجهی مسئولان محیط زیست و حکومتی و همچنین وارد شدن فاضلاب برخی از محلات مریوان به داخل دریاچه زریبار، احتمال خشک شدن این دریاچه وجود دارد.

در هر ثانیه ١٢ لیتر آب فاضلاب محله سردوشی‌های مریوان به دریاچه زریبار می‌ریزد.

همچنین برداشت بی رویه از آب دریاچه زریبار توسط بخش کشاورزی و شهرداری در شرایط کنونی که میزان آب در استان کاهش یافته است ادامه برداشت بی رویه از آب دریاچه، سطح آب آن را باز هم کاهش می دهد.

پیشتر رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کُردستان از ٥٢ مورد تغییر کاربری در اطراف دریاچه زریبار خبر داد و گفت: \"پیشروی نیزارها یکی از تهدیدات اصلی در این دریاچه است که سال به سال سطح آن را دچار مشکلات بیشتر می‌کند\".

در همین ارتباط و به دنبال فراخوان انجمن سبز چیا در بهمن ماه ١٣٩٣ در مریوان هزاران نفر با راهپیمایی در جاده منتهی به دریاچه حمایت خود را نسبت به اقدام عاجل و جدی جهت نجات زریبار اعلام کردند.

شرایط بحرانی دو دریاچه طبیعی در کُردستان ایران شایعه ورود آنان به لیست سیاه \"مونترو\" را روز به روز به حقیقت نزدیک‌تر می‌کند.
\"مونترو\" نام یکی از شهرهای کشور سوئیس است که تمامی تالاب‌های که با \"خطر نابودی و تغییرات اکولوژیکی\" روبرو هستند در لیست مونترو قرار می‌گیرند.

ـ چشمه \"بل\"

چشمه تاريخي بل که هزاران سال قبل در دل سفره های کارستیک کوههای زاگرس اورامانات پدید آمده است،با خاتمه و آبگیری سد داريان، از پروژه هاي طرح سيروان گرمسيري،به زير آب رفته و نابود خواهد شد.

صاحبنظران مجرب متذکر شده‌اند که نابودی و تخریب کانی بل، تبعات سیاسی ـ اجتماعی عظیمی را برای منطقه درپی خواهد داشت و درصورت آبگیری سد داریان، احیاء و نجات کامل چشمه بل با خطر جدی مواجه می‌شود.

با احداث سد داریان علاوه بر چشمه بل ۱۵ چشمه دیگر منطقه اورمانات از میان خواهد رفت و اکوسیستم  منطقه  دچار اختلال  خواهد شد و حیات بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی به خطر خواهد افتاد.

در حالیکی که نجات چشمه بل یکی از موارد اصلی و اساسی در پروژه آبگیری سد داریان عنوان شده ولی متاسفانه هیچ توجهی به این اثر باستانی و ارزشمند نشده است.

در همین رابطه وضعیت بحرانی دریاچه زریبار، ارومیه و چشمه \"بل\" فعالان زیست‌محیطی را وادار به راه‌اندازی کمپینی در شبکه اجتماعی فیسبوک کرده که با استقبال کاربران مواجه گردید. از جمله این کمپین‌ها می‌توان به: کمپین نجات دریاچه زریبار مریوان، کمپین حمایت از نجات چشمه بل و کمپین حمایت از نجات دریاچه ارومیه اشاره کرد.

باز انتشار و بکارگیری این گزارش با ذکر منبع بلامانع است.
تنظیم:کوچ