گزارش ۱/ سرکوب اعترضات شهریور ۱۴۰۱ در کردستان + آمار

به‌دنبال فراخوان احزاب سیاسی و جامعه مدنی کردستان، روز دوشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ اعتصابات گسترده‌ای در شهرهای سقز، سنندج، مریوان، دیواندره، پیرانشهر، اشنویه، مهاباد، دهگلان، بوکان، بانه، کامیاران، بیجار، ایلام، کرمانشاه و ... صورت گرفت و مردم با تعطیلی حداکثری کسب‌ و کار خود را تعطیل و اعتراض خود را به قتل ژینا امینی اعلام کردند.

البته تعداد زیادی از شهرها از جمله دیواندره، سقز، بوکان، مهاباد، بانه، پاوه، دهگلان، قروه، سنندج به اعتصابات اکتفا نکرده و اعتراضات و مطالبات خود را در خیابان ادامه دادند.

و البته که شهرهای سقز و سنندج طی روزهای (۲۶ و ۲۷ شهریور) شاهد اعتراضات گسترده‌ مردمی در خیابان بود.

تمام این واکنش و جریانات به‌دنبال قتل هولناک ژینا صورت گرفت، البته شعارهای اعتراضات، مانند «مرگ بر دیکتاتور» و «زن، زندگی، آزادی» خیلی سریع و مستقیم جمهوری اسلامی را نشانه گرفتند.

کُردپا در این گزارش تلاش کرده با نگاهی آماری - اطلاعاتی به اعتصابات و اعتراضات سه روز گذشته (۲۶ تا ۲۸ شهریور) و سرکوب این اعتراض و اعتصابات از سوی حکومت نگاهی داشته باشد.

آماده‌سازی برای سرکوب و چگونگی آن  

اعتراضات مردمی از همان ابتدا با برخورد نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد و استفاده از سلاح ساچمه‌ای، گاز اشک‌آور، ماشین آب‌پاش و نیروی پرشمار سرکوبگر اعم از یگان ویژه، ضدشورش، لباس شخصی و بسیجی چهره عریان دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی در برخورد با مردم در کف خیابان بود. همراه با سرکوب خشن که به کشته، بازداشت و زخمی‌شدن تعدادی زیادی انجامید، همچنین قطع اینترنت، تهدید خشونت‌بار فعالین و تفتیش خانه‌هایشان، ورود لایه‌های «اراذل اوباش»، «جاش» و «افرادی سلفی وصل به حکومت» به‌عنوان بخشی از بازوهای سرکوب از برنامه‌ریزهای سرکوب جمهوری اسلامی بود.

براساس اطلاعات کُردپا، از شب قبل از خاکسپاری پیکر ژینا، نیروهای امنیتی در سقز به ‌حالت آماده باش درآمده بودند و بعد از آنکه اعتراضات به قتل ژینا جلوی فرمانداری ادامه پیدا کرد نیروهای ضدشورش با مردم برخورد و تعدادی به‌شدت زخمی شدند از جمله کیان درخشان، پارسا محمدی و نچیروان معروفی.

به گفته منابع مطلع به کُردپا، حکومت از دیگر شهرها نیروی سرکوب وارد سقز کرده و در فرمانداری این شهر مستقر شده بودند. حتی در مواردی نیروهای امنیتی با پوشش لباس کُردی افرادی را با ماشین‌های شخصی بازداشت و با خود برده‌اند.

همچنین به گفته یک منبع مطلع دیگر به کُردپا، از همان ابتدا در اعتراضات سنندج نیروهای سرکوبگر با ماشین و یگان ضدشورش، ماشین آب‌پاش، ون حامل زنان چادری با روبنده، اتوبوس حامل ماموران مسلح و باتوم به‌دست، فیلمبردای از مردم با ماشین‌ مزدا و همچنین گماردن افراد «اراذل اوباش» در کوچه‌ها اقدام به سرکوب اعتراضات کردند.

این منبع همچنین افزود، از شب قبل حدود ۱۲ ماشین ضدشورش در اداره آموزش‌ و پرورش که نزدیک به میدان اقبال سنندج (مکان اصلی اعتراضات) بوده مستقر شده‌اند و نیروی زیادی از دیگر استان‌ها وارد سنندج شده‌اند.

از دیگر سو نیروهای امنیتی در تماس با فعالین مدنی اهل سنندج به‌شدت آنها را تهدید کرده‌اند که از هرگونه شرکت و حمایت از اعتراضات و اعتصابات خودداری کنند. مواری بسیاری به کُردپا گزارش شده از تهدیدات جدی «سربه‌نیست کردن»، تفتیش منازل شهروندان مدنی و حتی همسایه‌های آنها، تهدید خانواده فعالین مدنی، تماس‌های مکرر به فعالین و تهدید آنها و ...

در روز سوم که بسیاری از شهرهای دیگر به اعتصابات و اعتراضات پیوستند، آماده‌‌‌سازی نهادهای امنیتی برای سرکوب شدت گرفت و فضای امنیتی تشدید شد. با ورود مردم به خیابان سرکوب خونین توسط نیروهای امنیتی آغاز شد.

همچنین در سقز گاز اشک‌آور به داخل حیاط و خانه‌های مردم پرتاب کردند. درسنندج نیروهای امنیتی با پوشش لباس کُردی به جمع معترضان پیوسته و با این روش حداقل ۱۰ تن را بازداشت کرده‌اند. در بوکان، کامیاران، مهاباد و سنندج با ارسال پیام تلفنی واحد‌های صنفی و اقتصادی تهدید شدند که در صورت عدم بازگشایی این واحدها با آنها برخورد می‌شود.

آمار کشته‌‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛

براساس آنچه تاکنون کُردپا موفق به تایید آن بوده است، در جریان اعتراضات سه تن در شهرهای دیواندره، سقز و دهگلان با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جان باخته‌اند.

• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- محسن محمدی، فرزند خلیفه مسعود در جریان تجمعات اعتراضی شهر دیواندره به دلیل شدت جراحات در یکی از بیمارستان‌های سنندج جان باخت. پیکر او ساعت سه بامداد ۲۹ شهریورماه بدون برگزاری مراسم به‌دلیل ممانعت نهادهای امنیتی به خاک سپرده شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- رضا لطفی در جریان اعتراضات دهگلان به ضرب گلوله کشته شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱-  فریدون محمودی، اهل سقز در جریان اعتراضات سقز جان باخت. او نیز شبانه و بدون برگزاری مراسم  به‌دلیل ممانعت نهادهای امنیتی به خاک سپرده شد.

آمار زخمی‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛

دستیابی به آمار دقیق زخمی‌شدگان به‌دلیل آنکه بسیاری از افراد به ‌منظور جلوگیری از شناسایی و بازداشت از انتشار مشخصات فرد زخمی‌شده خودداری می‌کنند، امکان پذیر نیست. اما براساس شدت خشونت در برخورد با معترضین و استفاده وسیع از سلاح ساچمه‌ای و سلاح جنگی در برخی شهرها مانند دیواندره، به احتمال بسیار زیاد آمار زخمی‌شدگان بسیار بالاست.

کُردپا در این گزارش از آمارهای دقیق و همچنین آمارهای تخمینی منابع مطلع استفاده کرده است. به‌گفته منابع مطلع به کُردپا، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها مملو از نیروهای امنیتی و لباس شخصی شده و افراد نمی‌توانند برای درمان به آن مراجعه کنند. حتی نهادهای امنیتی بیمارستان‌ها و مطب‌های شخصی را نیز تحت‌نظر گرفته‌اند.

• ۲۵شهریور۱۴۰۱- پارسا صحت، فرزند هاجر و انور، ۲۲ساله و آرایشگر، در نزدیکی مغازه‌اش با شلیک گلوله ساچمه‌ای زخمی و از ناحیه چشم و بینی به‌شدت دچار جراحات شد و به بیمارستان تبریز منتقل گشت.
• ۲۵شهریور۱۴۰۱- کیان درخشان در تجمعات مقابل فرمانداری زخمی و به‌دلیل شدت جراحات به بیمارستان تبریز منتقل شد.
• ۲۵شهریور۱۴۰۱- نچیروان معروفی، در تجمعات مقابل فرمانداری زخمی و به‌دلیل شدت جراحات به بیمارستان تبریز منتقل شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- فواد قدیمی، فرزند عبدالله در جریان تجمعات اعتراضی شهر دیواندره به‌شدت زخمی شد و در بخش مراقبت‌های ویژه است.
• ۲۸شهریور ۱۴۰۱- احسان غفوری اهل دهگلان از ناحیه کلیه به‌شدت زخمی و در بیمارستان سنندج بستری است.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- زانا کریمی اهل دیواندره در جریان تجمعات اعتراضی این شهر زخمی و در بیمارستان سنندج در وضعیت وخیمی به‌سر می‌برد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- وفا میرزایی اهل دهگلان بر اثر اصابت گلوله نیروهای امنیتی به شدت زخمی و به دلیل شدت جراحات وارده از بیمارستان کوثر سنندج به تهران اعزام خواهد شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- زخمی‌شدن یک کودک (دختر) ۱۰ ساله در بوکان که ویدیوی آن در فضای مجازی منتشر شده است.
• ۲۸شهریور ۱۴۰۱- زخمی شدن یک زن میانسال در مهاباد که ویدیوی آن نیز در فضای مجازی بسیار منتشر شد.

اطلاعات زخمی‌شدگان با تخمین منابع مطلع بدون اسامی؛

• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- سقز، در این روز بیش از ۵۰ نفر در میدان (هه‌لو) و در جریان اعتراضات زخمی‌ شدند. به گفته یک منبع مطلع با احتساب آمار دو روز گذشته شمار زخمی‌شدگان در سقز ۱۰۰ تن است. 
• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- قبلا کُردپا گزارش کرده بود در اعتراضات مردمی شهر مهاباد، ۲۰ تن زخمی شده‌اند. به گفته یک منبع مطلع، ۱۰ تن از زخمی‌شدگان علنا به مراکز درمانی مراجعه کرده، اما آمار بسیار بالاتر است.

• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- در کامیاران ۴ تن زخمی شده‌اند که منبع مطلع به کُردپا هویت یکی از زخمی‌شدگان را ادریس فیضی، اهل روستای کلاته و ساکن کامیاران اعلام کرده است.
• ۲۸شهریور ۱۴۰۱- بانه، بین ۲۰ تا ۲۵ نفر زخمی هستند. که بیشتر شلیک‌ها از سوی نیروهای گمارده شده موسوم به «جاش» و بسیج و افراد سلفی منتسب به حکومت صورت گرفته است.

کُردپا در تلاش برای به‌دست آوردن آمار زخمی‌شدگان در دیگر شهرهای دیواندره، تکاب، قروه، دهگلان، سنندج و ... است.

آمار بازداشت‌شدگان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱؛

تاکنون اسامی ۱٩ تن برای کُردپا محرز شده که پنج تن از آنان زن هستند (تهران ۱، سقز ٣، سنندج ۵، مریوان ۲، پاوه ۵، بوکان ۱، اشنویه ۱ ، بیجار ۱). اسامی این بازداشت‌شدگان به شرح زیر است.

• ۲۵ شهریور ۱۴۰۱- زانیار محمدنژاد ۲۳ساله، اهل سنندج و ساکن تهران در تجمع اعتراضی مقابل بیمارستان کسری بازداشت شد
• ۲۶ شهریور ۱۴۰۱- کامیار حیدری ۴۰ساله، در تجمعات اعتراضی مقابل فرمانداری سقز بازداشت شد.
• ۲۶شهریور۱۴۰۱- محمد ذبیحی ۲۲ ساله، در تجمعات اعتراضی مقابل فرمانداری سقز بازداشت شد.
• ۲۷ شهریور۱۴۰۱- فرانک رفیعی، فعال محیط‌زیست در تجمعات اعتراضی میدان اقبال سنندج بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل گشت.
• ۲۷ شهریور۱۴۰۱- لطف‌الله احمدی، فعال مدنی و عضو گروه کوهنوری «چلچمه» در سنندج بازداشت شد.
• ۲۷شهریور۱۴۰۱- بازداشت شاهو اقبال فعال مدنی در جریان اعتراضات مردمی سنندج در خیابان ششم بهمن
• ٢٨شهریور ١٤٠١- ریباز رضایی، زیر ١٨ سال، در اعتراضات سقز بازداشت و شب گذشتە بە زندان این شهر منتقل شدە است.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- ریبوار کامرانی پور، فعال مدنی در مریوان
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- امجد ساعدی، فعال مدنی در مریوان
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- آروین اقبالی اهل پاوه در جریان اعتراضات شهر پاوه از ناحیه بینی دچار شکستی شد و بازداشت شده است.
• ۲۸شهریور ۱۴۰۱- کاوه امینی ۳۲ساله و اهل بوکان در جریان اعتراضات بوکان بازداشت شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- گلاره مرادی اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد .
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- بابک قاسمی اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد .
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- پیشوا رهبری، اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد. بعد از چند ساعت آزاد شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- آشنا رسولی، اهل پاوه در جریان اعتراض شهر پاوه بازداشت شد. بعد از چند ساعت آزاد شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- ابوبکر ایران‌دوست، اهل اشنویه به‌دنبال اعتصابات مردمی اشنویه و حمایت از اعتصاب سراسری و محکوم کردن قتل ژینا بازداشت شد.
• ۲۸شهریور۱۴۰۱- بیجار، بازداشت لیلا عباسی هنرمند اهل بیجار و انتقال به مکان نامعلوم
• ۲۸شهریور ۱۴۰۱- بهار زنگی‌بند فعال زن کُرد اهل سنندج بازداشت شد.
• ۲۹ شهریور ۱۴۰۱- باران ساعدی، فعال زن کُرد در سنندج بازداشت شد. قبلا نیروهای امنیتی به قصد بازداشت به منزل وی یورش برده بودند.

اطلاعات بازداشت شدگان با تخمین منابع مطلع بدون اسامی؛

• ۲۶ و ۲۷ شهریور ۱۴۰۱؛ بیش از ۱۹ تن در جریان اعتراضات بازداشت و به قرنطینه زندان سقز منتقل شده‌اند. منابع مطلع کُردپا در سقز اعلام کردند که یک شهروند در حین فیلمبرداری از اعتصاب عمومی، توسط نیروهای لباس شخصی در میدان آزادی این شهر بازداشت شد.

• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- بانه، ۲۵ تا ۳۰ نفر بازداشت شده‌اند. گفته می‌شود اعتراضات را ۵ زن برگزار کرده که بازداشت شده‌اند. کانال‌های خبری محلی نیز به‌شدت تحت فشارند که از هرگونه انتشار خبر مربوط به اعتصابات و اعتراضات خودداری کرده درغیر اینصورت با آنها برخورد جدی می‌شود. در بانه نهادهای امنیتی مردمی را که برای منزلشان دوربین گذاشته‌اند، تحت فشار قرار داده تا ویدیوی دوربین‌ها را در اختیار آنها قرار دهند و اقدام به بازداشت افراد کنند.
• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- مهاباد، در اعتراضات مردمی شهر مهاباد، بین ۴۰ تا ۵۰ تن بازداشت شده‌اند.
• ۲۸ شهریور ۱۴۰۱- بوکان، در بلوار کردستان و فلکه فرمانداری بوکان ۷ تن (۳ زن و ۴ مرد) بازداشت شده‌اند.

این گزارش به روز خواهد شد...

تنظیم؛ اوین مصطفی‌زاده