گزراش تحلیلی _ آماری از ١١٥١ مورد نقض حقوق بشر در مناطق کُردنشین ایرن (٢٠١٣)

21:41 - 18 دی 1392
آژانس کُردپا: بازداشت، محکومیت به زندان، کشته‌ و زخمی شدن کولبران و شهروندان مدنی، کشته و زخمی‌شدن شهروندان کُرد براثر انفجار مین در مناطق کُردنشین ایران، محتوای این گزارش تحلیلی _ آماری درسال ٢٠١٣ است که از سوی مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا منتشر می­شود.

این گزارش با استناد به آمار ثبت شده در مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا تنظیم گردیده است که دراینجا بصورت ارقام ارائه می‌گردد.

جدول (١)

موارد نقض حقوق بشر در مناطق کُردنشین ایران را نشان می‌دهد(٢٠١٣)

\"17743.jpg\"

طبق جدول (١) بیشترین آمار مربوط به بازداشت‌شدگان می‌باشد. از این مجموع ٩٦ تن از فعالین سیاسی، فرهنگی، کارگری و تعدادی از فعالین مذهبی پس از بازداشت، مکان و سرنوشت­شان نامعلوم بوده، ١٤ نفر از آنها وسایل شخصی‌یشان ضبط شده‌و ٣ نفر از این بازداشتی­ها و ٩ نفر از خانواده­های این فعالین مورد ضرب و شتم و بی احترام قرار گرفته‌اند.

این درحالی است که طبق بندهای ٤ و ٥ ماده واحده قانون احترام به آزادی­های مشروع و حفظ حقوق شهروندی \"با دادخواهان یا متهمان باید طبق موازین اسلامی برخورد شود و پس از دستگیری باید پرونده به موقع نزد مقام قضایی ارسال شود و خانواده دستگیرشدگان در جریان قرار گیرند\".

طبق ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری تفتیش منازل، اماکن و اشیاء و جلب در جرایم غیرمشهود باید با اجازه مخصوص مقام قضایی باشد، هر چند اجرای تحقیقات بطورکلی از طرف مقام قضایی به ضابط ارجاع شده باشد.

همچنین طبق بند ٦ ماده واحده قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی، هر نوع اذیت و آزار افراد و تحقیر آنها در جریان دستگیری و بازجویی منع شده است.

جدول (٢)

حوزه فعالیت افراد بازداشت‌شده و محکومین به زندان را در مناطق کُردنشین نشان می‌دهد(٢٠١٣)

\"17744.jpg\"

براساس جدول (٢) در حوزه فعالین فرهنگی ٢٩ نفر روزنامه‌نگار می‌باشند که ١٧ تن از آنان بازداشت و ١٢ تن به زندان محکوم شده‌اند. همچنین ٢٢ نفر دانشجو می‌باشند که ١٨ نفر بازداشت و ٤ نفر نیز به زندان محکوم شده‌اند. ٦ نفر نیز وبلاگ نویس و شاعر و نویسنده بوده‌اند که ٤ نفر بازداشت و ٢ نفر به زندان محکوم شده‌اند.

از این مجموع، ١٣٢ کولبر، ٨٠ پیرو آیین یاری، ٥٠ دستفروش، ٣٠ شهروند مدنی مظنون به حمل کالای قاچاق، ١٥ شهروند مدنی که به تاسیس پایگاه بسیج اعتراض کرده­اند، ٣٠ شهروند کُرد به دنبال کشته شدن چند عضو سپاه پاسداران، ١٦ روستایی بدنبال مقاومت از توقیف احشام از سوی نیروهای نظامی بصورت گروهی بازداشت شدند.

جدول (٣)

چگونگی کشته و زخمی شدن کولبران و شهروندان مدنی را در مناطق کُردنشین ایران نشان می‌دهد (٢٠١٣)

\"17745.jpg\"

کولبران کُرد افرادی هستند که در پی تبعیض‌های اقتصادی حکومتی، توسعه‌نیافتگی مناطق کُردنشین و بیکاری برای امرار معاش روزانه خود کالاهایی همچون چای، پارچه، سیگار ، لوازم صوتی- تصویری و سوخت را با وزن‌های ٧٥ الی ٨٠ کیلوگرم در حدود مرزی ایران و عراق بر دوش خود حمل می‌کنند. میانگین سنی کولبران ١٣ الی ٦٠ سال است.

عمدتا وزن این بارها از وزن شخص کولبر بیشر می­باشد.

درمدت این سال ٧٥ تن از این کولبران در پی طرح \"انسداد مرزها\" هدف مستقیم گلوله نظامیان قرا گرفته و کشته و یا زخمی شده­اند.

طبق تبصره ۳ بند ۱۰ ماده­ی ۳، ‌قانون بکارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری مقرر می‌دارد، مأمورین مسلح در کلیه موارد مندرج در این قانون در صورتی مجازند از سلاح استفاده نمایند که اولا چاره‌ای جز بکارگیری سلاح‌نداشته باشند، ثانیاً در صورت امکان مراتب: الف - تیر هوائی، ب- تیراندازی کمر به پائین، ج- تیراندازی کمر به بالا ‌را رعایت نمایند. همچنین براساس ماده ۷ این قانون مأمورین موضوع این قانون هنگام به کارگیری سلاح باید حتی‌المقدور پاها را هدف قرار بدهند و مراقبت نمایند که اقدام آنان منجر به فوت ‌نشود.

در مناطق مرزنشین نه تنها این موارد قانونی رعایت نمی‌شوند، بلکه چندی پیش \"احمد گراوند\" معاون فرمانده نیروی انتظامی ایران به \"خبرگزاری مهر\" گفته که از این پس به کولبرانی که در مناطق مرزی به قاچاق غیرقانونی کالا دست می‌زنند، رحم نخواهد شد و مستقیما به سوی آنها تیراندازی خواهد شد.

همچنین طبق بند الف ماده ٢ قانون قاچاق کالا، اگر کالای قاچاق شده کمتر از یک میلیون تومان ارزش داشته باشد هیچ گونه مجازاتی متوجه فرد نخواهد شد و در اکثر موارد کالایی که کولبران حمل می‌کنند به لحاظ اینکه کمتر از حد نصاب مذکور می‌باشد از مجازات جریمه معاف خواهد شد و تنها کالا ضبط خواهد گردید.

همچنین شهروندان مدنی در پی شلیک مستقیم نیروهای نظامی تنها به ظن حمل کالای قاچاق کشته و زخمی شده‌اند. بیشتر این شهروندان در جاده‌های مواصلاتی بین شهری در حال تردد بوده که هدف گلوله قرار می‌گیرند.

جدول (٤)

اتهام افراد بازداشت‌شده و محکومین به زندان را در مناطق کُردنشین ایران نشان می‌دهد (٢٠١٣)

\"17749.jpg\"

نمودار (١)

\"17747.jpg\"

براساس نمودار تمامی افرادی که توسط اداره اطلاعات (امنیتی) بازداشت شده و کسانی که عوامل بازداشت آنها نامشخص است با مجموع ٤١٣ فعالین سیاسی، فرهنگی، مذهبی و کارگری و ٩ نفر از خانواده‌های این فعالین بوده­اند.

نمودار (٢)

\"17748.jpg\"

آمار مربوط به این استان­ها نسبی بوده و صرفا نمی­توان گفت که آمار استان­های آذربایجان غربی و کردستان بیشتر از دیگر مناطق کُردنشین است، بلکه این استان‌ها تنهابه نسبت دیگر مناطق کُردنشین از پوشش خبری مطلوبتری برخوردارند.

بدلیل عدم تقسیم عادلانه ثروت و نبود زیرساخت­های اقتصادی و سرمایه­گذاری­ها، استان­های مناطق کُردنشین از کمترین درصد توسعه­یافتگی برخوردارند بنابراین مردم کُرد به نسبت دیگر مناطق ایران از حقوق شهروندی محروم هستند و همچنین به حاشیه­راندن و جلوگیری از توسعه­یافتگی مناطق کُردنشین از مصادیق بارز تبعیض و نقض حقوق ملی از سوی حکومت ایران بر ملت کُرد می­باشد.