٤٥٤٩ اعدام در ایران و مشخصاً ٥٢١ اعدام در کردستان طی ٩ سال میلادی
11:52 - 13 دی 1399
مرکز آمار سازمان حقوق بشری کُردپا، در یک گزارش آماری - تفکیکی به انتشار آمار اعدام در ایران و کردستان در ٩ سال اخیر میلادی پرداخته است (از سال ٢٠١٢ تا ٢٠٢٠).
این گزارش با استناد به آمار به‌ثبت رسیده در مرکز آمار کُردپا منتشر می‌شود و چه بسا آمار واقعی بسیار بیشتر از این می‌تواند باشد.
لیست تمامی این سال‌ها در اختیار کُردپا قرار دارد.
برطبق این آمار؛
- طی این ٩ سال در ایران ٤٥٤٩ تن اعدام شده‌اند.
- ٧٤٧ مورد اعدام (١٦%) مشمول شهروندان کُرد و اعدام در زندان‌های مناطق کردستان ایران بوده است که کُردپا تنها توانسته ملیت ٥٢١ شهروند (١١%) را کُرد احراز کند.
- جرائم مرتبط با موامخدر با ٤٩%، قتل با ٣٠% و اتهام تجاوز به عنف با ٩% بیشترین موارد اعدام در این ٩ سال را شامل شده‌اند.
- طی این ٩ سال، روند اعدام با اتهام جرائم مرتبط با مواد مخدر روند نزولی و برعکس روند اعدام با اتهام قتل روند صعودی داشته و باید در نظر داشت که درجه‌بندی قتل در ایران بسیار ناشفاف است.
- طی این ٩ سال ٢٧٨ نفر در ملاعام اعدام شده‌اند.
- طی این مدت بجز سال‌های ٢٠١٢و٢٠١٦ مجموع ٣٢ کودک_مجرم در ایران اعدام شده‌اند.
- طی این ٩ سال ١١٧ زن اعدام شده‌اند.
- طی این مدت ١٤٤ زندانی سیاسی، عقیدتی و زندانیانی با اتهام "امنیتی" اعدام شده‌اند؛ ( ٤١ زندانی سیاسی؛ ٢٢زندانی سیاسی کُرد، ١٠زندانی سیاسی بلوچ، ٣زندانی سیاسی دیگر، ١ زندانی سیاسی عرب و ٥ زندانی سیاسی به اتهام جاسوسی)، (٣٥زندانی عقیدتی کُرد) و (٦٨ زندانی با اتهام "امنیتی" که عموما عقیدتی بوده‌اند؛ ٢٢نفر به اتهام "هجوم به رژه نیروهای مسلح در اهواز"، ١٩نفر به اتهام "عضویت در جیش‌العدل" (بلوچ)، ١٥نفر به اتهام "بمبگذاری در تاسوعای ٩٧چابهار"(بلوچ)، ٨ نفر به اتهام "عضویت در داعش و حمله به ساختمان مجلس" (کُرد)، ٤ نفر به اتهام "بمبگذاری در اهواز")
درمورد گزینه آخر، کُردپا تفکیک‌بندی زندانیان سیاسی و عقیدتی را تنها با هدف شفاف‌سازی انجام داده تا بصورت شفاف در اختیار مخاطبین قرار دهد.
