عضو ج.م.ک: جو امنیتی در ایلام از سنندج بیشتر بوده و رشد فرهنگ کُردی بر رفتار روحانیون تاثیر گذاشته است

در روزهای ١٤ و ١٥ خردادماه جبهه‌ی متحد کُرد در شهرهای ایلام و کرمانشاه با حضور اعضای اصلی خود نشست استانی برگزار کرد. آسیب‌ها ، محدودیت‌ها و موانع پیش‌روی این تشکل سیاسی غیرقانونی از موضوعات مورد بحث در جلسه‌ی روز چهارشنبه در ایلام بوده است.

این گروه سیاسی در اوایل سال ٨٤ از سوی برخی فعالان فرهنگی و نخبگان کُردستان نظیر بهاء‌الدین ادب، سیاوش حیاتی، صالح نیکبخت، جلال جلالی‌زاده، اسعد اردلان، رحیم فرهمند و ... بنیان نهاد شد که ٤ استان کُردنشین ایلام، آذربایجان‌غربی، کُردستان، کرمانشاه بهمراه تهران را پوشش می‌دهد و در پایتخت مدیریت می‌شود.

مهندس ادب در نشست اعلام موجودیت جبهه،  \"تحقق دموكراسی\" ،\" عدالت طلبی و حقوق برابر\" و \"توسعه متوازن\" را سه شعار اصلی جببه عنوان کرد.

استان ایلام با مساحت بیش از ٢٠ هزار کیلومتر مربع و جمعیت بالغ بر ٦٠٠ هزار نفر، یکی از محروم‌ترین مناطق ایران می‌باشد که رکوردار بیکاری، خودکُشی، عدم توسعه‌یافتگی و نبود زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی است.

موسی امیدی، عضو جبهه متحد کُرد و نماینده این تشکل سیاسی در استان به پرسش‌های آژانس خبررسانی کُردپا درباره موضوعات مطرح‌شده در مقدمه کوتاه پاسخ می‌دهد.

کُردپا: محدودیت و موانع جدی جبهه متحد کُرد که در آخرین نشت اعضا مورد بحث و بررسی قرار گرفت، شامل چه چیزهایی است؟
موسی امیدی: مهمترین مانع جدی نوع نگاه حاکمیت جمهوری اسلامی به احزاب است. اصولاً ساختار جمهوری اسلامی، اعتقادی به پرورش و آموزش نیروهای سیاسی در سیستم حزبی ندارد و اگر احزابی در ظاهر هم فعالیت‌هایی دارند این‌ها تفاوت اساسی با ساختارهای سیاسی مبتنی بر حزب در کشورهای دیگر دارند و طبیعتاً جبهه متحد کُرد نیز از این معضل کلی رنج می‌برد.

دومین محدودیت جبهه این است که ما می‌خواهیم برای اولین بار در نظام سیاسی کنونی در قالب یک تشکیلات مبتنی بر قومیت فعالیت کنیم و مسئولین نظام هم خودشان دچار سردرگمی هستند که آیا مجوزی به ما بدهند یا نه، و اصولاً نمی‌دانند چگونه با مجموعه ما برخورد کنند. مدتی تهدید و ارعاب بود، مدتی عدم پاسخگویی و مدتی دیگر بی‌تفاوتی و ......

محدودیت دیگری که برای جبهه ایجاد می‌کنند این است که ما از آنجایی که کُرد هستیم بلافاصله انگ تجزیه‌طلبی و ایجاد فضای امنیتی و ترس و ارعاب برای اعضا و هواداران و البته موفقیت کُردها در عراق، سوریه و ترکیه نیز از عواملی هست که فشارها را بر مجموعه اعضای جبهه متحد کُرد در ایران افزایش داده‌اند و تمام تلاش آنان این است که ارتباط و تبادل نظری بین کُردهای ایران و دیگر کُردها نباشد و هر نوع ارتباط را جاسوسی و امنیتی می‌بینند.

