سنندج؛ روایتی از شکنجه‌، تهدید به اعدام و تجاوز، صدور حکم و تشکیل پرونده جدید علیه هیمن خواستان از بازداشت‌شدگان خیزش انقلابی ژن ژیان ئازادی

09:14 - 8 آبان 1403

هیمن خواستان، معترض جوان سنندجی، از جمله بازداشت‌شدگان خیزش انقلابی ژن ژیان ئازادی در سنندج بود که ۱۰ مهر ۱۴۰۱ به صورت خشونت‌آمیزی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. او طی مدت ۲۵ روز بازداشت در یکی از بازداشتگاه‌های امنیتی سنندج بارها هدف شکنجه‌های جسمی و روانی، تهدید به تجاوز، محاربه و اعدام توسط بازجویان قرار گرفته بود. در نهایت با چهار اتهام وارده به ۷۴ ماه زندان محکوم شد و در پی فشار و تهدید اداره اطلاعات سنندج و تشکیل پرونده‌ جدید، مجبور به خروج از ایران گشت. پرونده‌سازی علیه او پس از خروج از ایران با احضار به دادگاه انقلاب وارد مرحله‌ اجرایی شد و نهادهای امنیتی تهدید کرده‌اند او را به ایران باز می‌گردانند.

کُردپا کە بە صورت اختصاصی روایت سرکوب خیزش انقلابی ژن ژیان ئازادی را مستند می‌کند، در گفت‌وگو با «هیمن خواستان»، به نحوه بازداشت او در جریان اعتراضات مردمی سنندج پرداختە است. این گفتگو بیش از یکسال گذشته انجام گرفته بود و اکنون با رضایت آقای خواستان و افزودن آخرین وضعیت‌ پرونده‌ او منتشر می‌شود.

بازداشت خشونت‌آمیز هیمن خواستان و انتقال او به مکانی نامعلوم؛

هیمن خواستان، مورخه ۱۰ مهر ۱۴۰۱ در محل کار خود توسط چند نیروی لباس شخصی که ماسک و عینک بر صورت داشته و خود را نیروهای وزارت اطلاعات معرفی کردند، بازداشت شد. او از لحظه بازداشت تا زمان انتقال به بازداشتگاه به ‌شدت توسط نیروهای امنیتی مورد ضرب‌ و جرح در داخل ماشین قرار گرفت، به صورتی که آثاری کبودی بر بدن او مشهود بوده است.

این معترض بازداشت‌شده در مورد مصادیق ضرب ‌و جرح به هنگام انتقال به بازداشتگاه می‌گوید؛ «نیروهای امنیتی مرا در کف قسمت عقب ماشین خواباندند و یکی از همان نیروها پاهایش را روی سرم گذاشته بود و تا زمان پیاده شدن که نزدیک به ۲۰ دقیقه طول کشید فشاری زیادی بر سر و گردن من وارد کرد. همچنین به‌ صورت مداوم مرا مورد ضرب ‌و شتم قرار می‌دادند».

نیروهای امنیتی در زمان بازداشت برگه‌ای به هیمن خواستان نشان داده بودند، بدون اینکه به او اجازه خواندنش را بدهند. در ادامه آقای خواستان با زدن چشم‌بند و همچنین ضبط موبایل به یکی از بازداشتگاه‌های اطلاعات سنندج منتقل می‌شود. آقای خواستان در مورد محل بازداشت خود می‌گوید؛‌ «به‌علت داشتن چشم‌بند در زمان انتقال به بازداشتگاه از مکان دقیق آن اطلاعی ندارم، اما بعد از آزادی احتمال دادم که در خیابان «صفری» در بازداشتگاه اطلاعات پشت مهدیه، جنب سازمان ثبت احوال سنندج در بازداشت بوده‌ام».

