٤٨٨٥ اعدام در ایران طی ١٠ سال اخیر میلادی
23:29 - 12 دی 1400
مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا، در یک گزارش آماری _ تفکیکی به انتشار آمار اعدام در ایران طی ١٠ سال اخیر میلادی (٢٠١٢ تا ٢٠٢١) پرداخته است.
این گزارش با استناد به آمار به‌ثبت رسیده در مرکز آمار کُردپا منتشر می‌شود و چه بسا آمار واقعی بسیار بیشتر از این می‌تواند باشد.
لیست تمامی این سال‌ها در اختیار کُردپا قرار دارد.
برطبق این آمار؛
- طی این ١٠ سال در ایران ٤٨٨٥ تن اعدام شده‌اند.
- ٧٨٦ مورد اعدام (١٦%) مشمول شهروندان کُرد و اعدام در زندان‌های مناطق کردستان ایران بوده است که کُردپا تنها توانسته ملیت ٥٥٤ شهروند (١١%) را کُرد احراز کند.
- جرائم مرتبط با موادمخدر با ٤٨%، قتل با ٣١% و اتهام تجاوز به عنف با ٨% بیشترین موارد اعدام در این ١٠ سال را شامل شده‌اند.
- از سال ٢٠١٥ روند اعدام با اتهام جرائم مواد مخدر روند نزولی داشته، اما از سال ٢٠٢١ دوباره روند صعودی به خود گرفته است.
- طی این ١٠ سال ٢٧٨ نفر در ملاءعام اعدام شده‌اند و در سال ٢٠٢١ اعدام در ملاءعام گزارش نشده است.
- طی این مدت بجز سال‌های ٢٠١٢ و ٢٠١٦ مجموع ٣٥ کودک_مجرم در ایران اعدام شده‌اند.
- طی این ١٠ سال ١٣٤ زن اعدام شده‌اند.
- طی این مدت ١٥٣ زندانی سیاسی، عقیدتی و زندانیانی با اتهام "امنیتی" اعدام شده‌اند؛ ( ٤٨ زندانی سیاسی؛ ٢٣ زندانی سیاسی کُرد، ١٢ زندانی سیاسی بلوچ، ٣ زندانی سیاسی دیگر، ٣ زندانی سیاسی عرب و ٥ زندانی سیاسی به اتهام جاسوسی)، (٣٥ زندانی عقیدتی کُرد و ٢ زندانی سنی مذهب دیگر) و (٦٨ زندانی با اتهام "امنیتی" که عموما عقیدتی بوده‌اند؛ ٢٢ نفر به اتهام "هجوم به رژه نیروهای مسلح در اهواز"، ١٩نفر به اتهام "عضویت در جیش‌العدل" (عرب)، ١٥نفر به اتهام "بمبگذاری در تاسوعای ٩٧چابهار" (بلوچ)، ٨ نفر به اتهام "عضویت در داعش و حمله به ساختمان مجلس" (کُرد)، ٤ نفر به اتهام "بمبگذاری در اهواز")
نکته؛ کُردپا تفکیک‌بندی زندانیان سیاسی و عقیدتی و "امنیتی" را تنها با هدف شفاف‌سازی انجام داده تا بصورت شفاف در اختیار مخاطبین قرار دهد.
جدول(١)
آمار اعدام در ایران و کردستان طی ١٠ سال و به تفکیک سال‌ها (٢٠١٢ تا ٢٠٢١)
بازنمود آمار هر سال بصورت مجزا:
سال٢٠١٢
تعداد کل: ٤٣٦
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٢٩٨ مورد
- نامعلوم: ٤٩ مورد
- تجاوز به عنف: ٤٢ مورد
- قتل: ١٨ مورد
- تجاوز و قتل: ٢ مورد
- آدم‌ربایی و سرقت: ١٢ مورد
- آدم‌ربایی و قاچاق: ١ مورد
- بمبگذاری در اهواز: ٤ مورد
- عضویت در گروهای سیاسی_نظامی بلوچ : ٣ مورد (عبدالباسط ریگی، عبدالجلیل کهرازهی، یحیی چاری زهی)
- زندانیان عقیدتی اهل سنت : ٧ مورد: (بهرام احمدی، اصغر رحیمی، بهنام رحیمی، محمدظاهر بهمنی، کیوان زندکریمی، هوشیار محمدی،مردان احمدی)
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٤٨ مورد + ١٩ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند (عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٣٤
- زنان اعدامی: ٢
سال ٢٠١٣
تعداد کل: ٦٨٤
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر : ٣١٧
- قتل: ١٢٦
- نامعلوم: ١٣٥
- تجاوز به عنف: ٥٦
- قتل و تجاوز به عنف: ٥
- سرقت مسلحانه و قتل: ٧
- محاربه و فسادوفی الارض: ٨
- جاسوسی برای موساد: ٢
- سرقت مسلحانه: ٢
- آدم‌ربایی و قتل: ١
- اقدامات تروریستی: ٥ مورد (ترور روحانیون اهل سنت)
- زندانی سیاسی کُرد: ٣ مورد ( شیرکو معارفی، حبیب‌الله گلپری پور، رضا مامدی)
- عضویت در جیش العدل: ١٧ مورد (فعالین سیاسی عرب)
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٤٩ مورد + ٩٢ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٥٠
- زیر ١٨ سال: ٥ مورد (ایرج نصیری(کُرد)، احمد جنگجو، احمدسیف پناهی (کُرد)، یک زندانی در زندان کازرون، آرمان محمدی (کُرد)
- زنان اعدامی: ٢٦
سال ٢٠١٤
تعداد کل: ٦٢٥
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٢٧٤
- قتل: ١٣٨
- نامعلوم: ١٣٤
- تجاوز به عنف: ٢٤
- بمبگذاری در تاسوعای ٩١ چابهار: ١٥ زندانی بلوچ که اتهامات آنها سیاسی و امنیتی بوده است
- سرقت مسلحانه وقتل: ٢
- قتل و تجاوز به عنف: ٤
- محاربه :١
- محاربه از طریق اقدام علیه امنیت ملی:٢
- سرقت مسلحانه: ١٠
- سرقت مسلحانه و تجاوز به عنف: ٣
- لواط: ٢
- فساد فی الارض: ٣
- اعمال خلاف شرع: ٢
- زندانی سیاسی: ٤ (٢ بلوچ؛ وحید شه‌بخش، محمود شه‌بخش، ١ کُرد؛ سمکو خورشیدی و ١ تن دیگر غلامرضا خسروی)
- عضویت در جیش العدل: ٢
- شرارات: ٤
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٤٦ مورد + ٣٥ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٥٤
- اعدام زیر ١٨ سال: ١١ مورد (رضا گنجلو، مهراس، میثم چنبری، رحیم نورالله زاده، فردین جعفریان، هادی پالانی (کُرد)، عثمان ده مرده، امیر سردهایی، احمد رحیمی، علی فولادی، علی شریفی)
- زنان اعدامی: ٢٤
سال ٢٠١٥
تعداد کل: ١٠٢٢
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٦٨٥
- نامعلوم: ٥٠
- تجاوز به عنف: ٥٣
- قتل: ١٨٦
- سرقت مسلحانه: ١٨
- قتل و سرقت مسلحانه: ٩
- قتل و تجاوز به عنف: ٥
- محاربه: ٢
- زندانی سیاسی: ٨ مورد (٤زندانی سیاسی کُرد؛ صابر مخلد ماوانه، منصور آروند، سیروان نژواری، بهرو آلخانی، ٤ فعال سیاسی بلوچ از جمله؛ عبدالغنی گنگوزه‌ای و ٢ تن دیگر و جیهند ریگی)
- زندانی سنی مذهب: ٦ مورد (جمشید دهقانی، جهانگیر دهقانی، حامد احمد، کمال مولایی، صدیق محمدی، هادی حسینی)
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٥٩ مورد + ٤٨ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی در مورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٦٣
- اعدام زیر ١٨سال: ٢ (فاطمه سالبهی (کُرد)، جواد صابری)
- زنان اعدامی: ١٨
سال ٢٠١٦
تعداد کل: ٥٥٤
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٣٣١
- قتل: ١٤٣
- نامعلوم: ٦
- تجاوز به عنف: ٢٦
- زنا: ٢
- سرقت مسلحانه: ١٠
- زندانیان سیاسی: ١ (کُرد: محمد عبدالهی)
- محاربه: ٢١ (٢١زندانی سنی مذهب کُرد بصورت گروهی در زندان رجایی شهر کرج اعدام شدند)
- تجاوز به عنف و قتل: ٧
- تجاوز به عنف و آدم ربایی: ٢
- محاربه: ٢٢
- فساد فی الارض:٣
- چاقوکشی علیه زنان: ١
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ١٠٤ مورد + ١٧ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٢٧
- زنان اعدامی: ١٠
سال ٢٠١٧
تعداد کل: ٤٥٥
اتهام :
- جرائم مرتبط با قاچاق موادمخدر: ٢٢١
- قتل: ١٩٥
- سرقت مسلحانه و قتل: ١٠
- تجاوز به عنف: ١٢
- سرقت مسلحانه: ٨
- تجاوز به عنف و قتل: ٢
- نامعلوم: ١
- آدم‌ربایی و تجاوز به عنف: ١
- زندانی سیاسی : ١ (کُرد؛ مرتضی رحمانی)
- فساد فی الاض: ٣
- زندانی سنی مذهب: ١ (کُرد؛ سید جمال موسوی)
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٧٥ مورد + ٤ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ٢٥
- اعدام زیر ١٨ سال: ٣مورد (آرمان بحرآسمانی، حسن حسن‌زاده، علیرضا تاجیکی )
- زنان اعدامی: ٨
سال ٢٠١٨
تعداد کل: ٢٦٦
اتهام:
- قتل: ١٤٩
- جرائم مرتبط با قاچاق مواد مخدر: ٢٩
- تجاوز به عنف: ١٤
- تجاوز به عنف و قتل: ٣
- آدم‌ربایی و تجاوز: ٣
- سرقت مسلحانه و قتل: ٤
- سرقت مسلحانه: ١٥
- نامعلوم: ٨
- فساد فی‌الارض ٣
- فساد اقتصادی: ٢
- زندانی سیاسی: ٦ (٦کُرد؛ احمد شباب، ناصر عزیزی، زانیار مرادی، لقمان مرادی، رامین حسین پناهی، کمال احمدنژاد)
- هجوم به رژه نیروهای مسلح در ٣١ شهریور ٩٧: ٢٢ نفر (بصورت گروهی)
- عضویت در داعش و حمله به ساختمان مجلس: ٨
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٦٣مورد + ١ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ١٢
- اعدام زیر ١٨ سال: ٣ (قاتل "ستایش قریشی" دختربچه افغان، زینب سکاوند (کُرد)، ابوالفضل جزایی شهرایی)
- زنان اعدامی: ٥
سال ٢٠١٩:
تعداد کل: ٢٥٣
اتهام:
- قتل: ١٩١
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٣٢
- سرقت مسلحانه: ٦
- تجاوز به عنف: ١٦
- نامعلوم: ٢
- تجاوز به عنف و قتل: ٣
- جاسوسی: ١
- محاربه: ٢
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٣٨ مورد
- اعدام در ملاءعام: ١٢
- اعدام زیر ١٨ سال: ٤ (حمید اوسطی (کُرد)، تورج قاسمی، مهدی سهرابی‌فر و امین صداقت)
- زنان اعدامی: ١٦
سال ٢٠٢٠:
تعداد کل: ٢٥٠
اتهام:
- قتل: ١٩٥
- جرائم مرتبط با مواد مخدر : ٢٥
- قتل و جرائم مرتبط با موادمخدر: ١
- آدم‌ربایی و تجاوز: ١
- قتل و تجاوز: ١
- تجاوز به عنف: ١٢
- زندانی سیاسی: ٨ مورد (٤ زندانی سیاسی کُرد؛ مصطفی سلیمی، هدایت عبدالله‌پور، دیاکو رسول‌زاده، صابر شیخ‌عبدالله، ٢ زندانی سیاسی بلوچ؛ عبدالباسط دهانی و عبدالحمید بلوچ زهی، نوید افکاری، روح‌الله زم)
- نامعلوم: ٢
- شرب خمر: ١
- جاسوسی: ٢ (رضا عسکری و سید محمد موسی مجد)
- سرقت مسلحانه: ١
- فسادفی الارض: ١
همچنین:
- تعداد اعدامی کُردها: ٣٧ مورد + ٥ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملاءعام: ١
- اعدام زیر ١٨ سال: ٤ کودک_مجرم (امیر محمودپور (کُرد)، ارسلان یاسینی (کُرد)، شایان سعیدپور (کُرد)، محمدحسن رضایی)
- زنان اعدامی : ٨
سال ٢٠٢١:
تعداد کل: ٣٣٦
اتهام:
- قتل: ١٧٥
- جرائم مرتبط با مواد مخدر : ١٣٦
- آدم‌ربایی و تجاوز: ٤
- تجاوز به عنف: ٤
- سرقت مسلحانه و قتل: ١
- لواط به عنف: ٢
- محاربه و اخلال در امنیت جامعه و قتل: ٤
- زندانی سنی مذهب: ٢
- زندانی سیاسی: ٧ مورد (٤ زندانی سیاسی عرب؛ جاسم حیدری، علی خسرجی، حسین سیلاوی، ناصر خفاجیان.٢ زندانی سیاسی بلوچ؛ علی مطیری، جاوید دهقان) و (حیدر قربانی، زندانی سیاسی کُرد)
- نامعلوم: ١
همچنین:
- تعداد اعدام در کردستان: ٣٣ نفر
- به ازای این ٣٣ مورد، ٦ تن دیگر در زندان اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اتهام: ١٤ تن قاچاق مواد مخدر، ١٩ تن به اتهام قتل اعدام و یک زندانی سیاسی به نام حیدر قربانی اعدام شده است.
- یکی از زندانیان اعدام شده به نام بهاالدین قاسم‌زاده که در زندان مرکزی ارومیه به اتهام قتل اعدام شد در زمان ارتکاب جرم زیر ١٨ سال سن داشته است.
- زنان اعدامی : ١٧
- ملیت شهروندان اعدام شده: (٦٦ بلوچ، ٣٣ کُرد، ١ آذری، ٥٥ عرب، افغانستانی)
- اعدام کودم مجرم: ٣ تن
تنظیم: اوین مصطفی‌زاده