محدویت اصلی جبهه این است که اعضای جبهه متحد کُرد از نظر مسئولین برای هیچ مسئولیتی تایید نمی‌شوند در انتخابات شوراهای شهر و روستا و انتخابات مجلس و ....اعضای جبهه رد صلاحیت می‌شوند که اگر ما بتوانیم مجوز فعالیت بگیریم امیدواریم نگاه حاکمیت به این مسئله تعدیل شود.

کُردپا: اعضای جبهه متحد کُرد در استان ایلام بیشتر از چه اقشار و گروه‌هایی هستند؟ و فعالیت آنان شبکه‌ای‌ست و یا فردی؟
موسی امیدی: اعضای جبهه متحد کُرد در ایلام از اقشار مختلف تحصیل کرده، فرهنگی و دانشگاهی و جوانان دانشجو، و حتی کارگران و کسبه و بازاریان و اقشار مختلف ایلی و قبیله‌های مختلف ایلام تشکیل شده، به شیوه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند .البته اصل اساسی و ریشه‌ی فعالیت اعضای جبهه مبتنی بر نوعی مبارزه با تبعض و تلاش برای ایجاد عدالت و توسعه متوازن در مناطق مختلف ایران هست و این اهداف از انجاییکه انسانی و اخلاقی‌ست، گروه‌ها و طبقات مختلف اجتماعی از آن طرفداری و حمایت می‌کنند.

کُردپا: این که نشست این گروه سیاسی در سنندج با دخالت نهادهای امنیتی به تعطیلی کشیده می‌شود اما در ایلام چنین چیزی روی نمی‌دهد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
موسی امیدی: اول محدویت و جو امنیتی در ایلام از سنندج به مراتب بیشتر است. دوماً محدویت جلسه در سنندج مربوط به دوران خفقان ریاست جمهوری احمدی نژاد بود و در حال حاظر فضا تعدیل شده و در همه جای کشور مقداری نسبت به گذشته جای نفس کشیدنی هست. سوما ما بدنبال پیشبرد اهدافمان هستیم و جنجال را دوست نداریم. از اینها گذشته قسمتی از این نوع برخورد مربوط به تاکتیک و برنامه‌های جبهه است. جبهه نسبت به گذشته پخته شده و البته فعالیت‌های منظم جبهه باعث شده آنها نتوانند جبهه را حذف کنند. لذا من فکر می‌کنم در حال حاظر این محدودیت‌ها در سنندج هم کاهش یافته.

کُردپا: جبهه متحد کُرد در استان ایلام تاکنون چه فعالیت فرهنگی و سیاسی(همایش، سمینار و...) انجام داده است؟
موسی امیدی: جبهه متحد کُرد بصورت رسمی هیچ همایش و سمینار نتوانسته انجام دهد، البته اعضای جبهه در سطح استان ایلام در همه‌ی نشست‌ها حضور فعال دارند و با عنوان جبهه متحد کُرد در نشست‌های اصلاح‌طلبان استان و جلسات با مسئولین استان شرکت می‌کنند. جبهه در موضع‌گیری‌های سیاسی در سطح استان فعال است در انتخابات شوراها، مجلس، ریاست جمهوری و .... در حوزه فرهنگی تمام تلاش ما بر حفظ هویت و دفاع از هویت کُردی و قومی مردم استان است، حمایت معنوی از نویسندگان و شاعران و فعالین مدنی و مشارکت در انجمن‌ها و نهادهای فرهنگی استان از جمله فعالیت‌های دیگر ارتباط فردی و چهره به چهره با نخبگان استان در حوزه فرهنگی و هنری. در جریان سفر اخیر ریاست جمهوری به ایلام جبهه شاخه ایلام فعالیت زیادی انجام داد و تا حدودی مطالبات استان را توانست به نحو شایسته‌ای برجسته نماید.

کُردپا: آخرین تلاش‌ها برای به رسمیت شناختن جبهه متحد کُرد در وزارت کشور به کجا انجامیده است؟
موسی امیدی: ما تمام مراحل قانونی را انجام داده‌ایم و منتظر پاسخ وزارت کشور هستیم ولی تاکنون متأسفانه نتیجه‌ای اعلام نکرده‌اند.

