مهاباد؛ ادامه ممانعت حکومتی از نامگذاری اسامی کُردی، این‌بار برای اسم «آژمان»
حق والدین در انتخاب نام‌های کُردی برای فرزندانشان یکی از چالش‌های جدی و نقض حقوق بنیادی مردم کردستان به عنوان اقلیت تحت ستم حکومتی بوده است. چه بسا بسیاری از کُردها دارای دو نام، یکی به‌صورت رسمی در شناسامه و دیگری به‌صورت نارسمی، اما معرف اصلی شخص در جامعه کردستان با آن می‌باشند. بارزترین نمونه آن اسم ژینا امینی بود که در شناسامه به‌عنوان مهسا ثبت شده بود، اما توسط اعضای خانواده، اطرافیان و جامعه کردستان با نام ژینا شناخته شده بود.
در جدیدترین مورد از این نقض حقوق اولیه، یکی از والدین کُرد در مهاباد جهت انتخاب نام پسرانه «آژمان» برای فرزندشان با ممانعت، عدم پاسخگویی و پاس‌کاری نهادهای ثبت احوال در ارومیه و تهران مواجه شده است.
علی نادری، اهل مهاباد با انتشاری ویدیوی در صفحه اینستاگرام خود می‌گوید؛ با گذشت ۶۲ روز (زمان انتشار ویدیو ۱۱ تیر ۱۴۰۲) هنوز نتوانسته است نام «آژمان» را در اداره ثبت و احوال مهاباد برای فرزندش به ثبت برساند. به گفته یک منبع آگاه در این خصوص به کُردپا؛ نام «آژمان» در سیستم ثبت احوال مهاباد وجود ندارد، به‌همین دلیل آقای نادری نمی‌تواند این اسم را برای فرزندش انتخاب کند و پیگیری‌ها را باید از ارومیه و تهران ادامه دهد.
به گفته آقای نادری در ویدیوی که منتشر کرده است؛ در تماس با تهران به او گفته‌اند باید از طریق پرتال اقدام کند، اما در پی دو بار اقدام او از طریق پرتال بدون توضیح هیچگونه دلیلی با درخواستش مخالفت شده است. در ادامه پیگیری‌های آقای نادری بعد از جروبحث بسیار به او گفته‌اند باید مدارک لازم را ارسال کند که اداره ثبت احوال مهاباد مدارک را به ارومیه ارجاع داده، اما برگشت خورده و گفته‌اند باید از طریق پرتال اقدام کند و راه دیگری وجود ندارد.
به‌دنبال این عدم پاسخگویی و ممانعت حکومتی از انتخاب نام کُردی برای فرزندش، اکنون آقای نادری درصدد آن است از طریق شکایت به دادگاه و از راه قانونی خواسته خود را که حق والدین می‌داند، دنبال کند.
سازمان ثبت احوال با قوانین، مواد ناشفاف و بخش‌نامه‌های نوشته و نانوشته در خصوص اتنیک‌های ایران سیاست‌های امنیتی را در خصوص نامگذاری اسامی کُردی در بیش از ۴۰ سال گذشته دنبال کرده است و با وجود اینکه حتی در تبصره ۳ ماده ۲۰ قانون ثبت احوال (بدون اشاره به نام اتنیک یا ملیت‌ها) آورده است، « انتخاب نام در مورد اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.»، اما حتی در این مورد قوانین خود را نقض می‌کند.
به‌گفته یک منبع آگاه که در خصوص نامگذاری اسامی کُردی پیگیری‌های متعددی انجام داده و ادارات سازمان ثبت احوال را زیر و رو کرده است؛ بخشنامه‌هایی محرمانه و نانوشته جهت ممانعت نامگذاری اسامی کُردی برای کودکان اعمال می‌شود که در نگاه کلی این اسامی در سیستم ثبت احوال کشور وجود ندارند، اما جمهوری اسلامی متوجه کامل این موضوع است که بخشنامه رسمی و نوشتاری در این خصوص با عواقب نقض حقوق بنیادی کودکان و مردم کُرد حتی در سطح بین‌المللی می‌تواند همراه باشد، به‌همین دلیل با نگاه امنیتی این موضوع را در کردستان اعمال می‌کند.
براساس بندهای یک مواد ۷، ۸ و ۲ پیمان نامه حقوق کودکان به‌عنوان یک کنوانسیون بین‌المللی که جمهوری اسلامی ایران در اسفند ۱۳۷۲ با تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان آن را پذیرفته است، رفتار و عملکرد جمهوری اسلامی در این خصوصا مغایر با کنواسیون بین‌المللی پیمان‌نامه کودک و نقض حقوق کودکان است.
ماده ۷
۱- تولد کودک بلافاصله پس از به دنیا آمدن ثبت می‌شود و از حقوقی مانند حق داشتن نام، کسب تابعیت و در صورت امکان، شناسایی والدین و قرار گرفتن تحت سرپرستی آنها برخوردار می‌باشد.
ماده ۸
۱- کشورهای طرف کنوانسیون حق کودک برای حفظ هویت خود، من جمله ملیت، نام و روابط خانوادگی را طبق قانون و بدون مداخله تضمین خواهند کرد.
ماده ۲
۱-کشورهای طرف کنوانسیون، حقوقی را که در این کنوانسیون در نظر گرفته شده، برای تمام کودکانی که در حوزه قضائی آنها زندگی می‌کنند بدون هیچگونه تبعیضی از جهت نژاد، رنگ، جنسیت، زبان، مذهب، عقاید سیاسی، ملیت، جایگاه قومی و اجتماعی، مال، عدم توانایی، تولد و یا سایر احوال شخصیه والدین و یا قیم قانونی محترم شمرده و تضمین خواهند نمود.
تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده
