پس از 3 دهه اولین تفاهم‌نامه رسمی علنی میان 2 حزب کردستان ایران به امضا رسید

15:35 - 3 شهریور 1391
آژانس کُردپا: با گذشت 3 دهه فعالیت سیاسی و نظامی 2 حزب از احزاب کُرد اپوزیسیون حکومت اسلامی ایران، اولین تفاهم‌نامه‌ی رسمی و علنی شده میان آنها به امضای دبیر کل هر دو طرف رسید.

به گزارش آژانس خبررسانی کُردپا، در این تفاهم‌نامه بیشتر به موضع‌گیری‌های این 2 حزب نسبت به معادلات سیاسی کُردستان و ایران به صورت موازی پرداخته شده و به صورت تلویحی بر هماهنگی دیگر احزاب نیز تأکید شده، اما هیچ بحث واحدی در مورد ایجاد یک جبهه‌ی متحد در میان احزاب اپوزیسیون حکومت اسلامی ایران به میان نیامده است.

آژانس کُردپا جهت هر چه روشن‌تر شدن زوایای این تفاهم‌نامه، گفتگویی تلفنی را با 2 تن از اعضای رهبری این 2 حزب انجام داده است.

\"محمد نظیف قادری\" عضو دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان ایران و مسئول هیأت این حزب و \"سالار پاشایی\" عضو کمیته‌ی مرکزی کومله‌ی کُردستان ایران و یکی از مسئولین هیأت این سازمان در این گفتگو شرکت کردند.

متن کامل گفتگو در پی می‌آید:

آژانس کُردپا: بدون شک هدف اصلی توافق‌نامه‌، ایجاد همصدایی میان احزاب کُردستان ایران به منظور تضمین حقوق کُردها است، اما سوال اینجاست آیا حضور دیگر احزاب مخالف حکومت اسلامی ایران در این گونه توافق‌نامه‌ها لازم و ضروری نبود؟

قادری: حزب دمکرات کُردستان ایران از دیرباز تلاش نموده که نیروهای سیاسی کُردستان حول یک برنامه و راهکاری مشخص و مشترک جهت تقویت مبارزه‌ی آزادیخواهانه‌ی ملت کُرد در کُردستان ایران جمع شوند به ویژه که این تلاش‌ها پس از کنگره‌ی سیزدهم با جدیت پیگیری شد و راهکارها را با دیگر احزاب و گروه‌های سیاسی درمیان گذاشت.

حزب دمکرات با کومله‌ی کُردستان ایران توانست که افکار و ایده‌هایشان را نزدیکتر و هماهنگ نمایند و در مدت اخیر نشست‌های مشترکی در سطوح بالا و با سرپرستی آقایان \"مصطفی هجری\" و \"عبدالله مهتدی\" انجام دهند که ماحصل چنین نظرات مشترک و اصولی، امضای توافق‌نامه‌ی مزبور بود.

از نکات حائز اهمیت این توافق‌نامه می‌توان حداقل به دو مورد اشاره نمود؛ این نخستین باری است که دو جریان سیاسی تأثیرگذار در جنبش آزادیخواهی ملت کُرد در کُردستان ایران توانسته‌اند در چهارچوب پلاتفرم مشترکی و با تعیین راهکارهای مقتضی جهت همکاری یکدیگر به توافق برسند.

همچنین فصل تازه‌ای از پیشبُرد مبارزات ملت کُرد آغاز می‌شود اما نباید فراموش کرد که این موضوع تنها مربوط و مرتبط با حزب دمکرات و کومله نیست و هدف آحاد ملت کُرد و دیگر گروه‌های سیاسی کُردستان ایران نیز است و نوعی اعتمادسازی میان نیروهای سیاسی نیز توصیف نمود.

آژانس کُردپا: آیا توافق‌نامه روز سه‌شنبه‌ی گذشته راه و روزنه‌ای برای دیگر نیروهای سیاسی جهت شرکت در این پروسه باقی گذاشته است؟

قادری: رسالت اصلی توافق‌نامه این است که نیروهای سیاسی حاضر در میدان مبارزه‌با احساس مسئولیت و همصدایی با حزب دمکرات و کومله می‌توانند در عرصه‌ی فعالیت‌های ملی-سیاسی به ایفای نقش بپردازند و ما نیز معتقدیم که توافق‌نامه‌ی مزبور تنها مختص این دو جریان نیست و ما به حکم مسئولیت خطیری که بر دوش داریم اقدام به تنظیم چنین توافق‌نامه‌ای کرده‌ایم و مابقی نیروهای سیاسی و نیز شخصیات سیاسی می‌توانند به این جریان بپیوندند.

آژانس کُردپا: شما در ماده‌ی سه بند الف بر عدم مداخله‌ی هرکدام از بخش‌های کُردستان در بخش دیگری از کُردستان تأکید دارید. آیا اگر بنا به ضرورت در یکی از دیگر بخش‌های کردستان نیاز به دخالت کُردها مبنی بر همکاری یکدیگر بود در آن حالت نیز مداخله محسوب خواهد شد؟

قادری: ماده‌ی مورد نظرشما تجربه‌ی اقلیم کُردستان عراق و دیگر بخش‌های کُردستان است. ما معتقدیم که حمایت و یاری همه‌ی نیروهای سیاسی در هر چهار بخش کُردستان با درنظر گرفتن احترام متقابل از اصول ملی بوده اما در برخی موارد دیده شده که جریانی سیاسی با نوعی حمایت و تشکیل گروه، درصدد تعقیب سیاست مداخله می‌باشد و ما باور داریم که نیروهای اصلی و جریاناتی همسو با منافع و اراده‌ی مردم، باید تصمیم‌گیرنده‌ی این بخش از کُردستان باشند، نه از سوی جریان سیاسی در بخش دیگری از کُردستان خط و مشی مبارزه‌ی آن تعیین شود.

ما علاوه بر اینکه به شیوه‌ی مبارزاتی دیگر بخش‌های کُردستان ارج می‌نهیم و موفقیت آنان را موفقیت خویش محسوب می‌کنیم در همان حال از کمک و یاری دیگر بخش‌ها به شرط هماهنگی با جنبش کُرد استقبال کرده و آن را مفید تلقی می‌کنیم.

آژانس کُردپا: توافق‌نامه‌ی حزب دمکرات کُردستان ایران و کومله‌ی کُردستان ایران تا چه حد می‌تواند راهی برای تشکیل جبهه‌ی وسیعی از احزاب و گروه‌های سیاسی کُردستان ایران باشد؟

قادری: هدف اصلی توافق‌نامه، نزدیکی و اتحاد نیروهای سیاسی کُردستان ایران در راستای همگرایی بیشتر است و ما تأکید داریم که این توافق‌نامه صرفا در چهارچوب حزب دمکرات و کومله نمی‌باشد.

آژانس کُردپا: اصول اساسی همکاری این دو حزب در توافق‌نامه چگونه می‌باشد و بر چه مواردی بیشتر تأکید گردیده است؟

قادری: ارزیابی ما از توافق‌نامه این است که تأمین حقوق ملی کُردها در چهارچوب و ساختار جمهوری اسلامی محقق نخواهد شد و باید این نظام سرنگون و حکومتی دموکراتیک و فدرال جایگزین گردد.

همچنین فدرالیسم جغرافیایی، پتانسیل احقاق حقوق ملی کُردها و مناسب‌ترین گزینه جهت حل و فصل مشکلات دیگر ملیت‌های ساکن ایران را خواهد داشت.

از دیگرسو ارتباط و تعاملات ما با احزاب سراسری ایران پیشتر بصورت انفرادی بوده و هر کدام از این احزاب سراسری رویکرد متفاوتی به نسبت شرایط موجود داشته‌اند و ما باید در نشست با احزاب سراسری موضوع فدرالیسم را مورد بحث و برررسی قرار دهیم و در عرصه‌ی بین‌المللی و به هنگام دیدار با آنان از موضع و هدفی واحد سخن بگویم و مطالبات مردم را انعکاس بدهیم زیرا چنین استراتژی، تأثیر بیشتری به دنبال خواهد داشت.

توافق‌نامه‌ی مورد اشاره دستاوردی ملی و سیاسی محسوب می‌شود که نشان از روح همکاری و نزدیکی است و لازم می‌دانم چنین توافقی را به ملت کُرد در کُردستان ایران و کومله‌ی کُردستان ایران و مبارزان حزب دمکرات تبریک عرض کنم.

در ادامه‌ی گفت‌وگوی آژانس خبررسانی کُردپا درباره‌ی انتشار توافق‌نامه‌ی حدکا و کومله، آقای سالار پاشایی از اعضاء رهبری کومله و عضو هیأت مذاکره‌کننده پرسش‌های خبرنگار کُردپا را اینگونه پاسخ داد:

آژانس کُردپا: بدون شک هدف اصلی توافق‌نامه‌، ایجاد همصدایی میان احزاب کُردستان به منظور تضمین حقوق کُردها است، اما سوال اینجاست آیا حضور دیگر احزاب مخالف حکومت اسلامی ایران در این توافق‌نامه لازم و ضروری نبود؟
پاشایی: در این نوع از توافقات و زمینه‌سازی جهت جبهه‌ی متحد کُردستانی، برخی موارد مشترک وجود دارد که می‌بایستی تمامی گروه‌های سیاسی بر آن اتفاق‌نظر داشته باشند و ما این نخستین باری نیست که برای اتحاد تلاش می‌کنیم، از سال 2001 فعالانه سیاست اتحاد را تعقیب نموده‌ایم اما همه‌ی احزاب و گروه‌های سیاسی درباره‌ی برخی موضوعات نظیر فدرالیسم، سرنگونی جمهوری اسلامی، انشعاب و استفاده از هویت اصلی و اساسی حزب و... دیدگاه‌های مشترکی نداشتند و این مسایل موجب ایجاد مشکل و مانع بر سر راه تشکیل اتحاد احزاب می‌شد.

آژانس کُردپا: شما در ارتباط با بند الف ماده‌ی هفتم توافق‌نامه که بر حل و فصل مشکلات و موانع پیش‌روی احزاب از طریق گفت‌وگو تأکید شده، چه تلاش‌هایی انجام داده‌اید؟

پاشایی: در حقیقت ما معتقدیم که کلیه‌ی مشکلات حتی آنانی که از ما جدا شده‌اند از طریق گفت‌وگو قابل حل است و در همین ارتباط نشست‌هایی در جهت روشنگری برگزار گردیده که بسیاری از آنها رسانه‌ای نشده‌اند و طبیعی است که مردم از آن مطلع نباشند و محتوای بند هفتم نیز در راستای آینده‌ی کُردستان است که خاطرنشان می‌کند مشکلات با اسلحه حل و فصل نخواهند شد به غیر از راه‌حل مسالمت‌آمیز.

آژانس کُردپا: شما در ماده‌ی سه بند الف بر عدم مداخله‌ی هرکدام از بخش‌های کُردستان در بخش دیگری از کُردستان تأکید دارید. آیا اگر بنا به ضرورت در یکی از دیگر بخش‌های کردستان نیاز به دخالت کُردها مبنی بر همکاری یکدیگر بود در آن حالت نیز مداخله محسوب خواهد شد؟

پاشایی: کمک و حمایت مقتضی بخشی از کُردستان به بخش دیگری، امری عادی و لازم است اما منظور این بند، حمایت بدون هماهنگی و نیز تأسیس گروه و جریان سیاسی در بخش دیگری از کُردستان است که بجز ایجاد مشکل و ضرر چیز دیگری به دنبال نخواهد داشت و سیاستی نادرست است.

آژانس کُردپا: این توافق‌نامه چه فرصت‌هایی در اختیار دیگر احزاب کُردستان ایران جهت ورود به چنین فرآیندی را هموار می‌کند؟

پاشایی: بنده براین باورم که با درنظر گرفتن تجربه‌های حزب دمکرات و کومله، اتحاد، همگرایی و فعالیت جهت ایجاد یک همبستگی وسیع، از وظایف اصلی خود تلقی می‌کنند و محتوای این توافق‌نامه نیز مبنای خوبی برای ایجاد چنین جبهه‌ی فراگیر است.

آژانس کُردپا: آیا قبول همه‌ی موارد گنجانده شده در توافق‌نامه شرط ورود احزاب دیگر نیز است و یا امکان تغییر در توافق‌نامه وجود دارد؟

پاشایی: مقدما باید تمامی موارد توافق‌نامه را قبول داشته‌ و اگر نکته‌ای مناسب‌تر از موارد درون توافق‌نامه را در نظر داشتند به‌ صورت پیشنهاد ارائه‌ دهند.

مخاطبان گرامی آژانس کُردپا می‌توانند در قالب مقالاتی دیدگاه و نظرات خود را با در نظر گرفتن اصول جهت انتشار در وب‌سایت کُردپا ارسال فرمایند.
آدرس ایمیل آژانس کُردپا:
[email protected]