گزارش ۳/ سرکوب اعترضات شهریور ۱۴۰۱ در کردستان + آمار
اعتراضات سراسری به دنبال قتل حکومتی ژینا امینی از روز ۲۶ شهریورماه در سقز و سنندج آغاز شده و تا شامگاه ٣٠ شهریور ۱۴۰۱ در بسیاری از شهرهای ایران و کردستان ادامه داشته است.
این اعتراضات گسترده به‌دنبال فراخوان احزاب سیاسی و جامعه مدنی کردستان جهت اعتصابات گسترده در کردستان آغاز و تاکنون به بسیاری از شهرهای ایران کشیده شده است.تاکنون در کردستان شهرهای سقز، سنندج، مریوان، دیواندره، پیرانشهر، مهاباد، دهگلان، بوکان، بانه، کامیاران، بیجار، ایلام، کرمانشاه، قروه، نقده، ارومیه، پاو، ربط، سردشت، اشنویه، اسلام‌آباد غرب، آبدانان و ... صحنه اعتراضات بوده‌اند.
کُردپا در این گزارش تلاش کرده با نگاهی آماری - اطلاعاتی به اعتصابات و اعتراضات چهار روز گذشته (۲۶ تا ۳۰ شهریور) و سرکوب این اعتراض و اعتصابات از سوی حکومت نگاهی داشته باشد.
این آمار فقط به مواردی اشاره دارد که اسامی آنها توسط کُردپا تایید شده است.
براساس این گزارش؛
- کشته‌شدن؛ ۱٢ نفر در شهرهای کرمانشاه، اشنویه، دیواندره، سقز، دهگلان، ارومیه و پیرانشهر
- زخمی‌شدگان؛ تنها اسامی ۱۳ نفر به دنبال شدت جراحات که به بیمارستان شهرهای بزرگ منتقل شده‌اند، احراز شده. اما آمار زخمی‌شدگان بسیار بالاتر است.
- بازداشت‌شدگان؛ اسامی بیش از ٥٠ بازداشت شده برای کُردپا محرز گشته که ۱۴ تن از آنان زن هستند. آمار بازداشت‌شدگان نیز در تمامی شهرها بسیار بالا رفته است.
آمار کشته‌‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛
براساس آنچه تاکنون کُردپا موفق به تایید آن بوده است، در جریان اعتراضات ١٢ تن در شهرهای کرمانشاه، اشنویه، دیواندره، سقز، ارومیه، پیرانشهر و دهگلان با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جان باخته‌اند.
۲۸ شهریور ۱۴۰۱؛
- محسن محمدی، فرزند خلیفه مسعود در جریان تجمعات اعتراضی شهر دیواندره به دلیل شدت جراحات در یکی از بیمارستان‌های سنندج جان باخت. پیکر او ساعت سه بامداد ۲۹ شهریورماه بدون برگزاری مراسم به‌دلیل ممانعت نهادهای امنیتی به خاک سپرده شد.
- رضا لطفی در جریان اعتراضات دهگلان به ضرب گلوله کشته شد.
- فریدون محمودی، اهل سقز در جریان اعتراضات سقز جان باخت. او نیز شبانه و بدون برگزاری مراسم به‌دلیل ممانعت نهادهای امنیتی به خاک سپرده شد.
- فواد قدیمی، فرزند عبدالله در جریان تجمعات اعتراضی شهر دیواندره به‌شدت زخمی و بعد از سه روز، امروز ۳۰ شهریورماه در بیمارستان کوثر سنندج و در بخش مراقبت‌های ویژه جان باخت.
۲۹ شهریور۱۴۰۱؛
- فرجاد درویشی، ۲۳ساله و فرزند یونس، اهل بالو ارومیه در جریان تجمع اعتراضی در شهرک ولیعصر ارومیه با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جان باخت.
- زکریا خیال نوجوان ۱۶ساله اهل پیرانشهر درجریان تجمعات اعتراضی در پیرانشهر درنتیجه شلیک گلوله جان باخت.
- مینو مجیدی، اهل قصرشیرین در جریان تجمعات اعتراضی کرمانشاه با شلیک مستقیم جانباخت.
۳۰ شهریور۱۴۰۱؛
- دانش رهنما، اهل روستای بالو در جریان اعتراضات ارومیه با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جانباخت.
