واکنش شهرام ناظری، صالح نیکبخت، نیکی کریمی و محمود دولت‌آبادی به حادثه‌ی انفجار مین در روستای \"نشکاش\" مریوان+تصاویر

آژانس کُردپا: به دنبال انفجار مین در یک پادگان متروکه‌ی سپاه در روستایی از توابع شهرستان مریوان، ٤ تن از شخصیت‌های فرهنگی و هنری به عواقب این حادثه واکنش نشان دادند.

روز گذشته روزنامه‌ی \"اعتماد\" و \"شرق\" یادداشت کوتاهی از شهرام ناظری، محمود دولت‌آبادی، نیکی کریمی و صالح نیکبخت را منتشر کرد که به حادثه‌ی انفجار مین و زخمی‌شدن ٧ کودک کُرد در روستای \"نشکاش\" واکنش نشان داده بودند.

وجه اشتراک این سه یادداشت، ابراز تأسف از بروز حادثه، وجود مین در مناطق کُردنشین بعد از ربع قرن پایان جنگ و اقدام هرچه زودتر دولت در پاکسازی مناطق نوار مرزی از مین‌های بجای مانده است.

متن کامل یادداشت‌ها در پی می‌آید:

شهرام ناظری ــ موسیقیدان

بسیار تاسف‌بار است اتفاق ناگواری که برای کودکان مریوان افتاده است. کُردها، در طول تاریخ آسیب‌های زیادی دیده‌اند، آسیب‌هایی که از هرگوشه و کنار و از زمین و آسمان به این مردم شریف و اصیل ایرانی وارد شده.

طبعا قلب من از این اتفاقات تلخ به درد می‌آید و دلم می‌خواهد اگر کاری از دست ما برمی‌آید، برای کودکان مریوان انجام دهیم. وظیفه‌ی همه ما و اقشار مردم است که اگر می‌توانیم، کاری کنیم. دولت هم کمترین کاری که می‌تواند بکند، این است که هرچه زودتر مناطق مین‌گذاری شده را پاکسازی کند.

عجیب است که هنوز مین‌هایی در مناطق کُردنشین وجود دارد که فعالند و دولت زودتر از اینکه این مین‌ها به بچه‌های این سرزمین آسیب وارد کند، فکری برای پاکسازی آنها نکرده! درحالی که این اتفاق چندباری است که در این سال‌ها تکرار شده. با این همه مشکلاتی که در این مناطق وجود دارد، لااقل این مردم دیگر مشکل مین را نداشته باشند.

من قلبا از این اتفاقی که برای این کودکان آسیب‌پذیر افتاده، متاثر شدم و امیدوارم اگر قرار است کاری برای این مین‌ها بکنند، زودتر انجام شود.

محمود دولت‌آبادی ــ نویسنده

متاسفم. برای خودم، برای همه‌مان که امروز بعد از گذشت این همه سال خبر از انفجار مین می‌شنویم. چطور باید تسلی داد این عادی شدن شنیدن فجایع را.

منطق و آنچه می‌دانیم به ما می‌گوید که بعد از هر جنگی چند اتفاق مهم بلافاصله و به سرعت باید بیفتد. نخستین قدم بازسازی مناطق جنگ زده، برآورد خسارت و حمایت از قربانیان است. مهم‌ترین حمایت همین است که به ساکنان مناطق جنگی تضمین دهیم که دیگر بیش از این متحمل خسارتی نخواهند شد.

جای تاسف است که یا این حرکت نیمه‌تمام مانده یا اساسا در مناطقی آغاز نشده است. مرتضی آوینی یکی از کسانی است که قربانی مین شد. بی‌شک این وظیفه‌ی دولت عراق و ایران در این سال‌ها بود که نسبت به پاکسازی این مناطق اقدام کنند. اگر زمان زیادی گذشته و هنوز این اتفاق نیفتاده است، امیدواریم در شرایط تازه‌یی که ایجاد شده و رو به آینده بهتر پیش می‌رویم، دولت یک بار برای همیشه عزم خود را برای پایان دادن به فاجعه مین جزم کند.

امیدوارم دولت مجالی بیابد و با کمک نهادهای بین‌المللی این مناطق را از مین پاک کند. این زمین آبروی ما است.

نیکی کریمی ــ بازیگر سینما

چطور باید باور کرد هنوز زمین‌هایی داریم که محل گذر مردم غیرنظامی و کوچه و بازار است و ممکن است بهای این عبور جان و بدن شان باشد. هنوز زمین‌هایی هست که چند کودک بی‌خبر و بی‌گناه از آن رد شوند و تا به خودشان بیایند صدای تقه ضامن مینی از زیرپایشان بلند شود و تمام... زندگی این هفت کودک از لحظه‌یی که پایشان روی مین رفت برای همیشه و تا ابد تغییر خواهد کرد.

هر هفت کودک امروز و روزهای بعد را نه در مدرسه، که در بیمارستان خواهند ماند، با دست و پاهای زخمی و پایی که یکی از آنها دیگر نخواهد داشت و حالا همه آنها با تن‌های خونین و پر دردشان روی تخت افتاده‌اند... ما اما اینجا نشسته‌ایم. سر کار هر روزه‌مان و چه می‌دانیم این بچه‌ها چه دردی کشیدند.

حتما تا چند روز بعد همه فراموش می‌کنیم که بعد از این آنها چطور زندگی خواهند کرد. ما نمی‌دانیم چه کسی مینی که زیر پای این بچه ها منفجر شد را در سرزمین‌مان کاشت و چه کسی باید آن را از زمین درمی آورد. فقط می‌دانیم نمی خواهیم هیچ کودکی دست و پایش را به کام این هیولا بفرستد. فقط می‌دانیم که پای این بچه‌ها باید روی زمین سفت، زمین امن راه برود. فقط همین.

صالح نیکبخت ــ حقوقدان

بار دیگر و در آستانه‌ی سالگرد مرگ دلخراش ٢٦ دانش‌آموز بروجنی، انفجار مین در داخل یکی از روستاهای مریوان در استان کُردستان حادثه آفرید و در ایام برگزاری مراسم عید قربان، پای یک دختر ١١ساله را قطع کرد و شش کودک دیگر را مجروح و روانه بیمارستان بوعلی مریوان کرد.

انفجار مین در روستاهای مناطق کُردنشین غرب کشور شامل کُردستان، کرمانشاه، ایلام و آذربایجان‌غربی یادگار شوم دوران جنگ تحمیلی در این مدت و حتی مناطق مرزی استان خوزستان است که تلاش‌های صورت‌گرفته برای پاکسازی مناطق آلوده به مین ناتمام مانده است و کودکان هفت تا ١١ ساله روستای \"نشکاش\" از توابع مریوان هنگامی با این حادثه دلخراش مواجه شدند که با شور و شادی عید قربان و دریافت عیدانه خود توپ به دست در داخل روستا مشغول بازی بودند که ناگهان نهیب انفجار مهیب مین در داخل روستا آرامش مردم و شادی عید را به عزا تبدیل کرد و بار دیگر از کودکان معصوم قربانی گرفت.

هرچند استفاده از مین و به کارگیری آن در جنگ‌های محلی و منطقه‌ای ممنوع شده و برای مبارزه با آن، کمپین‌ها و \"ان‌جی‌او\"ها تشکیل شده است و سازمان ملل متحد هم داعیه‌ی مبارزه با آن را دارد با این حال تولید و تجارت مین همچون سایر سلاح‌های کشتارجمعی همچنان مرگ می‌آفریند و قربانی می‌گیرد.

در این میان در مناطق فوق به‌عنوان \"کهنه دیار محنت‌زده\" دوران جنگ تحمیلی دانش‌آموزان \"نشکاش\" اولین و آخرین قربانیان آن هم نخواهند بود زیرا هنوز مناطق کاشت مین در مرزهای غربی و جنوب‌غربی کشور پاکسازی نشده و اقدامات لازم برای خنثی‌کردن مین‌هایی که در اطراف پایگاه‌های متروکه در این مناطق مختلف کردنشین کاشته شده بود به عمل نیامده است.

چنانکه در این روستا و بسیاری از روستاهای دیگر اگرچه پایگاه‌های نظامی تخلیه شده ولی محیط این پایگاه‌ها از مین‌های تعبیه‌شده در زیر خاک پاکسازی نشده و یا در مواردی چون روستای نشکاش با وجود اینکه پایگاه متروکه در ارتفاعات مشرف بر روستا قرار دارد ولی بارندگی‌های مداوم و سیل‌آسا و حرکت خاک، مین کاشته‌شده را حرکت داده و به داخل روستا آورده بود که فاجعه آفرید.

  بدون‌شک تلاش‌هایی برای پاکسازی مناطقی که در آن مین کاشته شده صورت گرفته است ولی این تلاش‌ها ناتمام مانده و حوادثی همانند آنچه اخیرا روی‌داد، نشان می‌دهد که نباید فقط به مین‌روبی در مناطق اطراف پایگاه‌ها اکتفا کرد و به حوادث طبیعی چون حرکت زمین و خاک توجه کنیم و حوادثی چون امکان حرکت مین‌ها را هم مدنظر قرار دهیم.

اکنون پای \"گشین کریمی\" دختر نوجوان مریوانی که خود فرشته‌ی امید است قطع شده و با \"محالا رویین\"، \"سینا دژآهنگ\" و \"زانا پاو\" که هر سه دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی هستند و \"خهبات کریمی\" و \"بهنوش دژآهنگ\" دانش‌آموزان کلاس‌های چهارم و سوم ابتدایی چشم به راهند که چون دیگر همبازی خود \"متین رخش‌بهار\" زخم‌های عمیق سر، صورت، چشمان، دست و پایشان معالجه شده و به کلاس‌های درس بازگردند و دیگر در این کهنه دیار شاهد چنین محنت‌هایی نباشیم.