کُردپا: با توجه مذهب تشیع اکثریت شهروندان کُرد در استان ایلام، رویکردد شخصیت‌ها مذهبی استان(روحانیون بومی، امامان جمعه و...) به مقوله کوردایتی را چگونه تحلیل می‌کنید؟
موسی امیدی: بحث هویت چیزی نیست که قابل انکار باشد. بنظر من هر قوم و ملتی با رشد آگاهی و تولید علم و دانش و اندیشه به این نتیجه می‌رسد که اولین قدم شناخت خود و هویت خودش است و چنین برداشتی ربطی به دین و مذهبش نداره و شامل همه انسان‌ها می‌شود. اما همانطوری که می‌دانیم روحانیون و امامان جمعه وظیفه حکومتی خودشان را دارند ولی بنظر من رشد فرهنگ کُردی حتی بر رفتار روحانیون در ایلام تاثیر گذاشته است. بعنوان مثال چند سالی‌ست که در مراسمات مختلف رسمی کُردی صحبت می‌کنند و بسیار هم مورد استقبال قرار گرفته. موج هویت‌خواهی شامل همه افراد جامعه می‌شود و این تغییر و تأثیر ما به عینه در میان قشر روحانیون در ایلام می‌بینیم.

کُردپا: احزاب اپوزسیون از ساختارشکنی سیاسی در ایران و کُردستان سخن می‌گویند و جبهه متحد کُرد نیز به نوعی رفرم معتقد است. ارتباط گفتمانی این دو طرز تفکر در استان ایلام دارای چه وجه مشترکی می‌باشند؟
موسی امیدی: بنظر من احزاب اپوزیسیون که بدنبال ساختار‌شکنی هستند تا کنون تأثیر چندانی در فضای سیاسی و اجتماعی ایران و مناطق کُردنشین نداشته‌اند، اصولا امروز در جهان شاهد افول حرکت‌های دگرگون‌خواهانه هستیم و حرکت‌های انقلابی به نوعی محکوم به شکست هستند زیرا در جریان انقلاب‌ها معمولا احساسات غالب می‌شود و جامعه بدست نیروهای تندرو و افراطی می‌افتد و از اهداف اولیه دور می‌شود لذا به عقیده من همه احزاب کُردستانی چه آنهایی که بیرونند و چه آنهایی که داخلند از جمله جبهه متحد کُرد باید بدنبال تغییرات تدریجی و تمایل به سمت نوعی دمکراسی توافقی و ترک نکردن صحنه باشیم. گر چه در استان ایلام به دلیل فقر شدید اقتصادی، ترویج خشونت و روحیه انقلابی‌گری در حال تقویت شدن است و خشونت باز تولید می‌شود و این نوع رفتار نیز در حال تبدیل به فرهنگ است اما من رشد این رفتار را خطرناک و فرصت‌سوز می‌دانم. در ایلام زمینه‌های هر دو نوع تفکر را شاهدیم خاستگاه فکری قشر تحصیل‌کرده ناکام به سمت ترویج نوعی ساختارشکنی در حرکت است، بخصوص وقتی حکومت با حمایت از افراد طرفدار خود امتیازات ویژه به کسانی اختصاص می‌دهد که نوعی تبعض را به جامعه تحمیل می‌کند زبانه‌های این آتش شدیدتر می‌شود، اما از طرف دیگر افراد و جریانات متعدد دیگر نیز بدنبال ایجاد فضای نقد و بررسی و شیرایط و محدودیت‌ها و موانع و انتخاب راه میانه در قالب وضع موجود و تغییرات تدریجی و فاصله گرفتن از فضای سیا و سفید هستند.

کُردپا: شما در روزهای گذشته از حضور و حمایت تُرک‌ها در ایلام گفتنید، ترکیب جمعیتی در شهرهای استان به ویژه در جنوب نوعی آسیملاسیون را تداعی می‌کند؟
موسی امیدی: ممکن است بصورت عمد دست‌هایی برای تغییر ترکیب جمعیتی در کار باشد اما آنچه من در صفحه فیسبوکم اشاره کردم مربوط به استفاده‌ها و رانت‌های بود که در دوره استانداران قبلی ایلام که تُرک بودند اتفاق افتاده و البته تبلیغات زیادی هم برای معرفی تولیدات خودشان در سطح شهر انجام می‌دهند. اما تعدادشان به حدی نیست که تأثیری در ترکیب جمعیتی داشته باشد ولی واقعا تبعض شدید است بعنوان نمونه شرکت راهسازی بار رتبه یک مراغه که متعلق به شخصی متنفذ تُرک بود و قراردادهای صد میلیارد تومانی در حوزه نفت و راهسازی مرزی در دولت احمدی نژاد بسته بود حتی حقوق کارگران بومی منطقه را هم پرداخت نمی‌کرد تا جایی که مدیرعامل این شرکت توسط کارگران محلی به قتل رسید یا مثلا در حوزه نان بسیاری از افراد تُرک توانستند مجوز نانوایی در ایلام دریافت کنند که حتما از جاهایی ساپرت شده‌اند و بحث من بیشتر تبعض در حوزه امتیازات بین بومیان و افراد دیگر بود.

کُردپا: به عنوان یک فعال سیاسی، موج ادبیات نوشتاری کُردی جنوبی در استان ایلام را نوعی خودآگاهی ملی تلقی می‌کنید؟ و یا بر پراکنده‌یی بنیان‌های ناسیونالیسم کُرد ضربه می‌زند؟
موسی امیدی: ادبیات نوشتاری در میان هر قوم و ملتی تحت تأثیر زمینه‌ها و شرایطی شکل می‌گیرد این زمینه‌ها همان زمینه‌های توسعه است جامعه که در مسیر توسعه قرار بگیرد ناچار به شناخت هویت است، آنچه امروز در ایلام در حال اتفاق است از این زاویه قابل تحلیل است افراد فراوان تحصیل کرده‌ی جویای هویت آنچه در توان دارند در این راه هزینه می‌کنند و به سمت مکتوب کردن فرهنگ و اداب و رسوم خود در حرکت هستند و جالب است در این مسیر به سرعت بدنبال تسلط بر عرصه‌های گسترده‌تری از حوزه زبان هستند. مدتهاست بسیاری از فعالین فرهنگی آموزش زبان کُردی را اغاز کرده‌اند و عده‌ای نیز بدنبال زبان معیار در حوزه‌ی کُردستان ایران سیر می‌کنند.

برداشت من این است که مسیر ادبیات نوشتاری باید بصورت طبیعی متولد شود یعنی ابتدا زبان نوشتاری مادری و بومی و محلی بازتولید و تمام حوزه فرهنگ را به کتابت خود ثبت و ضبط نماید آنگاه از بطن چنین نوشتاری سیر به سمت زبان معیار بر اساس مکتوبات و داشته‌ها و شکل‌گیری نوعی هویت ملی و مشخص با مشترکات حداکثری.

کُردپا: پیشنهاد شما برای پوشش اخبار و موضوعات استان ایلام در رسانه‌های دیداری، نوشتاری و ... نظیر آژانس کُردپا چیست؟
موسی امیدی: امروز رشد رسانه‌ها شگفت انگیز است اما داشتن رسانه‌ای مشخص بعنوان منبع رجوع بسیار بااهمیت است و اگر بتوانیم رسان‌های با محورهای مشخص فعالیتی در اختیار داشته باشیم به سرعت به سمت اهدافمان پیش خواهیم رفت البته بنظر من رسانه‌های دیداری در شرایط کنونی موثرترند هر چند محدودیت‌های خاص خود را دارند و ممکن است همه افراد جامعه بصورت برابر نتوانند آن را رصد کنند و این خود نوعی دوگانگی در انتقال پیام ایجاد می‌کند.

آژانس کُردپا می‌تواند بخشی از نیازهای جامعه‌ی ایلام ما را نیز پوشش دهد اما متأسفانه این بخش بسیار محدود است و این رسانه نتوانسته جای خود را در میان اقشار مختلف باز کند.