- امین معرفت، نوجوان ۱۶ساله اهل اشنویه در جریان اعتراضات اشنویه با شلیم مستقیم گلوله جانباخت.
- صدرالدین لیتانی، ۲۷ساله، فرزند قادر در جریان تجمعات اعتراضی شهر اشنویه با شلیک مستقیم گلوله جان باخت.
- میلان حقیقی، ۲۱ ساله، فرزند سلیم در جریان تجمعات اعتراضی شهر اشنویه با شلیک مستقیم گلوله جان باخت.
- عبدالله محمودپور، اهل روستای بالو از توابع ارومیه در اعتراضات این شهر با شلیک گلوله کشته شد.
آمار زخمی‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛
دستیابی به آمار دقیق زخمی‌شدگان به‌دلیل آنکه بسیاری از افراد به منظور جلوگیری از شناسایی و بازداشت از انتشار مشخصات فرد زخمی‌شده خودداری می‌کنند، امکان پذیر نیست. اما براساس شدت خشونت در برخورد با معترضین و استفاده وسیع از سلاح ساچمه‌ای و سلاح جنگی در برخی شهرها مانند دیواندره، ارومیه و اشنویه به احتمال بسیار زیاد آمار زخمی‌شدگان بسیار بالاست.
کُردپا در این گزارش از آمارهای دقیق و همچنین آمارهای تخمینی منابع مطلع استفاده کرده است. به‌گفته منابع مطلع به کُردپا، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها مملو از نیروهای امنیتی و لباس شخصی شده و افراد نمی‌توانند برای درمان به آن مراجعه کنند. حتی نهادهای امنیتی بیمارستان‌ها و مطب‌های شخصی را نیز تحت‌نظر گرفته‌اند.
۲۵شهریور۱۴۰۱؛
- پارسا صحت، فرزند هاجر و انور، ۲۲ساله و آرایشگر، در نزدیکی مغازه‌اش با شلیک گلوله ساچمه‌ای زخمی و از ناحیه چشم و بینی به‌شدت دچار جراحات شد و به بیمارستان تبریز منتقل گشت.
- کیان درخشان در تجمعات مقابل فرمانداری زخمی و به‌دلیل شدت جراحات به بیمارستان تبریز منتقل شد.
- نچیروان معروفی، در تجمعات مقابل فرمانداری زخمی و به‌دلیل شدت جراحات به بیمارستان تبریز منتقل شد.
۲۸ شهریور ۱۴۰۱؛
- احسان غفوری اهل دهگلان از ناحیه کلیه به‌شدت زخمی و در بیمارستان سنندج بستری است.
- زانا کریمی اهل دیواندره در جریان تجمعات اعتراضی این شهر زخمی و در بیمارستان سنندج در وضعیت وخیمی به‌سر می‌برد.
- وفا میرزایی اهل دهگلان بر اثر اصابت گلوله نیروهای امنیتی به شدت زخمی و به دلیل شدت جراحات وارده از بیمارستان کوثر سنندج به تهران اعزام خواهد شد.
- زخمی‌شدن یک کودک (دختر) ۱۰ ساله در بوکان به نام "دینا زهرایی" که ویدیوی آن در فضای مجازی منتشر شده است.
- زخمی شدن یک زن میانسال در مهاباد که ویدیوی آن نیز در فضای مجازی بسیار منتشر شد.
- اسماعیل صوفی‌حصار ۳۱ساله به دلیل شدت جراحات در جریان تجمعات روز گدشته به بیمارستان ارومیه منتقل شد.
- وفا رضایی در جریان اعتراضات دهگلان به‌شدت زخمی و به بیمارستان سنندج منتقل شد. او روز ۲۹شهریورماه به‌دلیل وخامت جراحات به بیمارستان تهران منتقل گشت.
- اسماعیل صوفی‌حسار، ۳۱ساله و اهل بوکان به دلیل شجراحت وارده بعد از سه روز به بیمارستان ارومیه منتقل شد.
- وضعیت عمومی وفا میرزایی شهروند زخمی‌شده اهل دهگلان در جریان اعتراضات در بیمارستان کوثر سنندج وخیم است.
۳۰شهریور۱۴۰۱؛
- مسعود عبدالله‌زاده، اهل روستای خلیفان از توابع نقده، در جریان تجمعات اعتراضی نقده با گلوله ساچمه‌ای زخمی و بازداشت شد.
آمار بازداشت‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛
تاکنون اسامی بیش از ٥٠ تن برای کُردپا محرز شده:
۲۵ شهریور ۱۴۰۱؛
- زانیار محمدنژاد ۲۳ ساله، اهل سنندج و ساکن تهران در تجمع اعتراضی مقابل بیمارستان کسری بازداشت شد
۲۶ شهریور ۱۴۰۱؛
- کامیار حیدری ۴۰ساله، در تجمعات اعتراضی مقابل فرمانداری سقز بازداشت شد.
- محمد ذبیحی ۲۲ ساله، در تجمعات اعتراضی مقابل فرمانداری سقز بازداشت شد.
۲۷ شهریور۱۴۰۱؛
- فرانک رفیعی، فعال محیط‌زیست در تجمعات اعتراضی میدان اقبال سنندج بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل گشت.
- لطف‌الله احمدی، فعال مدنی و عضو گروه کوهنوری «چلچمه» در سنندج بازداشت شد.
- بازداشت شاهو اقبال فعال مدنی در جریان اعتراضات مردمی سنندج در خیابان ششم بهمن
۲۸ شهریور ١٤٠١؛
- ریباز رضایی، زیر ١٨ سال، فهرمان تیم ملی بوکس، در اعتراضات سقز بازداشت و شب گذشتە بە زندان این شهر منتقل شدە است.
- ریبوار کامرانی پور، فعال مدنی در مریوان
- امجد ساعدی، فعال مدنی در مریوان
- آروین اقبالی اهل پاوه در جریان اعتراضات شهر پاوه از ناحیه بینی دچار شکستی شد و بازداشت شده است.
- کاوه امینی ۳۲ساله و اهل بوکان در جریان اعتراضات بوکان بازداشت شد.
- گلاره مرادی اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد .
- بابک قاسمی اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد .
- پیشوا رهبری، اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد. بعد از چند ساعت آزاد شد.
- آشنا رسولی، اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد. بعد از چند ساعت آزاد شد.
- ابوبکر ایران‌دوست، اهل اشنویه به‌دنبال اعتصابات مردمی اشنویه و حمایت از اعتصاب سراسری و محکوم کردن قتل ژینا بازداشت شد.
- بیجار، بازداشت لیلا عباسی هنرمند اهل بیجار و انتقال به مکان نامعلوم
- بهار زنگی‌بند فعال زن کُرد اهل سنندج بازداشت شد.
- سوران(زانیار) محمدیان ۳۱ساله، اها دیواندره در جریان تجمعات اعتراضی بازداشت و از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست.
- سمکو محمدیان ۳۵ساله، اها دیواندره در جریان تجمعات اعتراضی بازداشت و از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست.
- اوین راستی، فعالی مدنی اهل مریوان، بدون ارائه حکم قضایی در منزل ازسوی نهادهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- هیوا زلفی، فرزند حمزه در جریان تجمعات اعتراضی بازداشت و از سنوشت وی اطلاعی در دست نیست.
- مؤمن قریشی، ۲۶ساله، فرزند طاهر و اهل دیواندره در جریان تجمعات اعتراضی این شهر بازداشت شد.
- گلاویژ خاکپور، اهل بانه در جریان تجمعات اعتراضی در بازداشت و تاکنون از سرنوشت وی اطلاعی در دست نیست.
- سمیه کتابی، اهل بانه در جریان تجمعات اعتراضی در بازداشت و تاکنون از سرنوشت وی اطلاعی در دست نیست.
- منیر محمدی، فعال زن کُرد اهل سنندج بازداشت شد.
- ماهرو هدایتی، فعال زن کُرد اهل سنندج بازداشت شد.
- آزاده جماعتی، فعال زن کُرد اهل سنندج بازداشت شد.
- هیوا زلفی، فرزند حمزه اهل بوکان بازداشت شد.
- ساریا شریفی در جریان اعتراضات شهر سنندج در خیابان فردوسی توسط نهادهای امنیتی بازداشت شد.
- صابر عبدالله‌تاس، ۳۷ ساله و اهل «گوگ‌تپه» مهاباد در جریان اعتراضات این شهر بازداشت و با قرار وثیقه ۷۰۰میلیونی آزاد شد.
