انور روشن: عقب‌ماندگی فرهنگی ضربات مهلکی بر بدنه جامعه وارد می‌کند
19:21 - 7 اسفند 1393
آژانس کُردپا: شماری از نویسندگان و فعالان حوزه شعر و ادب در مریوان با توجه به خلاء در حوزه فرهنگ و ادبیات کُردی و پر کردن این خلاء، در سال ٦٩ تصمیم به تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان گرفتند.
این انجمن سال ٧١، با برگزاری کنگره شعر و داستان نخستین فعالیت خود را آغاز کرد که اکثر شاعران برجسته کُردستان در آن حضور پیدا کردند که نقش اساسی را در حوزه ادب و شعر بر عهده داشته‌اند.
آژانس کُردپا به مناسبت یاد بیست و چهار ساله تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان با انور روشن یکی از فعالان فرهنگی مریوان و عضو هیأت مؤسس این انجمن فرهنگی ادبی گفتگویی را انجام داده که شرح آن عینا درپی می‌آید:
کُردپا: لزوم تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان در این مقطع چه بود؟
انور روشن: همانطور که میدانید در کشورهای عقب مانده و کشورهای در حال توسعه مشکلات اقتصادی و اجتماعی تا حدی فراوان و گسترده است که حکومت بدون حمایت‌های مردمی قادر به حل همه آنها و طرح‌ریزی همه‌گیر برای کل کشور نخواهد بود. همین امر موجب خواهد شد تا کشور از پیشرفت‌های آنی و سریع جهانی بازبماند و در مثلث ناکامی مشکلات، نبود برنامه‌ریزی و عقب‌ماندگی دچار رکود شود. برای همین در چنین کشورهایی به این شرط که حکومتی توتالیتر بر روی کار نباشد لازم است تا توانایی‌های نهفته در جامعه به بهترین وجه ممکن مورد کاربرد قرار گیرد. بدون شک عقب‌ماندگی اقتصادی، صنعتی و .. به جامعه ضربات جبران‌ناپذیری وارد خواهند کرد و فقر و تنگدستی را بر عموم جامعه می‌گسترانند. اما عقب‌ماندگی فرهنگی ضربه مهلکیست که جامعه را بشدت بیمار خواهد کرد و تلاش وافر و زحمات بسیاری لازم است تا این خسارت جبران شود. چرا که فرهنگ زمینه ذهنی و فکری افراد است و تضعیف آن عقب ماندگی عمومی را درپی خواهد داشت و به ذعم بنده عاملی برای نشر افکار نادرست و بی‌اساس و خرافات می‌شود و این آغازی برای عقب‌ماندگی همه گیر و عمومیست.
گروهی از نویسندگان مریوانی با اعتقاد به اینکه رشد فرهنگی خواهد توانست به ترقی در همه ابعاد اجتماعی کمک کند و خدمت در عرصه‌های زبان، ادبیات و روشنگری موجب رشد فرهنگ، اتحاد و اجماع و سازماندهی و متمرکز کردن فعالیت‌های ادبی و روشنگری خواهد شد سعی کردند تا سازمان‌های مردم نهاد و فرهنگی تاسیس کنند و در نهایت پس از چندین سال تلاش بی‌وقفه توانستند در اسفندماه سال ٦٩ مجوز رسمی را برای تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان اخذ کنند.
کُردپا: هیأت موسس این انجمن چە کسانی بودند؟
![\"24980.jpg\"](\"{imagepath}/24980.jpg\")
کُردپا: این انجمن ادبی بە عنوان انجمنی مستقل تاسیس شد، این استقلال چگونه بوده و تا چە اندازە آن را حفظ کردەاید؟
انور روشن: انجمن فرهنگی ــ ادبی مریوان بە نوعی (سفارشی) و برای تضعیف و مقابلە با هیچ جریانی دیگر تاسیس نشد و ضرورتی برای آن دورە بود کە بە نوعی مستقل و خودجوش و در بطن جامعه بوجود آمد کە از بدو تاسیس تا کنون تصمیمات خود را بە شیوەای مستقل در چهارچوب پیرو و برنامە داخلی انجمن کە در هیأت سرپرستی انجمن تصویب شدە است و برای عملی نمودن و مجوز گرفتن با ادارە فرهنگ و ارشاد همکاری و ارتباط داشتەایم.
