۴۵۷ مورد بازداشت در کردستان در سال ۱۴۰۰
مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا در یک رشته گزارش تفکیکی_آماری به بارزترین موارد نقض حقوق بشر در کردستان ایران در سال ۱۴۰۰ می‌پردازد.
در دومین گزارش، موارد بازداشت در کردستان طی سال ۱۴۰۰ ارائه می‌گردد.
این آمار با استناد به موارد ثبت شده در مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا منتشر می‌شود و چه‌بسا آمار می‌تواند از این بیشتر باشد.
۴۱۱ تن از این بازداشت شد‌گان طی سال ۱۴۰۰ بازداشت شده‌اند.
۴۶ تن نیز برای سپری کردن دوران محکومیت خود که حکم آنان از قبل صادر شده بود، بازداشت و به زندان منتقل شدند.
عامل و نحوه بازداشت شهروندان:
- بازداشت از سوی نیروهای امنیتی: ۴۵۵ مورد
- سرنوشت نامعلوم بعد از بازداشت: ۳۷۳ مورد
- مکان نامعلوم بعد از بازداشت: ۳۳۷ مورد
- یورش و تخریب منزل به‌هنگام بازداشت از سوی نیروهای امنیتی: ۷۳ مورد
- توقیف وسایل شخصی: ۴۷ مورد
- ضرب و شتم و توهین به هنگام بازداشت: ۱۹ مورد
- زخمی‌شدن به هنگام بازداشت: ۱ مورد
نکته؛ موارد ذکر شده در بالا مختص به دستیابی به اطلاعات نحوه بازداشت‌شدگان در زمان بازداشت است و با توجه به نبود اطلاعات دقیق در بسیاری از موارد، گسترده این نواقض می‌تواند بسیار بیشتر از این باشد.
اتهام وارده به هنگام بازداشت (افرادی که مشخص بوده):
- همکاری با احزاب کُردی: ۶۵ مورد
- در رابطه با برگزاری مراسم نوروز: ۱۹ مورد
- شرکت در اعتراضات مردمی: ۱۹ مورد
- همکاری با گروه‌های مذهبی: ۱۳ مورد
- اعتراض به اعدام حیدر قربانی، زندانی سیاسی کُرد: ۵ مورد
- اعتراض مردمی به مانور سلفی‌های تندرو در منطقه دارسیران مریوان: ۴ مورد
- توهین به مقدسات: ۳ مورد
- در ارتباط با مراسم روز جهانی کارگر: ۲ مورد
- برافراشتن پرچم کردستان: ۲ مورد
- در جریان تحصن معلمین: ۲ مورد
- در ارتباط با روز جهانی زبان مادری: ۲ مورد
- پیوستن به کمپین «نه به جمهوری اسلامی»: ۱ مورد
- عدم همکاری با نیروهای امنیتی: ۱ مورد
حوزه فعالیت تعدادی افرادی که مشخص است:
- فعال مدنی و فرهنگی: ۱۸ مورد
- فعال محیط زیست: ۱۶ مورد
- فعال کارگری: ۱۰ مورد
- معلم: ۴ مورد
- دانشجو: ۳ مورد
- خانواده فعال سیاسی: ۳ مورد
- زندانی سیاسی سابق: ۳مورد
- روزنامه‌نگار: ۲ مورد
- ورزشکار: ۲ مورد
- سرباز: ۲ مورد
- فعال فضای مجازی: ۱ مورد
- وکیل: ۱ مورد
- نویسنده: ۱ مورد
- فعال مذهب: ۱۳ مورد (سنی مذهب ۱۱، اهل آیین یاری ۱، عضو مکتب قرآن ۱)
بازنمود بیشتر؛
- ۲۵ تن از این افراد زن بوده‌اند.
- ۴تن از این افراد زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند (شهرام آرسن ۱۶ساله اهل ماکو، ژینا حسنی‌مقدم اهل سقز و ۱۶ساله، فرشید مجیدی نژاد ۱۷ ساله و اهل سنندج، محمد فردانی ۱۵ ساله و اهل میرآباد/سردشت)
- بیشتر بازداشت‌شدگان در زمان بازداشت موقت که میانگین آن از ۱ تا ۲ ماه است از دسترسی به وکیل تعیینی و ملاقات با خانواده محروم هستند.
- اعم بازداشت‌شدگان بدون ابلاغ حکم بازداشت شده‌اند.
- ببشتر بازداشت‌شدگان در مراحل روند دادرسی و دادگاهی با اتهام "امنیتی" و "همکاری با احزاب مخالف نظام" روبه‌رو می‌شوند.
در کردستان سالانه چندین موج گسترده بازداشت توسط نهادهای امنیتی صورت می‌گیرید که برخی از آنها به شرح زیر است:
- موج اول؛ ۱۹ تن در رابطه با برگزاری مراسمات نوروزی در کردستان بازداشت شدند، همچنین تعداد احضار شد‌گان به ۵۰ تن می‌رسید.
- موج دوم؛ در تیرماه موجی از بازداشت در شهرهای بوکان، مهاباد، اشنویه، پیرانشهر و سنندج روی داد.
- موج سوم؛ در موج بازداشتی که از ۲۰ آبان تا اواخر آذر۱۴۰۰ آغاز شده بود، دستکم ۴۰ تن در شهرستان‌های بانه، سقز، مریوان و سنندج بازداشت شدند.
- موج چهارم؛ در بهمن‌ماه در هشت روز ۲۲ تن در شهرهای اشنویه، پیرانشهر، بانه، بوکان، سقز، سنندج، مریوان و جوانرود بازداشت شدند.
تنظیم: اوین مصطفی‌زاده