از اجبار به لخت شدن تا تهدید به تجاوز، شکنجه و «کارت تمام» است در راهروی بازداشتگاه و در زمان انتقال به اتاق پزشکی؛

این معترض بازداشت شده از ابتدای ورود به بازداشتگاه تا زمان انتقال به سلول انفرادی مورد خشونت شدید کلامی، آزار و اذیت و لخت شدن اجباری توسط نیروهای امنیتی قرار گرفته است. او در این‌باره می‌گوید؛‌ در ابتدای ورود به بازداشتگاه در راهروری شلوغ آن مرا به اجبار لخت کردند و هنگام تعویض لباس و پوشیدن لباس بازداشتگاه مورد اذیت و آزار قرار گرفتم. سپس به هنگام انتظار در راهرو بازداشتگاه برای انتقال به اتاق پزشکی جهت بازدید بدنی، توسط کسی که خود را پزشک معرفی می‌کرد، اما فکر می‌کنم نگهبان یا یکی از نیروهای امنیتی بود، مورد فحاشی قرار گرفتم و تهدید به تجاوز و شکنجه شدم. آن فرد مدام تهدید می‌کرد در اتاق پزشکی «کارت تمام» است. آقای خواستان در نهایت با خشونت و فحاشی به سلول انفرادی بازداشتگاه منتقل می‌شود.

هیمن خواستان به مدت ۴ روز در سلول انفرادی نگهداری می‌شود و سپس به بند عمومی بازداشتگاه منتقل می‌گردد که تعدادی دیگر از بازداشت‌شدگان مربوط به اعتراضات در آنجا محبوس بوده‌اند. او مجموع ۲۵ روز در بازداشت بوده است و بنا به درخواست خود در این مدت توانسته دو بار با خانواده تماس بگیرد و یکبار نیز به درخواست بازجو با خانواده‌اش تماس گرفته و به آنها اطلاع داده که «حکمش اعدام است».

تهدید به تجاوز، شکنجه، اعدام، غرق‌کردن در سد توسط چهار گروه از بازجویان در ۱۰ بار بازجویی جهت اعترافات اجباری؛

این معترض بازداشت‌شده در مدت ۲۵ روز بازداشت در یکی از بازداشتگاه‌های اطلاعات سنندج، نزدیک به ۱۰ بار توسط چهار گروه از بازجویان مختلف بازجویی شده و هدف بدرفتاری، تهدید به شکنجه، تجاوز و اعتراف اجباری قرار گرفته است.

آقای خواستان از همان ساعت‌ و روزهای اول جهت بازجویی به اتاق بازجویی منتقل می‌شود. در یکی از بازجویی‌ها او را پس از مجبور کردن به لخت شدن در اتاق بازجویی، بر روی یک تخت خوابانده و با بستن دست‌ و پاهایش به تخت به وسیله دستبند و پابند، به مدت ساعت‌ها در همان حالت نگه داشته‌‌اند، چون به او القا کرده بودند که بازجو می‌آید و تو را شکنجه می‌کند و شلاق خواهد زد. او می‌گوید نگهبان بازداشتگاه به من می‌گفت؛ « بدون شکنجه بازگشت به سلول انفرادی امکان ندارد». پس از این مدت او را با تهدید به اینکه حکم تعزیری هنوز توسط قاضی امضا نشده است و فردا شکنجه ادامه خواهد داشت به سلول انفرادی منتقل کرده‌اند.

در تعداد ۱۰ بار بازجویی توسط ۴ گروه از بازجویان، آقای خواستان به شیوه‌های مختلف جهت اعتراف اجباری مورد بازجویی و شکنجه قرار گرفته است. در سری اول و در سلول انفرادی او توسط «بازجوی خوب و بد» به ‌صورت جداگانه و در سری دوم و سوم توسط دو گروه از بازجویان، به‌صورت گروهی بازجویی شده بود. در سری چهارم نیز توسط گروهی از بازجویان بازجویی شده که خود را «کارشناس گروه‌های معاند» معرفی کرده‌اند. بازجویان از روش‌های مختلف تهدید به شکنجه، آزار و تجاوز جنسی از جمله چرخاندن بطری نوشابه به دوربرش و اینکه «می‌دانی این چیست؟»، دادن حکم محاربه و اعدام، غرق کردن در دریاچه‌های سنندج (سد)، دادن اطلاعات دروغین اعم از فوت پدر و دستگیری برادر و پیشنهاد همکاری، آقای خواستان را تحت شدیدترین شکنجه‌های روحی و روانی قرار داده‌اند.

