عیسی بازیار: متاسفانه مسئله مین توسط افراد کمی تعقیب می‌شود که کافی نیست
روز یکشنبە دوازدهم بهمن‌ماە، یک شهروند به نام "سامان رضایی" در نزدیکی روستای "مله‌دزگه" از توابع سرپل‌ذهاب بر اثر انفجار مین به شدت زخمی و یک پای خود را از دست داد.
همچنین روز جمعە بیست و چهارم بهمن‌ماە، یک شهروند به نام "نادر براریان" ۴۵ سالە اهل روستای "کل کل علیا" از توابع دهستان آسمان‌آباد چرداول بر اثر انفجار مین به جای مانده از جنگ میان ایران و عراق در شهرستان مهران جان خود را از دست داد.
روز پنج‌شنبه سی‌ام بهمن‌ماه نیز، انفجار مین به جای مانده از جنگ میان ایران و عراق در مرز شهرستان مهران دو کشته در پی داشت.
کُردپا درباره علل روی دادن حوادث ناشی از انفجار مین با گذشت سه دهه از پایان جنگ ایران و عراق گفت‌وگویی را با عیسی (آوات) بازیار، متخصص پاکسازی میادین مین انجام داده که در پی می‌آید:
کُردپا: چرا با گذشت سه دهه از پایان جنگ ایران و عراق، انفجار مین در کردستان همچنان قربانی می‌گیرد؟
یکی از دلایل اصلی عدم پاکسازی استاندارد است کار پاکسازی میادین مین تابع استانداردهای خاصی به نام آیمس است که در همه دنیا در کار پاکسازی بکار میرود که متاسفانه در ایران این استانداردها و حتی قوانین مرکز مین‌زدایی هم بکار نمی‌رود از دیگر دلایل می‌توان از پایگاهی بودن میادین مین در کردستان نام برد که صعب‌العبور هستند و برای پاکسازی هزینه زیادی لازم است که دولت انجام نمی‌دهد.
کُردپا: چه مساحتی از ایران آلوده به مین است و مین‌های کاشته شده از چه نوعی می‌باشند؟
چهار میلیون هکتار در ٥ استان آلوده به مین و بقایای انفجاری بوده که درصد زیادی از آن در مناطق کُردنشین است نزدیک ٣٠ نوع مین کاشته شده از مین‌های روسی و آمریکایی تا ایتالیایی و چینی.
کُردپا: آیا برای پاکسازی میادین مین در ایران از ابزارهای تخصصی علم پاکسازی استفاده می‌شود و آمار دقیقی از پاکسازی میادین مین در کردستان موجود می‌باشد؟
متاسفانه پاکسازی در ایران پاکسازی میلیتاری است و به دلیل امنیتی بودن و ندادن آمار از طرف نهاد ملی مین نمی‌دانیم چه حجمی از زمین‌های آلوده پاکسازی شده است، هرچند که همان مناطق به اصطلاح پاکسازی شده هم هنوز قربانی می‌گیرد.
کُردپا: آیا نهادهای نظامی – امنیتی در روند پاکسازی میادین مین در کردستان دخالت دارند؟
بله در ایران نهاد ملی مین مرکز مین‌زدایی وزارت دفاع است که نهادی نظامی است و کار پاکسازی را بصورت قرارداد به نیروهای سپاه و ارتش می‌دهد.
کُردپا: طی سال‌های اخیر، نهادهای نظامی حکومت ایران در مرزهای کردستان اقدام به کاشت مین ضد نفر از نمره چهار معروف به پدالی اسرائیلی و چینی و مهندسی معکوس ایرانی کردند، نحوه عملکرد این نوع مین چگونه است؟
عملکرد این مین شبیه به مین‌های روسی است و با فشار غشای پدالی شکل سیستم آتش عمل کرده و منفجر می‌شود و فقط این نوع مین نیست که تازه کاشته می‌شود انواع دیگری مانند تی اس ٥٠ یا گوجه‌ای نیز دیده شده است.
کُردپا: چرا تاکنون مسئله مین در کردستان مورد توجه سازمان‌های بین‌المللی قرار نگرفته است؟
سعی کردیم که مورد توجه قرار گیرد ولی جمهوری اسلامی عضو معاهده اتاوا نیست (معاهده منع بکارگیری مین‌های ضد نفر) و متاسفانه مسئله مین توسط افراد کمی تعقیب می‌شود که کافی نیست.
کُردپا: تغییرات آب و هوا چه تأثیری بر جابجایی مین‌ها دارد؟
تغییر فصل راه افتادن سیلاب در بهار باعث جابجایی مین‌ها می‌شود و همینطور در مناطق گرمسیری مانند مهران و جنوب کرمانشاه در زمستان شاهد بیشتر شدن قربانیان هستیم چون عشایر در این فصل به این مناطق کوچ می‌کنند و باعث بیشتر شدن قربانیان می‌شوند.
کُردپا: شما به عنوان یک متخصص پاکسازی میادین مین چه روش‌های را برای کاهش حوادث ناشی از انفجار مین پیشنهاد می‌کنید؟
از طرف حکومت یک عزم ملی و استفاده از نیروهای متخصص برای پاکسازی و ازطرف فعالان شرکت در آموزش همگانی خطرات مین، فعلا فقط باید روی آموزش افراد و آگاه‌سازی تمرکز داشت تا شرایط پاکسازی بر اثر استاندارد پیش بیاید.
