گزارش/ساکنین بومی: عوامل حکومتی مضنون اصلی آتش‌سوزی جنگل‌های کردستان هستند

15:05 - 7 مرداد 1392
آژانس کُردپا: از اول سال جاری تاکنون ١٣٢ مورد آتش‌سوزی در جنگل‌های مناطق غربی ایران گزارش شده‌اند که هم‌اکنون به برسی این موارد از ابعاد مختلف آن می‌پردازیم.

سالانه با افزایش دما و خشک شدن پوشش گیاهی جنگل‌های مناطق غربی و به ویژه مناطق زاگرُس‌نشین، ایران شاهد آتش سوزی‌های متعدد و گسترده‌ای در این مناطق بوده‌ایم که منجر به نابودی منابع طبیعی، تخریب محیط زیست و اکوسیستم، نابودی محصولات کشاورزی، تفریح‌گاه‌های جنگلی، چراگاه‌ها و.... می‌شوند.

طی چند سال اخیر استانداردهای زیست‌محیطی در ایران افت شدیدی داشته و این روند ایران را جزو ١٠ کشور ردیف آخر حفظ و سلامت محیط‌‌‌زیست در جهان قرار داده است.

بر اساس آمار ثبت شده در مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا، از آغاز سال جاری تاکنون ١٣٢ حالت آتش‌سوزی در مناطق غربی ایران روی داده است.

\"14236.jpg\"


عوامل انسانی مهم‌ترین علت آتش سوزی جنگل‌های غرب کشور:

\"14241.jpg\"
عوامل متعددی مانند گرمای هوا و انباشت و تخمیر برگ‌های خشک درختان و به دنبال آن وزش باد‌های تند، عوامل حیوانی که با خوردن جوانه‌های تازه درختان آنها را از چرخه‌ی حیات خارج می‌کنند، قطع درختان برای تامین سوخت، می‌توانند مهم‌ترین فاکتور ایجاد آتش در جنگل‌ها به شمار روند، اما در مناطق کُردستان ایران علی‌رغم اینکه از لحاظ میزان بارندگی و میزان رطوبت یکی از مناطق نادر ایران به شمار می‌آید همواره بیشترین آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها ٤ استان کُردستان ایران( ایلام، آذربایجان‌غربی، کُردستان و کرمانشاه) به وقوع پیوستەاند.

عدم توجه مسئولین ادارات محیط زیست و منابع طبیعی به افزایش آمار آتش‌سوزی‌ در جنگل‌ها و مناطق کوهستانی سبب گشته مردم این مناطق عوامل پنهانی همچون نهادهای و سازمان‌های نظامی- امنیتی و در رأس آن سپاه پاسداران و دستگاه‌های امنیتی حکومت اسلامی ایران را عامل اصلی در تخریب این مناطق و بروز این فاجعه‌ی غیرقابل جبران عنوان نمایند. 

بر اساس موارد گزارش شده از انجمن سبز \"چیا\" در مریوان، از اول سال جاری تاکنون ٨٧ حالت آتش سوزی در مریوان روی داده‌که به گفته‌ی شهروندان این منطقه، اعضای سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی حکومت اسلامی ایران به صورت برنامه‌ریزی شده به بهانه‌ی حضور نیروهای وابسته به احزاب کُرد اپوزیسیون حکومت با تخریب محیط زیست و طبیعت کُردستان، اقدام به آتش کشیدن جنگل‌ها و مراتع این منطقه می‌نمایند.

با استناد به آمارهای ثبت شده در مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا، از ٣٣ حالت آتش سوزی گزارش شده از آژانس خبررسانی کُردپا از اول سال جاری تاکنون ١٠ مورد از آتش سوزی‌ها بصورت تعمدی انجام گرفته و عامل ٢٣ مورد دیگر مشخص نمی‌باشد.

\"14237.jpg\"


ساکنین بومی این مناطق، عوامل حکومتی و نظامیان حاضر در این مناطق را به دست داشتن در این آنش‌سوزی‌ها متهم می‌کنند.

علل و انگیزه آتش زدن و از بین بردن جنگل‌های غرب ایران توسط نهادها و سازمان‌های :

به آتش کشیدن جنگل‌های غرب کشور، بیشتر به دلیل رویکرد سیاسی و امنیتی حکومت بوده و نیروهای حکومتی به دلیل هراس از قابلیت تهدید امنیتی مناطق مزبور برای این حکومت، همواره در حال تخریب جنگل‌های آن نواحی می‌باشند.

از دیگر سو نیز، در برخی مناطق به ویژه شمال ایران، با به آتش کشیدن قطعه‌ای از جنگل، زمین مزبور را از پوشش گیاهی تهی ساخته و پس از تصرف زمین، کاربری آن را به مسکونی یا تجاری تغییر داده‌اند. 

در مجموع تمامی این اعمال تخریبی که با انگیزه‌های اقتصادی و سیاسی و امنیتی انجام گرفته و می‌گیرد، آسیب‌های جبران ناپذیری را متوجه محیط زیست و مردم این مناطق ساخته و می‌سازد.

\"14249.jpg\"


آتش سوزی مهم‌ترین عامل نابودی جنگل‌ها و فرسایش خاک:

به گفته‌ی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کُردستان، آتش سوزی یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب جنگل‌های استان کُردستان محسوب می‌شود که بیشترین میزان تخریب آتش سوزی مربوط به سال ٨٩ می‌باشد.

وی عوامل تخریب جنگل در استان کُردستان را علاوه بر آتش سوزی، وجود ریزگردها و انسان و نیز تغییر کاربری اراضی مرتعی و زراعی عنوان کرد.

تاکنون بیش از ١٣٠ گونه درختی و درختچه‌ای در استان کُردستان شناسایی شده است.

با وجودی که متوسط فرسایش خاک در ایران ٢٥ تن در هر هکتار است ولی بر اساس تحقیقات انجام گرفته به حکم آتیش سوزی‌های مکرر و گسترده میزان فرسایش خاک در استان‌های کُردستان ایران ٨٠٠ تا ٢/٥ تن در هکتار می‌باشد.

با استناد به آمار ثبت شده در مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا، بر اثر تنها ٩ مورد از موارد آتش‌سوزی ثبت شده، ٤٤٥ هکتار از جنگل‌ها و پوشش گیایی استان کرمانشاه، ٦٥ هکتار از جنگل‌ها و پوشش گیایی استان سنندج و ٧ هکتار از جنگل‌ها و پوشش گیایی استان ایلام نابود شده‌اند.


\"14239.jpg\"


ساکنین محلی و انجمن‌های مردمی داوطلب، تنها نیروی انسانی مهار آتش در جنگل‌های غرب ایران:

یازده استان غربی کشور تنها دارای یک فروند هلی‌کوپتر اطفاء حریق می‌باشند


\"14242.jpg\"
به دلیل کوهستانی بودن مناطق کُردنشین ایران، هلی‌کوپترهای اطفاء حریق به عنوان اصلی‌ترین وسلیه‌مورد نیاز اداره‌ی منابع طبیعی و محیط زیست استان‌های کُردنشین جهت کنترل این آتش‌سوزی‌ها محسوب می‌شود، اما مسئولان استان کُردستان با این مساحت گسترده فاقد این نوع از هلی‌کوپتر می‌باشد.

همچنین یکی از مشکلات حوزه‌ی زیست‌محیط در ایران، نبود و کمبود نیروی متخصص و حفاظتی در عرصه‌های طبیعی و جنگلی می‌باشد، به نحوی که بنابه داده‌های رسمی به ازای هر ٣٠ هزار هکتار مرتع جنگلی در کشور تنها یک جنگلبان و جود دارد.

هم‌اکنون شهروندان محلی و انجمن‌های مردم‌نهاد تنها نیروی انسانی مهار و کنترل آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های غرب ایران می‌باشند که بر اساس گزارشات رسیده در بسیاری موارد دیده شده که نهادهای امنیتی-نظامی حکومت اسلامی ایران مانع از کنترل آتش‌سوزی مراتع جنگلی توسط انجمن‌های مردمی شده و حتی از برگزاری سمینار و دوره‌های آموزشی طی پند سال گذشته ممانعت بعمل آوردەاند.

یکی از فعال‌ترین انجمن‌های مردمی \" انجمن سبز چیا\"ی شهرستان مریوان می‌باشد که نقش به‌سزایی در نهادینه کردن فرهنگ حفاظت از طبیعت و محیط زیست در شهرهای مریوان و سروآباد داشته و به هنگام وقوع آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع این مناظق به صورت فعال نقش موثری در کنترل نمودن آتش‌سوزی‌ها ایفا می‌کنند.

طی چند سال گذشته چندین تن از اعضای این انجمن مردمی توسط نهادهای امنیتی حکومت اسلامی ایران بازداشت گردیده‌اند.