این معترض بازداشت‌شده می‌گوید؛ بازجویان به دنبال گرفتن اعتراف اجباری جهت برعهده گرفتن اتهام داشتن سلاح توسط من بودند. بازجویان می‌گفتند، خودت اعتراف کن که در منزل و ماشین اسلحه داشته‌ای، «مگر نه برای ما کار آسانی است که در منزلتان اسلحه جاسازی کنیم و آن را به تو نسبت دهیم».

ادامه فشار بر خانواده از طریق اطلاع دادن به صدور حکم اعدام علیه هیمن خواستان جهت اعتراف اجباری؛

خانواده هیمن خواستان در مدت ۲۵ روز بازداشت او تحت فشارهای شدید نهادهای امنیتی برای سکوت در مورد وضعیت او قرار گرفتند. همچنین بارها توسط بازجویان با خانواده تماس گرفته شده یا آقای خواستان را مجبور به تماس با خانواده کرده‌اند تا صدور حکم اعدام را به آنها اطلاع دهد.  

او در این‌باره می‌گوید؛ بارها با خانواده‌ام تماس گرفته و آنها را تهدید کرده‌ بودند که در مورد اطلاع‌رسانی از وضعیت من در بازداشتگاه خودداری کنند. همچنین بازجوها طی تماس با خانواده‌ام یا مجبور کردن خودم در صحبت‌ کردن با آنها، اطلاعاتی نادرست، اعم از «همراه داشتن اسلحه به هنگام بازداشت» یا « دادن حکم اعدام» به خانواده‌ام می‌دادند.  

او می‌گوید بازجویان در راستای وادارکردن من به اعتراف اجباری و فشار بر خانواده، بعد از مدتی قرار بازداشت من را به مدت دو هفته دیگر تمدید کردند. چراکه نیروهای امنیتی، اطلاعاتی مبنی بر «لیدر» بودن من، «حمل و کشف اسلحه از من» و «همکاری با احزاب کردستانی» به دادگستری جهت گرفتن اعتراف اجباری ارسال کرده بودند.

رسیدگی به پرونده در دادسرای سنندج با پنچ اتهام وارده و مدرک ساختن از چت‌های سال‌ها پیش؛

پرونده آقای خواستان با اتهامات تبلیغ علیه نظام، اخلال در نظم عمومی، تشکیل و اداره گروه، اهانت به خمینی  و همکاری با احزاب کردستانی در دادسرای سنندج رسیدگی شد. آقای خواستان می‌گوید تمامی این اتهامات بدون داشتن هیچ سند و مدرکی به من وارد شده بود و تنها مدرک بازجویان این بود که ادعا می‌کردند یک عکس از من در زمان اعتراضات دارند.

او در مورد نحوه اتهامات وارده به خود می‌گوید؛ پول‌هایی که به‌دلیل کارم به حسابم واریز شده بود را به احزاب کردستانی جهت خرید سلاح و فعالیت برای احزاب نسبت دادند. همچنین بازجویان از استورهای من به منظور دعوت مردم به اعتراض و اعتصابات استفاده کرده و برخی از چت‌های مربوط به سال‌ها قبل را پرینت گرفته بودند و می‌گفتند موضوع چت‌ها و آی‌پی گوشی مدرک حضور تو در اعتراضات است. 

آزادی موقت به نحوی که او را با چشم‌بند از مکانی دیگر جلوی درب بازداشتگاه برده و آزاد کرده‌اند؛

آقای هیمن خواستان در مورخه ۴ آبان ۱۴۰۱ با تودیع وثیقه ۵۰۰ میلیونی تومانی به صورت موقت از زندان آزاد شد.

این معترض بازداشت شده با چشم‌بند به ‌وسیله ماشین پس از ۳۰ الی ۴۰ دقیقه چرخاندن جلوی درب ورودی اداره اطلاعات سنندج پیاده و آزاد شده است.

برگزاری جلسه ۲ الی ۳ دقیقه دادگاه بدوی با موضوع تهدید به بازداشت مجدد بنا به درخواست اداره اطلاعات؛

جلسه اول دادگاهی آقای خواستان در شعبه اول دادگاه انقلاب شهر سنندج در مورخه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ به ریاست قاضی سعیدی و حضور او و وکیلش برگزار شد. او می‌گوید برگه ابلاغیه دادگاه ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ تنظیم شده بود.