- احسان فاتحی در محل کارش در کامیاران بازداشت شد.
- محمد کاظمی در سنندج توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
۲۹ شهریور۱۴۰۱؛
- خبات ویسی ۲۳ساله فرزند عبدالله، اهل روستای گلچیری که در جریان تجمعات اعتراضی روز گذشته زخمی شده بود با یورش به منزل توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- باران ساعدی، فعال زن کُرد در سنندج بازداشت شد. قبلا نیروهای امنیتی به قصد بازداشت به منزل وی یورش برده بودند.
- محمد پرویزی، خواننده اهل کامیاران به‌دلیل شرکت در تجمعات روز گذشته کامیاران بازداشت و به‌شدم مورد ضرب‌وجرح قرار گرفت. او تا عصر در بازداشت نهادهای امنیتی بوده است.
- سیروان مرادی ۳۶ ساله، فعال و شاعر کُرد اهل روستای «لک» از توابع کامیاران، پس از احضار به اداره اطلاعات بازداشت و از سرنوشت وی اطلاعی در دست نیست. شب گذشته نیروهای امنیتی جهت بازداشت به منزل وی ویروش برده بودند.
- گشین محمدیان سینماکار و فعال حقوق زنان در سنندج بازداشت شد. او روز گذشته بازداشت و آزاد شده بود. امروز صبح نیز از سوی نهادهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- کاوه کریمی در جریان اعتراضات در خیابان فردوسی سنندج بازداشت شد.
- امیر غلامی، فیلمساز شناخته شده کُرد، به‌دنبال احضار به اداره اطلاعات در سنندج بازداشت شد.
- هادی کمانگر، فعال مدنی اهل کامیاران روز سه‌شنبه بیست و نهم شهریورماه در ارتباط با اعتراضات و اعتصابات شهریورماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
- روژان قادری، اهل سنندج ازسوی نیروهای امنیتی بازداشت شد.
- دیاکو مهرنوایی، ۳۲ ساله و تهل بوکان در فلکه فرمانداری این شهر بازداشت شد.
- محمد عبدالهی، شهروند اهل سنندج که در جریان تجمعات اعتراضی این شهر بازداشت شد.
- ابوبکر قریشی، اهل دیواندره در محل کارش بازداشت شد.
- ریزان احمدی، فعال حقوق زنان اهل سنندج در محل کارش در سنندج بازداشت شد.
- خسرو کُردپور، مدیر آژانس خبری موکریان در بوکان بازداشت شد.
- مسعود کُردپور، سردبیر آژانس خبری موکریان در بوکان بازداشت شد.
- انور قربانی، فرزند رحمان در کامیاران بازداشت شد.
- هادی وفایی، پوریا محموود نژاد، علی اصغر الوندی، احد یاره، عمران قیصری، امیر جمشیدی، ایمان نظری، علیرضا درویشی و آرمین همتی در جریان تجمعات اعتراضی به قتل حکومتی ژینا امینی در شهرستان آبدانان از توابع ایلام بازداشت شدند.
۳۰ شهریور۱۴۰۱؛
- سیروس عباسی، فعال مدنی اهل دهگلان با ضرب‌وجرح نهادهای امنیتی و یگان ویژه بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- سروه رحمانی‌پور، فعال مدنی اهل دهگلان با ضرب‌وجرح نهادهای امنیتی و یگان ویژه بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- آزاد عباسی، فعال مدنی اهل دهگلان با ضرب‌وجرح نهادهای امنیتی و یگان ویژه بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- مسعود عبدالله‌زاده، اهل روستای خلیفان از توابع نقده، در جریان تجمعات اعتراضی نقده زخمی و بازداشت شد.
- منوچهر عبدالله‌زاده، اهل روستای خلیفان از توابع نقده، در جریان تجمعات اعتراضی نقده زخمی و بازداشت شد.
- حیات الماسی، فعال حقوق زنان اهل سنندج بدون ارائه حکم قضایی و با یورش به منزل توسط نهادهای امنیتی بازداشت شد.
- ژینا مدرس‌گرجی، فعال حقوق زنان اهل سنندج توسز نهادهای امنیتی بازداشت شد. او پیشتر بارها به‌شدت تهدید شده بود.
- مظفر صالح‌نیا، فعال کارگری اهل سنندج در محل کارش بازداشت شد.
- شهریار اسکویی، ورزشکار در سنندج بازداشت شد.
- سینا حسنی در اورمیه ازسوی نهادهای امنیتی بازداشت شد.
- محی‌الدین احمدی در سقز بازداشت و بدلیل شکنجه در بیمارستان بستری و در وضعیت وخیمی قرار دارد.
آمادهسازی برای سرکوب و چگونگی آن
اعتراضات مردمی از همان ابتدا با برخورد نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد و استفاده از سلاح ساچمه‌ای، گاز اشک‌آور، ماشین آب‌پاش و نیروی پرشمار سرکوبگر اعم از یگان ویژه، ضدشورش، لباس شخصی و بسیجی چهره عریان دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی در برخورد با مردم در کف خیابان بود. همراه با سرکوب خشن که به کشته، بازداشت و زخمی‌شدن تعدادی زیادی انجامید، همچنین قطع اینترنت، تهدید خشونت‌بار فعالین و تفتیش خانه‌هایشان، ورود لایه‌های «اراذل اوباش»، «جاش» و «افرادی سلفی وصل به حکومت» به‌عنوان بخشی از بازوهای سرکوب از برنامه‌ریزهای سرکوب جمهوری اسلامی بود.
براساس اطلاعات کُردپا، از شب قبل از خاکسپاری پیکر ژینا، نیروهای امنیتی در سقز به حالت آماده باش درآمده بودند و بعد از آنکه اعتراضات به قتل ژینا جلوی فرمانداری ادامه پیدا کرد نیروهای ضدشورش با مردم برخورد و تعدادی به‌شدت زخمی شدند از جمله کیان درخشان، پارسا محمدی و نچیروان معروفی.
به گفته منابع مطلع به کُردپا، حکومت از دیگر شهرها نیروی سرکوب وارد سقز کرده و در فرمانداری این شهر مستقر شده بودند. حتی در مواردی نیروهای امنیتی با پوشش لباس کُردی افرادی را با ماشین‌های شخصی بازداشت و با خود برده‌اند.
همچنین به گفته یک منبع مطلع دیگر به کُردپا، از همان ابتدا در اعتراضات سنندج نیروهای سرکوبگر با ماشین و یگان ضدشورش، ماشین آب‌پاش، ون حامل زنان چادری با روبنده، اتوبوس حامل ماموران مسلح و باتوم به‌دست، فیلمبردای از مردم با ماشین مزدا و همچنین گماردن افراد «اراذل اوباش» در کوچه‌ها اقدام به سرکوب اعتراضات کردند.
این منبع همچنین افزود، از شب قبل حدود ۱۲ ماشین ضدشورش در اداره آموزش و پرورش که نزدیک به میدان اقبال سنندج (مکان اصلی اعتراضات) بوده مستقر شده‌اند و نیروی زیادی از دیگر استان‌ها وارد سنندج شده‌اند.
از دیگر سو نیروهای امنیتی در تماس با فعالین مدنی اهل سنندج به‌شدت آنها را تهدید کرده‌اند که از هرگونه شرکت و حمایت از اعتراضات و اعتصابات خودداری کنند. مواری بسیاری به کُردپا گزارش شده از تهدیدات جدی «سربه‌نیست کردن»، تفتیش منازل شهروندان مدنی و حتی همسایه‌های آنها، تهدید خانواده فعالین مدنی، تماس‌های مکرر به فعالین و تهدید آنها و ...
در روز سوم که بسیاری از شهرهای دیگر به اعتصابات و اعتراضات پیوستند، آمادهسازی نهادهای امنیتی برای سرکوب شدت گرفت و فضای امنیتی تشدید شد. با ورود مردم به خیابان سرکوب خونین توسط نیروهای امنیتی آغاز شد.
همچنین در سقز گاز اشک‌آور به داخل حیاط و خانه‌های مردم پرتاب کردند. درسنندج نیروهای امنیتی با پوشش لباس کُردی به جمع معترضان پیوسته و با این روش حداقل ۱۰ تن را بازداشت کرده‌اند. در بوکان، کامیاران، مهاباد و سنندج با ارسال پیام تلفنی واحد‌های صنفی و اقتصادی تهدید شدند که در صورت عدم بازگشایی این واحدها با آنها برخورد می‌شود.
این گزارش به روز خواهد شد...
تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده
