اردیبهشت ۱۴۰۳؛ ۱۷۶ مورد نقض بارز حقوق بشر در کردستان

10:10 - 7 خرداد 1403

سازمان حقوق بشری کُردپا در گزارش ماهانه اردیبهشت ۱۴۰۳ به ۱۷۶ مورد نقض بارز حقوق بشر در کردستان ایران می‌پردازد.

۷۰ مورد بازداشت، ۲۱ مورد احضار به نهادهای امنیتی، ۹ مورد صدور احکام، ۵ مورد نقض حقوق زندانیان سیاسی، ۴۰ مورد کشته و زخمی شدن کولبران، ۶ مورد کشته و زخمی‌شدن در نتیجه انفجار مین، کشته‌شدن ۲ شهروند کُرد و اعدام ۲۳ زندانی کُرد از جمله دو زندانی عقیدتی با نام‌های انور خضری و خسرو بشارت؛ از جمله بارزترین موارد نقض حقوق بشر صورت گرفته توسط جمهوری اسلامی در اردیبهشت ۱۴۰۳ می‌باشد.

این آمار با استناد به موارد ثبت و راستی‌آزمایی‌شده در مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا منتشر می‌شود و چه‌بسا آمار واقعی به‌ دلیل سرکوب حکومتی در جهت ساکت‌کردن خانواده‌ها و نبود نهادهای حقوق بشری مستقل و ناظر بر نقض حقوق بشر در داخل کردستان، می‌تواند از این بیشتر باشد.

بازداشت: ۷۰ مورد

۶۱ مورد توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند. ٣ فعال فرهنگی و مدنی، ۲ فعال محیط‌ زیست، ۵ روزنامه‌نگار، ۱ زندانی سیاسی سابق، ۱ خانواده زندانی سیاسی، ۲ هنرمند، ۱ فعال صنفی معلمان، ۱ خانواده جانباخته خیزش ژن ژیان ئازادی و ۴ فعال سنی مذهب از جمله بازداشت‌شدگان هستند.

۹ نفر از جمله بازداشت‌شدگان سابق بوده که بعد از صدور حکم جهت اجرای آن بازداشت و به زندان منتقل شدند.

احضار به نهادهای امنیتی؛ ۲۱ مورد

۴ فعال کارگری اهل سنندج جهت ممانعت از شرکت در هرگونه تجمعی به مناسبت روز جهانی کارگر به اداره اطلاعات احضار شدند.

۱۷ فعال صنفی معلمان، جهت ممانعت از شرکت در هرگونه تجمعی به مناسبت هفته معلم در ایران، به اداره اطلاعات سنندج احضار شدند.

شهروندان کُرد محکوم شده به زندان و دیگر احکام : ۹ مورد

زندان تعزیری؛ ۵۱ سال و ۸ ماه   

زندان تعلیقی؛ ۲ سال

تبعید به زندان دیگر شهرها؛ ‌۳ مورد

مهدی مجیدی اهل بوکان، سوران محمودی اهل پیرانشهر، سلیمان سالک اهل مهاباد، عبدااسلام (آکام) خضرزاده، عبدالرحیم دلسوز و عثمان دلسوز اهل پیرانشهر، ماشاالله کرمی، پدر زندانی سیاسی اعدام شده محمدمهدی کرمی، ایرج کرمی، روزنامه‌نگار اهل جوانرود و ژینا مدرس‌گرجی فعال حقوق زنان و روزنامه‌نگار اهل سنندج، اسامی فعالینی هستند که علیه آنها حکم صادر شده است.

دیگر موارد نقض حقوق زندانیان سیاسی؛ ۵ مورد   

با گذشت چهار سال از ناپدیدسازی قهری پیکر هدایت عبدالله‌پور، زندانی سیاسی کُرد اعدام شده اهل اشنویه، مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکنون هیچ پاسخگویی در مورد محل دفن او به خانواده‌اش نداده و جرم ناپدیدسازی قهری پیکر این اعدام‌شده را همچنان ادامه می‌دهند. هدایت عبدالله‌پور، روز دوشنبه بیست‌ و دوم اردیبهشت ‌۱۳۹۹ در یکی از پادگان‌های اشنویه به ‌صورت «تیرباران»‌ اعدام شد.

کمال لطفی، پدر رضا لطفی از جانباختگان خیزش انقلابی ژن ژیان ئازادی در دهگلان، پس از نزدیک به یک ماه بازداشت و بی‌خبری، از مکان نامعلومی به زندان کامیاران منتقل شد. با وجود اینکه آقای لطفی دارای بیماری پوستی است و نیاز به دارو و رسیدگی پزشکی دارند، اما خانواده از وضعیت او اطلاعی ندارند و نهادهای مربوطه نیز پاسخگو نیستند.

ادامه بازداشت و بلاتکلیفی سیامک هیاسی و آلان داغدار، شهروندان کُرد اهل روستای «حاجی‌ آباد» از توابع بوکان در زندان مرکزی ارومیه با گذشت یک سال.

سلمان الفتی، معلم بازنشسته و فعال مدنی اهل شهرستان گیلانغرب از روز چهارشنبه پنجم اردیبهشت ١٤٠٣ در اعتراض به ادامه بازداشت خود در بازداشتگاه اطلاعات سپاه در کرمانشاه دست به اعتصاب غذا زد. روز جمعه بیست و چهارم فروردین ١٤٠٣، نیروهای امنیتی این فعال مدنی را بدون ارائه حکم قضایی در یکی از خیابان‌های گیلانغرب بازداشت و سپس به منزل شخصی وی یورش بردند و اقدام به تفتیش آن کردند.

کشته و زخمی‌ شدن کولبران: ۴۰ مورد (۶ کشته و ۳۴ زخمی)

نحوه کشته و زخمی‌شدن کولبران؛

شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران: ۳۴ مورد

ضرب و شتم توسط نیروهای نظامی: ۶ مورد

_ ۳ تن از کولبران زخمی‌شده زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند. (آریان ممندی اهل سردشت، پارسا حسینی و سهند اهل پاوه)

_ ۱۴ تن از موارد کشته و زخمی‌شده کولبران در مرز نوسود، ۱۳ مورد در مناطق مرزی بانه، ۲ مورد در مرز سردشت، یک مورد در مرز مریوان  و یک مورد در مناطق مرزی سقز روی داده است.

_ شوانه احمدپور، متأهل و دارای یک فرزند؛ هیمن احمدی، متاهل و دارای ۲ فرزند؛ جلال سهرابی، متأهل و دارای ۲ فرزند؛ عطا رستم‌پور، متأهل و دارای ۲ فرزند؛ سالار احمدی و واحد قادرپور، متأهل و دارای فرزند، اسامی ۶ کولبر کشته شده است.

کشته‌ و زخمی‌شدن براثر انفجار مین؛ ۶ مورد (۲ کشته، ۴ زخمی)

۶ شهروند مدنی در گیلانغرب، قصرشیرین، اشنویه و سقز براثر انفجار مین و مهمات جنگی به‌جامانده از جنگ ۸ ساله ایران و عراق کشته و زخمی شدند.

همچنین یک سرباز در مناطق مرزی پیرانشهر بر اثر انفجار مین زخمی شده است.

کشته‌شدن شهروندان مدنی در نتیجه شلیک مستقیم نیروهای نظامی؛ ۲ مورد

در این ماه دو شهروند اهل بانه با اسامی محمد قادری و معین توفیق‌پور در نتیجه شلیک مستقیم نیروهای نظامی حکومت ایران کشته شدند. 

اعدام؛

اعدام در سراسر ایران؛ ‌۱۲۳ مورد

اعدام براساس اتنیک؛ ۲۳ کُرد، ۲۱ بلوچ ، یک تُرک

۷۸ مورد در ارتباط با جرائم مرتبط با موادمخدر، ۴۱ مورد به اتهام قتل، یک مورد به اتهام قتل و تجاوز به عنف و یک نفر به اتهام تجاوز به عنف اعدام شده است.

انور خضری و خسرو بشارت دو زندانی عقیدتی-سیاسی بوده‌اند که بدون حق آخرین ملاقات با خانواده اعدام شدند.

همچنین ۶ تن از اعدام‌شدگان زن بوده‌اند.

و ۶ تن از دیگر اعدام‌شدگان تبعه کشور افغانستان بوده‌اند.

تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده