٥٨٩ مورد مسئله کارگری در کردستان ایران در سال ١٣٩٩

17:58 - 11 اردیبهشت 1400

سازمان حقوق بشری کُردپا به مناسبت اول ماه مه، روز جهانی کارگر در یک گزارش آماری، مسائل و موارد حقوقی مرتبط با جامعه کارگری کردستان ایران را در سال ١٣٩٩ ارائه می‌دهد.

این گزارش به سە شیوه به مسئله کارگری در کردستان ایران پرداخته است:

  1. موارد بازداشت، احضار، محکومیت و فشار بر فعالین کارگری و کارگران: ٤٧ مورد
  2. موارد کشته و زخمی‌شدن کارگران( کولبران، کارگران، خودکشی و...): ٣٣٨ مورد
  3. موارد اعتراض و تجمعات کارگری، بیکاری و اخراج و عدم پرداخت حقوق: ٢٠٤ مورد

جدول (١)

موارد فشار بر فعالین کارگری از سوی حکومت ایران در سال ١٣٩٨ در کردستان ایران

بازنمود:  

بازداشت:

مجموع ١٤ نفر از فعالین کارگری، کولبران و کاسبکاران در سال ١٣٩٩ بازداشت شده‌اند که از این مجموع ٣ نفر فعال کارگری و ١١ نفر کولبر و کاسبکار بوده‌اند.

  • ٣ فعال مدنی به نام‌های حیدر قربانی، جوانمیر مرادی و افشین الهی توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند.
  • ٤ دستفروش خیابان "نمکی و فردوسی" سنندج، به هنگام کار از سوی نیروهای شهرداری و نظامی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و سپس بازداشت شدند.
  • تمامی کولبران و کاسبکارن مرز توسط نیروهای نظامی بازداشت شدند.


فشار و تهدید بر فعالین کارگری:

  • در یک مورد محمود صالحی و عثمان اسماعیل، اهل سقز با صدور قرا منع تعقیب از سوی شعبه ٥ دادیاری عمومی و انقلاب سقز مواجه شدند.
  • همچنین این دو فرد در یک مورد دیگر با شکایت اداره اطلاعات سقز روبرو شدند.

احضار به اداره اطلاعات و دادگاه‌ها

  • در سال ٩٩ مجموع ١٧ فعال کارگری در استان کردستان دررابطه با روز جهانی کارگر به اداره اطلاعات احضار شده‌اند. افرادی مانند؛ مظفر صالح‌نیا و همسرش، محمود صالحی، عثمان اسماعیلی، شیث امانی، شریف ساعدپناه، شهلا دلبینا، عدنان فتحی، رامین کریمی، یوسف گرامی پور، هاجر سعیدی، سامان قادرنژاد.

احضار به دادگاه‌ها:

  • درسال ٩٩ احضار ٧ مورد فعالین کارگری جهت تفهیم اتهام و رسیدگی به پرونده  به دادگاه‌های انقلاب احضار شدند از جمله؛ حیدر قربانی، حسین پیروتی؛ کامران ساختمانگر، جوانمیر مرادی داریوش مرادی.

محکومیت به زندان فعالین کارگری:

  • بختیار رحیمی، فعال کارگری اهل مریوان و از معترضین آبانماه خونین در سال ٩٩ توسط دادگاه‌های انقلاب به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی، اجتماع و تبانی علیه نظام" به ٢سال زندان تعزیری محکوم شد.

جدول (٢)

کشته و زخمی شدن و مرگ کارگران در سال ١٣٩٩ در کردستان ایران

بازنمود:

کشته و زخمی شدن کولبران در سال ١٣٩٨:

  • ٢٣١ کولبر در سال ١٣٩٩ کشته و زخمی شده‌اند. (٥٨ کشته، ١٧٣ زخمی)
  • ٣تن از کولبران با نام‌های مبین حسینی، آرمین احمدی و مانی هاشمی ١٧،١٦ و ١٤سال سن داشته‌اند.

نحوه کشته و زخمی‌شدن کولبران:

  • شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران: ١٥٨ مورد
  • شلیک نیروهای نظامی ترکیه:١٥ مورد
  • سقوط از ارتفاع: ٢٠ مورد
  • سرما زدگی و گرفتارشدن در برف و کولاک: ٧ مورد
  • ضرب و شتم توسط نیروهای نظامی: ٣مورد
  • ضرب و شتم توسط نیروهای نظامی ترکیه: ١ مورد
  • سقوط به داخل رودخانه: ٢ مورد
  • انفجار مین:٤ مورد
  • نامعلوم: ١ مورد
  • سکته قلبی در حین کولبری: ١مورد
  • کشته و زخمی شدن درپی سوانح رانندگی: ١٩ مورد

موارد جانباختن کارگران در حین انجام کار: ٥٢ مورد

دلایل مرگ در حین کار:

  • سقوط از ارتفاع: ٢٢ مورد
  • برقگرفتگی: ٦ مورد
  • حوادث رانندگی: ٥ مورد
  • گازگرفتگی: ٤ مورد
  • ریزش آوار: ٤ مورد
  • سقوط دستگاە بررویش: ٢ مورد
  • حادثه کشاورزی: ٢
  • آتشسوری در کارگاە:  ١ مورد
  • انفجار تانکر نفت: ١ مورد
  • درجریان تعمیر ماشین: ١ مورد
  • برخورد با دستگاه: ١مورد
  • غرق شدگی: ١ مورد
  • دیگر حوادث کە عموما نامشخص بودەاند: ١ مورد

تفکیک موارد برحسب استان‌ها:

  • استان کردستان: ٢٣
  • استان ارومیه: ١٤
  • استان ایلام: ٨
  • استان کرمانشاه: ٧

باید گفت:

  • ٦ کارگر در اقلیم کردستان جان باختەاند
  • ٣  کارگر در‌ دیگر شهرهای ایران جان باخته‌اند
  • یکی از‌ کارگر جان باختە ١ نوجوان ١٧ ساله اهل دیواندره بوده است.

زخمی و مصدومیت کارگران در حین انجام کار: ٤٢ مورد

  • گازگرفتگی: ٦ مورد
  • مصدومیت کارکنان آتش‌نشانی: ٦ مورد
  • سقوط از ارتفاع:٥ مورد
  • برقگرفتکی: ٥ مورد
  • حوادث رانندگی: ٤ مورد
  • انفجار در کارگاەها: ٤ مورد
  • آتشسوزی در کارگاە: ٣ مورد
  • سقوط بار بررویش: ٢ مورد
  • انفجار لوله گاز: ٢مورد
  • ریزش دیوار و سقف: ١
  • سقوط به داخل چاه: ١
  • دیگر حوادث: ٣مورد

تفکیک موارد برحسب استان‌ها:

  • استان کرمانشاه: ١٨
  • استان ارومیه: ١١
  • استان کردستان: ٨
  • استان ایلام: ٥

باید گفت:

  • ١ تن از‌کارگران در اقلیم کردستان عراق دچار مصدومیت شدند.

خودکشی کارگران در کردستان ایران در سال ١٣٩٩:

  • در سال ١٣٩٩ مجموع ٤ کارگر و کودک کار در کردستان ایران خودکشی کرده‌اند.
  • خودکشی سامان انصاری، کارگر اهل کامیاران به دلیل فقر و بیکاری
  • خودکشی آرمین ١١ساله، کودک کار در کرمانشاه به دلیل فشار زندگی و فقر
  • خودکشی حمید جاسمی، کارگر اهل سنندج به دلیل فقر
  • خودکشی جمال دورباش، چوپان اهل اشنویه به دلیل فقر

کشته و زخمی‌شدن چوپان و کشاورزان براثر انفجار مین: ٧مورد

  • کشته و زخمی شدن چوپان: ٦ مورد (٥ نفر زخمی و ١ تن کشته)
  • زخمی شدن کشاورز براثر انفجار مین: ١ مورد
  • باید افزود ٤ کولبر نیز براثر انفجار مین زخمی شده‌اند که در بخش کولبران به آنها اشاره شده است.

ضرب و شتم دستفروشان: ٢ مورد

  • در ٢ مورد دستفروشان محدوده دخانیان و خیابان "نمکی و فردوسی" در سنندج مورد ضرب و شتم نیروهای شهرداری و نظامی قرار گرفتن و در جریان ضرب و شتم دستفروشان خیابان "نمکی و فردوسی" ٤ تن بازداشت شدند.

موارد اعتراض و تجمعات کارگری، بیکاری و اخراج و عدم پرداخت حقوق: ٢٠٤ مورد

اعتراض و تجمعات کارگری: ٤٦ مورد

  • عموما اعتراض و تجمعات کارگری در پی عدم پرداخت حقوق و معوقات توسط کارگران بوده است
  • کارگران شهرداری، سدسازی، پتروشیمی، کارخانجات و شرکت‌ها و دستفروشان و تاکسی‌رانان و ... از جمله معترضین به عدم پرداخت حقوق بوده‌اند.

مکان اعتراضات براساس استان:

  • کردستان: ١٧ مورد
  • ارومیه: ١١ مورد
  • کرمانشاه: ٩ مورد
  • ایلام: ٨ مورد

برای دیدن اسامی بر روی اعتراض کلیک کنید.

عدم پرداخت حقوق کارگران: ١١ مورد

  • عموما کارگران، کارگران شهرداری و سدسازی بوده‌اند.
  • حقوق و معوقات عقب‌مانده آنان از ٢ تا ١٢ ماهه بوده است.
  • این موارد در استان‌های سنندج، کرمانشاه و ایلام بوده است.

اخراج و بیکاری کارگران: ١٤٧ مورد:

  • این مجموعه شامل بیکاری ١٢٠ کارگر پتروشیمی ایلام، ٢٠ کارگر واحد بیسکوت‌سازی ساناز طلایی و اخراج ٧ کارگر سازمان حمل و نقل عمومی

در آخر باید گفت مسله کارگری و نقض حقوق کارگر موضوعی بسیار گسترده و پیچده در کردستان ایران و تنیده با زندگی جامعه کردستان است و در اینجا فقط به  آمار رسانه‌ای شده و بیشتر آمار جانباختن کارگران اشاره شده است.

چراکه مسله کارگری در ایران  جدا از مسله عموم کارگران در ایران با مسائل و سیاسیت‌های پیچده‌ای گره خورده است، از جمله؛

  • سیاست عقب‌ماندگی اقتصادی که جمهوری اسلامی طی ٤١ سال گذشته آن را بصورت جدی اجرا کرده است.
  • نبود کارگاه‌ها و کارخانجات بزرگ و متوسط در کردستان
  • عدم سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذران به دلیل عقب‌ماندگی اقتصادی و نبود رشد اقتصادی در کردستان
  • اجبار کولبری بر کردستان و برخورد نظامی با کولبران
  •  برخورد امنیتی با هرگونه فعالیت کارگری و سندیکایی در کردستان
  • عدم گزینش کارفرمایان بومی در کردستان و واردکردن کارفرمای غیربومی
  • و ...

تنظیم: اوین مصطفی‌زاده