کردستان؛ حداقل ۱۵ مورد از خودکشی، اقدام به خودکشی و قتل معترضانی که حکومت تلاش کرد خودکشی جلوه دهد
کُردپا هر ساله به مناسبت ۱۰ سپتامبر، روز جهانی پیشگیری از خودکشی، گزارشی آماری از موارد خودکشی در کردستان را منتشر می‌کند که امسال بخش مهمی به خودکشی بازداشت‌شدگان اعتراضات ژن، ژیان، آزادی و فشار نهادهای امنیتی برای انتشار علت مرگ جانباختگان به عنوان خودکشی و مرگ‌های مشکوکی که حکومت تلاش کرد آنها را خودکشی جلوه دهد؛ اختصاص داده است.
۱۵ مورد از فشار نهادهای امنیتی به خانواده جانباختگان جهت اعلام قتل فرزندانشان تحت عنوان خودکشی تا موارد اقدام به خودکشی، خودکشی و مرگ‌های مشکوک بازداشت‌شدگان و معترضان خیزش انقلابی ژن، ژیان، ئازادی؛
در جریان خیزش انقلابی ژن، ژیان، ئازادی نهادهای امنیتی خانواده پنج تن از جانباختگان را تحت فشار شدید قرار داده‌اند تا قتل فرزندانشان را تحت عنوان خودکشی اعلام کنند. خانواده سید محمد حسینی اهل سقز، رامین فاتحی اهل سنندج، سارینا ساعدی اهل سنندج، برهان کرمی اهل کامیاران و شادمان احمدی اهل دهگلان از جمله این خانوادگان بوده‌اند.
از دیگر سو ۷ تن از بازداشت‌شدگان اعتراضات زن، زندگی، آزادی اقدام به خودکشی و خودکشی کردند. سامان یاسین اهل کرمانشاه و ساکن کرج، امیررضا موسویان اهل آبدانان، سعدالله آیینی اهل دهلران، آروین نیک‌پی اهل مریوان و توحید درویش ساکن تبریز در زندان و بازداشتگاه‌های جمهوری اسلامی اقدام به خودکشی کردند. همچنین محمدکمیل زندخانی اهل ایلام، و احسان جواهری نیز بعد از آزادی موقت از بازداشتگاه اقدام به خودکشی کرده که آقای جواهری جان خود را از دست داد.
مرگ‌های مشکوک بازداشت‌شدگان یا معترضان خیزش انقلابی ژن، ژیان، ئازادی از دیگر مواردی هستند که نیاز به تلاش‌های بیشتری توسط نهادهای حقوق بشری برای مستندسازی دقیق دارند. برای مثال بامشاد سلیمانی‌خانی ازجمله جانباخته‌گان ایلامی بود که بعد از آزادی موقت جان باخت و تاکنون علت دقیق مرگ او نامشخص است، اما بعد از آزادی آثار شکنجه، شکستگی دنده، کبودی‌های شدید و خاموش کردن سیگار بر بدن او مشاهده شده بود. مهدی صادقی اهل ایلام نیز بعد از بازداشت و سپری کردن محکومیت ۶ ماهه و ۷۴ ضربه شلاق جانباخت که تاکنون علت مرگش نامشخص است.
هستی حسین‌پناهی دانش‌آموز دهگلانی نیز از جمله افرادی بود که بعد از ضرب و شتم توسط نهادهای امنیتی در جریان خیزش انقلابی ژن، ژیان، ئازادی از مینی‌بوس مدرسه پرت شد و تاکنون علت دقیق «پرتاب شدن» او نامشخص است.
همچنین در بازه زمانی ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ مجموع ۵۹ مورد خودکشی در کردستان ایران روی داده است. این آمار در بازه زمانی سال گذشته ۱۸۳ مورد بوده است.
تفکیک آمار خودکشی زنان:
خودکشی زنان: ۲۴ مورد (۱۸ خودکشی موفق، ۶خودکشی ناموفق)
۱۴ نفر از این زنان زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند که کمترین آنان ۱۲ سال بود.
۴ تن از این زنان متاهل، ۸ تن مجرد و وضعیت ۱۲ تن نامشخص بوده است.
۱ تن از آنان دانش‌آموز و ۱ تن پرستار بوده است.
۳ تن خواستار اقدامی به خودکشی از بالای پل در مکان‌های عمومی بوده‌اند و دختر ۱۲ ساله خود را در آب غرق کرده است.
یک زندانی سیاسی با نام سکینه پروانه بعد از انتقال به بازداشتگاه اطلاعات سپاه مشهد و بازگرداندن به زندان این شهر اقدام به خودکشی کرد، نهادهای امنیتی به علت حمایت از اعتراضات زن، زندگی آزادی او را تحت فشار قرار داده بودند. همچنین یک زندانی جرائم عمومی با نام سهیلا محمدی با چاقو اقدام به خودکشی کرد.
از این میان روش خودکشی ۸ تن به شیوه حلق‌آویز، ۱ تن از طریق خوردن قرص، ۳ تن پرت‌کردن خود از پل، ۱ تن خود را به آب انداختن ماباقی نامعلوم بوده است.
اختلافات خانوادگی بیشتر عامل خودکشی زنان و مخالفت با ازدواج، ازدواج اجباری و سلب حضانت فرزند از دیگر عوامل خودکشی این زنان بوده است.
استان‌های ارومیه، کرمانشاه، کردستان و ایلام به ترتیب بیشترین میزان خودکشی را داشته‌اند.
تفکیک آمار خودکشی مردان:
در این مدت ۳۵ مرد خودکشی کرده‌اند. (۳۰ خودکشی موفق، ۵ خودکشی ناموفق)
۳ نفر زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند.
روش خودکشی ۱۰نفر از طریق حلق‌آویز، ۸ نفر با خوردن قرص، ۳ نفر با استفاده از اسلحه و ۲ نفر به شیوه غرق‌شدن بوده است.
در این میان آمار ۱ زندانی سیاسی، ۵ زندانی عادی، ۲ کارگر، ۵ سرباز، ۱پرستار و ۱ ورزشکار وجود دارد.
شهرام کاظمیان زندانی سیاسی سابق بعد از بازداشت خشونت‌بار توسط پلیس امنیت ارومیه اقدام به خودکشی کرد. همچنین ۲ زندانی جرائم عادی جانباختند و ۳ زندانی دیگر اقدام به خودکشی کردند.
بیکاری، اخراج از کار و مشکلات اجتماعی و خانواده از عمده دلایل خودکشی آنها بوده است.
استان‌های ارومیه، کردستان، کرمانشاه و ایلام به ترتیب بیشترین آمار خودکشی را داشته‌اند.
با وجود اینکه در این گزارش آمار خودکشی در استان ارومیه برای زنان و مردان از دیگر استان‌های کردستان بیشتر است، اما باید گفت آمار خودکشی در استان کرمانشاه و ایلام همواره در صدر جدول است و این نشانگر عدم رسانه‌ای شدن اخبار خودکشی در ایران و کردستان است.
البته که حکومت ایران از انتشار آمار دقیق خودکشی همواره خودداری کرده و سالانه تنها به افزایش یا کاهش درصدی آن اشاره می‌کند.
رواج خودکشی در میان نوجوانان ایرانی در سال‌های اخیر موضوعی بسیار جدی شده و حتی روش‌هایی که نوجوانان برای خودکشی انتخاب می‌کنند، از حلق‌آویز شدن در معابر عمومی گرفته تا سقوط از ساختمان و پل عابر پیاده به دغدغه اجتماعی دیگری تبدیل شده است.
این گزارش تنها به مواردی می‌پردازد که در این مدت از سوی منابع غیررسمی رسانه‌ای شده‌اند و آمار واقعی بسیار بیشتر از این می‌تواند باشد. چراکه براساس این آمار خودکشی در آذربایجان‌غربی و سپس کردستان در صدر است، اما واقعیت آن است که در کل ایران استان کرمانشاه و خصوصا ایلام در صدر جدول خودکشی استان‌ها قرار دارند.
تنظیم: اوین مصطفی‌زاده