جدول(١)
آمار اعدام در ایران و کردستان طی ٩ سال و به تفکیک سال‌ها (٢٠١٢تا٢٠٢٠)
جدول (٢)
اتهام وارده به افراد اعدام شده طی این ٩ سال به تفکیک سال‌ها (٢٠١٢ تا ٢٠٢٠)
بازنمود آمار هر سال بصورت مجزا:
سال ٢٠١٢
تعداد کل: ٤٣٦
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٢٩٨
- نامعلوم:٤٩
- تجاوز به عنف: ٤٢
- قتل: ١٨
- تجاوز و قتل: ٢
- آدمربایی و سرقت: ١٢
- آدمربایی و قاچاق: ١ مورد
- بمبگذاری دراهواز: ٤ مورد
- عضویت در گروهای سیاسی_نظامی بلوچ : ٣ مورد (عبدالباسط ریگی، عبدالجلیل کهرازهی، یحیی چاری زهی)
- زندانیان عقیدتی اهل سنت که کُرد بودند : ٧ مورد (بهرام احمدی، اصغر رحیمی، بهنام رحیمی، محمدظاهر بهمنی، کیوان زندکریمی، هوشیار محمدی،مردان احمدی)
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٤٨ مورد مشخصاً کُرد + ١٩مورد دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ٣٤
- زنان اعدامی: ٢
سال ٢٠١٣
تعداد کل: ٦٨٤
اتهام :
- جرائم مرتبط با قاچاق مواد مخدر : ٣١٧
- قتل: ١٢٦
- نامعلوم: ١٣٥
- تجاوز به عنف: ٥٦
- قتل و تجاوز به عنف: ٥
- سرقت مسلحانه و قتل: ٧
- محاربه و فسادوفی الارض: ٨
- جاسوسی برای موساد: ٢
- سرقت مسلحانه: ٢
- آدمربایی و قتل: ١
- اقدامات تروریستی: ٥ مورد (ترور روحانیون اهل سنت)
- زندانی سیاسی کُرد: ٣ مورد( شیرکو معارفی، حبیب‌الله گلپری پور، رضا مامدی)
- عضویت در جیش العدل: ١٧ مورد (فعالین سیاسی عرب)
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٤٩ مورد مشخصاً کُرد + ٩٢ مورد دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ٥٠
- زیر ١٨ سال: ٥ مورد (ایرج نصیری(کُرد)، احمد جنگجو، احمدسیف پناهی(کُرد)، یک زندانی در زندان کازرون، آرمان محمدی(کُرد)
- زنان اعدامی: ٢٦
سال ٢٠١٤
تعداد کل: ٦٢٥
اتهام :
- ارتباط مرتبط با قاچاق مواد مخدر: ٢٧٤
- قتل: ١٣٨
- نامعلوم: ١٣٤
- تجاوز به عنف: ٢٤
- بمبگذاری در تاسوعای ٩١ چابهار: ١٥ زندانی بلوچ که اتهامات آنها سیاسی و امنیتی بوده است
- سرقت مسلحانه وقتل: ٢
- قتل و تجاوز به عنف: ٤
- محاربه :١
- محاربه از طریق اقدام علیه امنیت ملی:٢
- جاسوسی برای موساد:
- سرقت مسلحانه: ١٠
- سرقت مسلحانه و تجاوز به عنف: ٣
- لواط: ٢
- فساد فی الارض: ٣
- اعمال خلاف شرع: ٢
- زندانی سیاسی: ٤(٢بلوچ؛ وحید شه‌بخش، محمود شه‌بخش، ١کُرد؛ سمکو خورشیدی و ١ تن دیگر غلامرضا خسروی)
- عضویت در جیش العدل: ٢
- شرارات: ٤
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٤٦مورد + ٣٥ مورد دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ٥٤
- اعدام زیر ١٨ سال:١١ مورد (رضا گنجلو، مهراس، میثم چنبری، رحیم نورالله زاده، فردین جعفریان، هادی پالانی(کُرد)، عثمان ده مرده، امیر سردهایی،احمد رحیمی، علی فولادی، علی شریفی)
- زنان اعدامی: ٢٤
سال ٢٠١٥
تعداد کل: ١٠٢٢
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٦٨٥
- نامعلوم: ٥٠
- تجاوز به عنف: ٥٣
- قتل: ١٨٦
- سرقت مسلحانه: ١٨
- قتل و سرقت مسلحانه :٩
- قتل و تجاوز به عنف: ٥
- محاربه: ٢
- زندانی سیاسی: ٨ مورد (٤زندانی سیاسی کُرد؛ صابر مخلد ماوانه، منصور آروند، سیروان نژواری، بهرو آلخانی، ٣ فعال سیاسی بلوچ از جمله؛ عبدالغنی گنگوزه‌ای و ٢ تن دیگر و ١ زندانی سیاسی عرب؛ جیهند ریگی)
- زندانی سنی مذهب: ٦ (جمشید دهقانی، جهانگیر دهقانی، حامد احمد، کمال مولایی، صدیق محمدی، هادی حسینی)
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٥٩ مورد+ ٤٨ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است. اعدام در ملا عام: ٦٣
- اعدام زیر ١٨سال: ٢ (فاطمه سالبهی (کُرد)، جواد صابری)
- زنان اعدامی: ١٨
سال ٢٠١٦
تعداد کل: ٥٥٤
اتهام :
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٣٣١
- قتل: ١٤٣
- نامعلوم: ٦
- تجاوز به عنف: ٢٦
- زنا: ٢
- سرقت مسلحانه: ١٠
- زندانیان سیاسی: ١(کُرد: محمد عبدالهی)
- محاربه: ٢١ (٢١زندانی سنی مذهب کرد بصورت گروهی در زندان رجایی شهر کرج اعدام شدند)
- تجاوز به عنف و قتل: ٧
- تجاوز به عنف و آدم ربایی: ٢
- محاربه: ٢٢
- فسادفی الارض:٣
- چاقوکشی علیه زنان: ١
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ١٠٤ مورد + ١٧ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ٢٧
- زنان اعدامی: ١٠
سال ٢٠١٧
تعداد کل: ٤٥٥
اتهام :
- جرائم مرتبط با قاچاق موادمخدر: ٢٢١
- قتل: ١٩٥
- سرقت مسلحانه و قتل: ١٠
- تجاوز به عنف: ١٢
- سرقت مسلحانه: ٨
- تجاوز به عنف و قتل: ٢
- نامعلوم: ١
- آدمربایی و تجاوز به عنف: ١
- زندانی سیاسی : ١(کُرد؛ مرتضی رحمانی)
- فساد فی الاض: ٣
- زندانی سنی مذهب: ١(کُرد؛ سید جمال موسوی)
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٧٥مورد + ٤ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ٢٥
- اعدام زیر ١٨ سال: ٣مورد (آرمان بحرآسمانی، حسن حسن‌زاده، علیرپا تاجیکی )
- زنان اعدامی: ٨
سال ٢٠١٨
تعداد کل: ٢٦٦
اتهام:
- قتل: ١٤٩
- جرائم مرتبط با قاچاق مواد مخدر: ٢٩
- تجاوز به عنف: ١٤
- تجاوز به عنف و قتل: ٣
- آدمربایی و تجاوز: ٣
- سرقت مسلحانه و قتل: ٤
- سرقت مسلحانه: ١٥
- نامعلوم: ٨
- فساد فی‌الارض ٣
- فساد اقتصادی: ٢
- زندانی سیاسی: ٦(٦کُرد؛ احمد شباب، ناصر عزیزی، زانیار مرادی، لقمان مرادی، رامین حسین پناهی، کمال احمدنژاد)
- هجوم به رژه نیروهای مسلح در ٣١ شهریور ٩٧: ٢٢نفر(بصورت گروهی)
- عضویت در داعش و حمله به ساختمان مجلس: ٨
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٦٣مورد+ ١تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ١٢
- اعدام زیر ١٨ سال: ٣(قاتل "ستایش قریشی" دختربچه افغان، زینب سکاوند(کُرد)، ابوالفضل جزایی شهرایی)
- زنان اعدامی: ٥
سال ٢٠١٩:
تعداد کل: ٢٥٣
اتهام:
- قتل: ١٩١
- جرائم مرتبط با مواد مخدر: ٣٢
- سرقت مسلحانه: ٦
- تجاوز به عنف: ١٦
- نامعلوم: ٢
- تجاوز به عنف و قتل: ٣
- جاسوسی: ١
- محاربه: ٢
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٣٨مورد
- اعدام در ملا عام: ١٢
- اعدام زیر ١٨ سال: ٤(حمید اوسطی(کُرد)، تورج قاسمی، مهدی سهرابی‌فر و امین صداقت)
- زنان اعدامی: ١٦
سال ٢٠٢٠:
تعداد کل: ٢٥٠
اتهام:
- قتل: ١٩٥
- جرائم مرتبط با قاچاق مواد مخدر : ٢٥
- قتل و جرائم مرتبط با قاچاق موادمخدر: ١
- آدمربایی و تجاوز: ١
- قتل و تجاوز: ١
- تجاوز به عنف: ١٢
- زندانی سیاسی: ٨ مورد (٤زندانی سیاسی کُرد؛ مصطفی سلیمی، هدایت عبدالله‌پور، دیاکو رسول‌زاده، صابر شیخ‌عبدالله، ٢زندانی سیاسی بلوچ؛ عبدالباسط دهانی و عبدالحمید بلوچ زهی، نوید افکاری، روح‌الله زم)
- نامعلوم: ٢
- شرب خمر: ١
- جاسوسی: ٢(رضا عسکری و سید محمد موسی مجد)
- سرقت مسلحانه: ١
- فسادفی الارض: ١
همچنین:
- تعداد اعدامی در کردستان: ٣٧مورد + ٥ تن دیگر در زندان‌های مناطق کردستان اعدام شده‌اند(عموما ارومیه و سپس دیزل‌آباد کرمانشاه) اعدام شده‌اند، که به دلیل نبود اطلاعات کافی درمورد ملیت آنها به جدا به آنها اشاره شده است.
- اعدام در ملا عام: ١
- اعدام زیر ١٨ سال:٤ کودک_مجرم (امیر محمودپور(کُرد)ارسلان یاسینی(کُرد)، شایان سعیدپور (کُرد)، محمدحسن رضایی)
- زنان اعدامی : ٨
تنظیم: اوین مصطفی‌زاده