هرچند باید بگویم کە مجوزهای رسمی برای اجرای برنامەها را بە آسانی اخذ نکرده‌ایم، اما اعضای هیأت سرپرستی انجمن همیشە خستەناپذیر تلاش کردەاند تا بە اهداف رسیدەاند. حال با نگاهی بە کارنامە ٢٤ سالە انجمن و توجە بە جلسە و گردهمایی و سمینار و کنگرەهای انجمن در طی این ٢٤ سال و همچنین با نظرسنجی در عموم مردم معیار استقلال انجمن و تصمیمات آن برای ما روشن می‌گردد.
کُردپا: مریوان به عنوان شهری مترقی در عرصه فرهنگی، هنری و محیط زیست پیشرفت چشمگیری داشته، انجمن فرهنگی ادبی مریوان در این‌باره چقدر سهم داشته است؟
انور روشن: در میان انجمن‌های فرهنگی، هنری، تئاتر، محیط زیست و حتی علمی رایج است که انجمن ادبی مریوان انجمن مادر است و مؤسسان همه نهادهای مدنی و غیر دولتی شهر مریوان دورانی عضو انجمن ادبی بودند و فعالیت‌های انجمن توانسته که فضای را در مریوان ایجاد کند که جریان‌عمومی در همه زمینه‌ها شکل بگیرد و این خود سهم انجمن در این زمینه‌ها و نقش اساسی آن در پیشرو بودن شهر مریوان را نشان می‌دهد.
کُردپا: طی دو سال اخیر، انجمن ادبی مریوان یکی از انجمن‌های فعال کُردستان ایران بوده که چندین مراسم، سمینار و کنگره برگزار کرده در حالیکه هیچ بودجه و منابع مالی ندارد، آیا این فعالیت‌های فرهنگی نشانه مسئولیت‌پذیری و دلسوزی اعضای انجمن ادبی مریوان می‌باشد، در این‌باره از تجربیات خود برای ما بگویید؟
انور روشن: بله، بدون شک هیچ فعالیت فرهنگی بدون حمایت مالی انجام نمی‌شود، انجمن ادبی به عنوان نهادی مستقل در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و ادبی توانسته است که اعتماد عمومی شهروندان مریوان را به خود جلب کند و بدون شک این حمایت مردم دریای بی‌پایانی است که انرژی را به اعضای انجمن می‌بخشد. دلسوزی و مسئولیت‌پذیری اعضای انجمن به حوزه‌ای برمی‌گردد که در آن ظهور کردند و مجبورند که به عهد و پیمان خود با مردم وفادار باشند. نباید این را فراموش کنیم که اداره فرهنگ و ارشاد با بودجه کمی که دارد از فعالیت‌های ما حمایت کرده، اما همیشه بار سنگین مالی فعالیت‌های انجمن برعهده کسانی بوده که انجمن را متعلق به خود دانسته‌اند.
کُردپا: طی چند سال فعالیت انجمن ادبی مریوان تا چە اندازە توانستەاید در پیشبرد زبان و ادب و فرهنگ کُرد و بە ویژه \"مسئلە آموزش زبان کُردی\" نقش داشتە باشید؟
انور روشن: همچنان کە مطلعید انجمن سعی داشتە هر ماە پروژەای ادبی روشنفکری داشتە باشد و در مدت ١٢ ماە سال فعالیت ویژه بە خود داشتە است. جلسە ادبی، سمینار و کنگرە و برگزاری کلاس‌های آموزش زبان کُردی و ... بدون فاصلە در مدت ٢٤ سال عمر انجمن وجود داشتە است.