زمان دادگاهی آقای خواستان تنها ۲ الی ۳ دقیقه طول می‌کشد و در این مدت تهدید به بازداشت مجدد شده است. او در مورد صحبت‌های قاضی سعیدی در این مدت کوتاه به وکیلش می‌گوید؛ قاضی به وکیل گفت که وزارت اطلاعات نامه‌ای به دادگستری ارسال کرده با این موضوع که استعلام من را گرفته‌اند و «عضویتم در احزاب کردستانی» محرز شده؛ فلذا در روزهای آتی یا من را تلفنی احضار می‌نمایند یا اقدام به بازداشت مجدد من می‌کنند. به همین دلیل صدور حکم آقای خواستان به موعد دیگری موکل می‌شود.

برگزاری جلسه ۵ دقیقه‌ای دادگاه دوم بدون اجازه حق دفاع بازداشت‌شده و ابلاغ حکم، تنها به صورت شفاهی؛

در تاریخ  ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ از طریق ابلاغیه، جلسه دوم دادگاه به این معترض بازداشت‌شده ابلاغ می‌شود. در روز ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ بعد از تقدیم لایحه توسط وکیل و با گذشت ۵ دقیقه قاضی دادگاه بدون هیچ صحبت و حق دفاعی آقای خواستان را از دادگاه بیرون کرده و می‌گوید، منتظر حکم باشد.

آقای خواستان می‌گوید، بعد از حدود یک هفته با مراجعه حضوری وکیلم برای پیگیری پرونده، به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به ۳ سال و ۶ ماه و یک روز زندان، به اتهام توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی به ۱۵ روز و یک ماه حبس و به اتهام تشکیل دسته و گروه به ۱۷ ماه و یک روز زندان محکوم شدم. براساس ماده ۳۴ قانون مجازت اسلامی ۳ سال و ۶ ماه و یک روز از این حکم قابلیت اجرا دارد.

تمام این اتهامات و احکام مربوطه به صورت شفاهی به وکیل آقای خواستان ابلاغ می‌شود.

در ادامه پرونده توسط وکیل جهت رسیدگی به دادگاه تجدیدنظر ارجاع داده می‌شود.

ادامه فشار اداره اطلاعات سنندج مبنی بر بازداشت و تشکیل پرونده جدید برای هیمن خواستان؛  

در حالیکه هیمن خواستان در انتظار رای دادگاه تجدید نظر بوده است. طی تماسی از اداره اطلاعات سنندج همراه با فحاشی و تهدید به او گفته می‌شود که باید خود را به این نهاد امنیتی معرفی کند و در غیر این صورت با خشونت بازداشت خواهد شد.

همزمان آقای خواستان از طریق افرادی اطلاع پیدا کرده بود که پرونده جدیدی علیه او با درخواست وزارت اطلاعات به اتهام عضویت در احزاب کردستانی در شعبه ۲ بازپرسی دادگاه سنندج تشکیل شده و قاضی تا آن زمان حکم بازداشت او را صادر نکرده است.

به‌ دنبال تهدید و فشار نهادهای امنیتی جهت بازداشت و بازگشایی پرونده جدید علیه آقای خواستان، او مجبور به خروج از کشور می‌شود و از آنجا که ممنوع الخروج بوده است، به‌ صورت غیرقانونی به یکی از کشورهای همسایه پناهنده می‌شود.

اجرایی‌شدن پرونده‌سازی جدید علیه هیمن خواستان و  تهدید خانواده به بازگردادن او به ایران؛

طبق ابلاغیه‌ای که در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سامانه ثنا قوه قضایی ثبت شده، از این فعال مدنی خواسته شدە که خود را بە شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب سنندج معرفی کند، در غیر این صورت با حکم جلب بازداشت خواهد شد.

همزمان نهادهای امنیتی خانواده این بازداشت شده اعتراضات را تحت فشار شدید قرار داده‌اند که باید خود را به این نهادها معرفی کند و به ایران بازگردد، در غیر این صورت با اطلاع از مکان زندگی او، خودشان اقدام به بازگشت او به ایران می‌کنند.

هیمن خواستان، فرزند محمد و سعیده، متولد ۶ اردیبهشت ۱۳۷۳ در سنندج است.

تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده