گزارشی از وضعیت وخیم زندان مرکزی ارومیه

یک منبع آگاه از زندان ارومیه گزارشی را از وضعیت نامناسب این زندان برای آژانس خبررسانی کُردپا ارسال نموده که عیناً در پی می‌آید:

در اکثر بندهای زندان ظرفیت ٢٠٠ تحته است که ٥٠٠ الی ٦٠٠ نفر را در بند جای می‌دهند که اکثر آنها کف بندها و حتی پله‌ها و داخل سرویس‌های بهداشتی شب را سپری می‌کنند.

بند سیاسی به کلی از حق آزادی مشروط و مرخصی محروم می‌باشند. بارها برای جلب توجه از زندانیان سیاسی تقاضا شد که نسبت به آزادی مشروط اقدام کنند که بعد از گذشت یک هفته با آن مخالفت می‌شود. یک ماه پیش از زندانیان سیاسی خواسته شد که بدون استثنا فرم درخواست عفو و بخشودگی ارسال شود که روز دوشنبه پنجم اسفندماه کلیه نامه‌ها به همراه مدارک شناسایی به زندانیان بازگردانده شد و با درخواست آنان مخالفت گردید.

آزادی مشروط که حق مسلم هر زندانی است حدود ٥ درصد قابل قبول هستند و آن چند درصد هم اندک نیز اواخر حبس آزاد می‌شوند تا امتیاز آزادی مشروط از آنها سلب گردد.

زندانیان سیاسی در صورتی از مزایای قانونی برخودار می‌شوند که یا توبه نامه نوشته باشند و یا اینکه تعهد نمایند که با یکی از ارگان‌های اطلاعاتی همکاری کنند.

حمام‌های زندان در زمستان فاقد آب گرم هستند و به علت کمبود فضای مناسب تفکیک جرائم به خوبی اجرا نشده است به‌طوریکه زندانیان جرم اسلحه با جرم مواد و معتادین در یک جا نگهداری می‌شوند.

هر بند دارای یک اتاق اداری به اسم اندرزگاه است و هر اندرزگاه دو شخص به اسم اندرزگاه و مددکار وجود دارد که کارهای مربوط به زندانیان را انجام می‌دهند که این کارها خلاصه می‌شود در یک "امضاء" یعنی اینکه ٢٠ رئیس اندرزگاه و مددکار زندان نقش یک استامپ را دارند.

هر ماه هیأتی از دادگستری برای بازرسی و بررسی اوضاع زندانیان به بندهای زندان می‌آیند، اما مسئولین زندان این هیأت را به بند سیاسی نمی‌آورند، چون می‌دانند که وضعیت زندان را وخیم گزارش خواهند داد. لذا چند تن از زندانیانی که گماشته‌ها و مخبرهای نظام هستند را در بندی به نام بند فرهنگی نگهداری می‌کنند و آنها برای مصاحبه با هیأت آماده می‌شوند.

غذای بیش از سه هزار زندانی توسط چند تن از زندانیان محبوس در زندان ارومیه آماده می‌شود که اکثراً از معتادین بندهای ١٥ و ١٤ می‌باشند. در اکثر روزها غذا ساعت ٣ عصر و گاهاً نیز کلاً غذا داده نمی‌شود و به جای آن یک تخم مرغ داده می‌شود که عصرها آشپزخانه‌ها بسته می‌شود و نمی‌توان آماده کرد. ده‌ها بار یا غذا سوخته و یا آلوده به سوسک بوده که گاهاً با اعتصاب و اعتراض همراه بوده است. غذا در اکثر مواقع با کمترین امکانات بهداشتی تهیه می‌گردد.

دوشنبه‌ها و چهارشنبه‌ها نوبت دو ساعته سالن ورزشی به بند سیاسی اختصاص پیدا می‌کند. که هر بار به بهانه‌هایی همچون تعطیلی، اجرای حکم زندانیان و دستور رئیس کنسل می‌شود.

کتابخانه با محدودیت روبه‌رو است. مدت تحویل دادن هر کتاب دو روز است. ظرف این مدت نمی‌توان مقدمه کتاب را خواند و کتابخانه با تعطیلی‌های مداوم مانع از استفاده از کتاب می‌شود.

مجرمین مواد مخدر در زندان بیشتر از هر جایی دسترسی راحت به مواد مخدر دارند. به گونه‌ای که در حیاط بندهای ١، ٢، ٣، ٤، ٩، ١٠، ١١ به راحتی می‌توانند مواد مصرف کنند و شبانه در سرویس‌ بهداشتی‌های زندان به صورت تیمی مصرف می‌کنند. در دوران مدیریت داخله بودن آقای بایرام‌زاده کمتر بود. الان که مهر علی فرهنگ مدیریت داخله زندان را برعهده دارد، این مقدار چند برابر شده است.

به گفته شاهدین، فرهنگ گفته بود آقا تا دلتون می‌خواد مواد مصرف کنید و به دوستانم بدید فقط مزاحم پرسنل زندان نشوید و گوشی در اختیار نداشته باشید.

با وجود بازرسی‌های سخت این مقدار مواد چگونه وارد زندان می‌شود؟ خوب ساده است! خود پرسنل زندان اعم از رئیس زندان، معاون و افسر نگهبان‌ها این مواد را وارد می‌کنند.

به دلیل نبود فضای مناسب و بی‌کفایتی مسئولین زندان حتی زندانیان پاک در زندان به اعتیاد مبتلا می‌شوند.

فروشگاه‌های هر بند که به قول خودشان از شرکت‌های تعاونی جنس دریافت می‌کنند با شعار اینکه سود حاصل از فروش به خانواده‌های زندانیان بی‌بضاعت داده می‌شود، مهمترین و اصلی‌ترین شرکت، "حامی" است که نود درصد محصولات از این برند تهیه و این شرکت با مسئولین زندان یک باند به راه انداخته و اقلامی را که بیرون با نرخ کمتر فروخته می‌شود اینجا دو برابر است به عنوان مثال ژلت بیرون هشت هزار تومان است و در زندان چهارده هزار. سود اضافه را با مسئولین زندان شریک می‌شوند و به نام کمک به زندانی محصولات خود را می‌فروشند.

به بهانه اینکه وسایل مورد نیاز زندانیان در فروشگاه‌های تعاونی زندان موجود است، از ورود وسایلی که خانواده زندانیان برای آنان تهیه می‌کنند، ممانعت بعمل می‌آید تا اجناس فروشگاه‌ها را با قیمت‌های چند برابری به زندانیان بفروشند.

بند سیاسی با سیاستی را که مسئولین در پیش گرفته‌اند در حال فروپاشی است. مسئولین اطلاعات سپاه از متمرکز بودن زندانیان سیاسی در یک جا هراس دارند و مسئولین با ترفندهای همچون قول آزادی در صورت درخواست انتقال به بندی دیگر و همکاری با مسئولین و رد و بدل کردن گزارشات بند سعی بر انحلال بند زندانیان سیاسی دارند.

بارها خواسته‌اند بند سیاسی را مجهز به دوربین مدار بسته کنند که با اعتراض زندانیان این اقدام به نتیجه نرسیده است.

آزادی مشروط که در اولین مرحله توسط شورای زندان متشکل از آذرنیا مسئول حفاظت، سهرابی رئیس زندان، خانزاده معاون، فرهنگ مدیر داخله و مختاری قاضی ناظر برگزار می‌شود که به بهانه‌های مختلف با آزادی مشروط مخالفت می‌شود و در صورت قبولی باید مرحله دوم یعنی اجرای احکام رأی مثبت بدهد که نهایتاً در مرحله سوم باید توسط ارگان‌های مربوطه بازداشت وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران بررسی و تأیید نهایی شود که نود درصد پرونده‌ها در مرحله سوم رد نهایی می‌شوند.

برای ورود لباس و کتاب باید یک ماه قبل درخواست داده شود که این درخواست اکثر اوقات رد می‌شود و در حالیکه گوشی موبایل، مواد مخدر و سلاح‌های سرد از فیلتر همین مسئولین رد می‌گردد.