بدون شک هر کدام از اینان گروهی از نویسندگان را برای نوشتن و تحقیق تشویق کردە است و باعث شدە کە چندین اثر ادبی دیگر خلق شوند. آیا مجموع این اثرات توانستەاند کمکی برای پیشبرد زبان و ادب و فرهنگ کُرد باشند؟ بدون شک تاثیرات مثبت داشتەاند و این علاوە بر اینکە در شهر مریوان تا کنون دو مجلە بە نام‌های \"هایا\" و \"زریبار\" چاپ و منتشر می‌شوند کە هر کدام از این مجلات خوانندگان ویژه بە خود در کردستان را دارد.
جدای از اعضا انجمن، ده‌ها کتاب در موضوعات ترجمە و ادبیات کودکان و شعر و داستان و تاریخ و ... بە زبان کُردی چاپ و منتشر و بە کتابخانە کُردی تقدیم کردە است.
همچنین سالهای متمادی است نویسندگی و شعر و داستان و تحقیق و مقالات اعضای انجمن در اکثر روزنامەها، مجلات و هفتەنامەهای کردی منتشر می‌شوند.
جدای از این موضوعات کلاس تدریس زبان کُردی در مرحلە ابتدایی و پیشرفتە برای کودکان برگزار می‌شود و همە ساله جمعی از کودکان عزیز لغات شیرین کُردی را یاد می‌گیرند. چیزهایی کە در اینجا بحث شد همگی در راستای پیشبرد فرهنگ و زبان ادبی کُردی بودە و بە عقیدە بندە انجمن خدمتی بزرگ و قابل توجەی بە زبان و ادب و فرهنگ کُردی ارائه داده است.
این انجمن سال ٧١، با برگزاری کنگره شعر و داستان نخستین فعالیت خود را آغاز کرد که اکثر شاعران برجسته کُردستان در آن حضور پیدا کردند که نقش اساسی را در حوزه ادب و شعر بر عهده داشته‌اند.
آژانس کُردپا به مناسبت یاد بیست و چهار ساله تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان با انور روشن یکی از فعالان فرهنگی مریوان و عضو هیأت مؤسس این انجمن فرهنگی ادبی گفتگویی را انجام داده که شرح آن عینا درپی می‌آید:
کُردپا: لزوم تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان در این مقطع چه بود؟
انور روشن: همانطور که میدانید در کشورهای عقب مانده و کشورهای در حال توسعه مشکلات اقتصادی و اجتماعی تا حدی فراوان و گسترده است که حکومت بدون حمایت‌های مردمی قادر به حل همه آنها و طرح‌ریزی همه‌گیر برای کل کشور نخواهد بود. همین امر موجب خواهد شد تا کشور از پیشرفت‌های آنی و سریع جهانی بازبماند و در مثلث ناکامی مشکلات، نبود برنامه‌ریزی و عقب‌ماندگی دچار رکود شود. برای همین در چنین کشورهایی به این شرط که حکومتی توتالیتر بر روی کار نباشد لازم است تا توانایی‌های نهفته در جامعه به بهترین وجه ممکن مورد کاربرد قرار گیرد. بدون شک عقب‌ماندگی اقتصادی، صنعتی و .. به جامعه ضربات جبران‌ناپذیری وارد خواهند کرد و فقر و تنگدستی را بر عموم جامعه می‌گسترانند. اما عقب‌ماندگی فرهنگی ضربه مهلکیست که جامعه را بشدت بیمار خواهد کرد و تلاش وافر و زحمات بسیاری لازم است تا این خسارت جبران شود. چرا که فرهنگ زمینه ذهنی و فکری افراد است و تضعیف آن عقب ماندگی عمومی را درپی خواهد داشت و به ذعم بنده عاملی برای نشر افکار نادرست و بی‌اساس و خرافات می‌شود و این آغازی برای عقب‌ماندگی همه گیر و عمومیست.
گروهی از نویسندگان مریوانی با اعتقاد به اینکه رشد فرهنگی خواهد توانست به ترقی در همه ابعاد اجتماعی کمک کند و خدمت در عرصه‌های زبان، ادبیات و روشنگری موجب رشد فرهنگ، اتحاد و اجماع و سازماندهی و متمرکز کردن فعالیت‌های ادبی و روشنگری خواهد شد سعی کردند تا سازمان‌های مردم نهاد و فرهنگی تاسیس کنند و در نهایت پس از چندین سال تلاش بی‌وقفه توانستند در اسفندماه سال ٦٩ مجوز رسمی را برای تاسیس انجمن فرهنگی ادبی مریوان اخذ کنند.
کُردپا: هیأت موسس این انجمن چە کسانی بودند؟
انور روشن یکی از فعالان فرهنگی مریوان و عضو هیأت مؤسس انجمن فرهنگی ادبی مریوان
انور روشن: اکثر نویسندگان شهر مریوان در جلسات اولیە برای تاسیس انجمن ادبی شهر مریوان شرکت داشتند و در جلسە هفتم که در روز درگذشت ماموستا هژار در اسفند ماە ٦٩ در مسجد جامع شهر مریوان برگزار شد بە صورت رسمی در در بیاننامەای قرائت شد. بعد از اخذ مجوز هیأتی از نویسندگان مریوان در کتابخانە عمومی شهر مریوان گرد هم آمدند و انجمن ادبی مریوان را تاسیس کردند و اولین هیأت اجرایی را هم انتخاب کردند کە عبارت بودند از ١ـ شیخ رشید حسینی ملقب بە رشید باباطاهر ٢ـ جلیل آزادیخواه ٣ـ عادل محمدپور ٤ـ محمد بانی ٥ـ انور روشن. هیأت موسس کە در این جلسە حضور داشتند تا آنجایی کە بندە بە یاد دارم آقایان، سید رشید حسینی، احمد رسایی، عادل محمدپور، ماموستا ملا برهان عالی، ماموستا شیخ محمد عارف حسنی، مصلح احمدی، عابد علایی، عمر افسری، حسین فداکار، عثمان خیاط (جێماو)، احمد بهرامی، پرویز خالدی، ماموستا مجید نژماری، محمدمراد احمدیان، فرزاد میر احمدی و ... بودند.کُردپا: این انجمن ادبی بە عنوان انجمنی مستقل تاسیس شد، این استقلال چگونه بوده و تا چە اندازە آن را حفظ کردەاید؟
انور روشن: انجمن فرهنگی ــ ادبی مریوان بە نوعی (سفارشی) و برای تضعیف و مقابلە با هیچ جریانی دیگر تاسیس نشد و ضرورتی برای آن دورە بود کە بە نوعی مستقل و خودجوش و در بطن جامعه بوجود آمد کە از بدو تاسیس تا کنون تصمیمات خود را بە شیوەای مستقل در چهارچوب پیرو و برنامە داخلی انجمن کە در هیأت سرپرستی انجمن تصویب شدە است و برای عملی نمودن و مجوز گرفتن با ادارە فرهنگ و ارشاد همکاری و ارتباط داشتەایم.
هرچند باید بگویم کە مجوزهای رسمی برای اجرای برنامەها را بە آسانی اخذ نکرده‌ایم، اما اعضای هیأت سرپرستی انجمن همیشە خستەناپذیر تلاش کردەاند تا بە اهداف رسیدەاند. حال با نگاهی بە کارنامە ٢٤ سالە انجمن و توجە بە جلسە و گردهمایی و سمینار و کنگرەهای انجمن در طی این ٢٤ سال و همچنین با نظرسنجی در عموم مردم معیار استقلال انجمن و تصمیمات آن برای ما روشن می‌گردد.
کُردپا: مریوان به عنوان شهری مترقی در عرصه فرهنگی، هنری و محیط زیست پیشرفت چشمگیری داشته، انجمن فرهنگی ادبی مریوان در این‌باره چقدر سهم داشته است؟
انور روشن: در میان انجمن‌های فرهنگی، هنری، تئاتر، محیط زیست و حتی علمی رایج است که انجمن ادبی مریوان انجمن مادر است و مؤسسان همه نهادهای مدنی و غیر دولتی شهر مریوان دورانی عضو انجمن ادبی بودند و فعالیت‌های انجمن توانسته که فضای را در مریوان ایجاد کند که جریان‌عمومی در همه زمینه‌ها شکل بگیرد و این خود سهم انجمن در این زمینه‌ها و نقش اساسی آن در پیشرو بودن شهر مریوان را نشان می‌دهد.
کُردپا: طی دو سال اخیر، انجمن ادبی مریوان یکی از انجمن‌های فعال کُردستان ایران بوده که چندین مراسم، سمینار و کنگره برگزار کرده در حالیکه هیچ بودجه و منابع مالی ندارد، آیا این فعالیت‌های فرهنگی نشانه مسئولیت‌پذیری و دلسوزی اعضای انجمن ادبی مریوان می‌باشد، در این‌باره از تجربیات خود برای ما بگویید؟
انور روشن: بله، بدون شک هیچ فعالیت فرهنگی بدون حمایت مالی انجام نمی‌شود، انجمن ادبی به عنوان نهادی مستقل در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و ادبی توانسته است که اعتماد عمومی شهروندان مریوان را به خود جلب کند و بدون شک این حمایت مردم دریای بی‌پایانی است که انرژی را به اعضای انجمن می‌بخشد. دلسوزی و مسئولیت‌پذیری اعضای انجمن به حوزه‌ای برمی‌گردد که در آن ظهور کردند و مجبورند که به عهد و پیمان خود با مردم وفادار باشند. نباید این را فراموش کنیم که اداره فرهنگ و ارشاد با بودجه کمی که دارد از فعالیت‌های ما حمایت کرده، اما همیشه بار سنگین مالی فعالیت‌های انجمن برعهده کسانی بوده که انجمن را متعلق به خود دانسته‌اند.
کُردپا: طی چند سال فعالیت انجمن ادبی مریوان تا چە اندازە توانستەاید در پیشبرد زبان و ادب و فرهنگ کُرد و بە ویژه \"مسئلە آموزش زبان کُردی\" نقش داشتە باشید؟
انور روشن: همچنان کە مطلعید انجمن سعی داشتە هر ماە پروژەای ادبی روشنفکری داشتە باشد و در مدت ١٢ ماە سال فعالیت ویژه بە خود داشتە است. جلسە ادبی، سمینار و کنگرە و برگزاری کلاس‌های آموزش زبان کُردی و ... بدون فاصلە در مدت ٢٤ سال عمر انجمن وجود داشتە است.
بدون شک هر کدام از اینان گروهی از نویسندگان را برای نوشتن و تحقیق تشویق کردە است و باعث شدە کە چندین اثر ادبی دیگر خلق شوند. آیا مجموع این اثرات توانستەاند کمکی برای پیشبرد زبان و ادب و فرهنگ کُرد باشند؟ بدون شک تاثیرات مثبت داشتەاند و این علاوە بر اینکە در شهر مریوان تا کنون دو مجلە بە نام‌های \"هایا\" و \"زریبار\" چاپ و منتشر می‌شوند کە هر کدام از این مجلات خوانندگان ویژه بە خود در کردستان را دارد.
جدای از اعضا انجمن، ده‌ها کتاب در موضوعات ترجمە و ادبیات کودکان و شعر و داستان و تاریخ و ... بە زبان کُردی چاپ و منتشر و بە کتابخانە کُردی تقدیم کردە است.
همچنین سالهای متمادی است نویسندگی و شعر و داستان و تحقیق و مقالات اعضای انجمن در اکثر روزنامەها، مجلات و هفتەنامەهای کردی منتشر می‌شوند.
جدای از این موضوعات کلاس تدریس زبان کُردی در مرحلە ابتدایی و پیشرفتە برای کودکان برگزار می‌شود و همە ساله جمعی از کودکان عزیز لغات شیرین کُردی را یاد می‌گیرند. چیزهایی کە در اینجا بحث شد همگی در راستای پیشبرد فرهنگ و زبان ادبی کُردی بودە و بە عقیدە بندە انجمن خدمتی بزرگ و قابل توجەی بە زبان و ادب و فرهنگ کُردی ارائه داده است.
